Historia gospodarcza - pojďzŞcia.RTF

(81 KB) Pobierz
Wynalazcy i wynalazki:

WYNALAZCY I WYNALAZKI wersja 2

Aiken Howard Hathaway - Pracownik IBM, profesor Harvardu , według pomysłu maszyny analitycznej Babbage'a, zbudował w latach 1939-44 z przekaźników elektromagnetycznych, sterowany programem kodowanym na taśmie perforowanej, komputer Harvard Mark I. Ważył on 50 ton; dwie liczby dziesięciocyfrowe mnożył w 10 sekund. Pracował przez 15 lat na potrzeby marynarki wojennej USA.

Mauchly JohnENIAC (Electronic Numerical Interpreter And Calculator) pierwszy na świecie komputer, skonstruowany przez J.P. Eckerta i J.W. Mauchly'ego na Uniwersytecie Pensylwanii w latach 1943-1946, dla potrzeb obliczeń balistycznych Marynarki Wojennej USA. Posiadał 17 468 lamp elektronowych, pobór mocy wynosił 130 kW, mógł wykonać 5 tys. operacji dodawania lub 300 operacji mnożenia na sekundę, a także przechować w pamięci 20 liczb dziesięciocyfrowych

Arkwright Richard Sir (1732-1792) - angielski wynalazca, czołowy przedstawiciel okresu rewolucji przemysłowej. 1769 skonstruował pierwszą przędzarkę do bawełny , napędzaną początkowo przez konie. 1771 w przędzarce tej zastosował napęd wodny , a 1790 - parowy. W swojej przędzalni wprowadził podział pracy , naśladowany później przez innych przemysłowców

Logie John Baird (1888-1946) - wynalazca brytyjski. Pionier techniki telewizyjnej. W 1924 skonstruował telewizor monochromatyczny, w 1928 przesłał transmisję telewizyjną z Europy do Ameryki, w 1936 wynalazł telewizję kolorową. Wynalazca noktowizora (1926).

Bardeen John (1908-1991) - wybitny fizyk i elektronik amerykański, profesor uniwersytetu Illinois. Dwukrotny laureat Nagrody Nobla: w 1956 za wynalezienie tranzystora (wraz z W. Shockleyem i W.H. Brattainem) oraz w 1972 za wytłumaczenie zjawiska nadprzewodnictwa (wraz z L.N. Cooperem i J.R. Schriferem).

M.Bayer ??? M. ? Może Friedrich Bayer ? A to i tak Hoffmann wymyślił Aspirynę , jeżeli o to chodzi ...

Bell Aleksander Graham (1847-1922) - fizyk i fizjolog amerykański, z pochodzenia Szkot. Profesor uniwersytetu w Bostonie. 1876 wynalazł telefon, 1877 uzyskał patent na membranę. Pracował nad budową sondy telefonicznej do celów chirurgicznych i urządzenia pozwalajacego wykrywać obecność kawałków metalu w ranach. Podstawowe dzieło: The Mechanism of Speech (1886) - praca dotycząca sposobu zapisywania i odtwarzania mowy. Nie wiem, czy wiesz, ale twórca telefonu miał też pewne (nazwijmy to) słabości. Otóż w wolnych chwilach usiłował nauczyć swojego psa... mówić! [sic]

Benz Carl Friedrich (1844-1929) -  inżynier i przemysłowiec niemiecki. Konstruktor silników spalinowych oraz pojazdów nimi napędzanych, w tym pierwszego, 3-kołowego samochodu z silnikiem benzynowym (1885, niezależnie od G. Daimlera), wynalazca zapłonu iskrowego do benzynowego silnika spalinowego. 1883 w Mannheim założył Benz & Co, pierwszą na świecie fabrykę samochodów, 1926 połączoną z Daimler-Motoren-Gesellschaft w Daimler-Benz A.G.,

Bessemer Henry (1813-98) - inżynier i wynalazca angielski. Od 1879 członek Towarzystwa Królewskiego w Londynie. 1856 opracował proces otrzymywania stali z płynnej surówki przy użyciu wynalezionego przez siebie tzw. konwertora Bessemera (à przechylny zbiornik wykonany z blachy stalowej wyłożony wewnątrz cegłą ogniotrwałą, służący do otrzymywania stali z ciekłej surówki za pomocą przedmuchiwania jej powietrzem lub powierzchniowego wdmuchiwania tlenu.), co stało się punktem zwrotnym w rozwoju hutnictwa.

von Braun Wernher (1912-1977) - uczony niemiecki, od 1945 w USA.Specjalista w dziedzinie  techniki rakietowej i astronautyki. W latach 1933-1945 pracował w niemieckim ośrodku rakietowym Peenemünde (gen. Walter Dornberger – kierownik grupy odpowiedzialnej  za badania rakietowe) (najpierw jako konstruktor, potem jednocześnie dyrektor techniczny), gdzie pod jego kierunkiem powstały m.in. pierwsza większa rakieta A-4 (V-2) i projekt dwustopniowego międzykontynentalnego pocisku rakietowego A-9/A-10 (Amerika-Rakete). W latach 1960-1970 był dyrektorem G.C. Marshall Space Flight Center, a w 1970-1972 jednym z dyrektorów NASA, odpowiedzialnym za planowanie rozwoju astronautyki. Przyczynił się decydująco do realizacji pierwszego amerykańskiego sztucznego satelity Ziemi - Explorera 1 (1958) i pierwszego amerykańskiego próbnika międzyplanetarnego - Pioneera 4 (1959). Pod jego kierownictwem powstało wiele bardzo udanych rakiet, w szczególności serii Saturn, z których największa - Saturn 5, umożliwiła lądowanie ludzi na Księżycu.

Cartwright Edward (1743–1823), angielski wynalazca krosna mechanicznego i maszyny do przędzenia przędzy czesankowej, urządzenia o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju przemysłu włókienniczego.

Cort Henry (1740-1800) – brytyjski hutnik , wynalazca i przemysłowiec , szukał sposobu na polepszenie jakości brytyjskiej stali aby uniknąć konieczności importu z Rosji ,  1783 wprowadził w Wielkiej Brytanii walcowanie prętów stalowych , a 1784 opatentował pudlingowanie (This process, also called Fining, involved stirring the molten pig iron in a reverbatory furnace until the decarburizing action of the air produced a loop of pure metal. No comment ;-) )

Crick Francis Harry Compton (1916-) - brytyjski biofizyk i genetyk. Od 1949 pracownik naukowy Laboratorium Biologii Molekularnej Uniwersytetu w Cambridge. Od 1959 członek Royal Society w Londynie. Wraz z J.D. Watsonem i M.H.F. Wilkinsem określił strukturę przestrzenną kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA), badał ponadto kod genetyczny i rolę trójkowej sekwencji nukleotydów, którą nazwał kodonem. Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii w 1962 (z Watsonem i Wilkinsem).

Daguerre Louis Jacques Mandé (1789-1851) - francuski fizyk i malarz dekorator. Wynalazca dioramy, współtwórca (wraz z N. Niepce'm) pierwszej techniki fotograficznej – dagerotypii (àDagerotyp, unikatowy obraz fotograficzny uzyskiwany na posrebrzanej płytce metalowej poddanej działaniu par jodu, naświetlanej i wywoływanej w parach rtęci, następnie utrwalanej w roztworze soli kuchennej. Otrzymany obraz był negatywem, efekt pozytywowy uzyskiwano poprzez odpowiednie nachylenie. W 1839 Daguerre zademonstrował członkom Francuskiej Akademii Nauk metodę tworzenia obrazów pozytywowych bezpośrednio na posrebrzanych płytkach z miedzi.)

Darby - Rodzina angielskich pionierów hutnictwa:

- Abraham I (1677-1717), założył w roku 1709 hutę stali i zastosował w 1713 roku w hutnictwie węgiel kamienny;

- Abraham II - syn Abrahama I (1711-63), użył w roku 1735 koksu do wytopu rudy żelaza w wielkich piecach;

- Abraham III (1750-91), zbudował w latach 1769-79, wraz z J. Wilkinsonem pierwszy most żeliwny.

Daimler Gottlieb (1834-1900) - niemiecki inżynier i wynalazca. Wspólnie z W. Maybachem skonstruował w 1883 pierwszy szybkobieżny silnik benzynowy, w 1885 motocykl, a w 1887 czterokołowy samochód z silnikiem benzynowym.

Diesel Rudolf Christian Karl (1858-1913) - niemiecki konstruktor, wynalazca (w 1897 ) spalinowego silnika wysokoprężnego na ciężkie paliwo ciekłe (à silnik wysokoprężny w odróżnieniu od silnika o zapłonie iskrowym zasysa i spręża czyste powietrze, a paliwo wtryskiwane jest do cylindra dopiero pod koniec suwu sprężania. Mieszanka palna tworzy się bezpośrednio w cylindrze silnika, a jej zapłon następuje samoczynnie na skutek odpowiednio wysokiej temperatury (500-800°C) sprężonego powietrza.)

John Boyd Dunlop (1840-1921) - Szkocki wynalazca, z zawodu weterynarz. W roku 1888 opatentował wynalezioną rok wcześniej oponę pneumatyczną oraz kauczukową dętkę zaopatrzoną w zawór. Założył wytwórnię opon.

Edison Thomas Alva (1847-1931) - genialny wynalazca amerykański, samouk, posiadacz ponad 1000 patentów. Jego wynalazkami są m.in. fonograf (1877), żarówka (1879), kineskop (1891), akumulator zasadowy Fe-Ni (1910). Udoskonalił telefon A. Bella. W 1882 uruchomił w Nowym Jorku pierwszą elektrownię miejską , założył instytut badawczy (w Meneo Park) , prowadził działalność przemysłową. Założona przez Edisona firma z czasem przekształciła się General Electric. Edison zajmował się również badaniami podstawowymi: w 1883 odkrył zjawisko termoemisji elektronów (Termoemisja elektronów - zjawisko emitowania przez metal elektronów tworzących w nim gaz elektronowy. Zachodzi na skutek przekazywania owym elektronom energii drgań cieplnych sieci krystalicznej. Intensywność zależy od temperatury. Zjawisko wykorzystywane jest w elektronice)

Ericsson John (1803-1889) - mechanik szwedzkiego pochodzenia. Wynalazł śrubę okrętową. Skonstruował pierwszy pancernik wieżowy oraz statek śrubowy.

Faraday Michael (1791-1867) - fizyk i chemik angielski, profesor Instytutu Królewskiego i uniwersytetu w Oksfordzie. Przeprowadził pionierskie prace nad stalami stopowymi i szkłem optycznym. Twórca prostej metody skraplania gazów (skroplił chlor, siarkowodór, dwutlenek siarki, chlorowodór, dwutlenek węgla, amoniak), wydzielił benzen, naftalen, heksachloroetan, koloidalne złoto. Stwierdził katalityczne działanie światła w reakcjach chlorowców na węglowodory. Odkrył prawa elektrolizy i wprowadził nomenklaturę dla opisu tego zjawiska. Odkrył zjawisko indukcji elektromagnetycznej i samoindukcji. Skonstruował pierwszy model silnika elektrycznego. Badał diamagnetyzm i odkrył paramagnetyzm. Odkrył zjawisko Faradaya (à skręcanie płaszczyzny światła spolaryzowanego przez substancje optycznie nieaktywne, po umieszczeniu ich w polu magnetycznym o liniach sił równoległych do kierunku przechodzącej wiązki świetlnej)

Fleming Alexander (1881-1955) - lekarz i mikrobiolog (mikrobiologia) szkocki, profesor bakteriologii w Szpitalu Św. Marii w Londynie. Prowadził badania nad środkami bakteriobójczymi pochodzenia biologicznego [w 1929 odkrył lizozym (à jeden z lepiej poznanych enzymów ustrojowych, naturalnych czynników hamujących rozwój drobnoustrojów)]. Był jednym z współodkrywców penicyliny wyosobnionej z pleśni pędzlaka. W 1945 Nagroda Nobla

Fleming John Ambrose (1849-1945) - elektrotechnik i radiotechnik angielski. Współpracował z G. Marconim w pracach nad radiotelegrafem. W 1904 wynalazł diodę. Sformułował regułę prawej dłoni (àmnemotechniczna zasada pozwalająca określić zwrot i kierunek siły elektromotorycznej SEM indukowanej w przewodniku poruszającym się w stałym polu magnetycznym: prawą dłoń ustawiamy tak, by linie sił pola trafiały w wewnętrzną część dłoni, a kciuk wskazywał kierunek ruchu przewodnika, wówczas wyciągnięte palce wskazują kierunek SEM).

Ford Henry (1863-1947) - wybitny przemysłowiec amerykański, twórca masowej motoryzacji. Urodzony w Deaborn w stanie Michigan. Od 1879 przebywał w Detroit, gdzie do 1884 pracował jako mechanik objazdowy naprawiając maszyny rolnicze. Od 1889 był głównym inżynierem w Edison Illuminating Company. W 1896 zbudował swój pierwszy samochód z silnikiem spalinowym. W 1903 zorganizował Ford Motor Company, w 1904 ustanowił wynikiem 147 km/h światowy rekord prędkości samochodu, a w 1909 rozpoczął budowę Forda T (wyprodukowanego w 15 mln egzemplarzy). W swojej fabryce zastosował taśmę montażową, co przyspieszyło produkcję o 3500% w stosunku do 1908, a w rezultacie obniżyło cenę samochodu. W 1914 wprowadził ośmiogodzinny dzień pracy, bardzo wysokie płace (5$ dziennie) oraz udział pracowników w zyskach przedsiębiorstwa. Płaca robotnika w fabryce Forda trzykrotnie przewyższała średnią pensję robotnika amerykańskiego. Pod koniec I wojny światowej (1917-1918) realizował zamówienia rządowe na samochody wojskowe. W 1918 bezskutecznie starał się o fotel senatora. W następnym roku przekazał prezesurę synowi, by po jego śmierci (1943) ponownie ją objąć. W 1945 funkcję tę przejął jego wnuk H. Ford II. W czasie II wojny światowej założyciel komitetu Najpierw Ameryka (America First), w celu obrony neutralności USA.

Fulton Robert (1765-1815) - amerykański konstruktor statków. W latach 1798-1801 zbudował trzy okręty wojenne "Nautilus", w 1802 zbudował pierwszy statek parowy, a w 1807 pierwszy parowiec pasażerski.

Goodyear Charles (1800-1860) - amerykański chemik. W 1839 w Filadelfii opatentował (wraz z N. Haywardem) proces wulkanizacji kauczuku. Jego spadkobiercy założyli w 1898 w Akron fabrykę wyrobów gumowych The Goodyear Tire & Rubber Company. Jest to obecnie największy koncern przemysłu gumowego na świecie, m.in. jedyny dostawca ogumienia dla wyścigów Formuły I. Dział lotniczy koncernu - Goodyear Aircraft Corporation - produkuje sterowce, symulatory lotnicze i pociski rakietowe, zaś podczas II wojny światowej wykonał ponad 4000 myśliwców Vought Corsair.

Hargreaves James (1720-78) – angielski tkacz i wynalazca , 1765 zbudował pierwszą przędzarkę o pracy przerywanej , napędzaną ręcznie (wielowrzecionową) , dzięki prostej konstrukcji i niskiej cenie szybko upowszechniła się (ale protesty chałupników były!)0

Hertz Heinrich Rudolf (1857-1894) - wybitny fizyk niemiecki, profesor politechniki w Karlsruhe i uniwersytetu w Bonn, odkrywca fal elektromagnetycznych i efektu fotoelektrycznego zewnętrznego, pionier radiokomunikacji.

Huntsman Beniamin (1704-76) – hutnik angielski (zegarmistrz?), wynalazł sposób otrzymywania staliwa , zmieszał w odpowiednich proporcjach i w bardzo wysokich temperaturach tajemniczy płyn z żelazem i otrzymał wysoko gatunkową stal.

Jacquard Joseph Marie - zbudował programowaną maszynę tkacką , wynalazł krosna żakardowe - wzór tkaniny był automatycznie realizowany według łańcucha metalowych kart perforowanych. Udoskonalona wersja z roku 1807 używała już taśmy papierowej.

Kay John (1704 – 1764) – angielski wynalazca i sukiennik , 1730 opatentował skręcarkę do wytwarzania nieoprzędu z wełny czesankowej , 1733 wynalazł metodę szybkiego przerzucania czółenka , której zastosowanie w Wielkiej Brytanii (ok. 1760) było jedną z pośrednich przyczyn rewolucji przemysłowej.

Liebig Justus von (1803-1873), chemik niemiecki, profesor chemii uniwersytetu w Giessen i Monachium, wprowadził nowoczesną organizację studiów chemicznych na uniwersytetach (laboratoria studenckie), ulepszył metodykę analizy elementarnej (metoda Liebiga), zapoczątkował chemię rolną (sformułował teorię mineralnego odżywiania się roślin i przyczynił się do rozpowszechnienia nawozów sztucznych), przeprowadził syntezę wielu nowych związków organicznych.

Łukasiewicz Ignacy (1822-1882), farmaceuta, działacz polityczny , wynalazca lampy naftowej i pionier przemysłu naftowego. W 1852 w laboratorium przy aptece P. Mikolascha, na zlecenie jej właściciela, przeprowadził destylację ropy naftowej. Rok później skonstruował pierwszą lampę naftową, której użył do oświetlenia wystawy w aptece, a 31 lipca 1853 wprowadził takie oświetlenie w szpitalu powszechnym we Lwowie. W 1854 założył w Bóbrce koło Krosna pierwszą w Polsce i na świecie kopalnię ropy naftowej, w 1856 w Ulaszowicach pod Jasłem pierwszą rafinerię

Marconi Guglielmo (1874-1937), włoski elektrotechnik i wynalazca. W latach 1895-1897 skonstruował radio, wynalazł antenę. Rozpoczął nawiązywanie łączności radiowej (1899 - przez kanał La Manche, 1901 - przez Ocean Atlantycki). Uhonorowany w 1909 (wraz z K.F. Braunem) Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki

Maiman Theodore - Amerykański fizyk, specjalista w dziedzinie elektroniki kwantowej.

W roku 1960 zbudował maser optyczny rubinowy (akcja maserowa zachodziła w jonach chromu w rubinie krystalicznym); urządzenie nazwano laser (Light Amplification by Stimulated Emmision of Radiation).

E. i P. Martino – ??

Maxim Hiram Percy Stevens Sir (1840-1916), konstruktor pochodzenia amerykańskiego, wynalazca karabinu maszynowego (1883 w angielskiej firmie Vickers) i działka szybkostrzelnego (1888 w Niemczech), pionier lotnictwa. W roku 1890 wybudował tunel aerodynamiczny. W 1894 zbudował w Anglii olbrzymi samolot napędzany parowym silnikiem o mocy 400 KM, który rozbił się podczas startu.

Morse Richard Samuel Finley (1791-1872) - Wynalazca amerykański i malarz portrecista. W latach 1835-38 zbudował pierwszy elektromagnetyczny aparat telegraficzny, a w roku 1845 jego ulepszoną wersję (mors). W 1838 roku opracował kod telegraficzny (alfabet Morse'a). Obecnie nie stosuje się już tego kodu. Wprowadził w USA dagerotypię.

Nobel Alfred Bernhard (1833-1896), szwedzki wynalazca i przemysłowiec, autor 355 patentów. Wynalazł m. in. Dynamit (po raz pierwszy z nitrogliceryny (75%) i ziemi okrzemkowej (25%)) , balistyt (pierwszy z serii prochów bezdymnych), skonstruował tzw. zapalnik (detonator) Nobla. Za swoje osiągnięcia Nobel został wybrany członkiem Instytutu Królewskiego w Londynie, Towarzystwa Inżynierów Cywilnych w Paryżu i Szwedzkiej Królewskiej AN w Sztokholmie, a także otrzymał doktorat honoris causa uniwersytetu w Uppsali.  Zgodnie z testamentem odsetki od pozostawionego przez Nobla majątku (9,2 mln ówczesnych dolarów USA) są corocznie rozdzielane w formie Nagród Nobla.

Otto Nikolaus August (1832-1891), niemiecki konstruktor. W 1874 opatentował czterosuwowy silnik spalinowy z zapłonem iskrowym, produkowany następnie przez zakłady E. Langena jako wolnoobrotowy (180 obrotów/min.) silnik stacjonarny, zasilany gazem lub naftą. Stąd w niemieckiej literaturze fachowej silniki o zapłonie iskrowym nazywane są Ottomotor, w odróżnieniu od samozapłonowych Dieselmotor.

Parsons Charles Algernon Sir (1854-1931), brytyjski inżynier i przemysłowiec. W 1884 zbudował wielostopniową osiową reakcyjną turbinę parową (à silnik przepływowy z wirnikiem łopatkowym, przetwarzający energię kinetyczną strumienia czynnika roboczego (pary, gazu, wody) przepływającego między łopatkami wirnika w energię ruchu obrotowego) i w 1894 zastosował ją do napędu statku.

Pasteur Louis (1822-1895), biochemik francuski, profesor fizyki uniwersytetu w Dijon i chemii uniwersytetów w Strasburgu (1849), Lille (1854) i Paryżu (1867).Badał zjawiska fermentacji i gnicia. Odkrył metodę rozdzielania racematów opartą na użyciu optycznie czynnych reagentów, wyjaśnił własności optyczne (aktywność optyczna) kwasu winowego i kwasu gronowego, udowodnił istnienie drobnoustrojów. Pracując nad zakaźnością cholery drobiu, wąglika i różycy świń, odkrył ich czynniki eitiologiczne, a także stwierdził, iż jedynym skutecznym postępowaniem profilaktycznym mogłoby być szczepienie ochronne. Szczepionki uzyskał z odpowiednio osłabionych zarazków. W 1880 uzyskał szczepionkę przeciw cholerze drobiu, 1881 przeciw wąglikowi a w dwa lata potem przeciw różycy świń. Badania nad następną chorobą - wścieklizną, prowadzone w 1881-1885, zostały uwieńczone sukcesem - uzyskaniem szczepionki przeciw wściekliźnie (1885), która uratowała życie człowiekowi pokąsanemu przez chorego psa. Pasteur opracował metodę konserwowania żywności za pomocą podwyższonej temperatury (proces nazwany potem pasteryzacją). W 1888 założono Instytut Pasteura (Pasteur był jego dyrektorem do śmierci). Jego prace miały olbrzymie znaczenie praktyczne dla medycyny, rolnictwa i przemysłu.

Siemens Friedrich (1826-1904), niemiecki wynalazca i przemysłowiec, brat E.W. i W. Siemensów. W 1856 opatentował regenerator ciepła zastosowany następnie w hutnictwie. Założyciel koncernu elektrotechnicznego Siemens-Schuckert Werke.

Siemens Wilhelm Sir (1823-1883), brat E.W. i F. Siemensów, niemiecki inżynier i przemysłowiec, od 1844 w Anglii. Skonstruował silnik parowy z regeneracją ciepła (patent F. Siemensa), współkonstruktor pieca martenowskiego. Od 1862 członek Royal Society

Siemens Ernst Werner von (1816-1892), niemiecki pionier przemysłu elektrotechnicznego, brat F. i W. Siemensów. Budowniczy linii telegraficznych. W 1866 wynalazł samowzbudną prądnicę prądu stałego. W 1879 zbudował pierwszy elektrowóz i linię kolei elektrycznej

Solvay Ernest Gaston (1838-1922), chemik i przemysłowiec belgijski. Wynalazł przemysłową metodę otrzymywania sody (węglan sodu), opartą na karbonizacji (czyli wysyceniu dwutlenkiem węgla) solanki amoniakalnej w specjalnych kolumnach. Solvay wraz z bratem Alfredem założył w 1861 firmę, która w 1865 rozpoczęła produkcję sody wg tej technologii.

Stephenson George (1781-1848) - angielski wynalazca i konstruktor kolejowy. W 1814 zbudował w Killingworth jeden z pierwszych parowozów, a w 1825 uruchomił w pobliżu Newcastle pierwszą linię kolei publicznej Stockton-Darlington

Tesla Nikola (1856-1943) - chorwacki elektryk, naturalizowany w USA, gdzie przebywał od 1884. Pionier radiotelekomunikacji , odkrył prąd zmienny , wynalazca transformatora wysokiej częstości, konstruktor elektrycznego silnika bezszczotkowego. W 1895 zbudował elektrownię wodną napędzaną przez wodospad Niagara. (http://www.zigzag.pl/jmte/Tesla.htm - wow , to dość ciekawe!)

Watt James (1736-1819) - brytyjski inżynier i wynalazca. W 1769 roku ulepszył silnik parowy...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin