Kościelak R. „psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo” s.156-159
Rozwój ruchowy dziecka związany jest z całokształtem jego rozwoju psychicznego. W NI obserwuje się olbrzymią różnorodność i zmienność w sferze ruchowej, od zupełnej normy do głębokich zaburzeń ruchowych, charakterystycznych zwłaszcza dla zespołów genetycznych i specyficznych postaci UU
Stopień N ruchowej i I wyznacza zakres, rodzaj i intensywność oddziaływań rehabilitacyjnych
Lżejsze zaburzenia rozwoju ruchowego:
a) zaburzenia mikroruchów rąk – przejawiające się w trudnościach z pisaniem, rysowaniem, pracami ręcznymi, sznurowaniem butów, zapinaniem guzików, szyciem, wycinaniem, majsterkowaniem
b) zaburzenia ruchów tułowia i ich koordynacji z ruchami kończyn, co uwidacznia się w trudnościach z utrzymaniem równowagi, w trudnościach związanych z wykonywaniem ćwiczeń gimnastycznych
c) globalne opóźnienie rozwoju ruchowego
· lżejsze
· głębsze polegające na upośledzeniu ogólnej sprawności ruchowej
Opóźnienie rozwoju ruchowego wykazuje różny stopień nasilenia od lekkiego do znacznego:
a) lżejsze może wyrównać się w ciągu pewnego czasu, w zależności od oddziaływań rehabilitacyjnych i wychowawczych
b) znaczne – określa się mianem niedorozwoju ruchowego
Lżejsze i głębsze charakteryzuje się ogólnym opóźnieniem sprawności ruchowej oraz zaburzeniami określonymi jako par atonia i synkinezja, szczególnie nasilonymi w niedorozwoju ruchowym
· Paratonia określana jest jako niemożność dowolnego rozluźnienia mięśni, brak możliwości wykonywania ruchów biernych kończynami wskutek nieprawidłowego napięcia mięśniowego
· Synkinezja polega na wykonywaniu współruchów drugą kończyną, znajdującą się po tej samej stronie ciała, po przeciwnej stronie, bądź tą samą kończyną, która wykonuje ruch
· Niezręczność ruchowa – charakteryzuje się zaburzeniami koordynacji ruchowej i wzrokowo-ruchowej
Do badania rozwoju motorycznego i odchyleń w tym zakresie w 1rż służy Graficzna Metoda Oceny Rozwoju Motorycznego Niemowląt M. Zdańskiej-Brincken i N. Wolańskiego
ð uwzględniono w niej typowe ruchy małego dziecka i normy czasowe ich występowania:
1) ruchy głowy i tułowia
2) ruchy związane z rozwojem pozycji stojącej
3) ruchy lokomocyjne
ð dla ułatwienia wprowadzono kanały rozwojowe i siatkę centylową:
· kanał N (norma) 30%
· kanały LP (lekko przyspieszony)
· kanał LO (lekko opóźniony) jako szeroka norma, 70%
· kanał P (przyspieszony) – skrajny
· kanał O (opóźniony) – skrajny
Próby motoryczne H. Gniewkowskiej służą do oceny rozwoju motorycznego w wieku przedszkolnym i obejmują:
1) szybkość biegu
2) długość skoku z rozbiegiem
3) próbę równowagi, celność rzutu woreczkiem do tarczy
Skala Metryczna Oziereckiego służąca do badania rozwoju ruchowego dzieci i młodzieży w wieku od 4 do 16 lat. Skala obejmuje 6 testów badających:
1) koordynację statyczną
2) koordynację dynamiczną głównie rąk
3) koordynację dynamiczną całego ciała
4) szybkość ruchów
5) ruchy jednoczesne
6) pozycję wykonywania ruchów
Na każdy rok przewidzianych jest 6 zadań, obejmujących 6 wymienionych wyżej sprawności ruchowych. Wyniki badania dają się ująć w postaci ilorazu psychomotoryki i w formie profilu
Testy sprawności motorycznej Denisiuka – orientacyjny test psychoruchowego rozwoju dla dzieci do 6rż, zapożyczony z lit amerykańskiej i zaadaptowany do warunków polskich
harpia88