Instrukcja Redemptionis Sacramentum.pdf

(786 KB) Pobierz
INSTRUKCJA REDEMPTIONIS SACRAMENTUM
KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY
SAKRAMENTÓW
INSTRUKCJA REDEMPTIONIS SACRAMENTUM
O tym, co należy zachowywać, a czego unikać w związku z
Najświętszą Eucharystią
Spis treści
Wstęp
Rozdział I: Kierowanie świętą liturgią
1. Biskup diecezjalny, arcykapłan swojej owczarni
2. Konferencja biskupów
3. Prezbiterzy
4. Diakoni
Rozdział II: Uczestnictwo wiernych świeckich w celebracji Eucharystii
1. Czynne i świadome uczestnictwo
2. Funkcje wiernych świeckich w celebracji Mszy świętej
Rozdział III: Prawidłowe sprawowanie Mszy świętej
1. Materia Najświętszej Eucharystii
2. Modlitwa eucharystyczna
3. Inne części Mszy świętej
4. Łączenie różnych obrzędów ze sprawowaniem Mszy świętej
Rozdział IV: Komunia święta
1. Zasady przyjmowania Komunii świętej
2. Udzielanie Komunii świętej
135630986.001.png
3. Komunia święta kapłanów
4. Komunia pod obiema postaciami
Rozdział V: Inne zagadnienia związane z Eucharystią
1. Miejsce sprawowania Mszy świętej
2. Różne rozporządzenia związane ze sprawowaniem Mszy świętej
3. Naczynia liturgiczne
4. Szaty liturgiczne
Rozdział VI: Przechowywanie Najświętszej Eucharystii i jej kult poza Mszą
świętą
1. Przechowywanie Najświętszej Eucharystii
2. Inne formy kultu Najświętszej Eucharystii poza Mszą świętą
3. Procesje i kongresy eucharystyczne
Rozdział VII: Nadzwyczajne funkcje wiernych świeckich
1. Nadzwyczajny szafarz Komunii świętej
2. Głoszenie słowa Bożego
3. Celebracje szczególne – odbywające się podczas nieobecności kapłana
4. Kapłani wydaleni ze stanu duchownego
Rozdział VIII: Środki zaradcze
1. Ciężkie przestępstwa
2. Poważne wykroczenia
3. Inne nadużycia
4. Biskup diecezjalny
5. Stolica Apostolska
6. Zażalenia w sprawie nadużyć liturgicznych
Zakończenie
135630986.002.png
WSTĘP
1. Sakrament Odkupienia 1 Matka Kościół z silną wiarą rozpoznaje w Najświętszej
Eucharystii i z radością przyjmuje, celebruje oraz czci z uwielbieniem, głosząc
śmierć Jezusa Chrystusa i wyznając Jego zmartwychwstanie, dopóki nie przyjdzie w
chwale 2 , aby jako Pan i niezwyciężony Władca, wiekuisty Kapłan i Król
wszechświata przekazać królestwo prawdy i życia nieskończonemu majestatowi
wszechmogącego Ojca 3 .
2. Nauka Kościoła o Najświętszej Eucharystii, w której zawiera się całe duchowe
dobro Kościoła, a mianowicie sam Chrystus, nasza Pascha 4 , będącej źródłem i
szczytem całego życia chrześcijańskiego 5 , i której przyczynowe działanie jest
dyskretnie obecne u samych początków Kościoła 6 , ze staranną troską i wielką
powagą została wyłożona na przestrzeni wieków w dokumentach soborów i papieży.
Ostatnio zaś w encyklice Ecclesia de Eucharistia papież Jan Paweł II ponownie
wyjaśnił podstawowe i ważne zasady w tej sprawie, uwzględniając okoliczności
Kościoła obecnej epoki 7 .
Aby Kościół również dzisiaj należycie zachował tak wielką tajemnicę, zwłaszcza
w celebracji świętej liturgii, Ojciec Święty polecił tejże Kongregacji ds. Kultu
Bożego i Dyscypliny Sakramentów 8 , by po konsultacji z Kongregacją Nauki Wiary
przygotowała tę Instrukcję, w której omówione będą niektóre kwestie
dyscyplinarne związane z sakramentem Eucharystii. Stąd to, co przedstawiono w
tej Instrukcji, winno być odczytywane jako kontynuacja wspomnianej encykliki
Ecclesia de Eucharistia.
W Instrukcji tej jednak nie chodzi bynajmniej o opracowanie całości norm
związanych z Najświętszą Eucharystią, ale raczej o przypomnienie, z myślą o
głębszym wzmocnieniu wartości norm liturgicznych 9 , pewnych podstawowych
zasad, które są już zawarte w wypowiedziach lub postanowieniach wciąż
obowiązujących, oraz o wprowadzenie niektórych przepisów, aby dzięki nim te
wcześniejsze były wyjaśnione i uzupełnione, jak również o przedstawienie ich
biskupom, a także prezbiterom i diakonom oraz wszystkim wiernym świeckim, by
każdy odpowiednio do swoich powinności i możliwości, wprowadził je w życie.
3. Należy rozumieć, że normy, które są zawarte w obecnej Instrukcji, odnoszą się
do liturgii w obrządku rzymskim, oraz po dokonaniu koniecznych zmian, w
pozostałych prawnie uznanych obrządkach Kościoła łacińskiego.
4. „Niewątpliwie reforma liturgiczna Soboru w znacznym stopniu przyczyniła się
do bardziej świadomego, czynnego i owocniejszego uczestnictwa wiernych w
Najświętszej Ofierze ołtarza” 10 . Jednak „nie brakuje też i cieni” 11 . Toteż nie mogą
być przemilczane nadużycia, nawet najpoważniejsze, przeciwko naturze liturgii i
sakramentów oraz tradycji i władzy Kościoła, które w naszych czasach nierzadko, w
tym czy innym środowisku kościelnym, obniżają poziom celebracji liturgicznych. W
niektórych miejscach popełnianie nadużyć w sprawach liturgii stało się jakby
zwyczajem, co oczywiście nie może być akceptowane i powinno zniknąć.
5. Zachowywanie norm wypływających z władzy Kościoła domaga się zgodności
myśli i słowa, zewnętrznego działania i skupienia serca. Zachowywanie norm
jedynie zewnętrzne byłoby przeciwne, co jest oczywiste, istocie świętej liturgii, w
której Chrystus Pan pragnie zgromadzić swój Kościół, aby stał się z Nim „jednym
ciałem i jedną duszą” 12 . Dlatego działanie zewnętrzne winno być oświecone wiarą i
miłością, które jednoczą nas z Chrystusem i wzajemnie z sobą oraz rodzą
miłosierdzie wobec ubogich i opuszczonych. Słowa zaś i udoskonalana przez wieki
dokładna wymowa obrzędu liturgicznego są wyrazami uczuć Chrystusa i uczą nas
odczuwać, tak jak On sam 13 ; uzgadniając z tymi słowami naszą myśl, wznosimy
serca do Pana. Wszystko, o czym mówi się w tej Instrukcji, ma na celu
doprowadzenie do owej zgodności naszych uczuć z uczuciami Chrystusa,
wyrażonymi w słowach i obrzędach liturgii.
6. Nadużycia te bowiem „powodują zaciemnianie prawidłowej wiary i nauczania
katolickiego odnośnie do tego przedziwnego Sakramentu” 14 . Wskutek tego powstają
również trudności, z powodu których „wierni nie mogą w pewien sposób ponownie
przeżywać doświadczenia dwóch uczniów z Emaus: «Otworzyły się im oczy i poznali
Go»” 15 . Gdyż w obliczu potęgi i bóstwa Boga 16 oraz blasku Jego dobroci, ukazanej
szczególnie w sakramencie Eucharystii, wypada, aby wszyscy wierni mieli i
rozwijali ową zdolność wysławiania majestatu Boga, jaką otrzymali poprzez
zbawczą mękę Jednorodzonego Syna 17 .
7. Przyczyna nadużyć nierzadko tkwi w fałszywym poczuciu wolności. Bóg jednak
udziela nam w Chrystusie nie tej pozornej wolności, abyśmy przy jej użyciu czynili
to, co chcemy, lecz wolności, dzięki której możemy czynić to, co jest godne i
sprawiedliwe 18 . Odnosi się to bowiem nie tylko do przykazań pochodzących
bezpośrednio od Boga, lecz również, po stosownej ocenie wewnętrznej wartości
każdej normy, do przepisów ogłoszonych przez Kościół. Dlatego wszyscy powinni
dostosować się do rozporządzeń ustanowionych przez prawowitą władzę kościelną.
8. Z wielkim smutkiem należy następnie odnotować, że „tu i ówdzie inicjatywy
ekumeniczne, choć nie pozbawione dobrych intencji, stosują praktyki
eucharystyczne niezgodne z dyscypliną, w jakiej Kościół wyraża swoją wiarę”. A
jednak dar Eucharystii „jest zbyt wielki, ażeby można było tolerować
dwuznaczności i umniejszenia”. Stąd wypada pewne rzeczy skorygować i dokładniej
określić, aby również w tej dziedzinie „Eucharystia nadal jaśniała pełnym blaskiem
całej swojej tajemnicy” 19 .
9. Nadużycia wreszcie częściej wynikają z ignorancji, ponieważ zazwyczaj
odrzuca się to, czego głębszy sens bardzo mało się pojmuje i nie rozpoznaje
historyczności. Albowiem całkowicie „z natchnienia i ducha samego Pisma świętego
powstały prośby, modlitwy i pieśni liturgiczne, z niego też swoje znaczenie biorą
czynności i znaki” 20 . Co do znaków widzialnych, „jakimi posługuje się święta liturgia
na oznaczenie niewidzialnych rzeczywistości Bożych, zostały one wybrane przez
Chrystusa lub przez Kościół” 21 . Wreszcie struktury i formy świętych celebracji,
zgodnie z tradycją każdego obrządku, tak Wschodu, jak i Zachodu, zgadzają się z
Kościołem powszechnym również co do zwyczajów powszechnie przyjmowanych
przez apostolską i nieprzerwaną tradycję 22 , jakie Kościół ma obowiązek wiernie i
starannie przekazać przyszłym pokoleniom. Tego wszystkiego mądrze strzegą i
chronią przepisy liturgiczne.
10. Sam Kościół nie ma władzy nad tym, co zostało ustanowione przez Chrystusa i
co stanowi nie podlegającą zmianom część liturgii 23 . Gdyby natomiast został
zniszczony związek, jaki sakramenty mają z samym Chrystusem, który je ustanowił,
i z wydarzeniami, które poprzedziły założenie Kościoła 24 , w niczym nie pomogłoby
to wiernym, owszem, poważnie by im zaszkodziło. Święta bowiem liturgia jak
Zgłoś jeśli naruszono regulamin