Kształtowanie się zapasu w warunkach deterministycznych

Czynniki przy ustalaniu poziomu zapasu:

-          długość czasu dostawy potrzebna na odtworzenie zapasu

-          prawdopodobieństwo przekroczenia czasu dostawy i wielkości dostawy

-          założony poziom obsługi klienta

-          liczba magazynów

Poziom zapasu bezpieczeństwa:

ZB=(rmax-rśr)tD                            gdzie: tD – cykl dostawy, r – zapas – rmax – max popyt, rśr – śr. popyt w jednostce czasu.

ZB=k*d                            k=1 współczynnik pewności 84,13%,

                                          k=2 współczynnik pewności 97,72%

                                          k=3 współczynnik pewności 99,92%

k- związany jest z poziomem obsługi klienta. Im krótszy cykl dostawy tym mniejszy poziom zapasów bezpieczeństwa.

Istnieją trzy grupy metod:

1.     Metody statystyczne

2.     Metody optymalizacyjne

3.     Metody dynamicznego sterowania zapasami

W warunkach deterministycznych stosujemy 1 i 2, w warunkach niepewności 3.

Istnieją dwa parametry sterowania zapasami:

1.     Czas realizacji zamówienia

Schemat czasowy scenariusza realizacji zamówień:

1-     czas na opracowanie zamówienia

2-     dostarczenie dostawcy

3-     przygotowanie partii do wysyłki

4-     dostarczony do dostawcy

5-     przyjęcie

6-     przygotowanie do pobrania (udostępnianie)

                            1                                                        5   6                           

                                          2                              4

                                                        3

              t0    t1                t2                        t3         t4    t5    t6

                       czas realizacji zamówienia – czas (cykl) dostawy

2.     Wielkość dostawy

EWZ – ekonomiczna wielkość zamówienia (partii)

EOQ – optymalna wielkość partii

Tu równoważą się dwa koszty:

-          koszt zakupu

-          koszt magazynowania

Ekonomiczna wielkość partii Qopt

Qopt=

gdzie:               R- roczne zapotrzebowanie na dany materiał

Kz – koszt zamówienia przypadający na jedno zamówienie (czyli jednostkowy koszt zamówienia)

Ku – koszt utrzymania jednostki materiału

Warunki:

1.     Określenie rocznego zapotrzebowania

2.     zużycie jest równomiernie rozłożone w czasie

3.     nie występuje odroczenie w czasie pomiędzy złożeniem zamówienia a otrzymaniem dostawy.

Wielkość partii nie rośnie proporcjonalnie.

Musimy pamiętać o tym, aby monitorować stan zapasów w magazynie.

Przykład ustalenia normy zapasu w oparciu o metodę statystyczną:

Średni cykl dostaw:             Odchylenia od tD

tD=                            to=

Zmin=to

Zbież=tD

Zmax=Zmin+Zbież

Nz=Zmin+

gdzie: t- cykl dostaw, D- wielkość dostaw

Modele dynamiczne

Dwa podstawowe modele (metody) starowania zapasami:

1.     Poziom zapasu wyznaczający moment zamówienia (zwany polityką ponownego zamawiania)

2.     model stałego cyklu zamawiania

Ad1 Model I

Korzystając z tegomodelu należy określić:

-          poziom zapasu informującego o potrzebie złożenia zamówienia

-          partia dostaw

W oparciu o ten system powstał KANBAN

Poziom zapasu wyznaczającego moment zamówienia:

Zt=ytD+k*d

gdzie:              yt – prognoza wielkości potrzeb

                            tD – średni cykl realizacji zamówienia

                            k – współczynnik bezpieczeństwa

                            d - odchylenie standardowe

Powyższy wzór służy do wyznaczenia poziomu minimalnego. System ten stosuje się do drobnych przedmiotów.

Ad 2. Stały cykl zamawiania – Model II

czas

Dwie wielkości:

-          poziom zapasu maksymalnego

-          cykl przeglądów pomiędzy dwoma kolejnymi kontrolami

Poziom zapasu maksymalnego

Ztmax=yt(tD+topt)+k*d

nopt=R/Qopt

topt=360/nopt

gdzie: topt – cykl optymalny

W modelach dynamicznych należy pamiętać że mamy prognozowany poziom dynamiczny.

W modelu I może się zdarzyć tak, że ekonomicznej wielkości partii nie uda się nam zmieścić w jednym środku transportowym, lub może jej być za mało niż chce dostawca.

Analiza wrażliwości modelu na zmiany popytu

Krzywe kosztowe w klasycznym modelu zapasów

Podsumowanie:

Q – parametr wielkości partii

        Qs (Qopt)     (wielkość partii stała)

Q  <

        Q2                     (wielkość partii zmienna)

t- czas realizacji zamówienia albo cykl dostaw

      tDs       (cykl dostaw stały)

t  <

      tDz       (cykl dostaw zmienny)

W tych modelach nie uwzględniono następujących  czynników:

-          zmian cen materiałów

-          ograniczeń finansowych

Przy sterowaniu zapasami mówimy o wielokryterialności podejmowania decyzji.

Musimy uwzględnić następujące kryteria:

-          polityka i strategia firmy w zakresie obsługi klienta

-          reputacja firmy

-          stabilność zatrudnienia

-          niezawodność dostawcy

-          szanse tkwiące w technologii

-          szacowana wielkość zapasów niemożliwych do dostarczenia na czas z powodu ograniczeń zdolności produkcyjnej i problemów finansowych

Szczególny przypadek sterowania zapasami dotyczący możliwości uzyskania upustów cenowych przy nabywaniu większej partii.

Mogą wystąpić dwa przypadki:

1.     Qopt³Qq

2.     Qopt<Qg

gdzie: Qq – graniczna wielkość partii.

Łączne koszty zakupu

tKZ=Q/2 *Cz*r+ R/Q * Kz + R * Cz

CZR=CZ(1-d)

gdzie:              Q – wielkość partii

              Cz – cena zakupu

              r  -stopa procentowa utrzymania zapasu

              R – roczne zapotrzebowanie na dany materiał

Niezbędną rzeczą przy sterowaniu zapasami jest: Rachunek kosztów zapasów. Jest on ważny ponieważ:

-          zapasy utrzymywane przez firmę oddziaływują na poziom obsługi klienta

-          decyzje typu trade – offs podejmowane w obrębie systemu logistycznego w firmie i poza nią

Istnieją dwa rachunki kosztów zapasów:

1.     rachunki bieżące

2.     rachunki hipotetyczne

Wzajemne relacje między kosztami zapasów (trade – offs)

4 grupy narzędzi logistycznych

1....