biuletyn5_16.pdf

N R 5 ( 1 6 )

maj

2002

BIULETYN

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

ISSN 1641-9561

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

ADRESY I TELEFONY ODDZIAŁÓW IPN W POLSCE

BIAŁYSTOK

15-637 Białystok, ul. Warsztatowa 1a

Tel. (0-85) 664 73 71

GDAŃSK

81-311 Gdynia, ul. Witomińska 19

Tel. (0-58) 6

Tel. (0-58) 660 67 00

60 67 00

KATOWICE

40-061

6 61 Katowice, ul.

Katowice, ul. Kilińskiego

Kilińskiego 9

Tel. (0-32) 609 98 41

609 98 41

KRAKÓW

31-027 Kraków, ul. Mikołajska 4

Tel. (0-12) 421 11 00

LUBLIN

20-071 Lublin, ul. Wieniawska 15

Tel. (0-81) 532 16 43

ŁÓDŹ

91-479 Łódź, ul. Orzeszkowej 35

Tel. (0-42)

Tel. (0-42) 616 27 45

616 27 45

POZNAŃ

61-739 Poznań, ul. Plac Wolności 17

Tel. (0-61) 851 52 15

RZESZÓW

35-060 Rzeszów, ul. Słowackiego 18

Tel. (0-17) 852 05 35

WARSZAWA

00-207 Warszawa, Pl. Krasińskich 2/4/6

Tel. (0-22) 530 86 25

WROCŁAW

50-153 Wrocław, Pl. Powstańców Warszawy 1

Tel. (0-71) 340 65 32

BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Redaguje Biuro Edukacji Publicznej IPN

Zespół redakcyjny: Barbara Polak, Elżbieta Lewczuk,

Dorota Mazek, Władysław Bułhak, Paweł Machcewicz

Projekt graficzny: Krzysztof Findziński

Adres: 00-839 Warszawa, ul. Towarowa 28

Tel. (0-22) 581 89 25, fax (0-22) 581 89 26

e-mail: bep@ipn.gov.pl

www.ipn.gov.pl

łamanie i druk: Zakład Wydawniczo-Poligraficzny MPiPS

BIAŁYSTOK

15-637 Białystok, ul. Warsztatowa 1a

81-311 Gdynia, ul. Witomińska 19

Tel. (0-58) 6

6 61

Kilińskiego

40-0

Katowice, ul.

Kilińskiego

Tel. (0-32)

31-027 Kraków, ul. Mikołajska 4

LUBLIN

20-071 Lublin, ul. Wieniawska 15

91-479 Łódź, ul. Orzeszkowej 35

Tel. (0-42)

61-739 Poznań, ul. Plac Wolności 17

35-060 Rzeszów, ul. Słowackiego 18

WARSZAWA

00-207 Warszawa, Pl. Krasińskich 2/4/6

50-153 Wrocław, Pl. Powstańców Warszawy 1

BIULETYN

NR 5 (16)

MAJ

2002

SPIS TREŚCI

KALENDARIUM IPN .........................................................................

ROZMOWA BIULETYNU

PRZEWODNIA SIŁA NARODU. O Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej

z Łukaszem Kamińskim rozmawia Barbara Polak .......................................

KOMENTARZE HISTORYCZNE

Paweł Skorut – ZASADY WSTĘPOWANIA DO PZPR ...................................

Mariusz Krzysztofiński – KOMITETY, KOMITETY... ........................................

Tomasz Miler – JAK SIĘ RODZIŁA PRZEWODNIA SIŁA ...............................

Janusz Wróbel – KOBIETA W PARTII. PRZYCZYNEK DO BIOGRAFII

MICHALINY TATARKÓWNY-MAJKOWSKIEJ ................................................

Krzysztof Madej – EKSPORTERZY DOLARÓW ...........................................

Przemysław Zwiernik – „POLSKI KOMUNISTA” ..........................................

Sławomir Cenckiewicz – ODPŁYW AKTYWU. ZMIANY KADROWE W KW PZPR

W GDAŃSKU W PIERWSZYCH MIESIĄCACH STANU WOJENNEGO ........

Tadeusz Ruzikowski – „PRZEWODNIA SIŁA” W STANIE WOJENNYM ..........

Dariusz Iwaneczko – PROWNICJONALNE ECHA KRYZYSU W PZPR

1988–1989 ............................................................................................

Krzysztof Lesiakowski – OSTATNIA DROGA TOWARZYSZA ........................

Tomasz Miler – ARESZTOWANIE WŁADYSŁAWA KUBOSZKA .....................

RELACJE I WSPOMNIENIA

Bronisława Cieślak – OKUPACYJNE WSPOMNIENIA ................................

Mariusz Krzysztofiński – HISTORIA FRANCISZKA SŁOWIKA ........................

KONFERENCJE

Antoni Dudek – CIEŃ TECZEK .................................................................

Agnieszka Adamiak, Adam Puławski – AKCJA „WISŁA” –

KONFERENCJA W KRASICZYNIE .............................................................. 79

KONKURS

Konkurs – ZAPOMNIANE HISTORIE LUDZKICH DRAMATÓW – LOSY

MIESZKAŃCÓW GÓRNEGO ŚLĄSKA W LATACH 1939–1956 ...................

Konkurs dla studentów – GÓRNOŚLĄZACY W TRYBACH HISTORII W LATACH

1939–1956 .............................................................................................

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Kalendarium IPN

kwiecień 2002

5 kwietnia

–

w Miejskim Ośrodku Kultury w Koszalinie prezes IPN prof. Leon Kieres

otworzył wystawę

„Stan wojenny – spojrzenie po 20 latach”. Wysta-

wa została zorganizowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej

w Gdańsku

wystawę „Stan wojenny – spojrzenie po 20 latach

„Stan wojenny – spojrzenie po 20 latach

9 kwietnia

–

zakończył się realizowany przez BEP IPN we współpracy z ODN w War-

szawie kurs doskonalenia dla nauczycieli – cykl seminaryjny „Kryzysy

kurs doskonalenia dla nauczycieli – cykl seminaryjny „Kryzysy

- -u”. Kurs był prowadzony od października, obejmował wykłady i war-

sztaty prowadzone przez pracowników BEP. Uczestniczyło w nim 23 nauczy-

cieli historii, WOS i jęz. polskiego

- -u

10 kwietnia

– Kolegium IPN zaakceptowało przedstawiony przez dyrektora Pawła

Machcewicza Plan działalności Biura Edukacji Publicznej IPN obejmujący

projekty mające być zrealizowane w bieżącym roku, jak też projekty kilku-

letnie. Członkowie Kolegium bardzo wysoko ocenili przedstawiony plan

11 kwietnia

–

OBEP Gdańsk zorganizowało w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Sta-

rogardzie Gdańskim regionalną konferencję edukacyjną

konferencję edukacyjną dla nauczycieli

historii oraz zainteresowanych uczniów „Śladami filomatów

konferencję edukacyjną

Śladami filomatów”. Jako prele-

genci wystąpili pracownicy OBEP w Gdańsku, Wrocławiu i Krakowie.

W czasie konferencji zaprezentowano dwie wystawy: „Sanitariuszka

Inka i młodzi bohaterowie AK” oraz „Filomaci starogardzcy roku szkolnego

1951–1952”

Śladami filomatów

16 kwietnia

– rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. Tadeusz Sławek oraz prezes IPN

prof. Leon Kieres podpisali deklarację współpracy

deklarację współpracy. Przedstawiciele obu

instytucji zadeklarowali wolę współpracy w zakresie upowszechniania wie-

dzy o najnowszej historii Polski i prowadzenia badań historycznych

deklarację współpracy

18–19 kwietnia – w Krasiczynie odbyła się międzynarodowa

międzynarodowa konferencja naukowa na te

konferencja naukowa na te-

isła”, w wyniku której po drugiej wojnie światowej dokonano

przymusowych wysiedleń około 150 tys. Ukraińców na północne i zachod-

nie ziemie Polski. Konferencja przygotowana została wspólnie przez rze-

szowski i lubelski Oddział IPN. Podczas konferencji zaprezentowano także

wystawę „P

isła

olacy – Ukraińcy 1939–1948”, która w następnych miesią-

cach będzie eksponowana w Rzeszowie, Lublinie i Warszawie. Referaty wy-

głosili przedstawiciele ośrodków naukowych z Polski, Ukrainy, Stanów Zjed-

noczonych. W konferencji wzięli udział prezes IPN prof. Leon Kieres, pra-

cownicy IPN oraz licznie zaproszeni goście. Honorowy patronat nad konfe-

rencją objął Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski

olacy – Ukraińcy 1939–1948”

Aleksander Kwaśniewski

20 kwietnia

–

w Instytucie Historii Uniwersytetu Wrocławskiego odbyło się współorgani-

zowane przez Oddział Wrocławski IPN seminarium popularno naukowe

seminarium popularno naukowe

raw Człowieka i Obywatela. Z perspektywy 25-lecia”

z udziałem licznych działaczy ROPCiO między innymi, ks. Bohdana Papier-

nika, Leszka Moczulskiego, Andrzeja Woźnickiego, Adama Wojciechow-

skiego i Karola Głogowskiego

uch Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Z perspektywy 25-lecia

raw Człowieka i Obywatela. Z perspektywy 25-lecia

23-24 kwietnia –

prof. Leon Kieres uczestniczył w Międzynarodowym F

Międzynarodowym F orum: P

orum: P rawda, Spra-

rawda, Spra-

ojednanie zorganizowanym przez Kancelarię Premiera Szwecji

w Sztokholmie. W wystąpieniu wygłoszonym podczas sesji prezes IPN

zwrócił uwagę na charakter wyroków wydawanych przez sądy w powojen-

ojednanie

wystawę

9 kwietnia

kurs doskonalenia dla nauczycieli – cykl seminaryjny „Kryzysy

PRL

PRL-u

PRL

16 kwietnia

deklarację współpracy

18–19 kwietnia

międzynarodowa

konferencja naukowa na te

mat akcji „Wisła

mat akcji „

wystawę „P

wystawę „Polacy – Ukraińcy 1939–1948”

„„R

„„Ruch Obrony P

„R

uch Obrony P

23-24 kwietnia

Międzynarodowym F

orum: P

23-24 kwietnia

Międzynarodowym F

orum: P

rawda, Spra-

wiedliwość, P

wiedliwość, Pojednanie

wiedliwość, P

ojednanie

nej Polsce. Polski wymiar sprawiedliwości skazał w tym czasie 5 tys. spraw-

ców zbrodni nazistowskich. Jednocześnie w tym samym okresie polscy sę-

dziowie i prokuratorzy dopuścili się licznych zbrodni sądowych, skazując na

karę śmierci polskich patriotów, których ówczesne władze traktowały jako

swych politycznych przeciwników

26 kwietnia

–

w sali konferencyjnej parafii pw. św. Brata Alberta w Nowej Hucie odbyła

się sesja naukowa

sesja naukowa przygotowana przez OBEP w Krakowie, połączona z otwar-

ciem wystawy

Nowa Huta – miasto walki i pracy”. Sesję zaszczycił swoją

obecnością arcybiskup krakowski, ks. kardynał Franciszek Macharski

Nowa Huta – miasto walki i pracy

26–27 kwietnia – w Berlinie miała miejsce konferencja „

Archiwa policyjne okresu komuni-

zmu: zagadnienia naukowe i polityczne. Analiza porównawcza perspek

konferencja „Archiwa policyjne okresu komuni-

Archiwa policyjne okresu komuni-

zmu: zagadnienia naukowe i polityczne. Analiza porównawcza perspek-

tywy polskiej i niemieckiej

”” zorganizowana przez Centre Marc Bloch – Nie-

miecko-Francuski Ośrodek Nauk Społecznych i „Urząd Gaucka”. IPN repre-

zentowali dyr. BUiAD Bernadetta Gronek, dyr. BEP dr hab. Paweł Machce-

wicz, dr Antoni Dudek, członek kolegium IPN prof. Andrzej Paczkowski oraz

Krzysztof Persak, którzy wygłosili wykłady i wzięli udział w dyskusji panelowej

””

29 kwiecień

–

konferencja prasowa zorganizowana

w 50-lecie powstania Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa pt. „Mechanizm

konferencja prasowa

„Mechanizm

”. W spotkaniu,

którego gospodarzem był prezes IPN prof. Leon Kieres, wzięli udział: Jan

Nowak-Jeziorański, wieloletni dyrektor RPRWE, oraz wielu współpracowników

tej rozgłośni. Podczas konferencji zaprezentowano tajne dokumenty służb

specjalnych PRL dotyczące zwalczania działalności RWE. Materiały te są

wynikiem wstępnej kwerendy przeprowadzonej przez pracowników OBEP IPN

w Warszawie w zbiorach BUiAD IPN. Dotyczą one głównie analizy

oddziaływania audycji i inicjatyw RWE i Komitetu Wolnej Europy na sytuację

w kraju, a także sposobów pozyskiwania informacji przez RWE

adia W

adia Wolna Europa

”.

Przygotowali: Artur Gut, Agnieszka Bajor-Zagórska, Tomasz Poręba,

STATYSTYKA WYDAWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE

O STATUS POKRZYWDZONEGO

kwiecień 2002 r.

od początku wydawania

A/B

BIAŁYSTOK

6/6

1127/603

GDAŃSK

38/26

3205(923+323)* 1747(519+206)*

KATOWICE

21/13

2094/990

KRAKÓW

24/14

2071/1144

LUBLIN

14/9

1176/542

ŁÓDŹ

11/6

1141/630

POZNAŃ

23/29

2184/1161

RZESZÓW

13/0

13041/805

WARSZAWA 32(0)*/22(0)*

2260/1276

WROCŁAW

26/17

1348/754

BUiAD

23/8

2818(59)*/1109(30)* + 182**

RAZEM

211/137

20731/10953

* wnioski wydawane i przyjmowane w terenie i w delegatu-

rach (w kolejności: Bydgoszcz, Koszalin, Radom)

** wnioski przesłane z konsulatów

A – wydane formularze wniosków

B – wnioski przyjęte

sesja naukowa

wystawy

wystawy „Nowa Huta – miasto walki i pracy

26–27 kwietnia

konferencja „

zmu: zagadnienia naukowe i polityczne. Analiza porównawcza perspek

tywy polskiej i niemieckiej

tywy polskiej i niemieckiej”

w siedzibie IPN w Warszawie odbyła się konferencja prasowa

29 kwiecień

konferencja prasowa

działania służb specjalnych PRL wobec R

działania służb specjalnych PRL wobec Radia W

olna Europa

olna Europa”.

kwiecień 2002 r

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: