OCHRONA KONSUMENTA W-D 1
Konsument- osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej nie związanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
-Rozwój ochrony konsumentów na świecie i w Polsce
przyczyny rozwoju ochrony konsumenta:
-rozwój cywilizacji, świata
-wzrost zamożności ludzi
-wzrost aspiracji społecznych
-niebezpieczny lub wadliwe wyroby lub usługi
-nieuczciwe praktyki handlowe
Geneza ochrony konsumenta:
*1960 – międzynarodowa organizacja związków konsumenckich (international organisation of consume unions od 1995 consumer international)
*15.03.1962 –prezydent John F.Kennedy –projekt ustawy o prawach konsumentów (consumer bill of rights )
à”Consumers by definition minde us all....”
à”Z definicji wszyscy jesteśmy konsumentami..”
Prawa Konsumenta :
-Prawo do bezpieczeństwa
-Prawo do rzetelnej informacji
-Prawo do wyboru
-Prawo do tego by głos konsumenta był słyszalny
àŚwiatowy dzień praw konsumenta 15.03.1983 „World consumer rights day” -WCRD
Geneza...
Rezolucja rady z kwietnia 1975r w sprawie wstępnego programu europejskiej wspólnoty gospodarczej dotyczącej ochrony i informowania konsumentów.
-Prawo do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa
-Prawo do ochrony interesów ekonomicznych
-Prawo do rekompensaty (system dochodzenia roszczeń)
-Prawo do informacji i edukacji
-Prawo do reprezentacji
*9.04.1985 – wytyczne zgromadzenia odgórnego Narodów Zjednoczonych w sprawie ochrony konsumentów.
-Formalne względy wdrażania ochrony konsumenta do polityki i prawa polskiego:
*1989-okres transformacji gospodarczej
*zmiany polityczne i gospodarcze
*Wkroczenie na drogę gospodarki rynkowej
REGUŁA 4 C (4K)
4C
4K
PRODUKT
CUSTOMER
KRZYSĆ
CENA
COST
KOSZT
DYSTRYBUJA
CONVENIANCE
KOMFORT
PROMOCJA
COMUNICATION
KOMUNIKACJA
Konsekwencje marketingu dla konsumentów:
1.Szanse:
Lepsza dostosowanie produkcji do potrzeb różnych segmentów nabywców
1.Zagrożenia:
*pozorne nowości
*świadome obniżanie żywotności produktu
*dywersyfikacja asortymentu podaży towarów
*nieprzejrzystość rynku
2.Szanse: niższe ceny
2.Zagrożenia:
*Triki cenowe
*kupowane pod wpływem promocji cenowej ilości przekraczającej rzeczywiste potrzeby konsumentów
3.Szanse:
Pełniejsze dostosowanie dystrybucji do potrzeb nabywców
3.Zagrożenia:
*zbyt wielu pośredników
*zbyt duża marża handlowa
4.Szanse:
Pełniejsze informacje o produkcie , dystrybucji środkami promocji
4.zagrożenia:
*nadmierne ilości reklam
*agresywność i nieuczciwość reklam
*promocja skłania do zakupu towarów które w rzeczywistości nie są konsumentowi potrzebne
àCzłonkostwo Polski w ONZ
-ratyfikowanie „międzynarodowego paktu praw gospodarczych społecznych i kulturowych”
àUkład europejski o stowarzyszeniu rzeczpospolitej polskiej ze wspólnotami 16.12.1991
Art. 68
Istotnym warunkiem wstępnej integracji gospodarczej z Wspólnota europejską jest zbliżenie istniejącego i przyszłego ustawodawstwa Polski do ustawodawstwa wspólnoty europejskiej.
Art. 69.
-Zasady konkurencji
-przepisy i normy techniczne
-ochrona konsumenta
à1 maja 2004-wejście do UE
àKonstytucja RP
-władze publiczne chronią konsumentów użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi zdrowiu prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi politykami rynkowymi.
ROLA KONSUMENTA NA RYNKU:
*adresata działalności promocyjnej przedsiębiorstwa
*nabywca produktów dóbr lub świadczeń usługowych
*użytkownik nabytych towarów
-Płaszczyzny realizacji polityki konsumenckiej :
*legislacyjna
*instytucjonalna
*inspekcyjno-kontrolna
*sądowa
*informacyjno-edukacyjna
Rządowe programy polityczne w Polsce:
1998-1999
2000-2001
2002-2003
2004-2006
2007-2013
*1998-1999
–brak regulacji prawnych w wielu istotnych dla konsumentów dziedzinach
-niedostosowanie istniejących norm prawnych do wymogów gspodarki rynkowej
-słaba pozycja negocjacyjna konsumentów
-nierzetelna wprowadzająca w błąd reklama
-niewłaściwa jakość oferowanych towarów i usług
-trudność w dochodzeniu reklamacji
-niska świadomość prawna nabywców
-ograniczona dostępność do informacji i edukacji konsumenckiej
- słaba organizacja stowarzyszeń konsumenckich
OCHRONA KONSUMENTA W-D 2
Źródła informacji konsumenckiej:
-personalne(formalne i nieformalne)
-marketingowe(np. reklama, opakowanie, wystawy, targi)
-publiczne (internet, prasa, telewizja, radio, publikacje)
-osobiste (własne doświadczenia)
Ustawa z dnia 7.10.99 o języku Polskim
-Obowiązek używania języka polskiego dotyczy:
*oferowania warunków gwarancji, faktur, rachunków, pokwitowań
*instrukcji obsługi
*informacji o właściwościach towarów i usługi
*obowiązek używania jeżyka polskiego o właściwościach towarów i usług dotyczy też reklam
-Obowiązujące opisy towarów i usług oraz obowiązujące oferty ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wykonane na podstawie innych przepisów muszą być sporządzone w języku polskim
Zastrzeżenie:
Nie wymagają opisu w języku polskim ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wykonane na podstawie innych przepisów instrukcje obsługi oraz informacje o właściwościach produktu jeżeli są wyrażone w powszechnie zrozumiałej formie graficznej .Jeżeli formie graficznej towarzyszy opis to musi on być sporządzony w języku polskim
-Przepisy nie dotyczą:
· nazw własnych
· obcojęzycznych dzienników czasopism książek oraz programów komputerowych z wyjątkiem ich opisów i instrukcji
· działalności dydaktycznej i naukowej szkół wyższych i klas z obcym językiem wykładowym lub obcojęzycznych nauczycielskich kolegiów języków obcych a także nauczania innych przedmiotów zgodnie z przepisami szczególnymi.
· twórczości naukowej i artystycznej
· zwyczajowo stosowanych terminów naukowych i technicznych
· znaków towarowych oraz oznaczeń pochodzenia towarów i usług
· norm wprowadzanych w języku oryginału zgodnie z przepisami o normalizacji
-Prawo do reprezentacji:
*Ustawa z dnia 16 lutego 2007 o ochronie konkurencji i konsumentów
*Urząd ochrony konkurencji i konsumentów (UOKIK)
*Urząd antymonopolowy 1990ràurząd ochrony konkurencji i konsumentów 1996r
-Ustawa z dnia 24 lipca 1998 o zmianie niektórych ustaw określająca kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustrojową państwaàod 1.01.99 ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznych i ochronie interesów konsumentów
-Ustawa z 16 lutego 2007 0 ochronie konkurencji i konsumentów:
*zakres działalności prezesa UOKIK :
-sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustaw
-wydawanie decyzji w sprawach:
>praktyk ograniczających konkurencje
>koncentracji przedsiębiorców
>praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
UOKIK:
-prowadzenie badań stanu konkurencji, gospodarki orz zachowań rynkowych przedsiębiorców
-przygotowanie projektów rządowych programu rozwoju konkurencji oraz polityki konsumenckiej.
-opracowanie i przekładanie radzie ministrów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów
-współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organizacjami do których zakresu działań należy ochrona konkurencji i konsumentów
-opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów
-przedkładanie radzie ministrów okresowych sprawozdań z realizacji rządowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej
-występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów
-inicjowanie badań towarów i usług wykonywanych przez organizacje konsumenckie
-opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie konkurencji i konsumentów
-gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów
-wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w ustawach odrębnych
-sprawdzanie przestrzegania ustawy o języku polskim
*każdy może zgłosić prezesowi urzędu na piśmie zawiadomienie dotyczące podejrzenia o stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
àZadania w dziedzinie ochrony interesów konsumentów wykonują również:
-samorządy terytorialne
-organizacje konsumenckie
-inne organizacje do których statutowych lub ustawowych zadań należy ochrona konsumentów
*zadanie samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentówàpowiatowy(miejski) rzecznik konsumentów
Do zadań rzecznika konsumentów w szczególności należy:
-zapewnianie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów
-składanie wniosków w sprawach stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów
-współdziałanie z właściwymi miejscowymi delegaturami urzędu , organami inspekcji handlowej oraz organizacjami konsumenckimi
-wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych
-może w szczególnych wypadkach wytaczać powództwo na rzecz konsumentów oraz wstępować za ich zgodą do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów
-w sprawach o wykroczeniach na szkodę konsumentów jest oskarżycielem publicznym
-Przedsiębiorca do którego zwrócił się rzecznik konsumentów jest zobowiązany udzielić rzecznikowi wyjaśnień i informacji będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika.
*Krajowa rada rzeczników konsumentów
-Stały organ opiniodawczo-doradczy prezesa UOKIK w zakresie spraw związanych z ochroną konsumentów na szczeblu samorządu powiatowego
*W skład rady wchodzą:
-9 rzeczników konsumentów
*do zadań rady należy:
-przedstawianie propozycji dotyczących zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących ochrony praw konsumenckich
-wyrażanie opinii w przedmiocie projektów aktów prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej.
-wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu ochrony konsumentów przedłożonych radzie przez prezesa urzędu
*Państwowa inspekcja handlowa:
-Ustawa z dnia 25.02.1958 Państwowej inspekcji handlowej
-Ustawa z dnia 24.11.1988 o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustawową państwa
àInspekcja handlowa
-celem inspekcji jest zabezpieczenie interesów konsumenckich i sprawności ich obsługi
-rozdzielnictwo towarów
-ochrona mienia
-zwalczanie spekulacji i nielegalnego handlu
-przestrzeganie ustawowych cen i marż zarobkowych
Inspekcja handlowa podlega prezesowi UOKIK od 31.12.2008
-Ustawa z dnia 15.12.2000
o inspekcji handlowej
Inspekcja handlowa: wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa .
OCHRONA KONSUMENTA W-D 3
USTAWA z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów
UOKiK <-> Inspekcja Handlowa:
- Podlega Prezesowi UOKiK
- Od 31.12.2008r
- Kieruje prezes UOKiK
Inspekcja Handlowa:
- Wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa.
Przepisów ustawy nie stosuje się do:
- Przedsiębiorców działających na terenach zamkniętych, podlegających ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Sprawiedliwości
- Przedsiębiorców prowadzących energię lub prowadzących hurtowy lub detaliczny handel energią
- Przedsiębiorców produkujących paliwa
- Banków oraz prowadzonych przez nie działalności bankowej
- Ubezpieczeń oraz działalności ubezpieczeniowej
- Usług pocztowych i telekomunikacyjnych
- Usług pośrednictwa finansowego
- Usług informatycznych
- Usług naukowo badawczych
- Usług w zakresie edukacji
- Usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej
Zadania inspekcji Handlowej (art.3.1)
- Kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług
- Kontrola produktów wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z zasadniczymi wymaganiami określonymi w przepisach odrębnych z wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi innych właściwych organów
- Kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
- Kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowa...
Elesmera