Coraz więcej książek do słuchania.txt

(10 KB) Pobierz
Coraz wi�cej ksi��ek na ucho      
Konrad Godlewski, �r�d�o: Gazeta Wyborcza, 2006-01-31



W Polsce wychodzi coraz wi�cej audiobook�w, czyli ksi��ek do s�uchania. Tymczasem coraz cz�ciej m�wi si�, �e ksi��ki na p�ytach nied�ugo odejd� w przesz�o��, ust�puj�c miejsca plikom mp3 �ci�ganym z internetu i ods�uchiwanym na przeno�nych odtwarzaczach
 
- Na polskim rynku jest dopiero 200 tytu��w, jednak ostatnio wychodzi sporo nowo�ci - m�wi Zbigniew Dzianok z wydawnictwa Aleksandria w Sosnowcu, kt�re prowadzi internetow� ksi�garni� www.audiobook.pl i wydaje ksi��ki do s�uchania. W�a�nie ukaza� si� "Prorok" liba�skiego poety i filozofa Khalila Gibrana. Niebawem wyjd� opowiadania Henryka Sienkiewicza i felietony Joanny Szczepkowskiej z "Wysokich Obcas�w" czytane przez autork�. Nak�ady poszczeg�lnych tytu��w nie s� du�e - wynosz� po trzy tysi�ce egzemplarzy. Wydawca jednak wierzy, �e rynek niebawem drgnie. 

- Mamy du�o zam�wie� z Francji i Niemiec, bo mieszkaj�cy tam Polacy s� ju� przekonani do audiobook�w. Na Zachodzie to nieod��czna cz�� rynku ksi��ki - opowiada Zbigniew Dzianok. - U nas ci�gle spotykam osoby, nawet w du�ych wydawnictwach, kt�re nie wiedz�, co to jest. 

Bill Clinton na autostradzie 

Audiobooki, czyli nagrania ksi��ek w wykonaniu aktor�w albo samych autor�w, s� tak stare jak fonografia. D�ugo uznawano je jednak za produkt dla dzieci i niewidomych. W latach 80., kiedy powszechne sta�y si� samochodowe radiomagnetofony, w USA pojawi�a si� grupa odbiorc�w, kt�rym odpowiada�o s�uchanie ksi��ek w trakcie d�ugich godzin jazdy. W latach 90. wraz z nadej�ciem epoki p�yt CD i walkman�w grupa ta zacz�a szybko rosn��. 

Dzi� w USA ksi��ki audio oferuje przesz�o 80 wydawc�w, a wybiera� mo�na z przesz�o 70 tys. tytu��w. Co roku ukazuje si� 7 tys. nowych audiobook�w, przede wszystkim edycji tytu��w, kt�re odnios�y sukces w tradycyjnej formie. Rynek nadal ro�nie, i to du�o szybciej ni� w przypadku ksi��ek drukowanych. - Codziennie 97 milion�w Amerykan�w samotnie doje�d�a autem do pracy. Czas stania w korku w ci�gu ostatnich 20 lat wyd�u�y� si� trzykrotnie - zach�ca wydawc�w bran�owy magazyn "Publishers Weekly". Audioksi��ki od lat bior� udzia� w Grammy - nagroda Best Spoken Word. W zesz�ym roku dosta� j� Bill Clinton za komplet p�yt, na kt�rych czyta autobiografi� "Moje �ycie".

Audioksi��ki popularne s� tak�e w Europie Zachodniej. Tutaj cz�ciej s�ucha si� ich w domu, np. robi tak 85 proc. brytyjskich s�uchaczy, a w samochodzie s�ucha ich 58 proc. Europejsk� pot�g� s� Niemcy, kt�re maj� a� 400 wydawc�w audioksi��ek. Bestsellery osi�gaj� za Odr� milionowe nak�ady, a polscy wydawcy, kt�rzy je�d�� na targi do Lipska i Frankfurtu, przecieraj� oczy ze zdumienia na widok ogromnych stoisk z audioksi��kami. 

Od kilku lat wydawcy pr�buj� przeszczepi� pomys� na nasz grunt. Najwi�kszy sukces odnios�o wydawnictwo Media Rodzina, kt�re przygody Harry'ego Pottera wydaje tak�e na p�ytach CD. Jednak o ile ksi��ki z tej serii sprzedaj� si� w setkach tysi�cy, to zestaw czterech pierwszych powie�ci o m�odym czarodzieju osi�gn�� ��czn� sprzeda� 12 tys. sztuk.

- Audiobooki kupuj� rodzice, na og� wykszta�ceni i zamo�ni, kt�rzy s�uchaj� ich z dzie�mi, na przyk�ad w trakcie jazdy samochodem na wakacje - wyja�nia Alicja Mielcarzewicz z wydawnictwa. - Pi�tej cz�ci Harry'ego Pottera w og�le nie wydali�my, bo ma a� 960 stron i �aden aktor nie chcia� si� na tak d�ugo zamkn�� w studio. Sz�sta uka�e si� jednak zaraz po ksi��ce.

Harry Potter i masa krytyczna 

Bez grupy sta�ych odbiorc�w bran�a skazana jest na wegetacj�. Uwa�a si�, �e jest ju� w kraju poka�na grupa os�b, kt�re ch�tnie zacz�yby s�ucha� ksi��ek w aucie, w czasie dojazd�w czy prac domowych. Na przeszkodzie stoi jednak cena, kt�ra dla Niemca czy Amerykanina nie gra a� takiej roli. A w Polsce musi by� wysoka, bo jak t�umaczy Zbigniew Dzianok, nie mo�e by� inaczej przy nak�adzie 3 tys. egzemplarzy, kiedy opr�cz op�aty dla autora trzeba jeszcze wynagrodzi� lektora. Najta�szy tom przyg�d Harry'ego Pottera na p�ycie kosztuje 69 z�otych, najdro�szy - a� 140 z�. "Kod Leonarda da Vinci" na p�ycie r�wnie� nie odni�s� takiego sukcesu jak papierowa ksi��ka, bo kosztuje ponad 60 z�otych. 

Pierwsze miejsce na li�cie bestseller�w audio sklepu Merlin.pl zajmuj� ksi��ki tanie. A tych jest coraz wi�cej, bo wydawcy widz�, �e musz� zainwestowa� w spopularyzowanie nowego medium. "Pami�� i to�samo��" Jana Paw�a II (Znak) kosztuje nieca�e 30 z�, a "Profesor Wilczur" z gda�skiego Tower Press - zaledwie 8,80 z�.

S�abo�ci� rynku audiobook�w jest r�wnie� w�ska oferta. - Gdyby rynek zala�y setki tytu��w, to ka�dy znalaz�by co� dla siebie i zwyczaj s�uchania szybciej by si� rozpowszechni� - uwa�a Jaros�aw Nawrotek, szef Centralnego O�rodka Informacji Gospodarczej, kt�ry wyda� w�a�nie dziesi�ciop�ytow� "Histori� Polski. �redniowiecze" i planuje kolejne epoki. 

Opr�cz wydawnictw, kt�re w audiobookach si� specjalizuj� (tj. RTW, 3Kropek czy Audio Liber) z nowym medium eksperymentuj� ostatnio wydawcy, kt�rzy dot�d nie mieli z nim wiele wsp�lnego. To nie tylko Znak, ale r�wnie� Pr�szy�ski i S-ka ("Samotno�� w sieci" Janusza L. Wi�niewskiego), korporacja Ha!art ("Lubiewo" Micha�a Witkowskiego) czy Albatros i Sonia Draga (wsp�lnie wydany "Kod Leonarda da Vinci").

Trzeci� barier� jest dystrybucja. - W sklepach po prostu nie wiedz�, czy audioksi��ki wystawia� w dzia�ach z p�ytami, czy z ksi��kami - m�wi Nawrotek. Wed�ug Alicji Miecarzewicz nie ma r�wnie� standardu opakowania, kt�re u�atwia�oby identyfikacj� i wystawianie towaru. Wydawnictwo Media rodzina wykupi�o w empikach specjalne stojaki na audioksi��ki, �eby eksponowa� na nich najnowsz� cz�� przyg�d Harry'ego Pottera. 

Na razie najpopularniejszym sposobem zaopatrywania si� w audioksi��ki s� zakupy w internecie. Wyspecjalizowane sklepy takie jak www.audiobook.pl czy www.ksiazkiaudio.pl sprzedaj� swoje tytu�y nieco taniej od potentata internetowego handlu - Merlina. Na reklam� nie maj� jednak pieni�dzy, wi�c ostatnio pokazuj� si� na targach ksi��ki, m.in. w Krakowie i Warszawie. 

Zdaniem wydawc�w w najbli�szym czasie bariery ograniczaj�ce rynek zostan� pokonane i uka�e si� du�o niedrogich tytu��w. Kiedy masa krytyczna zostanie przekroczona, nasz rynek zacznie przypomina� rynki zachodnie. Czy to jeszcze bardziej odzwyczai nas od czytania? 

- Przez dziesi�� lat zajmowa�em si� organizowaniem kurs�w dla maturzyst�w i kandydat�w na studia. M�odzi ludzie nie chc� dzi� czyta�, ale audioksi��ki wielu z nich mog� zach�ci� do kontaktu z literatur� - uwa�a Jaros�aw Nawrotek. Wydawcy zgadzaj� si�, �e audioksi��ki najcz�ciej towarzysz� ludziom w czynno�ciach, w czasie kt�rych i tak nie mog� czyta�. 

"Dziady", czyli zr�b to sam 

Coraz cz�ciej m�wi si�, �e ksi��ki na p�ytach nied�ugo odejd� w przesz�o��, ust�puj�c miejsca plikom mp3 �ci�ganym z internetu i ods�uchiwanym na przeno�nych odtwarzaczach, z kt�rych najta�sze kosztuj� ju� tylko kilkadziesi�t z�otych. W Niemczech, USA czy Wielkiej Brytanii audioksi��ki sprzedaje w ten spos�b wiele portali, cho�by Amazon.com, czy iTunes.

 

  
W Polsce nikt tego popytu nie zaspokaja, wi�c m�odzi ludzie, kt�rzy chc� s�ucha� ksi��ek, szukaj� ich w internetowych sieciach wymiany plik�w (P2P). Mo�na tam znale�� m.in. przygody Harry'ego Pottera, a jeden z pierwszych w�tk�w na forum www.audiobook.prv.pl nosi tytu� "Co to jest eMule i jak z tego korzysta�?" (eMule to jeden z popularniejszych program�w do wymiany - red.). Jeden z forumowicz�w pisze: - Przegl�dam internet, emula, i oczywi�cie to forum. Ale nie widz� audiobooka z "Dziad�w". �adnej cz�ci nie mog� znale��. Przecie� to taki hicior, �e nie dowierzam, �e nie ma tego czytanego" [pisownia oryginalna - red.]. 

Wydawcy problem dostrzegaj�, np. firma Book Media wyda�a ca�� seri� audiolektur w przyst�pnej cenie (ok. 12 z�), z kt�rych wiele mo�na teraz znale�� w sieciach P2P. - Liczymy na to, �e ludzie przekonaj� si� do s�uchania i b�d� woleli wej�� w posiadania audiobooka legalnie - m�wi Jaros�aw Nawrotek.

S� i tacy, kt�rzy radz� sobie sami. �eby przerobi� ksi��k� na audiobooka, wystarczy mie� jej tekst w postaci elektronicznej i program do syntezy mowy. W sieci P2P mo�na na przyk�ad znale�� ca�y wied�mi�ski cykl Andrzeja Sapkowskiego w formacie mp3, kt�ry jaki� pasjonat nagra� przy pomocy programu Real Speak. 

Bestsellery ksi�garni Merlin.pl 

�  �Opowie�ci z Narni. Lew, Czarownica i stara szafa", C.S. Lewis, Media Rodzina; (�Ba�nie", Hans Christian Andersen, Media Rodzina; (�Krzy�acy", Henryk Sienkiewicz, Book Media; (�Ostatni s�dzia", John Grisham, Mozaika

("Historia Polski. �redniowiecze" (p�yta 1.), Micha� Kopczy�ski, Centralny O�rodek Informacji Gospodarczej

�  �Od Mieszka I do Jana Paw�a II", Bellona; (�S@motno�� w sieci", Janusz L. Wi�niewski, Pr�szy�ski i S-ka

("Historia Polski. �redniowiecze" (p�yta 3.), Micha� Kopczy�ski, Centralny O�rodek Informacji Gospodarczej; ("Lubiewo", Micha� Witkowski, Korporacja Ha!art.; ("Wiersze dla dzieci", Julian Tuwim, Audio Liber



Bestsellery www.audiobook.pl 

("Opowie�ci z Narni. Lew, Czarownica i stara szafa", C.S. Lewis, Media Rodzina; ("Pami�� i to�samo��", Jan Pawe� II, Znak; ("Fenomen Karola Wojty�y", Andreas English, Dasimedia; ("Kod Leonarda da Vinci", Dan Brown, Albatros/Sonia Draga; ("Maladie i inne opowiadania", Andrzej Sapkowski, Tower Press; ("Forrest Gump", Winston Groom, Mozaika; ("Samotno�� w sieci", Janusz L. Wi�niewski, Pr�szy�ski i S-ka ; ("Prorok", Khalil Gibran, Aleksandria; ("Ostatni s�dzia", John Grisham, Mozaika; ("Profesor Wilczur", Tadeusz Do��ga-Mostowicz, Tower Press



1 Jaroslav Ha�ek, PRZYGODY DOBREGO WOJAKA SZWEJKA 
2 Fiodor Dostojewski, IDIOTA 
3 W�adys�aw Reymont, CH�OPI 
4 Michai� Bu�hakow, MISTRZ I MA�GORZATA 
5 Henryk Sienkiewicz, POTOP 
6 Maria D�browska, NOCE I DNIE 
7 Patrick S�skind, PACHNID�O 
8 Henryk Sienkiewicz, QUO VADIS 
9 Boles�aw Prus, FARAON 
10 Jerome K. Jerome, TRZECH PAN�W W ��DCE (ni...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin