chirurgia_klinika_4.pdf

Chirurgia - klinika

 odma podskórna – powietrze przedostaje się z uszkodzonego płuca lub

komory odmowej do tkanki podskórnej głowy, klatki piersiowej,

barków aż do pachwin; chory wygląda monstrualnie

 leczenie: zwalczenie kaszlu, nakłucie

 odma śródpiersia – zwiększone ciśnienie w śródpiersiu, objawy:

 duszność i ból za mostkiem

 sinica, napięte i wypełnione żyły szyi

 tachykardia

 wstrząs z obniżeniem RR

 leczenie: odbarczanie przez mediastinostomię = otwarcie

śródpiersia

6.4. Złamania czaszki .

 dotyczą kości sklepienia czaszki oraz podstawy czaszki

 zamknięte – bez przerwania powłok czaszki

 otwarte – z przerwaniem ciągłości opony twardej, komunikujące się z

jamami obocznymi nosa lub ucha środkowego, w których doszło do

uszkodzenia opony twardej

ZŁAMANIA SKLEPIENIA CZASZKI

 linijne – nadłamanie blaszki zew. kości, rozejście szwów kostnych; następuje

miejscowe stłuczenie opony twardej wraz z uszkodzeniem jej naczyń →

może powstać krwiak nadtwardówkowy

 wieloodłamowe – towarzyszy im utrata przytomności, miejscowe

uszkodzenie opony twardej, stłuczenie i obrzęk mózgu; nierzadko towarzyszy

krwiak nadtwardówkowy, a prawie zawsze krwawienie podpajęczynówkowe

 z wgłobieniem kości czaszki

Strona 30

Chirurgia - klinika

ZŁAMANIA PODSTAWY CZASZKI

 dołu przedniego - krwotok, wyciek płynu mózgowo – rdzeniowego z nosa

 dołu środkowego - krwawienie, wypłynięcie płynu mózgowo – rdzeniowego

z ucha

 dołu tylnego - wyciek krwi lub płynu mózgowo – rdzeniowego z ucha lub

gardła

6.4.1. Wstrząśnienie mózgu . ( commotio cerebri )

 następstwo urazu mózgu, objawiające się krótkotrwałą utratą przytomności

 istotą jest rozlane, przemijające uszkodzenie włókien istoty białej (aksonów)

 często występuje niepamięć wsteczna, dezorientacja, czasem zaburzenia

wegetatywne w postaci wahań RR, bradykardii, nudności i wymiotów oraz

bóle głowy

 stopnie ciężkości wstrząśnienia mózgu – zależne od trwania utraty

przytomności:

stopień ciężkości

objawy

podwstrząśnienie

najlżejsza postać; ograniczenie

świadomości i dezorientacja trwają

kilka sekund, a niepamięć pourazowa 5-

10 minut

wstrząśnienie lekkie I stopnia

utrata przytomności do 15 minut,

niepamięć pourazowa do 1 godziny

wstrząśnienie średnie II stopnia

utrata przytomności od 15 minut do 1

godziny, niepamięć pourazowa do 24

godzin

wstrząśnienie ciężkie III stopnia

utrata przytomności do 6 godzin,

niepamięć pourazowa powyżej 24

godzin

 leczenie:

 tlenoterapia

 środki przeciwwstrząsowe, przeciwobrzękowe, przeciwbólowe

 płyny infuzyjne, leki uspakajające (Relanium)

6.4.2. Krwiaki i krwotoki śródczaszkowe .

 krwiaki wewnątrzczaszkowe – powstają w wyniku wewnątrzczaszkowego

urazowego uszkodzenia naczyń

 podział ze względu na dynamikę powstawania:

 ostry → objawia się do 48 h po urazie

 podostry → 2 dni – 14 dni

 przewlekły → po 2 tyg. (najczęściej 3 – 6 tyg.)

 podział ze względu na lokalizację:

 nadtwardówkowy – kości czaszki a opona twarda

 podtwardówkowy – opona pajęcza a opona twarda

Strona 31

Chirurgia - klinika

 krwawienie samoistne – opona miękka a opona pajęcza (płyn

mózgowo - rdzeniowy)

 śródmózgowy – pod oponą miękką

 wewnątrzkomorowy – do komór

 o obecności krwiaka świadczy niesymetryczność objawów

neurologicznych:

 nierówność źrenic (szeroka źrenica po stronie krwiaka)

 zbaczanie gałek ocznych („patrzą na krwiak”)

 porażenie kończyn po stronie przeciwnej od krwiaka

 niesymetryczność odruchów kończyn

 rozpychanie krwiaka do góry (nad namiot móżdżku)

→ uraz → wstrząśnienie mózgu → faza polepszenia → nagłe

pogorszenie → zgon

 krwotoki śródczaszkowe

 krwotoki nad- i podtwardówkowe mają zwykle charakter pourazowy

 podpajęczynówkowe są w 60–80% spowodowane przez wadę

naczyniową (tętniaka, naczyniaka)

 śródmózgowe (wewnątrzkomorowe) są zwykle spowodowane

nadciśnieniem tętniczym lub urazem

6.5. Urazy wewnętrznych narządów klatki piersiowej i brzucha .

 klatka piersiowa

 powietrze w jamie opłucnej - odma

 krwawienie do jamy opłucnej – krwawienie z naczyń klatki piersiowej

(tętnice międzyżebrowe lub tętnica piersiowa wew., tętnice przepony i

śródpiersia) lub z dużych naczyń wnęki płuca; w jamie klatki piersiowej

może nagromadzić się kilka litrów krwi

 stłuczenie płuca – zniszczenie struktury tkanki płucnej, zgniecenie

pęcherzyków, rozerwanie naczyń krwionośnych i gromadzenie się krwi

w oskrzelikach oraz pęcherzykach płucnych

 rozerwanie tchawicy lub oskrzela – na skutek urazu miażdżącego /

zgniatającego klatkę piersiową; objawem jest nierozprężające się płuco

 przerwanie przełyku – objawem klinicznym szybkie zapalenie

śródpiersia

 tamponada serca – nagromadzenie się krwi w worku osierdziowym;

spadek RR, znaczne wypełnienie żył szyjnych, wstrząs

 brzuch – następstwa urazów:

 krwotok – wskutek pęknięcia narządu miąższowego (np. wątroby) lub

krezki, prowadzące do powstania wstrząsu hipowolemicznego

 zapalenie otrzewnej – wskutek rozdarcia ściany przewodu

pokarmowego i rozlania treści jelitowej

 zaciek moczowy – po rozerwaniu dróg moczowych

Strona 32

Chirurgia - klinika

II. CHIRURGIA BRZUCHA

1. Ostre schorzenia jamy brzusznej = „OSTRY BRZUCH”

 ostre schorzenia jamy brzusznej przebiegają gwałtownie, które w bardzo

krótkim czasie (kilku godzin lub dni) mogą mieć tragiczne następstwa (ze

śmiercią włącznie)

 stany „ostrego brzucha”:

 ostre zapalenie wyrostka robaczkowego

 przedziurawienie wrzodu żołądka lub dwunastnicy

 niedrożność jelit

 uwięźnięta przepuklina

 krwotok z przewodu pokarmowego (możliwe leczenie nieoperacyjne)

 ostre zapalenie trzustki (możliwe leczenie nieoperacyjne)

 zapalenie otrzewnej spowodowane różnymi przyczynami

 zapalenie uchyłków okrężnicy

 zator lub zakrzepica tętnic krezkowych

 pęknięcie tętniaka aorty

 objawy „ostrego brzucha”:

 nagły, silny ból brzucha

 ból nasilający się przy ruchach i kaszlu

 znaczne wzdęcie brzucha

 żywa bolesność uciskowa dowolnego miejsca na brzuchu

 obrona mięśniowa

 brak perystaltyki jelit (cisza w brzuchu)

 wymioty

 tachykardia

 wstrząs

 obecność co najmniej dwóch lub więcej objawów jest wskazaniem do

hospitalizacji

2. Zapalenie wyrostka robaczkowego . ( appendicitis )

 groźna, nagła, krótka jedno – lub dwudniowa choroba wymagająca

hospitalizacji

 wyrostek robaczkowy – prawidłowy uchyłek kątnicy, leży

wewnątrzotrzewnowo, ma najczęściej 8-10 cm długości; błonę śluzową i

podśluzową wypełnia duża liczba grudek i nacieków chłonnych

 najczęstsza przyczyna zapalenia: zatkanie światła kałem

 zatkanie światła powoduje rozdęcie wyrostka i rozwój ropowicy w jego

ścianie, natomiast samo światło wyrostka wypełnia się ropą, a w naczyniach

powstają zakrzepy → niedokrwiona i ropowicza ściana wyrostka ulega

martwicy, a później przedziurawieniu

Strona 33

Chirurgia - klinika

 objawy:

 ból: najpierw uogólniony całego brzucha, następnie w okolicy pępka,

zlokalizowany w tzw. punkcie McBurneya – punkt położony w

połowie linii łączącej kolec przedni górny kości biodrowej i pępkiem)

 wstręt do jedzenia, nudności, wymioty

 gorączka (38-39 o C)

 tachykardia

 badanie fizykalne:

 objaw otrzewnowy Blumberga – uciśnięcie miejsca nad prawym

talerzem biodrowym jest mało bolesne, ale nagłe zwolnienie ucisku

powoduje ostry ból

 obrona mięśniowa – w prawym podbrzuszu

 bolesność w punkcie McBurneya

 objaw Rowsinga – uciśnięcie szeroką dłonią lewej strony brzucha

wyzwala ból po prawej stronie w miejscu wyrostka (objaw wywołany

przemieszczeniem w okrężnicy treści, która napina kątnicę i wywołuje

ból)

 badanie per rectum – bolesność po prawej stronie

Strona 34

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: