JAK PRACOWAĆ Z DZIEĆMI UCZĘSZCZAJĄCYMI DO ŻŁOBKA
EMOCJONALNY ASPEKT ZAJĘĆ
· Dzieci przeżywają emocjonalnie różne sytuacje. Mniej lub bardziej otwarcie reagują na nie. Starajmy się mieć czas na omówienie ich przeżyć. Nie bójmy się krytyki i oceny dzieci.
· Dbajmy o to, aby dzieci po zajęciach otrzymywały jakąś pamiątkę, np. muszelkę, papierowy znaczek. Zabrane do domu prezenty utrwalają ich wspomnienia dobrych przeżyć. Miłym akcentem kończącym zajęcia i integrującym grupę są wspólne biesiady, np. przy misce chrupek, cukierków.
· Aby przeżyć pozytywnie doświadczenie, trzeba zapewnić dzieciom klimat zaufania i bezpieczeństwa, unikać rywalizacji, konkurencji, dostrzegać ich mocne strony.
· Częsta pochwała za taktyczne osiągnięcia, bycie uważnym na dziecko łagodzi jego lęk przed oceną, wzmacnia poczucie własnej wartości.
· Nie porównujmy dzieci ze sobą. Odnośmy nasze spostrzeżenia do nich samych np. „dzisiaj Ci to wyszło lepiej niż wczoraj”
DYNAMIKA I STRUKTURA ZAJĘĆ
· Zająca przez nas prowadzone powinny mieć swoją dynamikę, której elementami są: odprężenie, integracja grupy (wspólne działanie), zabawy zasadnicze, zabawy podnoszące emocje, wyciszenie grupy przez relaks, bajkę itp.
· Budujemy najpierw poczucie bezpieczeństwa, potem aktywizujmy grupę. Starajmy się być elastyczni, nie bójmy się zmiany wcześniejszych planów.
· Pozwólmy czasem dzieciom pokierować tym, co się dzieje. Wymaga to pewnego treningu umiejętności podążania za dzieckiem, ale procentuje większym poczuciem bezpieczeństwa i zaufania. Pozwalajmy dzieciom tworzyć. Często ograniczają nas tkwiące wewnątrz schematy. Dzieci poszukują zwykle rozwiązań niekonwencjonalnych. Uczmy się tego od nich.
· Dbajmy o uzyskanie z naszych zajęć informacji zwrotnych od dzieci.
CO PRZYCIĄGA, CO ODPYCHA
· Dzieci nie lubią w zajęciach harmonii, słowa pisanego, utartych zwyczajów, dłuższego oczekiwania, nudy i przymusu.
· Przyciąga je przerysowanie:
Ø Głośne dźwięki
Ø Muzyka
Ø Ruch
Ø Chaos
Ø Dowcip
Ø Humor
Ø Zaburzenia porządku
Ø Granie ról jaskrawe obrazy
Ø Kolory
Ø Przygoda
· Naszym zadaniem jest utrzymywać granice, przyciągać uwagę dzieci w sposób dla nich atrakcyjny, odstępować od schematów, działać z zaskoczenia, prowokować.
· Nie zmuszajmy ich do pracy a raczej zachęcajmy i pobudzajmy ich zainteresowanie
· Dzieci lubią magie i fantazjowanie. Korzystajmy często z „czarowanie sytuacji”. Wprowadzajmy bajkę, która nas kieruje do celu, do treści, które chcemy przekazać.
· Stosujmy zabawy dydaktyczne z umiarem, aby nie przeciążyć a tym samym nie zniechęcić dzieci do działania.
JAK POKONYWAĆ TRUDNOŚCI
· Czasem zdarzają się nam nieudane zajęcia. Niekiedy dzieci torpedują nasze zamiary, np. odmawiają udziału, oceniają negatywnie propozycje, rozpraszają i przeszkadzają. Imperatywna postawa nie daje rezultatów.
· Zdarza się, że niektóre dzieci nie chcą, uczestniczyć w zajęciach grupowych z powodu własnych zahamowań, niepokojów. Pozwólmy im być przez pewien czas aktywnymi obserwatorami. Miejmy jednak z nimi kontakt w trakcie zajęć. Akceptujmy i szanujmy ich wybór. Adaptacja do życia w grupie jest zawsze procesem przebiegającym różnie u różnych dzieci.
· Wykorzystujmy sytuacje trudne w konstruktywny sposób, np. do opracowywania zasad i norm respektujących interesy wszystkich uczestników.
· Czasem przeszkadzanie jest wyrazem problemów w jakiejś sferze lub momentem kryzysowym istniejącym w relacjach grupowych.
· Negatywną energię grupy możemy wykorzystać wplatając ją do zajęć lub neutralizując przez odreagowanie napięcia, np. czas na głośne tupanie, krzyczenie przez minutę (zabawa w tumult).
· W sytuacji absolutnie będącej nie do przyjęcia starajmy się być stanowczy i konsekwentni. Te cechy są potrzebne dla jasności sytuacji, w której dzieci znajdują się (wyznaczanie zdrowych granic).
· Gdy grupa wykazuje destruktywne zachowania np. agresje, używajmy jasnych krótkich komunikatów (w języku „ja”), nie wpędzajmy dzieci w poczucie winy, unikajmy zdenerwowania.
· Warto nauczyć dzieci, czym jest cisza, tak bardzo potrzebna przy prowadzeniu zajęć. Jest to bardzo ważny element. Często korzystamy z umówionego sygnału pozwalającego skupić uwagę lub przerywać aktywność zakłócającą nasz plan.
· Uczmy się poskromić nasze ambicje wykonywania planów za wszelką cenę.
· Pytajmy dzieci, czy chcą się dalej bawić, pracować, szanujmy ich potrzeby i możliwości.
· Miejmy oczy otwarte na to, co dzieje się w grupie.
DOROSŁY WŚRÓD DZIECI
· Bawmy się razem z dziećmi, grajmy różne role. Pozwalajmy im się śmiać z nas, nie stwarzajmy sztucznego dystansu i budujmy relacje poziome. Patrząc z góry na dziecko ograniczamy dostęp do siebie.
· Dobrze jest, gdy dorosły staje się przewodnikiem w zabawie, we wspólnych poszukiwaniach, jest inspiratorem działań i osobą zwracającą uwagę na wszystkie dzieci.
· Małe dziecko potrzebuje bliskości dorosłego, który wspiera a nie ocenia i sprawdza nabyte umiejętności.
· Mówienie do dzieci nie jest rzeczą wcale łatwą, szczególnie wtedy, gdy chcemy przekazać instrukcje do wykonania przez nie zadań.
· Małe dzieci myślą w sposób bardzo konkretny, uczą się naśladując.
· Starajmy się mówić jasnym, prostym językiem popartym gestem czy ruchem.
· Nauczmy się słuchać i widzieć trudności w rozumieniu naszych słów.
· Nie pouczajmy dzieci
· Uczmy się cierpliwości wobec nich. Szukajmy wspólnie rozwiązań w sytuacjach trudnych.
· Starajmy się towarzyszyć dzieciom w ich kryzysach i nawiązujmy do wspólnych przeżyć.
· Pielęgnujmy swój optymizm starając się wierzyć w możliwości i umiejętności dzieci.
· Pomagajmy im przeżywać sukces dostrzegając w każdym coś pozytywnego.
· Poznajmy mocne strony by móc pracować nad słabszymi.
· Chwalmy dzieci za wysiłek włożony w zadanie a nie za końcowy efekt.
· Bądźmy dla dzieci oparciem starając się zrozumieć ich uczucia. Wykazujemy gotowość pomocy nie krytykując ich ani też nie dając gotowych rozwiązań.
· Pracujmy nad sobą. Spróbujmy rozpoznawać swoje trudne obszary w relacjach z dziećmi (i dorosłymi), stereotypy blokujące dobry, wartościowy kontakt. Analizujmy nasze trudności przy pomocy życzliwych współpracowników lub specjalistów.
· Patrzmy na dzieci jako podmiot naszych działań.
· Wspierajmy dziecko w procesie rozwoju, jego inicjatywy, aktywności, samodzielności w poszukiwaniu twórczych rozwiązań, radzenia sobie z trudnościami, choć to wymaga od nas bardzo dużego wysiłku osobistego.
magosia11