JAK KORZYSTAĆ ZE ŹRÓDEŁ WIEDZY?
Hanna Ciesielska
Cele:
- doskonalenie umiejętności sprawnego i efektywne-go poszukiwania informacji,
- poznanie i rozróżnianie rodzajów wydawnictw informacyjnych (encyklopedia powszechna, ency-klopedia specjalna, leksykon, słowniki językowe),
- kształtowanie nawyków korzystania z różnych źródeł wiedzy.
Metody pracy: prezentacja, zadania do wykonania, ćwiczenia redakcyjne.Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa.Środki dydaktyczne: encyklopedie i leksykony, słowniki językowe, informatory, foliogram pre-zentujący rodzaje wydawnictw informacyjnych.Czas: 2 lekcje.Klasa: II.
Przebieg zajęć
1. Nauczyciel prezentuje foliogram przedstawiający rodzaje wydawnictw informacyjnych i omawia je.2. Uczniowie losują kartoniki z nazwiskami twórców polskiej tradycji literackiej i znajdują je w encyklopedii. Analizują zawartość i układ hasła encyklopedycznego. Układają pod kierunkiem nauczyciela schemat prezentacji materiału.
· nazwisko i imię, pseudonim
· lata życia
· miejsca: urodzenia, śmierci, działalności
· edukacja, podróże
· pełnione funkcje
· osiągnięcia
· publikacje
3. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy lub cztery zespoły, które docierają do różnych źródeł informacji (słownik, encyklopedia tematyczna itd.), każdy zespół analizuje układ i zawartość wybranego hasła związanego z określonym tematem, np. sylwetką twórczą pisarza, poety, sławnej postaci życia politycznego, kulturalnego. Wyniki obserwacji zespoły prezentują podczas wspólnej części zajęć.4. Zespoły przystępują do redagowania biogramów wylosowanych postaci według przyjętego klucza. Stosują język i styl charakterystyczny dla wybranego typu wydawnictwa: encyklopedii powszechnej, słownika pisarzy, encyklopedii "Literatura polska".5. Członkowie zespołów charakteryzują użyte środki językowe:
· równoważniki zdań
· skróty i skrótowce
· odsyłacze, objaśnienia
· ilustracje
· zróżnicowanie czcionki
6. Sprawozdawcy zespołów prezentują zredagowane teksty biogramów wybranego pisarza, np. Jana Kochanowskiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Czesława Miłosza, Wisławy Szymborskiej.
WYDAWNICTWA INFORMACYJNE
ENCYKLOPEDIE I LEKSYKONY
· powszechne (ogólne, uniwersalne)
· specjalne (specjalistyczne, tematyczne, dziedzinowe)
· klasyczne (drukowane)
· multimedialneSŁOWNIKI JĘZYKOWE
· Słownik języka polskiego
· Słownik poprawnej polszczyzny
· Słownik etymologiczny
· Słownik ortograficzny
· Słownik wyrazów obcych
· Słownik wyrazów bliskoznacznych
· Słowniki dwujęzyczne i wielojęzyczneINFORMATORY
· Spisy osobowe, adresowe i telefoniczne
· Rozkłady jazdy
· Przewodniki turystyczne
· Roczniki statystyczne
· Bazy danych
· Wykazy firm i instytucji
krispol80