Philip Vandenberg - Spisek Sykstyński.pdf - ebooki Przygoda z sensacją - edmund2961

Philip Vandenberg

SPISEK SYKSTYŃSKI

„Sixtinische Verschwörung”

Przełożył: Wawrzyniec Sawicki

TMN

Wydanie oryginalne: 1988

Wydanie polskie: 1992

I. NAJWAŻNIEJSZE OSOBY BIORĄCE UDZIAŁ W OPISANYCH

WYDARZENIACH:

Ich Eminencje kardynałowie:

GIULIANO CASCONE kardynał Sekretarz Stanu

JOSEPH JELLINEK prefekt Kongregacji Wiary

GIUSEPPE BELLINI prefekt Kongregacji Sakramentów i kultu Bożego

FRANTISEK KOLLETZKI podsekretarz Kongregacji Wychowania Katolickiego

Przewielebni arcybiskupi i biskupi:

MARIO LOPEZ podsekretarz Kongregacji Wiary i arcybiskup tytularny Cezarei

PHIL CANISIUS dyrektor Istituto per le Opere Religiose, IOR

DESIDERIO SCAGLIA arcybiskup tytularny San Carlo

Wielebni prałaci:

WILLIAM STICKLER kamerdyner papieża

RANERI pierwszy sekretarz kardynała Sekretarza Stanu

Pozostałe osoby:

AUGUSTYN FELDMANN dyrektor Archiwum Watykańskiego

PIO SEGONI benedyktyn z klasztoru na Monte Cassino

PROF. ANTONIO

PAVANETTO dyrektor Dyrekcji Generalnej Pomników, Muzeów i Galerii Papieskich

PROF. RICCARDO

PARENTI specjalista w zakresie twórczości Michelangela z Florencji

PROF. GABRIEL

MANNING profesor semiotyki w Ateneum Laterańskim

BRAT BENNO alias

DR HANS HAUSMANN zakonnik

GIOVANNA dozorczyni

II. O ROZKOSZY OPOWIADANIA

Pisząc te słowa, bez przerwy dręczą mnie wątpliwości, czy w ogóle wolno mi opowiedzieć tę

historię. Czy nie byłoby lepiej, gdybym ją zachował dla siebie, tak jak uczynili to ci, którzy byli do

tej pory wtajemniczeni. Ale czyż milczenie nie jest największym z kłamstw? I czyż nawet błąd nie

przyczynia się do poznania prawdy? Nieświadom więc owej prawdy, która przez całe życie

pozostaje ukryta nawet przed prawdziwym chrześcijaninem, i ciągle szukający ucieczki w

świadectwie wiary długo rozważałem wszystkie za i przeciw do chwili, gdy wzięła górę

nieprzeparta, granicząca z rozkoszą chęć opowiedzenia tej historii, tak jak ją usłyszałem w owych

osobliwych okolicznościach.

Kocham klasztory, trudny do wyjaśnienia wewnętrzny przymus kieruje me kroki do tych odciętych

od świata miejsc, które, co należy od razu na wstępie zaznaczyć, znajdują się w najpiękniejszych

zakątkach ziemi. Kocham klasztory, czas bowiem jak się wydaje, zatrzymał się tam w miejscu.

Upajam się delikatnym zapachem minionych wieków, wypełniającym szeroko rozgałęzione korytarze

ich budowli, ową mieszaniną woni pogrążonych w wiecznym rozpamiętywaniu przeszłości foliałów,

wilgocią świeżo umytych krużganków i ulatniającego się kadzidła. Przede wszystkim zaś kocham

klasztorne ogrody, zazwyczaj ukryte przed ludźmi z zewnątrz. Dlaczego? Nie wiem; to przecież chyba

właśnie one pozwalają nam wyobrazić sobie, jak wygląda raj.

Te moje skłonności powinny wyjaśnić, dlaczego wtargnąłem do raju klasztoru benedyktynów

owego pogodnego jesiennego dnia, jaki potrafi wyczarować jedynie niebo południa. Udało mi się

wtedy po zwiedzeniu kościoła, krypty i biblioteki oderwać od grupy turystów, po czym odkryłem

drogę prowadzącą przez jeden z małych bocznych portali, za którym, jak można było przypuszczać

znając plan św. Benedykta, powinien znajdować się klasztorny ogród.

Ogródek ten był wyjątkowo mały, o wiele mniejszy niż można było oczekiwać po klasztorze tej

wielkości. Wrażenie to spotęgowane było nisko wiszącym na nieboskłonie słońcem, które po

przekątnej dzieliło rajski kwadrat na jaskrawo oświetloną i pogrążoną w głębokim cieniu połowę. Po

napełniającym uczuciem niepokoju chłodzie wnętrza klasztoru ciepło słońca sprawiało prawdziwą

ulgę. W pełni rozkwitłe wczesnojesienne kwiaty, floksy, dalie, irysy, gladiole i łubiny z ciężkimi

pąkami kwiatów, były jak pionowe akcenty, na wąskich grządkach pieniły się wszelkiego rodzaju

dziko rosnące zioła, oddzielone od siebie zwykłymi deskami. Nie, ten klasztorny ogród nie miał nic

wspólnego z przypominającymi parki zieleńcami innych benedyktyńskich klasztorów, które

obramowane ze wszystkich stron falangą napierających budynków i otoczone krużgankiem

konkurowały z takimi świeckimi budowlami, jak Wersal czy Schönbrunn. Ten zaś ogród klasztorny

wyrósł jakby sam z siebie, a w późniejszym okresie został przekształcony w taras na południowym

stoku klasztoru, opierający się na wysokim murze z trasu występującego w tej okolicy. Widoku na

południe nie zasłaniała żadna przeszkoda, a w pogodne dni na horyzoncie można było dostrzec

łańcuch Alp. W części warzywnej ogrodu słychać było szmer wody wypływającej z żelaznej rury do

kamiennego koryta; obok stał próchniejący domek ogrodnika, będący raczej szopą zbudowaną z

desek, którą usiłowało naprawić z nader mizernym skutkiem wielu już budowniczych. Od deszczu

chronił ją dach z papy, a jedynym miejscem, przez które wpadało do środka światło, było

poprzecznie wstawione w ścianę, wysłużone skrzydło okienne. Całość sprawiała osobliwie wesołe

wrażenie, zapewne dlatego, że konstrukcja ta w jakiś sposób przypominała owe domki z desek, jakie

będąc dziećmi budowaliśmy w czasie wakacji. Z głębokiego cienia dobiegł mnie nagle czyjś głos.

– Jak mnie znalazłeś, mój synu?

Osłoniłem oczy dłonią, aby zlustrować zacienioną część ogrodu. Widok, jaki ujrzałem,

sparaliżował mnie na moment. Przede mną siedział w inwalidzkim wózku wyprostowany mnich z

twarzą okoloną bujną śnieżnobiałą brodą. Odziany był w szarawy habit, zdecydowanie odbijający od

wytwornej czerni benedyktynów. Kiedy przypatrywał mi się przenikliwie patrzącymi oczami, kręcił

głową tam i z powrotem jak drewniana marionetka, nie spuszczając przy tym ze mnie wzroku ani na

chwilę.

– Co pan ma na myśli? – zapytałem, aby wygrać na czasie, mimo iż doskonale zrozumiałem jego

pytanie.

– Jak mnie znalazłeś, mój synu? – powtórzył dziwny mnich wykonując przy tym ten sam ruch

głowy. Przez chwilę wydawało mi się, że w jego wzroku widzę pustkę.

Moja odpowiedź była nader niezobowiązująca, i taką też miała być, nie miałem bowiem pojęcia,

co począć z tym dziwacznym człowiekiem i jego równie dziwacznym pytaniem.

– Nie szukałem ojca – odparłem – zwiedzałem klasztor i chciałem rzucić okiem na ogród. Proszę

mi wybaczyć – dodałem i już zamierzałem pożegnać się skinieniem głowy i odejść, gdy nagle starzec

poruszył rękami, które do tej pory nieruchomo spoczywały na oparciu wózka. Pchnął nimi koła tak

mocno, że wózek potoczył się w moją stronę, jakby został wystrzelony z katapulty. Starzec musiał być

silny jak niedźwiedź. Zatrzymał się równie szybko, jak jechał. Kiedy przyjrzałem mu się z bliska,

oświetlonemu już promieniami słońca, zobaczyłem okoloną kosmykami włosów i brodą pociągłą

bladą twarz, o wiele młodszą, niż się mogła wydawać na pierwszy rzut oka. To spotkanie zaczęło

mnie niepokoić.

– Czy znasz proroka Jeremiasza? – zapytał znienacka mnich. Zawahałem się na moment,

zastanawiając, czy nie powinienem po prostu odejść, ale jego przenikliwy wzrok i bijące od tego

człowieka niezwykłe dostojeństwo kazało mi pozostać.

– Tak – odpowiedziałem – znam proroka Jeremiasza, a także Izajasza, Barucha, Ezechiela,

Daniela, Amosa, Jonasza, Zachariasza i Malachiasza – wyliczyłem innych, którzy pozostali w mej

pamięci z czasów pobytu w internacie prowadzonym przez jeden z klasztorów.

Odpowiedź zaskoczyła mnicha, a nawet, jak się wydawało, wywołała jego zadowolenie, z jego

twarzy bowiem nagle zniknęła sztywność, ruchy zaś utraciły dotychczasową marionetkowość.

– W owym czasie, jak powiada Jeremiasz, dobędzie się z grobów kości królów judzkich i kości

ich książąt, kości kapłanów, kości proroków i kości mieszkańców Jeruzalem. I rozłoży się je na

słońcu i w świetle księżyca, i wszystkich ciał niebieskich, które kochali, które czcili, za którymi

chodzili, których się radzili i którym się kłaniali; nie będą zebrane ani pogrzebane, staną się

nawozem na polu. Lecz wszyscy, którzy ocaleją z tego rodu złego, wybiorą raczej śmierć niż życie na

wszystkich miejscach, dokądkolwiek ich wygnałem, mówi Pan Zastępów.

Spojrzałem pytająco na mnicha, który ujrzawszy bezradność w moim wzroku powiedział: –

Jeremiasz osiem, jeden do trzy.

Przytaknąłem. Mnich uniósł głowę, wysuwając brodę nieomal poziomo do przodu, i grzbietem

dłoni delikatnie zaczął gładzić od spodu swe wspaniałe uwłosienie.

– Ja jestem Jeremiaszem – powiedział, w tonie zaś jego głosu zabrzmiała swego rodzaju

próżność, cnota zupełnie nie kojarząca się z mieszkańcami klasztorów. – Wszyscy tutaj nazywają

mnie bratem Jeremiaszem, ale to bardzo długa historia.

– Jesteś, ojcze, benedyktynem?

– Wsadzono mnie do tego klasztoru – odparł czyniąc przeczący ruch dłonią – ponieważ sądzono,

że mogę tu wyrządzić najmniej szkód. Tak więc żyję tutaj bez godności, jako konwertyta, według

Ordo Sancti Benedict * , spokojny i nieskalany potrzebami doczesnej egzystencji. Gdybym tylko mógł,

uciekłbym!

– Od jak dawna jest ojciec w tym klasztorze?

– Od tygodni, miesięcy, a może od lat. Jakie to ma znaczenie!

Skargi brata Jeremiasza wzbudziły moje zainteresowanie, więc z pożądaną w takiej sytuacji

ostrożnością zacząłem wypytywać go o wcześniejsze losy.

Wtedy zagadkowy mnich zamilkł, opuścił brodę na piersi i spojrzał w dół na swe sparaliżowane

nogi. Poczułem, że zbyt daleko posunąłem się swoim pytaniem, ale zanim zdołałem go przeprosić,

Jeremiasz zaczął mówić.

– Cóż możesz wiedzieć, mój synu, o Michelangelo...

A potem zaczął opowiadać, mówiąc urywanym głosem, nie spoglądając przy tym na mnie. Widać

było, że zastanawia się nad każdym słowem, zanim je wypowie, a mimo to wydały mi się one

chaotyczne i pozbawione związku. Nie przypominam sobie już szczegółów, przede wszystkim

dlatego, że mnich ciągle poprawiał się, połykał słowa i zaczynał zdania na nowo. Zapamiętałem

jednakże z tej opowieści, że za murami Watykanu dzieją się rzeczy, o których praktykujący i głęboko

wierzący chrześcijanin nie ma bladego pojęcia oraz, co mnie przeraziło, że Kościół jest casta

meretrix, niepokalaną ladacznicą. Mnich opowiadając używał przy tym wyrażeń fachowych i upajał

się nieomal takimi słowami, jak teologia kontrowersji, teologia moralności i dogmatyka, co

spowodowało, że moje wątpliwości, iż brat Jeremiasz może nie być przy zdrowych zmysłach,

zniknęły o wiele szybciej, aniżeli się pojawiły. Wymieniał nazwy i daty soborów, dzieląc je na

partykularne, plenarne i prowincjalne, opowiadał o zaletach i wadach episkopalizmu, by nagle

przerwać i zapytać: „Czy także i ty uważasz mnie za szalonego?”

Tak, powiedział słowo „także”, co mnie zaskoczyło. Najwyraźniej brat Jeremiasz był traktowany

w tym klasztorze jako człowiek niepoczytalny, jak jakiś uciążliwy heretyk. Nie przypominam sobie,

co odpowiedziałem na to pytanie. Pamiętam tylko, że moje zainteresowanie tym mężczyzną było

coraz większe. Powróciłem więc do mego poprzedniego pytania i poprosiłem, aby opowiedział mi,

w jaki sposób znalazł się w tym klasztorze. Jeremiasz jednak zwrócił twarz ku słońcu i milczał z

zamkniętymi oczami. Obserwując go zauważyłem po chwili, iż jego broda zaczyna drżeć; trudne z

początku do zauważenia ruchy ciała stawały się coraz gwałtowniejsze i naraz konwulsje ogarnęły

cały tors mnicha, wargi zaś dygotały niby w gorączce. Cóż za straszliwe wydarzenia musiały

przewijać się przed zamkniętymi oczyma tego człowieka!

Philip Vandenberg - Spisek Sykstyński.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: