Rozrusznikiem nazywamy urządzenie elektromechaniczne przeznaczone do uruchamiania silnika spalinowego a składające się z silnika elektrycznego prądu stałego szeregowego lub szeregowego bocznikowego mechanizmu sprzęgającego i zębnika.
Prędkość Obr rozrusznika umozliwia samodzielna prace silnika , w zależności od rodzaju silnika prędkości sa następujące dla silnika Zi prędkość waha się od 40-70 100 obr/min.dla silnika Zs wynosi 100-200 obr/min
Wielkości charakteryzujące: moc 0,4-10 kW , prad rozruchu 200-300 A ,napiecie zasilania6V,12V,24V rodzaje pokonywanych oporow: tarcie, pokonywanie oporow sprężania i zasysania mieszanki paliwowo powietrznej, pokonanie sił lepkości oleju ktoerych wartość zależy od temperatury.
Rodzaje rozruszników: elektryczne- z przesuwnym lub przesuwno-obrotowym zębnikiem,sprzegane mechanicznie albo elektromechanicznie.moga być one sprzegane tez bezwładnościowo.charakterystyka rozrusznika: napiecie, prędkość obrotowa, moment obrotowy, moc na wale rozrusznika.
Uzwojenie wzbudzenia stanowią cewki elektromagnesu służące do wzbudzenia pola magnetycznego, które znajduje się na biegunach obudowy z nabiegunnikami. Rozrusznik pobiera bardzo duży prąd do ok. 600 A i uzwojenie to wykonane z przewodów okrągłych lub płaskich miedzianych o dużym przekroju. Wirnik podobnie jak uzwojenie wzbudzenia wykonane jest z przewodów miedzianych, których końce połączono segmentami komutatora. Urządzenie sprzęgające służy do sprzęgania rozrusznika z kołem zamachowym silnika poprzez jego zębnik celem wprowadzenia w ruch obr. silnika.
Określenie prędkości obr. rozrusznika: Napięcie panujące na zaciskach jest wprostproporcjonalne do strumienia magnet, prędkości obr. oraz parametrów konstrukcyjnych rozrusznika.
Wpływ czynników zew. I wew. Na moc i moment rozrusznika:
Moc max rozrusznika zależy od: - wartości SEM aku. – spadku napiecia na szczotkach. – rezystancji obw. rozrusznika. SEM aku. Zależy od: - stanu naładowania aku i od jego poj. El. – rezystancji przewodów i szczotek.
Rezystancja wew. Aku. Maleje wraz ze zwiększeniem jego poj. Z obniżeniem temp. Rezystancja aku. wzrasta, maleją rezystancje przewodów łączeniowych.
Urzadzenia ułatwiające rozruch silnikow: ;Do silnikow Zi zastosowano cewki zaplonowe z rezystorem zwieranym podczas rozruchu lub cewki z dodatkowym uzwojeniem pierwotnym.do silnikow Zs zastosowano nowe elektroniczne układy zapłonowe, stosuje się również swiece zarowe i przełączniki 12 na 24V
Majster128