Bogowie dawnych Polaków.pdf

(180 KB) Pobierz
Bogowie dawnych Polaków
"Jam jest wasz bóg,
jam ten, który okrywa pola murawą, a lasy liściem;
w mojej władzy urodzaje niw i drzew,
płodność stad i wszystko co służy na pożytek człowieka:
wszystko to daję ludziom czczącym mię
i odbieram wypierającym się mnie."
-- słowa zachodniolechickiego boga Jarowita,
( Ebbo, III, 8 / około roku 1128-1163)
Jest rok 1405 , za kilka lat rycerstwo polskie ma rozgromić Krzyżaków w bitwie pod Grunwaldem.
Tymczasem… Kaznodzieje nadal strofują Polaków za jawne czczenie bogów polskich o imionach
Łado , Jasz , Lela , Nyja i Kuj . A będą to robić jeszcze kilkadziesiąt lat! Do tego nie kto inny jak
wspomniani polscy rycerze nadal przysięgają na Słońce , które uważają za święte i darzą
powszechnym szacunkiem. Następnie w wieku XVI Marcin z Urzędowa wspomina o wciąż
obchodzonym święcie bogini Dziewanny (w czas Nocy Sobótkowej), a imię Matki Boskiej
wymawia
się
w
tym
czasie
nadal
jako
Marza .
Mija więc ponad 500 lat (jeśli nie więcej!) od momentu kiedy po raz pierwszy mówi się o Polsce i
Polakach, a stara wiara jest wciąż żywa. Nie powinno to dziwić. Sieć kościelna umożliwiająca
skuteczną walkę z wierzeniami Polan powstała dopiero z końcem Średniowiecza, a decydujące
znaczenie ma tu jeszcze późniejszy okres Kontrreformacji. Mimo to, pamięć o dawnych bogach
Polaków, rozbita na tysiące pozornie nie powiązanych ze sobą elementów przetrwała do dziś. Żywa
w polskich świętach, symbolach, obrzędach katolickich, porzekadłach lub nawet bezpośrednio, trwa
nadal…
Oto infografika (PDF) wprowadzająca w świat bogów polskich. Opracowanie ma charakter
popularyzatorski, opisy bóstw bazują przede wszystkim na przekazach staropolskich oraz
postulatach badawczych. W polu grafiki (PDF) zostały osadzone interaktywne notatki rozszerzające
informacje o bardziej wyczerpujące opisy, źródła historyczne i powiązania. W przypadku
poszukiwań ściśle naukowych prosimy zwrócić szczególną uwagę na działy "Źródła historyczne",
"Powiązania" lub na cytowane przekazy. Zapraszamy!
1
- Lel i Polel
- Lela (Dziedzilela, Jutrzenka)
- Leleń
To oczywiście nie wszystkie istoty z kręgu wierzeń polskich i słowiańskich. Przywołać tu można
jeszcze tak ważne postacie jak: diabły polskie z Borutą i Rokitą na czele, Pana Twardowskiego,
Olbrzymy-Stolemy, Ubożęta, Krasnoludki, Dziwożony, złośliwe Licho, Latawce, Planetników i
wiele innych. Zachęcamy wszystkich do własnych badań w zakresie wierzeń rodzimych. Powyższe
zestawienie opiera się na następującej bibliografii:
- Dziady. Teatr święta zmarłych, Leszek Kolankiewicz, Słowo / Obraz Terytoria, Gdańsk 1999.
- Królowie z gwiazd. Mitologia plemion prapolskich, Grzegorz Niedzielski, Wydawnictwo Armoryka
2011.
- Tria ydola Polonorum na Zielone świątki (w: Sacrum pogańskie [...]), Krzysztof Bracha,
Warszawa 2010.
2
831667849.013.png 831667849.014.png 831667849.015.png 831667849.016.png 831667849.001.png 831667849.002.png 831667849.003.png 831667849.004.png 831667849.005.png 831667849.006.png 831667849.007.png 831667849.008.png 831667849.009.png 831667849.010.png 831667849.011.png
 
- Wielka Księga Demonów Polskich, B. i A. Podgórscy, Katowice 2005.
- Tropem świętokrzyskiego jelenia w: http://www.taraka.pl/tropem_jelenia.html
- Jerzy Bartmiński, Słownik stereotypów i symboli ludowych, Lublin 1996.
3
831667849.012.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin