Normy Najczęściej zadawane pytania.pdf

Normy - najczħĻciej zadawane pytania - Publikacja w ISE.pl

Strona 1 z 5

Normy - najczħĻciej zadawane pytania

Publikacja w ISE.pl: 2002-05-21 10:17:36, WyĻwietleı: 10613

ńrdþo: PKN, Polski Komitet Normalizacyjny

Opracowanie zostaþo przygotowane na podstawie informacji z Polskiego

Komitetu Normalizacyjnego.

InŇynierowie i projektanci stosujĢ normy na kaŇdym etapie procesu produkcyjnego. Normy

powoþywane sĢ w kontraktach, w procesach kontroli stosowanych na potrzeby wþasne

producentw, jak teŇ do oceny przez stronħ trzeciĢ. PomagajĢ one w podjħciu decyzji o

przyjħciu lub odrzuceniu dostawy, pozwalajĢ dokonaę oceny zgodnoĻci z przyjħtymi

powszechnie standardami pod kĢtem ochrony zdrowia, bezpieczeıstwa lub ochrony

Ļrodowiska. Normy stanowiĢ wielkie uþatwienie w handlu miħdzynarodowym.

PoniŇej zamieĻciliĻmy podstawowe informacje na temat norm opracowane w formie pytaı i

odpowiedzi. Opracowanie zostaþo przygotowane na podstawie informacji z Polskiego

Komitetu Normalizacyjnego.

Co to jest norma?

Norma jest dokumentem normatywnym stosowanym na zasadzie dobrowolnoĻci,

powszechnie dostħpnym i zaakceptowanym przez uznanĢ jednostkħ normalizacyjnĢ. Norma

ustala zasady, wytyczne lub charakterystyki dotyczĢce rŇnej dziaþalnoĻci i jej wynikw jest

zatwierdzana na zasadzie konsensu, przeznaczona do powszechnego i wielokrotnego

stosowania, zaakceptowana przez wszystkie zainteresowane strony jako korzyĻę dla

wszystkich i wprowadza kodeks dobrej praktyki i zasady racjonalnego postħpowania przy

aktualnym poziomie techniki.

Postanowienia normy powinny:

- byę oparte na podstawach naukowych oraz danych sprawdzonych pod wzglħdem

sþusznoĻci technicznej, ekonomicznej i uŇytkowej;

- uwzglħdniaę aktualny stan wiedzy oraz poziom techniki osiĢgniħty lub moŇliwy do

osiĢgniħcia w najbliŇszym czasie;

- byę moŇliwe do realizacji oraz absolutnie sprawdzalne.

Jak opracowuje siħ normħ?

Na proces opracowania normy skþadajĢ siħ:

- ocena i przyjħcie propozycji tematu

- opracowanie projektu normy.

- ankieta adresowana i powszechna

- przeglĢd uwag i akceptacja normy

- publikacja normy

Co jest celem normy?

Celem normy jest uþatwienie realizacji zadaı wynikajĢcych z potrzeb spoþecznych i

gospodarczych poprzez tworzenie wzorcowych rozwiĢzaı w zakresie:

- bezpieczeıstwa ludzi, Ļrodowiska i mienia,

- likwidowania barier w handlu,

- utrwalania osiĢgniħę techniki,

- upowszechniania postħpu technicznego,

- zwiħkszenia efektywnoĻci w gospodarce,

- tworzenia podstawy do rozstrzygania sporw miħdzy dostawcĢ a odbiorcĢ,

http://ise.pl/info/index.php?pid=85&print=1

04-11-25

Normy - najczħĻciej zadawane pytania - Publikacja w ISE.pl

Strona 2 z 5

- tworzenia podstawy odniesienia przy zawieraniu umw cywilno-prawnych.

Co to jest CEN, CENELEC i ETSI?

- CEN - Europejski Komitet Normalizacyjny,

- CENELEC - Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki,

- ETSI - Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych.

CENELEC, CEN i ETSI sĢ to trzy europejskie organizacje normalizacyjne, uznane za

kompetentne w dziedzinie dobrowolnej normalizacji technicznej, co zostaþo potwierdzone w

Aneksie I Dyrektywy 98/34/EC (zastħpujĢcej 83/189/EEC) dotyczĢcej "procedury

informacyjnej" w zakresie norm i regulacji technicznych.

Organizacje te w okreĻlonych dla siebie dziedzinach dziaþalnoĻci opracowujĢ normy

europejskie i trzy razem tworzĢ "europejski system normalizacyjny".

WiħkszoĻę norm opracowuje siħ na zlecenie przemysþu. Komisja Europejska moŇe takŇe

zlecię organizacjom normalizacyjnym opracowanie norm europejskich wspomagajĢcych

wdroŇenie legislacji europejskiej. Tak opracowane normy europejskie tzw. "mandatowe"

wspierajĢ legislacjħ europejskĢ. W przypadku gdy normy te sĢ opracowywane w celu

wdroŇenie dyrektyw tzw. "nowego podejĻcia" nazywane sĢ "normami zharmonizowanymi" i

wymieniane sĢ w Dzienniku Urzħdowym Wsplnot Europejskich - Official Journal.

Szcegþowe informacje moŇna uzyskaę na witrynach internetowych tych organizacji:

Czy sĢ dostħpne normy europejskie i projekty norm europejskich?

Normy i projekty norm europejskich sĢ dostħpne tylko i wyþĢcznie do prac

normalizacyjnych. Dostħp do tych dokumentw majĢ eksperci wspþpracujĢcy z

Normalizacyjnymi Komisjami Problemowymi.

Normy europejskie nie sĢ sprzedawane. MogĢ staę siħ przedmiotem sprzedaŇy dopiero po

wdroŇeniu normy europejskiej do normy krajowej.

W Polsce normy bħdĢce krajowymi wdroŇeniami norm europejskich sĢ oznaczone symbolem

"PN-EN" "PN-HD" "PN-ETS" "PN-ETSI EN".

Czy sĢ dostħpne normy miħdzynarodowe ISO i IEC ?

Tak, z treĻciĢ norm miħdzynarodowych ISO i IEC moŇna zapoznaę siħ w czytelniach norm:

- OĻrodka Informacji i Dokumentacji w Warszawie, Katowicach i ýodzi,

- Punktw Informacji Normalizacyjnej w Gdaısku, Krakowie, Poznaniu, Wrocþawiu,

- Punktw SprzedaŇy Norm w Lublinie, Szczecinie i Gliwicach.

MoŇna rwnieŇ je zakupię.

Co to jest ICS?

ICS to Miħdzynarodowa Klasyfikacja Norm (International Classification for Standards - ICS).

Jest ona podstawĢ do opracowywania katalogw norm miħdzynarodowych, regionalnych i

krajowych oraz innych dokumentw normatywnych, a takŇe podstawĢ systemu

prenumeraty norm miħdzynarodowych, regionalnych i krajowych. MoŇe byę rwnieŇ

stosowana do klasyfikacji norm i dokumentw normatywnych w bazach danych,

bibliotekach, itp. ICS uþatwia zharmonizowanie informacji i narzħdzi porzĢdkujĢcych, takich

jak katalogi, wykazy tematyczne, bibliografie i bazy danych na noĻnikach magnetycznych i

optycznych, promuje w ten sposb rozpowszechnianie w skali Ļwiatowej norm

miħdzynarodowych, regionalnych i krajowych oraz innych dokumentw normatywnych.

http://ise.pl/info/index.php?pid=85&print=1

04-11-25

Normy - najczħĻciej zadawane pytania - Publikacja w ISE.pl

Strona 3 z 5

Jak wyglĢda Polska Norma wydana przez PKN?

Oryginalna Polska Norma opatrzona jest logo oraz hologramem PKN. Tylko takie PN sĢ

dokumentami legalnymi. W zaleŇnoĻci od techniki druku logo PKN moŇe byę niebieskie lub

szare.

Czy kupienie normy to jedyny sposb aby siħ z niĢ zapoznaę?

Nie. Zbiory norm sĢ takŇe dostħpne bezpþatnie w czytelniach:

- OĻrodka Informacji i Dokumentacji w Warszawie, Katowicach i ýodzi,

- Punktw Informacji Normalizacyjnej w Gdaısku, Krakowie, Poznaniu, Wrocþawiu,

- Punktw SprzedaŇy Norm w Lublinie, Szczecinie i Gliwicach.

Czy moŇna kopiowaę Polskie Normy?

Zgodnie z ustawĢ z dnia 3 kwietnia 1993 roku o normalizacji (Dz. U. Nr 55, poz. 251, z

1995 r. Nr 95, poz.471 i z 1997 r. Nr 121, poz. 770, 2000 r. Nr 43, poz. 489 i Nr 110, poz.

1166), do zadaı Polskiego Komitetu Normalizacyjnego naleŇy m.in.: "wydawanie i

rozpowszechnianie na zasadzie wyþĢcznoĻci Polskich Norm i ich projektw oraz publikowanie

i rozpowszechnianie norm europejskich i miħdzynarodowych, a takŇe ich projektw" (Art. 7,

ust. 2, p. 1).

Dlatego reprodukcja Polskich Norm w tym ich kopiowanie, moŇe odbywaę siħ jedynie za

oficjalnĢ zgodĢ PKN i tylko w uzasadnionych przypadkach (np. gdy oryginaþy norm ulegajĢ

w zakþadzie szybkiemu zuŇyciu), przy czym kopie norm mogĢ sþuŇyę wyþĢcznie celom

wewnħtrznym przedsiħbiorstwa.

Zabronione jest wykonywanie kopii norm w celach komercyjnych, poniewaŇ legalnymi

normami sĢ tylko ich oryginaþy opatrzone hologramem PKN.

Publikowanie i sprzedaŇ Polskich Norm nie posiadajĢcych powyŇszego oznaczenia jest

niezgodne z aktualnie obowiĢzujĢcym stanem prawnym i stanowi naruszenie ustawy o

prawie autorskim i prawach pokrewnych co wiĢŇe siħ z naþoŇeniem sankcji karnych.

Wszelkich informacji o wykorzystaniu praw autorskich do Polskich Norm udziela Wydziaþ

Marketingu i SprzedaŇy Biura PKN.

Kiedy stosowanie Polskich Norm jest obowiĢzkowe?

Zgodnie z ustawĢ o normalizacji z dnia 3 kwietnia 1993 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 251 z

pŅniejszymi zmianami) artykuþ 19 ust. 1 stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne z

zastrzeŇeniami zawartymi w ust. 2 i 3, ktre mwiĢ:

2. Ministrowie w sprawach naleŇĢcych do zakresu ich dziaþania i po uzyskaniu opinii lub na

wniosek Komitetu mogĢ w drodze rozporzĢdzenia wprowadzię obowiĢzek stosowania

Polskiej Normy, gdy dotyczy ona w szczeglnoĻci:

1) ochrony Ňycia, zdrowia, mienia, bezpieczeıstwa pracy i uŇytkowania,

2) ochrony Ļrodowiska,

3) wyrobw zamawianych przez organy paıstwowe.

3. Stosowanie Polskich Norm jest rwnieŇ obowiĢzkowe, jeŇeli normy te zostanĢ powoþane

w ustawach.

Czy moŇna stosowaę stare, wycofane Polskie Normy?

Tak, ale ten fakt powinien byę uzgodniony miħdzy wspþpracujĢcymi stronami (np.

dostawca - odbiorca).

;"W normalizacji, u ktrej podstaw leŇy dobrowolne stosowanie normy, faktu dezaktualizacji

normy nie naleŇy wiĢzaę z prawnym zakazem stosowania normy wycofanej. [...] Zbir norm

wycofanych nie jest bowiem zbiorem norm, ktrych stosowanie jest zakazane [...]. Normy

http://ise.pl/info/index.php?pid=85&print=1

04-11-25

Normy - najczħĻciej zadawane pytania - Publikacja w ISE.pl

Strona 4 z 5

wycofane tym rŇniĢ siħ od norm aktualnych, Ňe prezentujĢ mniej nowoczesne rozwiĢzania

- z punktu widzenia postħpu naukowo-technicznego - jednak rozwiĢzania te nie sĢ bþħdne".

(U. Tepper, Normalizacja 6/2001, Warszawa)

Co to jest powoþanie datowane i niedatowane ?

Datowane powoþanie siħ na normħ w dokumencie normatywnym (tj. przepisie, normie,

kodeksie postħpowania, specyfikacji technicznej) oznacza powoþanie siħ na normħ w taki

sposb, Ňe jest ona identyfikowana jej numerem referencyjnym, obejmujĢcym wskazanie

roku lub daty publikacji (w Polsce dotyczy roku ustanowienia PN). W Ļwietle tego powoþania

pŅniejsza nowelizacja normy powoþanej oraz zmiany do tej normy nie majĢ zastosowania.

Powoþanie datowane stosuje siħ w szczeglnoĻci w przypadku potrzeby odniesienia siħ do

okreĻlonego rozdziaþu tablicy lub rysunku, zawartych w konkretnej publikacji normy.

Niedatowane powoþanie siħ na normħ w dokumencie normatywnym oznacza powoþanie siħ

na normy w taki sposb, Ňe jest ona identyfikowana jej numerem, bez wskazania roku lub

daty publikacji. W przypadku takiego powoþania siħ na normħ ma zastosowanie ostatnie

wydanie (þĢcznie ze zmianami) powoþanej normy.

Czy wycofanie normy jest rwnoznaczne z jej uniewaŇnieniem?

Wycofania normy nie moŇna utoŇsamiaę z uniewaŇnieniem normy, ktre byþo dziaþaniem

wþaĻciwym jedynie dla poprzedniego systemu normalizacji. UniewaŇnienie normy

powodowaþo bezpoĻredni skutek prawny polegajĢcy na zakazie stosowania - pod groŅbĢ

sankcji karnych - normy uniewaŇnionej. Powodowaþo takŇe wycofanie normy ze zbioru

norm, ktry obejmowaþ wyþĢcznie normy prawnie usankcjonowane. Norma wycofana mogþa

mieę juŇ znaczenie tylko archiwalne.

W normalizacji, u ktrej podstaw leŇy dobrowolne stosowanie normy wycofanie normy

oznacza wyþĢczenie jej ze zbioru norm aktualnych ze wzglħdu na dezaktualizacjħ jej treĻci.

Co to jest zasada "standstill" ?

Jest to wstrzymanie krajowych prac normalizacyjnych (bez wzglħdu na jakim etapie siħ

znajdujĢ), jeŇeli podjħto w tym samym zakresie prace na poziomie europejskim lub

miħdzynarodowym.

Jak moŇna zostaę czþonkiem Normalizacyjnej Komisji Problemowej?

Zgodnie z ZarzĢdzeniem nr 5 Prezesa PKN z 12 kwietnia 1995 r. czþonkw komisji powoþuje

Prezes Komitetu na wniosek dyrektora wþaĻciwego ZN z inicjatywy: zainteresowanych

organw organizacji, przedsiħbiorstw, instytucji i Ļrodowisk, przewodniczĢcych komisji,

Biura Komitetu

Z ilu czþonkw moŇe skþadaę siħ Normalizacyjna Komisja Problemowa i kto moŇe byę

czþonkiem?

Zgodnie z ZarzĢdzeniem Prezesa PKN nr 5 z 12 kwietnia1995 r. Komisja skþada siħ z nie

mniej niŇ 10 i nie wiħcej niŇ 30 osb .W skþad Komisji wchodzĢ: PrzewodniczĢcy, Zastħpca

PrzewodniczĢcego powoþywany w uzasadnionych przypadkach, Sekretarz NKP oraz

reprezentanci Ļrodowisk zainteresowanych pracami danej komisji (przedstawiciele nauki,

techniki, produkcji, handlu, uŇytkownikw, zwiĢzkw zawodowych i organizacji

konsumenckich oraz jednostek odpowiedzialnych za ochronħ zdrowia, Ňycia, mienia i

Ļrodowiska) a takŇe przedstawiciel Biura Komitetu (jeŇeli nie peþni funkcji Sekretarza).

http://ise.pl/info/index.php?pid=85&print=1

04-11-25

Normy - najczħĻciej zadawane pytania - Publikacja w ISE.pl

Strona 5 z 5

Przydatne adresy:

Normy dla Elektryka w serwisie produkty ise.pl

Katalog Polskich Norm dostħpny on-line

CEN - Europejski Komitet Normalizacyjny - www.cenorm.be

CENELEC - Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki - www.cenelec.be

ETSI -Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych - www.etsi.fr

IEC - Miħdzynarodowa Komisja Elektrotechniczna - www.iec.ch

ISO - Miħdzynarodowa Komisja Elektrotechniczna

WSSN - ĺwiatowa Sieę Usþug Normalizacyjnych - www.wssn.net

"New Approach" - Nowe PodejĻcie" do harmonizacji technicznej i norm -

www.newapproach.org

powrt do publikacji

http://ise.pl/info/index.php?pid=85&print=1

04-11-25

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: