Kurs_Eagle_cz02.pdf

K U R S

Kurs obsługi EAGLE, część 2

W dzisiejszym odcinku naszego

kursu będziemy kontynuować

prezentację możliwości edytora

schematów. Do naszego projektu

dodamy nowe elementy pobrane

z bibliotek, poznamy zasady

rysowania połączeń (sygnałów)

oraz magistral. Poruszymy

temat przenoszenia danych

pomiędzy edytorem a innymi

programami zewnętrznymi. Na

zakończenie, używając funkcji

ERC, przetestujemy narysowany

schemat pod kątem poprawności

elektrycznej.

W przypadku edycji nowego

schematu, jedną z pierwszych czyn-

ności jest ustawienie rastra, w któ-

rym będziemy kreślić. Generalnie

wszystkie symbole w bibliotekach

mają piny rozmieszczone w odstę-

pach 0,1 cala, czyli 100 milsów

lub 2,54 mm. Ponieważ schemat

w głównej mierze składa się z tych

właśnie elementów, aby umożliwić

pewne połączenie wszystkich pi-

nów, raster na schemacie powinien

być również równy 0,1 cala. Zmian

w ustawieniach rastra możemy do-

konać po wydaniu komendy GRID ,

którą symbolizuje ikonka na pa-

sku Parameter–Toolbar.

W górnej części okienka usta-

wień GRID ( rys. 8 ) możemy włą-

czyć lub wyłączyć wyświetlanie

siatki ( Display On/Off ), oraz wybrać

czy siatka będzie symbolizowana

przez punkty ( Dots ) czy też przez

kratkę ( Lines ). Następnie ustawiamy

raster na 100 milsów, jeżeli chcemy

operować innymi jednostkami niż

mils możemy je przełączyć na cale,

milimetry lub mikrometry. Współ-

rzędne względne oraz bezwzględne

wyświetlane w edytorze schematów

będą przedstawiane w ustawionej ak-

tualnie jednostce. Przyciskiem Fines

możemy włączyć największą dokład-

ność (0,1 mikrometra). Rozdzielczo-

ści tej możemy użyć tylko wtedy,

gdy chcemy z dużą dokładnością

zmierzyć jakiś obiekt. W maksymal-

nej rozdzielczości nie wolno nam

kreślić, gdyż piny które na ekra-

nie lub na wydruku będą wyglądać

jako podłączone, w rzeczywistości

podłączone nie będą.

W polu Multiple możemy zmie-

nić gęstość siatki wyświetlanej na

ekranie. Przykładowe ustawienie tej

wartości na 2, powoduje że tyl-

ko co drugi punkt lub linia rastra

będzie widoczna. Przycisk Default

powoduje ustawienie wartości stan-

dartowych, ustalonych przez produ-

centa. Następny przycisk Last usta-

wia wartości których używaliśmy

poprzednio.

W czasie rysowania, gdy po-

łączenia rozmieszczamy w rastrze

100 milsów, a inne elementy (przy-

Rys. 9.

kładowo teksty) chcemy umieszczać

co 25 milsa, jest przydatna szybka

zmiana rastra. W polu Alt mamy

możliwość zdeﬁniowania drugiego,

alternatywnego rastra. Jest on ak-

tywny, gdy w czasie rysowania wci-

śniemy klawisz ALT. Dobrym zwy-

czajem jest używanie rastra będące-

go rastrem bazowym (100 mils) po-

dzielonym lub pomnożonym przez

wielokrotność dwójki. Czyli: 3,125

– 6,25 – 12,5 – 25 – 50 – 100

– 200 mils.

Rys. 8.

Uwaga!

W maksymalnym powiększeniu

wyświetlania nie wolno kreślić

schematu, gdyż Piny które na

ekranie lub na wydruku będą

wyglądać jako podłączone, w rze-

czywistości podłączone nie będą.

Rys. 10.

Elektronika Praktyczna 6/2006

K U R S

Rys. 11.

Najwyższa pora dołączyć do na-

szego schematu nowe elementy, któ-

re pobierzemy z bibliotek. Polecenie

ADD uruchamia okienko, w którym

wyszczególnione są wszystkie do-

łączone aktualnie do projektu bi-

blioteki ( rys. 9 ). Jeżeli okienko jest

puste, oznacza to, że nie mamy

jeszcze żadnych bibliotek aktyw-

nych i musimy je najpierw dodać.

Możemy to zrobić w panelu stero-

wania klikając prawym przyciskiem

myszy na katalog Libraries, po

czym zaznaczamy Use all ( rys. 10) .

W ten sposób dołączamy wszystkie

dostępne nam biblioteki. O tym czy

dana biblioteka jest aktualnie ak-

tywna informuje nas zielony punkt

znajdujący się po prawej stronie jej

nazwy.

Biblioteki możemy również do-

łączać pojedynczo klikając na po-

szczególne pliki lub w edytorze

schematów klikając w menu Library

na komendę USE , następnie należy

wskazać interesujący nas plik.

Pierwszym elementem, który po-

bierzemy z biblioteki będzie ram-

ka otaczająca nasz schemat. Ramki

(i nie tylko) znajdują się w bibliote-

ce frames , po dwukrotnym kliknię-

ciu na element DINA3_L przecho-

dzimy do schematu, a element jest

przyklejony do kursora myszy. Jeże-

li klikniemy teraz środkowym kla-

wiszem myszy, to ramka zostanie

obrócona o 90 stopni. Umieśćmy

ją tak, aby lewy dolny róg ramki

znajdował się na krzyżu symboli-

zującym punkt 0,0. Klikając lewym

klawiszem kładziemy ją na sche-

macie. Do kursora jest teraz przy-

klejona następna, druga już ramka.

Możemy ją położyć lub wrócić do

okienka ADD wciskając klawisz Esc.

Jeżeli jednak nie chcemy pobierać

żadnego innego elementu, to przy-

ciskamy ikonkę STOP . W opisa-

ny powyżej sposób możemy pobrać

dowolny element z dowolnej biblio-

teki. Tworzeniu własnych bibliotek

poświęcimy jedną z późniejszych

części cyklu.

W dolnej części okienka ADD

znajduje się linijka pomagająca

w szukaniu potrzebnych nam ele-

mentów. W okienku tym możemy

używać znaków specjalnych: znak

„*“ oznacza ciąg dowolnych liter,

natomiast „?“ jedną dowolną lite-

rę. Jeżeli w czasie szukania chcemy

użyć kilku określeń jednocześnie, to

musimy oddzielić je spacją. Jeżeli

zaznaczyliśmy okienko Description,

Rys. 13.

Przed opisem pobierania ele-

mentów z bibliotek, warto napisać

jeszcze parę słów na temat obsługi

programu. Wewnętrznie EAGLE jest

tak skonstruowany, że przyjmuje

polecenia tylko w postaci tekstowej.

Niech się jednak czytelnik nie boi,

że będzie musiał każdą komen-

dę wpisywać z klawiatury. Interfejs

użytkownika pozwala bowiem na

wprowadzanie rozkazów przy po-

mocy ikon z pasków narzędziowych.

Polecenia możemy wydawać przy

pomocy klawiszy funkcyjnych, któ-

re są dowolnie konﬁgurowane przez

użytkownika. Możemy także użyć

menu głównego, w którym są wy-

szczególnione wszystkie polecenia

EAGLE–a. Możliwość wprowadza-

nia poleceń w postaci tekstowej ma

szereg zalet, między innymi moż-

na pisać skrypty, będące zwykłymi

plikami tekstowymi składającymi

się z pojedynczych instrukcji pro-

gramu. Do uruchamiania skryptów

służy polecenie SCRIPT lub ikon-

ka . Standardowo dołączono do

programu parę mniej lub bardziej

przydatnych skryptów. Większa ich

ilość jest dostępna na internetowej

stronie producenta w dziale Down-

load/Miscellaneous.

to wprowadzony ciąg poszukiwany

jest również w opisie elementów.

Zaznaczając okienko Smds szukamy

również wśród elementów przysto-

sowanych do montażu powierzch-

niowego SMD.

Dodajmy teraz do schematu kilka

bramek AND z biblioteki 74xx–eu.

Jak widzimy, w bibliotece tej zdeﬁnio-

wane są elementy wykonane w róż-

nych technologiach oraz różnych

obudowach. Pobierzmy 74HCT00D

w obudowie SO14 i połóżmy trzy

bramki na schemacie. Powiększmy

teraz widok, aby nasze bramki zaj-

mowały cały ekran. W tym celu wy-

starczy pokręcić kółkiem myszy, lub

gdy nasza mysz kółka nie ma, uży-

jemy ikonek z Action–Toolbar . Ikonki

te mają następujące znaczenie:

Fit Ustawia tak powiększe-

nie, aby były widoczne wszystkie

elementy umieszczone na schema-

cie (klawiszem skrótu, standardowo

przyporządkowanym tej funkcji jest

ALT+F5).

Zoom In Powiększa widok (F3)

Zoom Out Zmniejsza widok

(F4)

Redraw Odświeża ekran (F2)

Select Umożliwia powiększe-

nie interesującego nas obszaru (brak

klawisza funkcyjnego)

Obok pola służącego do zmia-

ny widoku umieszczone są jeszcze

dwie inne ikonki. Pierwsza z nich

UNDO pozwala na cofnięcie

ostatnio wykonanych komend, na-

tomiast druga REDO przeciwnie

– ponawia cofniętą ostatnio komen-

dę. Dzięki tym dwóm rozkazom

możemy bezkarnie eksperymentować

z projektem, jeżeli coś nie wyjdzie,

możemy się wycofać.

Niektóre parametry każdego wsta-

wionego elementu możemy w pew-

nych granicach zmieniać. Przykła-

Rys. 12.

Elektronika Praktyczna 6/2006

K U R S

Rys. 14.

żemy zmienić te parametry. Używa-

my w tym celu również komendy

CHANGE , po czym klikamy na Pac-

kage lub Technology. Po wskazaniu

interesującego nas elementu pojawia

się okienko ze wszystkimi możli-

wymi obudowami lub technologia-

mi danego obiektu. W okienku tym

możemy przejrzeć dostępne możli-

wości, po czym wybrać tę, która

nas interesuje.

Na schemacie mamy teraz

umieszczone trzy bramki. Aby do-

dać kolejną należącą do danej obu-

dowy, użyjemy polecenia INVOKE .

Po kliknięciu odpowiedniej ikony na

pasku komend, klikamy na wybraną

bramkę, pojawia się wtedy okienko,

w którym wyszczególnione są wszyst-

kie elementy ( rys. 12 ) znajdujące

się w danej obudowie. Wybieramy

interesujący nas i dodajemy go do

schematu, dodamy również element

symbolizujący zasilanie (PWRN).

Używając instrukcji ADD dodajmy

do naszego projektu jeszcze symbole

GND oraz VCC, obydwa znajdziemy

w bibliotece Supply1.lbr .

Po rozmieszczeniu potrzebnych

nam elementów możemy przystąpić

do rysowania magistral oraz połą-

czeń elektrycznych. Połączenia po-

między poszczególnymi pinami two-

rzymy przy pomocy polecenia NET .

Piny znajdują się na warstwie 93

i normalnie nie są widoczne. Aby

je zobaczyć należy tę płaszczyznę

aktywować poleceniem DISPLAY .

Po wydaniu polecenia pojawia się

okienko ( rys. 13 ), w którym można

włączyć lub wyłączyć wyświetlanie

danej warstwy, możemy również

zmieniać ustawienia istniejących

lub deﬁniować nowe warstwy.

Narysujmy parę połączeń. W tym

celu klikamy na ikonkę NET . W gór-

nej części okna linijka Parameter–To-

olbar rozszerza się o dodatkowe ele-

menty, dzięki którym możemy zmie-

niać styl w jakim będziemy kreślić.

Gdy w czasie rysowania klikamy

prawym klawiszem myszy zmienia

się kąt pod którym połączenie jest

zaginane. W okienku Style możemy

zmienić wygląd linii którą kreślimy

(linia ciągła, linia kreskowana oraz

kreskowano–kropkowana). Grubość

linii jest standardowo ustawiona na

6 milsów. Jeżeli chcemy jakieś połą-

czenia szczególnie wyróżnić (zasila-

nie, wysokie napięcie lub prąd), to

możemy je pogrubić używając pole-

cenia CHANGE/WIDTH . Wybieramy

interesującą nas grubość i klikamy

na określone połączenie. Każde po-

łączenie możemy przyporządkować

do określonej klasy. W ten sposób

można zdeﬁniować różne odstępy

oraz różne szerokości minimalne

ścieżek, które będą poprowadzone

na płytce. Przykładowo ścieżki, na

których występuje napięcie 230 V

potrzebują większych odstępów niż

ścieżki z napięciem 5 V, tak samo

połączenia, w których przepływają

duże prądy muszą być grubsze od

ścieżek sygnałowych.

Standardowo zdeﬁniowana jest

tylko jedna klasa: Default. Aby do-

łączyć nowe, należy użyć polecenia

CLASS. Ponieważ dla komendy tej

nie przewidziano osobnej ikonki, na-

leży wpisać ją z klawiatury. W nowo

otwartym okienku ( rys. 14 ) każdej

deﬁniowanej klasie nadajemy na-

zwę, podajemy minimalną szerokość

ścieżki ( Width ), minimalne odstępy

( Clearance ) oraz minimalne średnice

przelotek i pól lutowniczych wier-

conych na ścieżce ( Drill ). Jeżeli nie

podamy jednostki to wartości są po-

dawane w milsach, aby wyrazić je

w milimetrach dopisujemy „mm“.

W czasie rysowania, połączenia

otrzymują automatycznie kolejne

nazwy. Aby je zmienić używamy

polecania NAME i klikamy na wy-

brane połączenie. Sygnały o tej sa-

mej nazwie są ze sobą połączone

elektrycznie. Dzięki temu, aby po-

łączyć poszczególne piny nie trzeba

(ale można) ciągnąć na schemacie

długiego połączenia, wystarczy od

każdego pinu pociągnąć tylko krótki

odcinek i nadać mu nazwę sygnału,

do którego chcemy go podłączyć.

Poleceniem LABEL dodajemy na-

zwy poszczególnych połączeń do

schematu. Teksty te można umieścić

na dowolnej płaszczyźnie, można

zmienić ich wielkość, czcionkę oraz

położenie względem punktu bazowe-

go. Parametr Ratio określa grubość

pisaka i jest wyrażony w procentach

całkowitej wysokości tekstu.

Zakończenia sygnałów muszą le-

żeć dokładnie na pinie, jeżeli nie

traﬁmy w pin, to wyprowadzenia

nie będą podłączone, mimo że na

schemacie będzie wyglądało że są.

Jeżeli po wydaniu polecenia SHOW

klikniemy na któryś z sygnałów na

schemacie, to zostanie on wraz

z podłączonymi do niego pinami

podświetlony. Możemy w ten sposób

skontrolować poprawność połączeń.

inż. Henryk Wieczorek

henrykwieczorek@gmx.net

dowo EAGLE nadaje automatycznie

każdemu nowo dodanemu elemento-

wi nazwę. Żeby ją zmienić klikamy

na ikonkę NAME , po czym klikamy

na element, którego nazwę chce-

my zmienić. Jeżeli element (krzyż

w obrębie elementu symbolizujący

jego środek) nie zostanie dokładnie

wskazany, to kursor zmieni wygląd

na krzyżyk z czterema wskazów-

kami i prawym klawiszem myszy

możemy przełączać obiekty, aż pod-

świetlony zostanie ten, który chce-

my wybrać. Po wskazaniu elemen-

tu wyświetli się okienko, w którym

możemy wpisać nową nazwę. Jeżeli

nazwa którą wpisaliśmy, jest już

użyta w projekcie, zostanie wyświe-

tlona informacja o błędzie i pozosta-

nie ona bez zmian. W podobny spo-

sób możemy zmienić wartość okre-

ślonego elementu. Używamy w tym

celu polecenia VALUE . Jeżeli nazwy

lub wartości przysłaniają nam inne

elementy schematu, to możemy je

przesunąć lub zmienić ich wielkość.

Najpierw musimy użyć polecenia

SMASH i kliknąć na wybrany ele-

ment, nazwa i wartość zostaje „ode-

rwana” od elementu. Jeżeli w cza-

sie klikania mamy wciśnięty Shift,

to komenda ta „przykleja” te teksty

z powrotem do elementu. W celu

zmiany wielkości tekstu, klikamy

na ikonkę CHANGE , po czym wy-

bieramy opcję SIZE , W następnym

kroku wskazujemy wielkość, która

nam odpowiada ( rys. 11 ), jest ona

podana w jednostkach, które po-

daliśmy przy ustawieniach rastra

– GRID . Jeżeli chcemy podać inną,

niewystępującą w podmenu wiel-

kość, wskazujemy najpierw dowolną

ze wskazanych wartości, a następ-

nie wpisujemy wartość z klawiatury

(jako przecinek dziesiętny wstawia-

my kropkę).

Niektóre elementy znajdujące

się w bibliotekach są zdeﬁniowane

w różnych technologiach produkcji

oraz różnych obudowach. W dowol-

nym momencie projektowania mo-

Elektronika Praktyczna 6/2006

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: