kobieta_z_cukrzyca.pdf

MAM CUKRZYCĘ

CHCĘ URODZIĆ

ZDROWE

DZIECKO

wskazówki dla kobiet z cukrzycą

przygotowujących się do macierzyństwa

MATERIAŁ EDUKACYJNY

Publikacja nansowana dzięki dotacji Fundacji MEDTRONIC.

OPRACOWANIE:

Barbara Leszczyńska

KONSULTACJA MERYTORYCZNA:

Prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki

Dr n. med. Alicja Hebda-Szydło

Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych CM Uniwersytetu Jagiellońskiego

31-501 Kraków, ul. Kopernika 15

Prof. dr hab. med. Krzysztof Czajkowski

Dr n. med. Aneta Malinowska-Polubiec

Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Akademii Medycznej w Warszawie

Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej

00-315 Warszawa, ul. Karowa 2

WYDAWCA:

Sugar FREE

wydawnictwo_sugarfree@o2.pl

Warszawa 2008

PFED powstała w 2006 roku z inicjatywy osób aktywnie zajmujących się pacjentami chorymi na cukrzycę i ich rodzinami. Do Federacji

należą: pielęgniarki, pedagodzy, dietetycy, psychologowie oraz lekarze zawodowo związani z leczeniem osób z cukrzycą.

Głównym celem działalności PFED jest promowanie profesjonalnej roli zespołów terapeutycznych w edukacji i opiece diabetologicznej

w Polsce (lekarz, pielęgniarka, dietetyk, psycholog, rehabilitant, pracownik socjalny oraz konsultanci innych specjalności).

Długofalowym celem PFED jest poprawa stanu zdrowia diabetyków: dzieci, młodych dorosłych oraz dorosłych. PFED stawia sobie rów-

nież za cel prowadzenie działalności naukowej, szkoleniowej i badawczej, a także opracowywanie, wdrażanie i wspieranie programów

edukacyjnych dla zespołów w zakresie opieki diabetologicznej.

Osoby zainteresowane działalnością PFED mogą dołączyć do stowarzyszenia wypełniając deklarację członkowską, dostępną na stronie

internetowej www.pfed.org.pl. Wszystkich, dla których dobro pacjentów i doskonalenie własnych kwali kacji jest ważne – serdecznie

zapraszamy!

WPROWADZENIE

Obecnie w Polsce opieka diabetologiczna nad pacjentami z cukrzycą jest sprawowana na wysokim poziomie. Dotyczy

to również kobiet z cukrzycą planujących ciążę. Jednak ciąża powikłana cukrzycą jest wciąż obarczona wysokim ryzykiem

powikłań dotyczących kobiety ciężarnej, samej ciąży, rozwijającego się płodu, okresu porodu jak i noworodka. Prawidłowo

zaplanowana ciąża u kobiety chorującej na cukrzycę oraz dobre wyrównanie metaboliczne przez cały okres ciąży i porodu,

istotnie redukuje wskaźniki wszystkich powikłań, podobnie jak w populacji kobiet zdrowych, bez cukrzycy.

Warunkiem powodzenia ciąży jest właściwe jej zaplanowanie tj. osiągnięcie wyrównania metabolicznego cukrzycy

na poziomie normoglikemii przed zapłodnieniem, utrzymanie tego stanu przez cały okres ciąży oraz porodu. Wymaga

to wysokospecjalistycznej opieki diabetologa, położnika, okulisty, edukatora, dietetyka, neonatologa, pielęgniarki oraz po-

łożnej, a często również psychologa.

Niniejsza broszura ma ułatwić pacjentkom chorującym na cukrzycę odpowiednie przygotowanie do macierzyństwa.

Zawiera wiele istotnych informacji na temat opieki medycznej w czasie ciąży, gdzie można się zgłosić, aby uzyskać specja-

listyczną pomoc. Ponadto kobiety mogą tutaj znaleźć podstawowe informacje o przebiegu przygotowania do planowanej

ciąży oraz zarys schematu opieki w czasie ciąży i porodu. Publikacja zawiera również bardzo przydatne, a często niezbędne

informacje na temat najczęściej występujących problemów w czasie ciąży oraz wskazówki, jak sobie mogą z nimi radzić.

Zaznaczone zostały odrębności przebiegu ciąży u kobiety chorującej na cukrzycę, a także została zwrócona uwaga na uni-

kanie pewnych powikłań oraz jak postępować w niektórych stanach szczególnych, jak hiperglikemia czy hipoglikemia, jesz-

cze przed zgłoszeniem się do lekarza specjalisty. Wszystkie te wiadomości pozwolą na zmniejszenie obaw i wątpliwości,

które towarzyszą przecież wszystkim przyszłym matkom.

Niezaprzeczalnie dużym walorem niniejszego opracowania są adresy oraz telefony kontaktowe ośrodków specjalistycz-

nych w całej Polsce, które mają duże doświadczenie w sprawowaniu opieki nad kobietami ciężarnymi z cukrzycą przed

ciążą, w czasie jej trwania, porodu oraz pierwszych tygodniach po porodzie.

Broszura ma charakter edukacyjny w bardzo szerokim znaczeniu. Służy do uzyskania podstawowych informacji na temat

ciąży powikłanej cukrzycą, konieczności i możliwości uzyskania specjalistycznej opieki oraz uzyskania wskazówek jak wła-

ściwie postępować w sytuacjach szczególnych, z którymi przyszła matka może się spotkać przez cały ten okres. Wszystko

to ma na celu zmniejszenie potencjalnego ryzyka komplikacji w czasie ciąży i porodu, a efektem tego wspólnego wysiłku

ma być zdrowe, dobrze rozwijające się dziecko.

Prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki

Prof. dr hab. med. Krzysztof Czajkowski

MAM CUKRZYCĘ

CHCĘ URODZIĆ

ZDROWE

DZIECKO

Wskazówki dla kobiet z cukrzycą

przygotowujących się do macierzyństwa

Spis treści

WSTĘP ........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4

I. PRZYGOTOWANIA ............................................................................................................................................................................................................................................................ 5

1. Klasy kacja cukrzycy ....................................................................................................................................................................................................................................................... 5

2. Przygotowania do ciąży ................................................................................................................................................................................................................................................ 5

3. Wyrównanie metaboliczne cukrzycy ................................................................................................................................................................................................................... 6

4. Badania wykonywane w okresie planowania ciąży .................................................................................................................................................................................... 9

5. Powikłania a ciąża ............................................................................................................................................................................................................................................................. 9

II. CIĄŻA .................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10

1. Metody leczenia cukrzycy w ciąży ...................................................................................................................................................................................................................... 10

2. Kontrola glikemii .............................................................................................................................................................................................................................................................. 11

3. Odżywianie ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 13

4. Charakterystyczne cechy przebiegu ciąży u kobiet z cukrzycą ........................................................................................................................................................ 15

5. Badania ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 16

III. PORÓD ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 17

1. Termin porodu ................................................................................................................................................................................................................................................................. 17

2. Przedwczesny poród ................................................................................................................................................................................................................................................... 17

3. Poród siłami natury ....................................................................................................................................................................................................................................................... 17

4. Cesarskie cięcie ................................................................................................................................................................................................................................................................ 17

5. Kontrola glikemii w trakcie porodu ..................................................................................................................................................................................................................... 18

6. Znieczulenie do porodu ............................................................................................................................................................................................................................................ 18

IV. JESTEŚMY RAZEM ....................................................................................................................................................................................................................................................... 19

1. Połóg ...................................................................................................................................................................................................................................................................................... 19

2. Karmienie piersią ............................................................................................................................................................................................................................................................ 19

V. WAŻNE INFORMACJE ................................................................................................................................................................................................................................................ 20

1. Wsparcie psychiczne .................................................................................................................................................................................................................................................... 20

2. Przewlekłe powikłania cukrzycy a ciąża ........................................................................................................................................................................................................... 20

3. Przeciwwskazania do ciąży u kobiet z cukrzycą ......................................................................................................................................................................................... 20

4. Zaburzenia u dzieci kobiet chorujących na cukrzycę ............................................................................................................................................................................. 21

5. Antykoncepcja ................................................................................................................................................................................................................................................................. 21

VI. PODSUMOWANIE ....................................................................................................................................................................................................................................................... 23

VII. ZASADY OPIEKI NAD KOBIETĄ W CIĄŻY CHORĄ NA CUKRZYCĘ ............................................................................................................................................ 23

VIII. BIBLIOGRAFIA: ........................................................................................................................................................................................................................................................... 26

IX. PORADNIE DIABETOLOGICZNE I GINEKOLOGICZNE, DO KTÓRYCH MOGĘ SIĘ ZGŁASZAĆ

KOBIETY Z CUKRZYCĄ PLANUJĄCE CIĄŻĘ ...................................................................................................................................................................................................... 27

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: