Maszyny technologiczne konwencjonalne.pdf

Maszyny technologiczne konwencjonalne

WSTĘP.

Frezowaniem nazywa się obróbkę skrawaniem za pomocą narzędzi wieloostrzowych, zwanych

frezami. Obrabiarki do tego rodzaju obróbki nazywają się frezarkami.

Ruch główny (roboczy) obrotowy wykonuje frez, a ruch posuwowy przedmiot zamocowany na stole.

Frez ma kształt bryły obrotowej (walcowej, stoŜkowej lub innej). Ostrza są nacięte na jego powierzchni

bocznej (frez walcowy), a często takŜe na powierzchni czołowej (frez czołowy).

1. Frezarki

Frezarki dzielą się na poziome i pionowe zaleŜnie od połoŜenia osi freza w czasie pracy. Stół

frezarki poziomej moŜe być przesuwany mechanicznie i ręcznie w trzech prostopadłych kierunkach:

- wzdłuŜnym

- poprzecznym

- pionowym.

Taka obrabiarka nazywa się frezarką poziomą zwykłą. JeŜeli stół frezarki poziomej zwykłej

jest zaopatrzony w obrotnicę umoŜliwiającą skręcenie stołu wokół osi pionowej o pewien kąt, to

frezarka taka nosi nazwę frezarki uniwersalnej. Na frezarce uniwersalnej moŜna nacinać rowki

śrubowe, co ma duŜe zastosowanie w obróbce narzędzi o ostrzach skośnych i kół o uzębieniu skośnym.

W frezarkach pionowych oś obrotu freza ma w czasie pracy połoŜenie pionowe, a wiec prostopadłe do

powierzchnie stołu. Niektóre z frezarek pionowych mają mechanizm umoŜliwiający ustawienie i prace

wrzeciona i freza w połoŜeniu pochyłym.

Stół frezarki pionowej ma posuw wzdłuŜny mechaniczny i ręczny, zaś ruch pionowy stołu stosowany

jest tylko do ustawienia stołu w pozycji umoŜliwiającej frezowanie.

2. Frezy

ZaleŜnie od kształtu ostrzy freza dzielą się na frezy:

- ścinowe

- zataczane

- kątowe

Frezy ścinowe ostrzy się na powierzchni przyłoŜenia, a frezy zataczane za powierzchni natarcia. Ostrza

frezów mogą być:

a) Proste zgodne z tworzącą walca,

b) Śrubowe.

Zwojowość freza określa się tak jak zwojowość śruby:

Frez jest prawozwojny wtedy, gdy ustawiony osią pionowo ma zwoje wznoszące się od lewej ręki w

prawo, lewozwojny – w lewo.

JeŜeli frez walcowy ma nacięte ostrza równieŜ na jednaj z powierzchni czołowych, to nazywa

się frezem walcowo – czołowym i skrawa nie tylko ostrzami naciętymi na powierzchni walcowej, ale

równieŜ ostrzami na czole.

Frezy walcowo – czołowe o średnicach małych są wykonywane razem z uchwytem, nazywają się one

frezami palcowymi.

SłuŜą do frezowanie krzywek, rowków.

Frezy tarczowe mogą mieć ostrza tylko na powierzchni walcowej.

Są to frezy jednostronne.

1.1 Rysunek frezów:

a) palcowy

b) i c) tarczowe

3. Frezowanie.

Powierzchnie płaskie mogą być

obrabiane:

a) Za pomocą

frezowania

obwodowego frezem walcowym;

b) Za pomocą frezowania czołowego frezem czołowym lub głowica czołową;

Podziału frezów moŜna dokonać takŜe pod względem narzędzia, frezy:

a) Walcowe

b) Walcowo – czołowe

c) Piłkowe

d) Trzpieniowe

e) Kształtowe

Frezowanie moŜe być:

- przeciwbieŜne;

- współbieŜne.

Frezowanie jest przeciwbieŜne (rysunek poniŜej), jeŜeli frez obraca się w kierunku strzałki

Przedmiot zaś przesuwa się w kierunku strzałki II.

Ostrze freza 1 w pewnym miejscu zajmuje pozycje A. W momencie dojścia ostrza do pozycji A opór

skrawania wynosi 0, ale przy dalszym ruchu freza i przedmiotu opór skrawania, a więc i siła skrawania,

wzrastają od zera do swej największej wartości w punkcie B, który jest punktem wyjścia ostrza z

materiału.

1.2 Rysunek pracy ostrza freza walcowego przy frezowaniu przeciwbieŜnym:

a) schemat, b) kształt wióra.

Frezowanie jest współbieŜne, jeŜeli kierunek ruchu głównego

(roboczego) jest zgodny z kierunkiem ruchu posuwowego.

Parametry frezowania.

We frezowaniu, jak w kaŜdej obróbce mechanicznej charakterystycznymi wielkościami są:

a) Szybkość skrawania;

b) Posuw skrawania

c) Głębokość skrawania

5. Podzielnica.

Często trzeba stosować dokładny podział na obwodzie kołowym przedmiotu, np. przy

wykonaniu frezów, wierteł, kół zębatych. Do tego słuŜą podzielnice (rysunek).

Dzielimy je na:

a) Zwykłe

b) Zwykłe z przekładnią

c) Uniwersalne

Podzielnica z przekładnią ma wrzeciono wydrąŜone i nagwintowane na roboczym końcu do

nakręcenia uchwytu lub tarczy zabierakowej oraz zaopatrzone w gniazdo stoŜkowe na kieł.

1.3 Rysunek podzielnicy:

II.

KLASYFIKACJA METOD OBRÓBKI KÓŁ ZĘBATYCH

Obróbka kół zębatych moŜe być przeprowadzona według metod:

a) kształtowej

b) kopiowej

c) obwiedniowej.

W metodzie kształtowej narzędzie ma kształt wrębu.

W metodzie kopiowej prowadnice suportu narzędziowego są wodzone wzdłuŜ kopiału (wzornika).

W metodzie obwiedniowej narządzie obwodzi zarys zęba przez kolejne połoŜenia ostrzy skrawających.

Przy omawianiu metod obróbki kół zębatych naleŜy mieć na uwadze:

a) Sposób obróbki, który moŜe odbywać się:

- struganiem,

- dłutowaniem,

- frezowaniem

- szlifowaniem

b) Kształt narzędzia i geometrię jago ostrzy,

c) Cykl roboczy, który moŜe odbywać się w sposób:

- ciągły – bez przerw, tj. obróbka wszystkich zębów w kole jest

przeprowadzona jednocześnie, stopniowo,

- przerywany – charakteryzujący się tym, Ŝe po obróbce jednego wrębu następuje podział i

cykl obróbki powtarza się dla następnego wrębu,

Z kinematycznego punktu widzenia naleŜy stwierdzić, Ŝe obrabiarki

pracujące z cyklem ciągłym – nieprzerwanym mają prostszy układ kinematyczny niŜ obrabiarki z

cyklem przerywanym, do cyklu ciągłego natomiast stosuje się bardziej złoŜone narzędzia, trudniejsze

do ostrzenia i ustawienia aniŜeli narzędzia do obróbki przerywanej.

Poza tym naleŜy odróŜnić obróbkę:

1) zgrubną (zdzieranie) mająca na celu usunięcie nadmiernego materiału z wrębu; powinna ona

odbywać się na obrabiarkach do obróbki zgrubnej, o mniejszej dokładności, sztywnej i znacznie

tańszej, narzędziami narzędziami uproszczonych kształtach, mniej dokładnych, a przez to tańszych;

2) kształtującą, której celem jest nadanie ostatecznego kształtu zarysowi zęba za pomocą narzędzi

bardzo dokładnych, o złoŜonych kształtach, a tym samym bardzo drogich.

III.

DŁUTOWANIE WEDŁUG METODY MAAGA

3.1 Obróbka uzębienia w walcowym kole na dłutownicy Maaga.

Zasadę nacinania uzębienia wg metody Maaga pokazuje powyŜszy rysunek. Jest to dłutowanie

metodą Maaga.

I – połoŜenie odpowiada momentowi, gdy narzędzie zaczyna nacinać ząb pierwszy, przy czym

nacinanie koło jak gdyby przetacza się po zębatce, wykonując jednocześnie przesuniecie w kierunku

strzałki B oraz obrót w kierunku A;

II – połoŜenie odpowiada końcowemu stanowi, tj., gdy koło przesunęło się dokładnie o jedną

podziałkę, a jednocześnie obróciło o kąt odpowiadający tej jednej podziałce, podziałce wiec ząb został

w części obrobiony.

III – połoŜenie, gdy narzędzie zatrzymało się u góry (nad nacinanym kołem), samo zaś koło

tylko przesuwa się (bez obrotu) wstecz jedną podziałkę w kierunku strzałki C i w ten sposób następuje

podział.

Po dokonaniu podziału następuje drugi cykl ruchów, a więc narzędzie rozpoczyna ruch

roboczy, a nacinane koło ruchy toczne i w ten sposób zostanie obrobiony drugi ząb itd.

Ruchy przy obróbce.

- ruch roboczy (dłutujący) narzędzia,

- ruch odtaczania składa się z części przesuwnej i obrotowej.

Zamocowanie narzędzia.

Ustawienia narzędzia-zębatki dokonujemy w płaszczyźnie czołowej, pionowej dłutownicy. Do

podsuwania noŜa przeznaczone są nagwintowane czopki przesuwane przez przekręcanie sworzni, na

których znajduje się koło zębate.

Podczas jałowego suwu suwaka narzędzie jest odchylane w celu uniknięcia tarcia narzędzia o obrabiany

przedmiot.

Geometria ostrza narzędzia-zębatki Maaga.

PoniewaŜ narzędzie wykonuje ruch roboczy prostopadle do powierzchni czołowej obrabianego

koła, przeto krawędź zęba zębatki zrzutowana na powierzchnię czołową musi dać odpowiednie

wymiary liniowe i kątowe nominalne obrabianego koła (rysunek poniŜej).

Obróbka walcowych kół zębatych o uzębieniu śrubowym.

Obróbka zębów śrubowych, narzędziem-zębatka według metody Maaga odbywa się w sposób

podobny jak nacinanie zębów prostych. RóŜnica polega jedynie na tym, Ŝe narzędzie wykonuje ruch

roboczy (strugający) wzdłuŜ linii zęba. W tym celu skręca się obrotnicę z prowadnicami suwaka

narzędziowego narzędziowego o kąt pochylenia linii zęba β 0 .

Zamocowanie narzędzia.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: