Grobowiec.pdf

GROBOWIEC

Z uwagi na okoliczności, które doprowadziły do mego uwięzienia w tym przybytku dla

obłąkanych, świadom jestem, że moja obecna pozycja może wytworzyć pewne

wątpliwości co do prawdziwości tej opowieści. Tak to niestety jest, że większość ludzi ma

zbyt ograniczony umysł, by cierpliwie i roztropnie rozważać owe szczególne fenomeny,

postrzegane i wyczuwane jedynie przez garstkę posiadającą szczególną mentalną

wrażliwość, a leżące poza zasięgiem powszechnie dostępnych doświadczeń. Ludzie o

większym intelekcie wiedzą, że nie ma ostrego rozgraniczeni a pomiędzy rzeczywistością i

nierzeczywistością, że wszystkie rzeczy jawią się takie, jakie są, jedynie dzięki

przymiotom wrażliwych, indywidualnych mediów psychofizycznych, i to dzięki nim zdolni

jesteśmy je postrzegać, jednakowoż prozaiczny materializm większości określa

pogardliwie mianem szaleństwa przebłyski nadpostrzegania, które przenikają pospolity

woal jawnego empiryzmu.

Nazywam się Jervas Dudley i od wczesnego dzieciństwa byłem marzycielem i wizjonerem.

Posiadając bogactwo wystarczające, by z nawiązką pokryć potrzeby dostatniego życia, i

będąc obdarzony temperamentem, który nie pozwalał mi poświęcić się studiom i innego

typu zainteresowaniom typowym dla mych rówieśników, zamieszkiwałem zwykle w

krainach odległych od znanego nam, widzialnego świata. Dzieciństwo i lata młodzieńcze

spędziłem na lekturze prastarych i mało znanych ksiąg, przemierzając pola i zagajniki

rozciągające się w pobliżu domu moich przodków. Nie sądzę, aby to, o czym czytałem w

owych woluminach lub widziałem na polach czy w zagajnikach, było tym samym, o czym

czytali lub co postrzegali inni chłopcy, na ten temat jednak wolałbym dużo nie mówić,

gdyż dłuższa i dokładniejsza wypowiedź potwierdziłaby jedynie odrażające kalumnie na

temat stanu mego zdrowia psychicznego, o którym szeptem rozmawiają niekiedy

pielęgniarze, co niejednokrotnie udało mi się podsłuchać. Wystarczy, że przedstawię

minione wydarzenia bez bliższego analizowania przyczyn.

Wspomniałem już, że mieszkałem z dala od widzialnego świata, niemniej nie rzekłem, iż

mieszkałem samotnie. Nie jest do tego zdolna żadna żywa istota. Brak towarzystwa

żyjących nieuchronnie sprowadza obecność istot, które nie są już lub nigdy nie były

żyjącymi. Blisko mego domu znajduje się szczególna, porośnięta lasem kotlina, w której

mrocznych ostępach spędzałem większość czasu, czytając, rozmyślając i śniąc. Tam

właśnie, jeszcze jako dziecko, przywiodły mnie pierwsze kroki, bym przemierzał omszałe

zbocza, kotliny, a wśród groteskowo zdeformowanych dębów powstała osnowa mych

pierwszych, dziecięcych fantazji. Poznałem driady zamieszkujące wśród owych drzew i

niejednokrotnie widziałem ich dzikie tańce w blasku gasnącego księżyca o tym jednak

nie wolno mi teraz mówić. Opowiem wam jedynie o samotnym grobowcu, położonym w

najmroczniejszym zakątku kotlinnej gęstwiny; opuszczonym grobowcu Hyde’ów, starej,

egzaltowanej rodziny, której ostatni potomek złożony został w jego posępnych murach na

wiele dekad przed mymi narodzinami.

Grobowiec, o którym mówię, wykonany jest ze starego granitu, zmurszały i odbarwiony

przez mgły i wilgoć naruszające go od pokoleń. Wpuszczona w ścianę kotliny budowla z

wyjątkiem wejścia jest prawie niewidoczna. Drzwi, ogromna, odrażająca płyta z kamienia

wisi uchylona na zardzewiałych zawiasach, a zamknięcie jej stanowią złowieszcze, z

wyglądu ciężkie, żelazne łańcuchy i kłódki, typowe atrybuty przybytków cmentarnych

sprzed pół wieku.

Rezydencja rodu, którego potomkowie znaleźli spoczynek w tym grobowcu, a którego

własnością była owa kotlina, padła ofiarą pożaru powstałego od uderzenia pioruna. O

nocnej burzy, która zniszczyła do szczętu posępną posesję, starsi mieszkańcy tej okolicy

mówią zazwyczaj pełnym niepokoju szeptem, powtarzając zgodnie opinię o „bożym

gniewie” w taki sposób, że w miarę upływu czasu poczęła narastać we mnie fascynacja

owym mrocznym, leśnym grobowcem.

W pożarze zginął jeden człowiek.

Kiedy ostatni z Hyde’ów został pochowany w tym miejscu cienia i spokoju, smętna urna z

popiołami przybyła z odległego kraju, dokąd wyemigrowała rodzina po pożarze rezydencji.

Nie pozostał nikt, by złożyć kwiaty przed granitowym portalem, i mało kto odważał się

wniknąć pomiędzy ponure cienie, które zdawały się zalegać wśród zawilgłych murów.

Nigdy nie zapomnę popołudnia, kiedy po raz pierwszy natknąłem się na tę wpół ukrytą

siedzibę śmierci. Było to w środku lata, w czasie przesilenia, kiedy alchemia natury

przemienia leśny krajobraz w żyjącą i niemal homogeniczną masę zieloności; kiedy

zmysły nieomal dławią się od przenikającej powietrze wilgoci i różnorodności niemożliwych

do rozpoznania zapachów ziemi i roślinności. W takim otoczeniu umysł zatraca

perspektywę; czas i przestrzeń stają się trywialne i nierzeczywiste, echa prehistorycznej

przeszłości nieodparcie atakują mocno skołowaciałą świadomość.

Przez cały dzień krążyłem pośród mistycznego zagajnika porastającego wnętrze kotliny.

Rozmyślałem na tematy, których nie chcę tu obecnie poruszać, i rozmawiałem z istotami,

których imion i nazw również nie wymienię. Mając dziesięć lat, słyszałem dużo więcej i

widziałem dużo cudowniejsze rzeczy, aniżeli większość ludzi jest sobie w stanie wyobrazić.

Należy również dodać, że pod wieloma względami byłem wyjątkowo dojrzały.

Kiedy przedzierając się pomiędzy dwiema pokaźnymi kępami jeżyn, natknąłem się na

wejście do grobowca, nie miałem pojęcia, co właściwie odkryłem. Ciemne bloki granitu,

drzwi tak osobliwie uchylone i nagrobne reliefy nad łukowatym wejściem nie wzbudziły we

mnie odczuć w rodzaju żalu, współczucia czy zgrozy. Sporo wiedziałem i rozmyślałem na

temat grobów i grobowców, niemniej chyba z uwagi na mój niezwykły temperament

trzymałem się dotąd z dala od cmentarzy i kościołów. Osobliwy, kamienny dom na zboczu

kotliny był dla mnie jedynie źródłem zainteresowania i przeróżnych spekulacji. Jego zimne

i wilgotne wnętrze zaś, do którego na próżno usiłowałem zajrzeć przez pozostawioną

kusząco, lecz zbyt wąską szparę, nie kojarzyło mi się ani trochę ze śmiercią czy

rozkładem. Wraz z zaciekawieniem zrodziło się we mnie szaleńcze i zgoła nieroztropne

pragnienie, które doprowadziło do mego uwięzienia w tym piekielnym zakładzie. Idąc za

głosem, który musiał pochodzić wprost z samej upiornej duszy kniei, postanowiłem wejść

w zapraszającą ciemność, pomimo grubych łańcuchów, które zagradzały mi drogę. W

gasnącym świetle dnia, na przemian grzechotałem zardzewiałymi okowami, usiłując

otworzyć na oścież kamienne odrzwia, i próbowałem przecisnąć me szczupłe ciało przez

już istniejącą szczelinę niemniej bez powodzenia. Zaciekawienie wzrosło tymczasem do

rozmiarów obsesji. Kiedy o zmierzchu powróciłem do domu, poprzysiągłem na setkę

bóstw zagajnika, że za wszelką cenę dostanę się pewnego dnia do owego czarnego,

chłodnego wnętrza, które najwyraźniej mnie przyzywało. Siwobrody lekarz, który każdego

dnia przychodzi do mego pokoju, powiedział raz gościowi: „Decyzja owa była zaczątkiem

żałosnej, ponurej monomanii”, ja wszakże pozostawiam wydanie ostatecznego osądu

mym czytelnikom, kiedy już dowiedzą się wszystkiego. Kolejne miesiące po moim

odkryciu poświęciłem na próżne usiłowania sforsowania skomplikowanej kłódki, broniącej

dostępu w głąb lekko otwartego wejścia do grobowca, i ostrożne śledztwo, mające na celu

poznanie natury i historii owej budowli. Jako mały chłopiec o czujnym słuchu, w krótkim

czasie sporo się dowiedziałem, aczkolwiek wrodzone zamiłowanie do sekretności i

tajemniczości sprawiło, że nie podzieliłem się z nikim informacjami o moim odkryciu ani

przyczynach, dla których gromadziłem tę konkretną wiedzę. Być może warto nadmienić,

że nie byłem ani trochę zdumiony czy przerażony, kiedy poznałem prawdziwą naturę

grobowca. Moje raczej oryginalne przekonania dotyczące życia i śmierci sprawiły, że

kojarzyłem zimną glinę z oddychającym ciałem w dość mglisty i niejasny sposób. Zdałem

sobie sprawę, że wielki i złowrogi ród zamieszkujący ongiś w spalonej rezydencji musiał

być w jakiś sposób obecny w kamiennej budowli, do której pragnąłem się dostać.

Plotki na temat osobliwych rytuałów i bezbożnych orgii, jakie przed laty odbywały się w

starej posesji, wzbudziły we mnie całkiem nowe, nie znane dotąd zaciekawienie

grobowcem, przed którego drzwiami przesiadywałem co dnia całymi godzinami. Raz

wrzuciłem do środka zapaloną świecę, ale nie zobaczyłem nic, z wyjątkiem prowadzących

w dół, kamiennych schodów. Odór tego miejsca, pomimo że odrażający, oczarowywał

mnie. Miałem wrażenie, że już go kiedyś czułem, w jakiejś odległej, kompletnie

zapomnianej przeszłości, kiedy nie nosiłem jeszcze mej cielesnej powłoki.

Wiele lat po odkryciu przeze mnie grobowca, wśród licznych książek na poddaszu mego

domu, natknąłem się na nadżarty przez robactwo egzemplarz tłumaczenia Żywotów

Plutarcha. Przeczytałem o życiu Tezeusza i wielkie wrażenie wywarł na mnie fragment o

gigantycznym kamieniu, pod którym młodziutki bohater miał odnaleźć swoje symbole

przeznaczenia, kiedy tylko będzie dostatecznie silny, by podźwignąć ogromny ciężar.

Legenda ukoiła me zniecierpliwienie i pragnienie wejścia do grobowca, zrozumiałem

bowiem, że nie nadeszła jeszcze właściwa pora. Później rzekłem sobie, że gdy dojrzeję i

nabiorę sił, wybije godzina, kiedy będę w stanie uporać się z łatwością z odrzwiami

zablokowanymi łańcuchem. Wtedy także łatwiej mi będzie dostosować się do tego, co

wydawało się wolą losu.

Jednocześnie me czuwania przy zawilgłym portalu stały się mniej natarczywe i wiele czasu

poświęcałem na inne, choć równie niezwykłe poszukiwania. Czasami budziłem się w

środku nocy, by wybrać się na przechadzkę na tereny przykościelne i cmentarne, od

których rodzice usiłowali trzymać mnie z dala. Nie mogę powiedzieć, co tam robiłem, nie

jestem bowiem pewny realności niektórych rzeczy; wiem jednak, że następnego dnia po

każdej takiej nocnej wędrówce umysł mój przepełniała zdumiewająca wręcz wiedza

związana z rzeczami zapomnianymi od wielu pokoleń. Po jednej z takich nocy

zaszokowałem swe otoczenie nietypowym, zarozumiałym stwierdzeniem na temat

pogrzebu bogatego i szacownego dziedzica Brewstera, twórcy lokalnej historii, który

zmarł w 1711 roku, a którego łupkowa płyta nagrobna z wizerunkiem czaszki i

skrzyżowanych piszczeli z wolna obracała się w pył. W przypływie dziecięcej imaginacji

gotów byłem przysiąc, że nie tylko przedsiębiorca pogrzebowy, Goodman Simpson, skradł

przed pochówkiem buty o srebrnych sprzączkach, jedwabne pończochy i satynową

bieliznę zmarłego, ale że sam dziedzic niezupełnie, jak się wydawało, bez życia w dzień

po pogrzebie dwakroć obrócił się w swojej trumnie.

Nigdy wszakże nie opuściły mnie myśli o wdarciu się do wnętrza grobowca. Pragnienie to

narosło we mnie jeszcze bardziej, gdy niespodziewanie odkryłem, że po kądzieli jestem

poniekąd spokrewniony z wymarłym rodem Hyde’ów. Ostatni z mego rodu, po mieczu,

byłem zarazem ostatnim członkiem tej dużo starszej i niezwykłej linii rodowej. Zacząłem

czuć, że grobowiec był mój, i z niepokojem oczekiwać dnia, kiedy uda mi się sforsować

kamienne odrzwia i zejść po omszałych kamiennych stopniach w mrok. Obecnie

wyrobiłem w sobie nawyk bacznego nasłuchiwania przy z lekka uchylonych drzwiach

grobowca, prowadząc owe przedziwne czuwania pośród nocnej ciszy.

Zanim osiągnąłem dorosłość, wydeptałem w gąszczu wokół starego, wpuszczonego w

ścianę kotliny grobowca niewielką polankę, pozwalając, by bujna roślinność utworzyła

wokół i ponad nią jakby ściany i dach, niczym w leśnej altance.

Ta altanka była moją świątynią, zamknięte drzwi moim relikwiarzem i tu właśnie kładłem

się na mchu, rozciągnięty wygodnie, by przemyśliwać rozmaite osobliwe sprawy i śnić

jeszcze bardziej osobliwe sny.

Noc pierwszego objawienia była duszna i parna. Zmęczony, musiałem zasnąć, gdyż

obudziłem się, jak mi się zdało, na dźwięk odległych głosów. Waham się mówić o ich

tonach i akcentach, nie wspomnę tu również o ich wyrazistości, niemniej mogę rzec, iż

wyczuwało się wyraźną różnicę w ich słownictwie, wymowie i sposobie artykulacji. Każdy

cień nowoangielskiego dialektu począwszy od nieokreślonych sylab purytariskich

kolonistów po precyzyjną retorykę sprzed półwiecza, zdawał się mieć swój odpowiednik

wśród owych cienistych, mrocznych oratorów, aczkolwiek z faktu tego zdałem sobie

sprawę dopiero poniewczasie. W tym momencie bowiem uwagę mą odwrócił zupełnie inny

fenomen, tak ulotny, że nie mogę przysiąc, iż wydarzył się naprawdę.

Ledwie zdałem sobie sprawę, że nie śpię, kiedy wewnątrz posępnego grobowca wygasło

drobniutkie światełko. Nie sądzę, abym był zaskoczony ani tym bardziej ogarnięty paniką,

wiem jednak, że tej nocy uległem olbrzymiej, całkowitej przemianie. Po powrocie do

domu skierowałem się na poddasze, gdzie wewnątrz gnijącego kufra znalazłem klucz, za

pomocą którego z łatwością sforsowałem barierę, którą do tej pory tak zaciekle i próżno

szturmowałem.

W delikatnym świetle późnego popołudnia po raz pierwszy wkroczyłem do grobowca na

zboczu opuszczonej kotliny. Byłem oczarowany, a moje serce szalało ze szczęścia,

którego nie sposób opisać słowami. Gdy zamknąłem za sobą drzwi i zszedłem po

ociekających wodą, zawilgłych schodach, przyświecając sobie jedyną świecą, zdawało się,

że znam doskonale drogę. I choć świeca o mało nie zgasła, sycąc się zatęchłym

powietrzem, w tym cuchnącym śmiercią i zgnilizną pomieszczeniu czułem się jak w domu.

Rozglądając się wokoło, ujrzałem liczne marmurowe płyty z trumnami lub tym, co z nich

pozostało. Niektóre z nich były zamknięte i nienaruszone, ale inne nieomal całkiem

sczezły. Pozostały po nich jedynie srebrne klamki i płytki otoczone kopczykami białawego

kurzu. Na jednej z płytek odczytałem imię sir Geoffreya Hyde’a, który przybył z Sussex w

1640 roku i zmarł tutaj w kilka lat później. W znamienitej niszy stała jedna doskonale

zachowana i pusta trumna, ozdobiona imieniem, na widok którego uśmiechnąłem się

mimowolnie i zadygotałem. Dziwny impuls nakazał mi wspiąć się na kamienną płytę,

zgasić świecę i ułożyć się w pustej trumnie.

W szarym świetle świtu wyczołgałem się z grobowca i zamknąłem za sobą drzwi na

łańcuch. Nie byłem już młodzieńcem, mimo zaledwie dwudziestu jeden zim, które

zmroziły mą cielesną powłokę. Wstający z kurami wieśniacy, którzy mnie widzieli, patrzyli

teraz na mnie dziwnym wzrokiem i zastanawiali się, cóż mogło przydarzyć się temu,

którego dotąd uważali za spokojnego odludka, a który najwyraźniej wracał do domu po

całonocnych hulankach i swawolach. Rodzicom pokazałem się dopiero po długim, dającym

odświeżenie śnie.

Od tej pory odwiedzałem grobowiec każdej nocy; widziałem, słyszałem i czyniłem rzeczy,

o których nie chcę tu nawet wspominać. Najpierw zmienił się mój sposób wysławiania,

zawsze podatny na wpływy otoczenia. Wkrótce zaczęła również zwracać uwagę nabyta nie

wiadomo kiedy archaizacja dykcji. Później w moim zachowaniu pojawiły się pierwsze

oznaki zuchwałości i braku rozwagi, aż koniec końców pomimo samotniczego życia stałem

się prawdziwym światowcem. Język, dotąd sztywny i częstokroć milczący, nabrał łatwości

wysławiania i gracji Chesterfielda oraz bezbożnego cynizmu Rochestera. Zmieniłem się w

wyjątkowego erudytę, a stronice mych ksiąg pokryły tworzone niejako na marginesie

epigramy przywodzące na myśl Gaya, Priora, a także najbardziej wesołe augustiańskie

żarty oraz rymy. Któregoś ranka przy śniadaniu nieomal doprowadziłem do katastrofy,

deklamując z wyraźnymi, płynnymi, osiemnastowiecznymi akcentami nieco swawolny

utwór biesiadny, którego treść nigdy nie została zapisana, a który brzmiał mniej więcej

tak:

Pójdźcie tu, przyjaciele, wytoczcie beczkę piwa

Za dzień dzisiejszy pijmy, niech każdy poużywa

Niech na półmiskach waszych mięsiwa wzrośnie stos

A jadło i napitek rozchmurzą smętny los

Po brzegi kufle napełniemy

Bo ważne to jest, że żyjemy

Gdy przyjdzie śmierć, ni króla już, ni dziewki zdrowia nie wzniesiemy!

Mówią, że Anakreon stary nos jak pomidor miał czerwony

Lecz cóż to znaczy, jeśli humor masz stale dobry, wręcz szalony

Boże, duszę mą weź, wolę czerwonym być

Niźli jak lilia białym i w ziemi smętnie gnić!

Betty, pójdź do mnie tu

Całuj, aż zabraknie tchu

Drugiej takiej nie znajdziesz nawet w Piekle, ech, tfu!

Młody Harry się chwieje, jak trzaśnięty w łeb wół

Wkrótce zgubi perukę i się zwali pod stół

Dalej lejcie, bo w kuflach chyba dno widać już

Lepiej leżeć pod stołem, niźli w trumnie, no cóż

Bawmy się tedy i radujmy

Spragnione gardła wnet napójmy

Życia używać, nim w ziemi zlec przyjdzie, się nie bójmy

Do czarta tam, już plączą mi się nogi

Język mi kołkiem stawa, kark sztywny mam i błogi

Dozwól no gospodarzu, niech Betty się przysiadzie

Duszy bratniej mi brak, a żony wszak ze mną tu dziś nie będzie

Racz mi rękę swą dać

Chciałbym spróbować wstać

Póki tchu w piersi stanie, życie garścią chcę brać!

W tym czasie również ogarnął mnie trwający do dziś lęk przed burzami i ogniem.

Wcześniej były mi one obojętne, teraz wszelako napełniają mnie niewypowiedzianą

zgrozą. Kiedy tylko niebo zasnuwały burzowe chmury, chowałem się w możliwie

najdalszym, najniżej położonym zakątku domu. Zadnia mą ulubioną enklawą były ruiny

spalonej posesji, i fantazjując, częstokroć wyobrażałem sobie, jak musiała wyglądać w

okresie swojej świetności. Pewnego razu wystraszyłem jednego z wieśniaków, prowadząc

go potajemnie do niewielkiego piwnicznego pomieszczenia, o którego istnieniu

wiedziałem, choć od wielu pokoleń było ono zapomniane i nie odwiedzane.

Wreszcie stało się to, czego się od dawna obawiałem. Moi rodzice, zaniepokojeni

zmienionym zachowaniem i wyglądem ich jedynego syna, postanowili śledzić me

poczynania, co doprowadziło do katastrofy. Nie opowiedziałem nikomu o swoich wizytach

w grobowcu, strzegąc mego sekretnego celu od dzieciństwa z iście religijną żarliwością.

Teraz jednak zmuszony byłem zachować wyjątkową ostrożność przy wędrówkach pośród

labiryntu zalesionej kotliny, aby nie doprowadzić do swego sanktuarium potencjalnego

prześladowcy. Klucz do grobowca nosiłem zawieszony na rzemyku na szyi, o jego

istnieniu zaś nie wiedział nikt oprócz mnie. Nigdy nie wyniosłem z grobowca żadnej

rzeczy, na jaką natknąłem się w jego wnętrzu.

Pewnego ranka, gdy wyszedłem z wilgotnego grobowca i drżącą dłonią założyłem łańcuch

na odrzwia, ujrzałem wśród pobliskich krzewów przerażone oblicze śledzącego mnie

mężczyzny. Niewątpliwie koniec był bliski; moja altana została odkryta, a cel nocnych

wypraw zdemaskowany. Mężczyzna mnie nie zaczepił, toteż pospieszyłem do domu, by

podsłuchać, o czym doniesie memu stroskanemu ojcu. Czy świat dowie się o mym

pobycie za drzwiami starego grobowca? Wyobraźcie sobie moje rozkoszne zdumienie,

kiedy usłyszałem, jak szpieg teatralnym szeptem mówił moim rodzicom, że spędziłem noc

w altance przed grobowcem; moje zasnute snem oczy padły na szczelinę w uchylonych,

zablokowanych łańcuchem odrzwiach! Jakim cudem obserwator został tak zwiedziony?

Byłem teraz przekonany, że chroniła mnie jakaś nadludzka moc. Rozzuchwalony takim

obrotem spraw, zdecydowałem się nie ukrywać swych dalszych wizyt w grobowcu i

niezwłocznie podjąłem je na nowo. Przez cały tydzień raczyłem się posępnymi

przyjemnościami, o których nie zamierzam tu wspominać, kiedy to się wydarzyło i

zostałem wtrącony do tego przeklętego przybytku smutku i monotonii.

Nie powinienem był wyruszać tej nocy, chmury zdawały się zwiastować burzę, a z

cuchnących moczarów na dnie kotliny podniosła się piekielna fosforescencja. Zew

umarłych również był nieco inny. Miast grobowca w kotlinie, była to naruszona ogniem

piwnica na szczycie zbocza, gdzie rezydujący demon przywoływał mnie, kiwając

niewidocznymi palcami. Kiedy wyłoniłem się z zagajnika, na równinie pod ruinami

ujrzałem w nieco rozmytym przez mgłę blasku księżyca coś, czego zawsze w głębi serca

oczekiwałem. Rezydencja, nie istniejąca od stu lat, ukazała się mym oczom w całej swej

okazałości. Każde z okien roztaczało blask płonących wewnątrz komnat dziesiątków świec.

W górę długiego podjazdu sunęły powozy bostońskiej szlachty, podczas gdy pieszo

nadchodzili ku niej upudrowani notable z pobliskich posiadłości. Wmieszałem się w ten

tłum, choć wiedziałem, że należę bardziej do gospodarzy aniżeli do gości. Wewnątrz

budynku królowały muzyka i śmiech, wino lało się strumieniami.

Rozpoznałem kilka twarzy, choć ostatnio, gdy je widziałem, były pomarszczone, nadgnite i

nadżarte przez nieubłagany rozkład. Pośród dzikiego, rozszalałego tłumu ja byłem

najbardziej niespokojny i najbardziej osamotniony. Radosne bluźnierstwa potoczyście

płynęły z mych ust, a w ciętych słowach nie oszczędzałem żadnych praw, czy to

naturalnych, ludzkich, czy też boskich.

Wtem potężny grzmot zagłuszył odgłosy bezecnej biesiady, rozłupując dach i uciszając

bluźnierczą hałastrę.

Czerwone jęzory ognia i palący żar otoczyły całe domostwo. Biesiadnicy przerażeni

niechybną zgubą, która zdawała się przeniknąć granice niezmierzonej natury, z

przeraźliwym wrzaskiem umknęli w noc. Pozostałem sam, przykuty do mego siedziska

dojmującym lękiem, jakiego nigdy dotąd nie odczuwałem. I wtedy drugi koszmar

przepełnił moją duszę nowa groza, równie silna jak poprzednia. Spalony na popiół, moje

ciało rozwiane na cztery wiatry, mogę nigdy nie spocząć w grobowcu Hyde’ów! Czyżby nie

było tam dla mnie przygotowanej trumny? Czyż nie miałem prawa spocząć na wieczność

wśród potomków sir Geoffreya Hyde’a? Tak! Odzyskam mą spuściznę śmierci, nawet

gdyby moja dusza miała błąkać się przez stulecia, by odnaleźć drugą cielesną powłokę,

która ostatecznie zajmie należne jej miejsce na pustej płycie w komorze grobowca. Jervas

Hyde nigdy nie podzieli smętnego losu Palinurusa!

Kiedy widmo płonącego domu rozwiało się, ocknąłem się, wrzeszczący i zajadle walczący

w ramionach dwóch mężczyzn, z których jeden był szpiegiem śledzącym mnie podówczas,

przy grobowcu. Deszcz lał jak z cebra, a na horyzoncie od południa niebo przecinały

błyskawice, które jeszcze tak niedawno jaśniały nad naszymi głowami. Mój ojciec, z

twarzą przepełnioną smutkiem, stał nieopodal, słuchając, jak wykrzykiwałem doń swe

żądania, by złożono moje ciało wewnątrz grobowca, i raz po raz napominał dwóch

osiłków, by obchodzili się ze mną możliwie najłagodniej. Poczerniały krąg na podłodze

piwnicy, wewnątrz ruin, był świadectwem niedawnego uderzenia pioruna. Z tego miejsca

grupka ciekawskich wieśniaków z latarniami wyłuskała niewielką skrzynkę, wyrób z

wyglądu dość stary, który niebiański grom wydobył na światło dzienne.

Porzuciwszy próżną i bezcelową obecnie szarpaninę, obserwowałem gapiów oglądających

z niewypowiedzianym zdumieniem osobliwą skrzyneczkę. Pozwolono mi być świadkiem jej

otwarcia. Skrzynka, której zamknięcia zostały zniszczone przez ten sam piorun, który

wydobył ją z ukrycia, zawierała wiele dokumentów i cennych przedmiotów, ja jednak

miałem wzrok utkwiony w jednej tylko rzeczy. Była to porcelanowa miniatura młodzieńca

w upudrowanej peruczce, nosząca inicjały J.H. Oblicze było tak podobne, jakbym

przeglądał się w lustrze.

Następnego dnia przyprowadzono mnie do tego pokoju, z kratami w oknach, niemniej

informacji o niektórych sprawach udzielał mi na bieżąco pewien stary, prostoduszny

sługa, którego miłowałem jeszcze od dzieciństwa i który podobnie jak ja uwielbia tereny

przykościelne oraz cmentarze. To, co odważyłem się opowiedzieć na temat swych doznań

w grobowcu, wzbudziło jedynie uśmiechy politowania. Ojciec, który często mnie

odwiedza, twierdzi, że nigdy nie udało mi się pokonać strzeżonego łańcuchem wejścia, i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: