pomoce miernictwo.pdf

Pomiar sytuacyjno-wysokościowy - podstawowa praca z zakresu

geodezji szczegółowej mająca na celu dostarczenie danych o

położeniu szczegółów sytuacyjnych w przyjętym układzie

współrzędnych płaskich i wysokościowych. Jest jedną z metod

pozyskiwania danych geograficznych wykorzystywanych w tworzeniu

mapy zasadniczej. Pomiar sytuacyjno-wysokościowy może być

wykonany różnymi metodami:

Metoda biegunowa - metoda pomiarów szczegółów terenowych.

Polega na pomiarze kątów α oraz długości d. Kąt α zawarty jest

między kierunkiem na dany punkt osnowy, a punktem mierzonym.

Metoda domiarów prostokątnych (metoda rzędnych i odciętych lub

ortogonalna) - metoda pomiaru szczegółów terenowych. Polega na

pomiarze rzędnej i odciętej mierzonego szczegółu terenowego.

Rzędna jest to miara od mierzonego punktu do rzutu prostokątnego

tego szczegółu na osnowę geodezyjną. Odcięta jest to odległość rzutu

szczegółu na osnowę od punktu osnowy, od którego wykonujemy

pomiar. D 2 max=25m

Metodą przedłużeń konturów sytuacyjnych-Polega na przedłużeniu

dobrze widocznych konturów szczegółów terenowych (budynki,

granice, budowle) aż do przecięcia z linią pomiarową. Mierzymy

odległość d 1 od pktu początkowego linii do pktu przecięcia oraz dł

przedłużenia d 2. d 2 :odc przedłużany ~ 2:1. α między linią pomiarową

a kierunkiem przedłużenia: 45 0 < α<145 0

Metodą wcięć kątowych, liniowych i kątowo-liniowych – pkt

określany jest na podst pomiarów (dwóch kątów z)/(odległości od) 2

danych pktów na lini osnowy. Używa się do zdejmowania pktów

niedostępnych.

Poszczególne punkty w ciągu niwelacyjnym

∆ _ ∑ . ∑ . ∑ . ∑ .

∆

. . . . 0

dopuszczalny błąd ‘f’ to 1cm/1km

Metoda Trygonometryczna (niwelacja)

Wys pkt nad poziomem odniesienia:

Δh AB =d AB *tgα ; H B =H A +Δh AB = H A +d*tgα

Teodolit ustawiony na statywie NAD punktem (uwzględnianie

wysokości instrumentu)

i – wysokość instrumentu

l – wysokość sygnału

H B =H A +i+d*tgα -l

H B =H A +i-d*ctgα -l

Niwelacja jest procesem, w którym wyznaczana jest różnica

wysokości między dwoma lub wieloma punktami.

Metody niwelacji:

Niwelacja geometryczna - polega na wyznaczeniu różnicy wysokości

między dwoma punktami terenowymi poprzez pomiar pionowych

odcinków zawartych między poziomą linią celowania a punktami

terenowymi. Aby wyznaczyć wspomniane odcinki pionowe należy w

punktach terenowych ustawić odpowiednie przymiary w postaci łaty

niwelacyjnej. Pozioma linia celowania realizowana jest z użyciem

specjalnych instrumentów geodezyjnych, zwanych niwelatorami.

Niwelacja trygonometryczna - wyznaczenie różnicy wysokości

między dwoma punktami terenowymi korzystając z zasad

trygonometrii; do wyznaczenia różnicy wysokości należy dokonać

pomiaru długości poziomej między punktami terenowymi i kąta

pochylenia odcinka zawartego między punktami terenowymi.

Niwelacja barometryczna - wyznaczenie różnicy wysokości poprzez

pomiar ciśnienia atmosferycznego w punktach terenowych. Iloczyn

różnicy zmierzonego ciśnienia atmosferycznego i tzw. stopnia

barometrycznego, czyli przyrostu wysokości na jednostkę ciśnienia,

daje wartość różnicy wysokości. Stopień barometryczny przyjmuje

różne wartości dla różnych regionów geograficznych. W Polsce

wynosi około 11,5 m/ 1 mm Hg.

Niwelacja hydrostatyczna – W tej niwelacji w prostych pracach

inżynierskich wykorzystywane są dwa szklane naczynia na których

naniesione są podziałki milimetrowe. Naczynia te są połączone

wężem gumowym o długości do 30m. Jeśli dwa połączone naczynia

zostaną częściowo napełnione płynem to poziom cieczy w obu

naczyniach jest taki sam, a więc poziom cieczy wyznacza ten sam

poziom niezależnie od odległości między naczyniami. Instrument ten

jest zazwyczaj używany na placach budowy do przenoszenia

poziomów ale warto podkreślić, że właśnie zasada niwelacji

hydrostatycznej umożliwia uzyskanie wyników pomiarów o najlepszej

dokładności. Warunkiem jest zastosowanie kosztownej aparatury

oraz specjalnych płynów. Dwa naczynia częściowo wypełnione

płynem (wys h1 i h2) na podst prawa Bernoulliego są w związku:

h1+P1/(g1d1)=h2+P2/(g2d2)=c… d-gęst cieczy

Obiekt dostępny:

w= AB=AC-BC= d*tgα 1 - d*tgα 2 =d*(tgα 1 -tgα 2 )

Obiekt bez ‘d’:

-d-

poziom odniesienia

Mierzone lub dane: h, α 1 , α 2 , α 3

Szukane: d,w

w=d*(tgα 1 -tgα 2 ) ; h=d*(tgα 3 -tgα 2 ) , więc

; w= h(tgα 1 -tgα 2 ) / (tgα 3 -tgα 2 )

Po kolei w ciągu poligonowym:

- mamy punkt A (x A ,y A ) i azymut α AB

- mamy odległości d 1 , d 2 ,...,d i między poszczególnymi punktami

- mamy pomierzone kąty β A , β B , … , β i

-liczymy f(błąd) ze wzoru f β = [β] prakt. – [β] teor. f β-max = 1,5÷3σ

√

-rozrzucamy poprawkę f β-jedn po każdym kącie

- obliczamy azymuty każdego odcinka w ciągu (tj. AB, BC, CE, ...ij)

- azymuty obliczamy ze wzoru: α BC = α AB +180° - β B , α CD = α BC +180° -

β C , itd

- obliczamy Δx i Δy ze wzorów: Δx = d · cosα (alfa to ten azymut

danego docinka, który policzyliśmy wcześniej), Δy = d · sinα

- liczymy błąd przyrostów f Δx = [Δx] prakt. - [Δx] teor ; f Δy = [Δy] prakt. -

[Δy] teor

-liczymy f L =

Niwelacja satelitarna – wyznaczenie wysokość ortometrycznej na

podstawie wysokości geometrycznych wyznaczanych techniką

satelitarną GPS oraz informacji o ziemskim polu siły ciężkości, które

pozwalają wyznaczyć odstęp geoidy od elipsoidy.

Obliczanie współrzędnych:

metoda biegunowa

x 1 = x A + d· cos(β + α AB )

y 1 = y A + d · sin(β + α AB )

Δx(+)

Δy(-)

Δx(+)

Δy(+)

∆ ∆

i sprawdzamy, czy f L jest mniejsze od f L-max

- poprawkę rozrzucamy po przyrostach wg wzoru: f Δx-jedn =

∆

;

Δx(-)

Δy(-)

Δx(-)

Δy(+)

f Δx-i = - f Δx-jedn · d i to samo z Δy

- i zapisujemy współrzędne dodając Δx i Δy do współrzędnych

poprzedniego punktu

Dziennik niwelacji podłużnej:

- Dane powinny być odczyty wstecz,wprzód i wysokości dwóch reperów. (dokła do

0,001)

-Odczyty średnie (w+w’)/2 dla każdego punktu.

- Odczyty zapisujemy tak jak w tabelce tzn pierwsze p i ostatnie w zostaje puste.

-∆h obliczamy po przekątnej tzn. od w 1 odejmujesz p 2 etc.

-sumy wszystkich kolumn

-suma praktyczna to (suma w)-(suma p), teoretyczna to Reper2-Rp1.

-f ∆h to od prak odejmujesz teor i rozdzielasz to co wyjdzie po różnicach wysokości

(zmieniając znak)

-błąd dopuszczalny to

metoda domiarów prostokątnych

x 1 = x A + miara bieżąca · cos(α AB ) – domiar pr:’+’/lew:’-‘ · sin(α AB )

y 1 = y A + miara bieżąca · sin(α AB ) + domiar pr:’+’/lew:’-‘ · cos(α AB )

tg(α AB ) =

W ciągu poligonowym

teoretyczna suma kątów: β teor. = 180° · ( n-2), gdzie n to ilość boków

f β = [β] prakt. – [β] teor. f β-max = 1,5÷3σ

√

f β-jedn =

obliczanie azymutów: α BC = α AB + 180° - β B

Δx = d · cosα Δy = d · sinα

x 2 = x 1 + Δx 1,2 y 2 = y 1 + Δy 1,2

f Δx = [ Δx] prakt. - [Δ x] teor f Δy = [Δy] prakt. - [Δy] teor

f L =

0,3 3 √

(wszystkie ustaiwenia, łącznie z tymi

do Rp)

- od wysokości pierwszego pkt odejmujesz/dodajesz (w zal. od znaku) pierwszą

różnicę etc etc.

∆ ∆

f L-max =

f Δx-jedn =

∆

f Δx-i = - f Δx-jedn · d i

f β-jedn =

∆

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: