EUGENIUSZ PAUKSZTA
ZŁOTE KORONY KSIĘCIA DARDANÓW
ROZDZIAŁ I
Z Ostródy nad Maricę
Znalazł się teraz na wyspie, którą tak bardzo lubił. Zarośnięta drzewami i
krzewami, pasmem trzcin wybiegała daleko w wodę. Tam najlepiej było bawić się w
chowanego czy w Indian, a później, gdy te szczenięce zabawy wywietrzały już z
głowy, przesmykiwać się wąziutkimi, zarośniętymi ścieżkami, szukając na nich
świeżych odcisków racic dziczego stada.
Często w letnie i wiosenne dni wędrowali nad te wody całą rodzinną trójką. Do
stacji kolejowej Piławki dojeżdżali pociągiem, a potem przez pachnący żywicą
sosnowy las docierali nad ciemne, niemal granatowe Jezioro Drwęckie, długie jak
kicha, z drzewami przeglądającymi się w toni.
Płynął teraz z powrotem, od wyspy ku rodzicom skrytym w cieniu drzew przy samym
brzegu. Matka wysoko podciągnęła kolana, opasując je rękami, patrzy w jego
kierunku, coś mówi, do leżącego opodal ojca. Przytakuje jej kiwaniem głowy,
śmieje się. Wtedy i mama wybucha śmiechom.
A zaraz potem przegładza mu włosy dłonią o długich, smukłych palcach. Nic nie
mówi i ciągle tylko przegładza, aż on lekko odchyla w bok głowę, trochę mu wstyd
podobnych pieszczot, zupełnie jakby nie miał już tych kilkunastu lat życia,
jakby nie był już prawie dorosły...
...Dotyk dłoni na głowie jest tak bardzo prawdziwy, że Julek, otwierając oczy,
zaskoczonym spojrzeniem ogarnia dziwny świat rozpościerający się wokoło.
Nie ma ani jeziora, ani wyspy zarośniętej gęstwą zieleni. Nie ma ojca ani matki
i jej ciepłej dłoni... Naprzeciwko siedzi tylko tęgi Grek, jedyny od Sofii
towarzysz podróży w przedziale. Grek uśmiecha się, błyskają złote zęby, coś
mówi.
Chłopak zaciska wargi. Nie może otrząsnąć się z wrażenia, jakie wywołał tamten
sen, tak uroczy, tak bardzo zarazem nieprawdziwy. Tego by tylko brakowało, żeby
się rozpłakał przy tym Greku. Pozwalał sobie niekiedy na to w ukryciu, gdy był
zupełnie sam. Wtedy najczęściej wspominał matkę. Już go nigdy więcej nie
przegładzi po włosach. Teraz już by nie uchylał głowy, nie odczuwał zażenowania.
Teraz...
Patrzy przez okno wagonu, widzi migocące drzewa, zlewające się w zwarte plamy
zieleni; miejscami przebłyskuje coś jakby woda. Już wie wszystko, już
zamroczenie snem rozpłynęło się bez śladu. Trwa ciągle jego wielka podróż, już
zaraz zacznie się czwarta doba. Przez Polskę, przez Czechosłowację i Węgry,
potem przez Jugosławię, wreszcie Bułgaria. Skoro zaś minie i bułgarską
granicę...
Czego ten tłuścioch znowu się czepia?
Trzeba coś odpowiedzieć, pomyśli, że Polacy to mruki i gbury.
Grek powstał, czyniąc zachęcający gest w kierunku drzwi. Raz jeszcze powtórzył
swoje. Nareszcie Julek zrozumiał. Zaprasza ni obiad.
- Thank you. I have eaten * [Dziękuję. Już jadłem] - powiedział, skłaniając się
grzecznie.
Grek uśmiechnął się, wziął go pod ramię, zachęcał tym gestem. Zagotowało się w
chłopcu. Jeszcze czego, łaskawcę tu będzie odstawiał, w litość się bawił.
- Dziękuję, nie! - odrzucił twardziej, wywinął się z uchwytu ręki, zbliżył się
do okna. Drzewa migały w przyśpieszonym tempie, pociąg rwał teraz szybciej.
Grek przyjrzał mu się ciekawie, wzruszył ramionami i wyszedł, cicho zasuwając
drzwi.
Julek odetchnął. Czuł, jak na policzki biją mu rumieńce. Za kogo ten Grek go ma?
Za żebraka, który się złakomi na obiad? Przyjął od niego wprawdzie pomarańczę,
ale to było co innego. Drugiej odmówił. Banana też nie chciał, chociaż grubas
kupił ich w Sofii torbę. A teraz Grek wyskakuje z obiadem. “Pewnie przyglądał
się, jak wcinałem swój sczerstwiały chleb, pogryzając go wędzoną kiełbasą i
podsuszonym serem - pomyślał - i pożałował, postanowił odegrać dobroczyńcę”.
Zaraz, jakże się on nazywa? Wymienił parę razy to swoje nazwisko, tak jakoś
śmiesznie się zaczynało...
Podniósł się, obrócił kartkę przyczepioną do walizki Greka, przeczytał: Nikolas
Papanescu. No właśnie, Papanescu,
Wsiadł jeszcze w Czechosłowacji, w Bratysławie. Dwóch tragarzy ciągnęło za nim
walizy. Szumu narobił w przedziale tyle, co tuzin innych podróżnych. Bułgarzy
kryli śmiech, patrząc na niego. Ledwie usiadł, zapalił śmierdzące cygaro. A
potem mlaskając zaczął jeść cukierki. Próbował gadać ze wszystkimi, w różnych
językach, choć zdaje się, żadnego dobrze nie znał. Gdy pociąg przystawał na
dłużej, wyskakiwał, wzywając ku sobie sprzedawców napojów. Pił piwo, lemoniady,
oranżady, soki jakieś, z wagonu restauracyjnego kazał przynosić to herbatę, to
kawę, to znowu piwo. Pocił się okropnie, ciągle chustką przeciągał po czole albo
głowę wystawiał przez uchylone okno, I znowu gadał. Przyszła kolej również na
Julka. Aż gębę rozwarł, można w niej było policzyć wszystkie złote zęby, aż mu
się oczy zdawały poszerzać, kiedy dowiedział się, że chłopiec jedzie do Turcji,
At, nie warto sobie nim głowy zawracać. Wyjrzał znowu przez okno.
Długo musiał spać, bo widok za oknami odmienił się bardzo. Uprawne pola,
kukurydza, olbrzymie połaci słoneczników, a obok niziutkie rośliny z białymi
plamkami jakby kwiatów, jakby puszków, sycących się słońcem. Bawełna, jak
powiedzieli Bułgarzy, którzy opuścili w Sofii ich przedział. Gorąco. Coraz
goręcej. Trudno wytrzymać w tym wagonie. A może po prostu jest już zmęczony. W
domu ostatni okres też był męczący. Smutne spojrzenia ojca, jego ciężki oddech,
zmizerowana twarz. Po śmierci mamy Julek nie podejrzewał jeszcze niczego.
Myślał, że to po prostu smutek tak wpływa na ojca. Potem zaczął co nieco
pojmować. Z przyłapanych recept, z odezwań ojca, z listów, które coraz częściej
przychodziły z Turcji od cioci Zosi.
Ojciec nie umiał przystąpić do tej rozmowy. Kołował jakoś, jąkał się nie po
swojemu. Zdarzyło się to wtedy, gdy niespodziewanie przyniósł paczkę
podręczników i podał ją synowi. Julek rozwinął zaciekawiony, spojrzał, książki
na klasę dziewiątą. Zdumiał się. Dopiero kwiecień, po co te podręczniki na
zapas?
- Ciocia Zosia serdecznie zaprasza cię na wakacje... Pragnęłaby, abyś przyjechał
jak najwcześniej. Uczysz się dobrze, więc to chyba będzie możliwe. Trzeba
porozmawiać z kierownikiem szkoły i z dyrektorem liceum, może z kuratorem w
Olsztynie... Wydaje mi się, że powinieneś pojechać.
- Do cioci Zosi? Ja?
Okropnie zdumiała go ta nowina. Najpierw ogarnęła go cielęca radość z
perspektywy podróży, zachłyśnięcia się wielkim światem, krajami, które zobaczy,
ta Turcja daleka, tak straszliwie daleka, nieznana zupełnie, bo w końcu
opowieści ojcowskie czy cioci Zosi, gdy odwiedziła ich przed czterema laty, to
było bardzo niewiele... Ale potem przyszło zastanowienie, lęk - śmierć mamy,
dziwne zachowanie ojca, jego decyzje, teraz jasne, wtedy nie bardzo
wytłumaczalne. Jak ta, gdy nakazał mu rzucić komplety, a dalszą naukę
angielskiego prowadzić prywatnie, nacisk kładąc zwłaszcza na umiejętność
rozmowy... I jeszcze świadomość czegoś nieznanego, przeczucie odmiany w życiu.
- Do cioci Zosi? Ja? - powtórzył, a gdy nie doczekał się odpowiedzi, spojrzał w
stronę ojca.
Stał zapatrzony w okno. Z całą ostrością uderzyły go ogromne zmiany, jakie
dokonały się w ojcu w ciągu ostatniego półrocza. Cienie głębokich bruzd, oczy
zapadnięte i tak przeraźliwie smutne. Przypadł do ojca i objął go, powtarzając,
że nigdzie nie pojedzie, że nie opuści go, że będą razem, zostali przecież we
dwójkę są sobie nawzajem tak bardzo potrzebni...
Ojciec długo milczał. Potem odsunął go od siebie i powiedział cicho:
- Przede mną długie leczenie: sanatoria, szpitale, miesiące i miesiące poza
domem. Nie ma sensu, byś tkwił tu sam. Będziemy często do siebie pisywać.
Pojedziesz do cioci Zosi. Jeżeli zajdzie potrzeba, zostaniesz tam również i po
wakacjach. Będziesz sam się uczył, aby nie stracić roku; zdawałbyś po powrocie
egzamin.
- Ależ, tatusiu...
- Przemyślałem to dobrze. Lepszej rady nie ma. Ciotka również jest podobnego
zdania. Lepiej nie dyskutujmy na ten temat, a zastanówmy się nad twoją podróżą.
O paszport i wizę w twoim imieniu już wystąpiłem...
...Pociąg zaczął gwałtownie hamować. Za oknem wyłoniła się gęstwa budowli.
Wielkie litery na dworcowym budynku. Dimitrowgrad.
Z piskiem otwarły się drzwi przedziału. Gruby Grek wsunął się przez nie z
przyjaznym uśmiechem od ucha do ucha. Wskazując pulchną dłonią za okno,
objaśnił:
- Dimitrowgrad. Its fifty kilometres to the Greek frontier.* [Pięćdziesiąt
kilometrów od greckiej granicy.]
Odsunął się zaraz, robiąc przejście dla kogoś stojącego poza nim. Julek
spostrzegł kelnera z wozu restauracyjnego. Na wielkiej tacy dymiły talerze z
obiadowymi daniami. Kelner postawił je na stoliku i ulotnił się jak zjawa.
Grek wybuchnął śmiechem na widok zbaraniałej miny chłopaka. Poklepał go
przyjaźnie po ramieniu.
- Yes. You must eat. Its a long way to Stambuł.* [Tak musisz jeść. Jeszcze
daleko do Stambułu.]
Z trudem pojmował sens źle wymawianych angielskich słów. Więcej dopowiedziała
już mina Greka, który nie ustawał w klepaniu go po ramieniu, a jeszcze ruchem
dłoni wskazywał na serce, że niby to stamtąd dar.
Julek otrząsnął się. Przeskok od wspomnień niedawnej, decydującej rozmowy z
ojcem do krajobrazu za oknem i do sylwetki uśmiechniętego Greka był zbyt
raptowny. Co powinien teraz zrobić? Przyjąć zaproszenie? Odrzucić? Ale jak, nie
będzie wszakże odsyłał potraw. Zapłacić samemu? Nie wystarczy mu najpewniej tych
pięciu dolarów, stanowiących cały jego majątek w obcej walucie.
Grek widząc rumieńce zażenowania na policzkach Julka, przysiadł obok,
wyjaśniając:
- Widzisz, w Polsce jest mój brat, Ilia. On był partyzantem. Musiał uciekać... W
1948 roku. Rozumiesz? Polska go przyjęła, także wielu innych Greków. Ma tam
dobrze, bardzo lubi Polskę. I dlatego ja też lubię Polaków. Również ciebie.
Rozumiesz?
A więc to nie było natręctwo, jakieś filantropijne gesty. To była po prostu
wdzięczność do kraju, który dał osłonę jego bratu i wielu innym Grekom.
Szczerze mówiąc, za wiele o wydarzeniach z tamtych lat powojennych nie wiedział.
Działo się to wszakże jeszcze przed jego urodzeniem. W Grecji były jakieś walki
wewnętrzne. Partyzanci musieli uchodzić z kraju, szukając schronienia w Polsce i
w innych krajach. Więc brat tego Papaneacu także był partyzantem?
Później, gdy kelner zabrał już opróżnione dokładnie przez Julka talerze,
Papanescu wyjął mapę i zaczął wskazywać szlak, jakim jadą. Grek zamierzał
wysiadać w Nea-Orestias. Będą jechali spory czas nad samą granicą grecko-
turecką, w pewnym miejscu, koło Edirne, miasta już tureckiego, przetną ją nawet
niewielkim łukiem, by jeszcze raz wrócić na stronę grecką. A potem będzie wielki
most nad Muricą, Turcja i dalej prosty szlak aż na Stambuł.
Papanescu wyraźnie był zatroskany, jak to Julkowi będzie się wiodło w tej
Turcji. Bo to Turcy tacy, owacy...
Julek nie przejmował się jego gadaniną. Ojciec mówił, że Turcy lubią Polaków.
Podkreślał, że właśnie Turcy nigdy nie uznali polskich rozbiorów, że w ich
parlamencie w rzędach, gdzie zasiadali dyplomaci obcych krajów, zawsze czekał
fotel zarezerwowany dla przedstawiciela Polski, a przewodniczący obrad
uroczyście oznajmiał, iż “poseł Lechistanu jeszcze nie przybył...” W Stambule
zmarł także Mickiewicz, mówiła ciotka, że jest tam muzeum poświęcone jego
pamięci. No i wszakże w Turcji Adampol... Niech zatem Papanescu wie swoje, on,
Julek, swoje też będzie wiedział.
Najważniejsze w tym co innego. To, że niezależnie od narodowości, wszędzie są
dobrzy ludzie. W swojej podróży spotkał już przemiłą parę bułgarską, opiekowali
się nim jak własnym synem, troszczyli się serdecznie; gdy spał, Bułgar okrywał
go swoim kocem, a potem, wysiadając w Sofii, zapraszali go do siebie,
proponowali nawet, by zrobił parodniową przerwę w podróży, załatwią mu
przedłużenie biletu. Bardzo mili. Teraz znów Papanescu... Też miły, choć tak
zarazem śmieszny, rozgadany, gestykulujący, ciągle czymś niesamowicie przejęty.
Taki świat! Jeszcze przed paru dniami Ostróda, koledzy, jeziora wokoło, a teraz
tuż, tuż, granica grecka i turecka. On zaś, Julek, próbuje dogadywać się z
ludźmi w obcych językach. Z Bułgarami po rosyjsku, z Grekiem po angielsku...
Inna sprawa, że warto było mocniej przykładać się do nauki.
ROZDZIAŁ II
Stambulskie perypetie
Goniąc z plikami gazet pod pachą, donośnie wykrzykiwali sensacyjne nowiny.
Mijając Julka, jeden z nich przychylił się i przeraźliwie zapiał mu prosto do
ucha. Aż wpół się zgiął od śmiechu, gdy chłopiec podskoczył przestraszony.
I już ich nie było, tylko z gęstwy ludzkiej dobiegały jeszcze pokrzyki. Ostre
światła stambulskich neonów kolorami zakrywały nędzne, marnawe domki tej
uboższej dzielnicy.
Julek tylko dla podtrzymania ducha pogroził za gazeciarzami pięścią. Bo tak
naprawdę to miał już wszystkiego dosyć. Był piekielnie zmęczony, głodny i nade
wszystko zagubiony. Czuł się tak przeraźliwie samotny w tym ogromnym, pulsującym
mieście, pełnym nerwowego pośpiechu, krzyków, hałasu, wizgu prujących jak
zwariowane aut, smrodu bijącego z rynsztoków, gorąca którym nagrzane mury
zdawały się teraz, pod wieczór, parzyć mocniej jeszcze niżeli w dzień, gdy
jasne, wyblakłe słońce żarem waliło z nieba.
Jeszcze przed paru godzinami był dobrej myśli, traktując wszystko jak osobliwą
przygodę, ale mrok spadający znienacka sprawił, że oklapł zupełnie. Nie chciało
mu się nawet zaczepiać przechodniów, aby spróbować się z nimi dogadać. Wzruszali
ramionami, zainteresowani, ale równie bezradni.
W centrum Stambułu, gdzie krążył wcześniej, natrafiał czasem na ludzi znających
angielski. Od momentu wszakże, gdy wsiadł do tego piekielnego autobusiku, urwało
się wszystko. Diabli wiedzą, gdzie się w końcu znajduje. Przecież ten Stambuł to
kolos, trzy miliony mieszkańców.
Oparł się o bramę mijanego domu. Nogi ciążyły ołowiem, w głowie wirowało,
mieszały się ze sobą napisy neonów, błyski świateł samochodowych, latarń
ulicznych i oświetlonych witryn sklepowych. Jak młotem łupał hałas, zdający się
narastać i osaczać go ze wszystkich stron. Co teraz robić? Wracać na ten
piekielny dworzec - jakże się on nazywa, Sirkeci Gari - czekać tam nie wiedzieć
w ogóle na co? A może jeszcze raz próbować przedrzeć się do promu nad Bosfor i
przeprawić na azjatycką stronę albo znaleźć gdzieś nocleg, dopiero rano
podejmując decyzję, co dalej?
Oderwał się od muru. Nic tutaj nie wystoi. Dotknął dłonią kieszonki, w której
przechowywał pieniądze. Tureckie. Też dziwaczna historia. Wcale nie miał ochoty
na zmienianie pięciu posiadanych dolarów. Stało się to tymczasem tak nagle.
Wepchnęli mu pięćdziesiąt tureckich liwrów, zabierając w zamian zielony
banknocik dolarowy. Może go oszukali?
Znów ostry, wiercący w nosie zapach smażonego na rożnach mięsa. Znowu maleńki
lokalik, kilka stoliczków, w okienku oświetlonym maleńką żarówką półmisek z
dziwacznymi kulkami, jakby klopsikami z mięsa, obok inne kawałki mięsa
ponadziewane na patyki, sałatka pomidorowa usiana cebulą. Julek od wyjścia z
wagonu nic nie jadł. To już dobre sześć godzin, wypełnione włóczęgą po ogromnym
mieście. Gdyby tak wstąpić, zamówić coś skromnego, nie będzie chyba za wiele
kosztować? Bo jeśli przyjdzie się samemu dostawać za Bosfor, przejeżdżać promem,
potem szukać autobusu? Musi być oszczędny. I tak licho wie, czy mu wystarczy. Co
właściwie tu zaszło? Listy nie dotarły na miejsce, jakaś omyłka w datach? Może
dworzec nie ten? Choć niby tak przecież ciocia pisała: Sirkeci Gari. Gdy
wypytywał o inne dworce, Turcy wzruszali ramionami, nie mogli pojąć, o co mu
chodzi.
Spostrzegł się, że ciągle stoi przed oknem restauracyjki. Ten zapach!
Zajrzał do wnętrza. Kilka miejsc było wolnych, nie hałasowano też tutaj tak, jak
w innych podobnych lokalach. Przy jednym ze stolików czarny jegomość w białym
kitlu i w kucharskiej czapce na głowie zajadle wykręcał z mięsa takie same
gałeczki, jak te na półmisku w oknie. Zobaczył go w drzwiach, uśmiechnął się
życzliwie. To Julka zachęciło. Trochę desperackim krokiem wszedł do wnętrza
bąkając pod nosem słowa przywitania.
Właściciel lokalu stanął przed stolikiem. Julek wskazał na mięsne klopsiki.
Zaraz też zapytał po angielsku o cenę. I właściciel, i kucharz bezradnie
wzruszyli ramionami. Dopomógł dopiero gest liczenia pieniędzy. Uśmiech, ołówek
zza ucha, na stoliku wyrosła nagryzmolona cyfra: 750.
W Julka jakby grom trzasnął. A on wszystkiego ma tylko pięćdziesiąt liwrów. I za
to chciał się jeszcze dostać do Adampola. Ładna historia. Tamci musieli go
straszliwie oszukać!
Wstał, przepraszająco ukazując swoje pięćdziesiąt liwrów. Właściciel pokiwał
głową, pogrzebał w kieszeni, sypnął na stół garść miedziaków i błyszczących
świeżą cyną monet, dorzucił kilka banknotów, poklepał na koniec Julka po
ramieniu, sadzając go zarazem delikatnie na krześle.
- Kurusz, kurusz - wskazał na monety.
Julek przyjrzał się miedziakowi: 50 kuruszy. Na niklowej monecie z dziurką
pośrodku widniała cyferka: 10. Dopiero zrozumiał. Liwry dzielą się na kurusze,
tak jak złote na grosze. Czyli, że to danie kosztuje siedem i pół liwra.
Niepotrzebnie najadł się strachu.
Kucharz trącił go w ramię.
- Anglia?
- Poland.
- Polonya? - rozjaśnił się kucharz, - Very good. Varsovie, Sienkiewicz, Polonya,
yes. Very good, very good!
Julek poczuł się nagle w tym lokalu bardziej swojsko, mniej już samotnie.
Próbował zagadać coś do kucharza, zapytać, ale ten kręcił głową, trząsł
ramionami, w swej bezradności jeszcze szybciej kręcąc te gałki z potężnej bryły
mielonego mięsa, spoczywającej w misie. I tylko to: “Polonya good, very good”,
nic więcej. Więc już tylko się uśmiechali do siebie.
Za chwilę zza przepierzenia, skąd dobiegało smakowite skwierczenie, wyłonił się
właściciel z talerzem, na którym dymiły klopsiki.
- Kefti - powiedział wskazując na nie.
Obok położył chyba z pół bochna bielutkiego chleba o rumianej, chrupiącej
skórce. I jeszcze talerz z sałatką pomidorową. Obaj Turcy uśmiechali się do
siebie, mrugali porozumiewawczo. Kucharz krzyknął coś za przepierzenie.
Julek zaś jadł. Dopiero uświadomił sobie, jak przeraźliwie jest głodny. Na
domiar kefti smakowały wyśmienicie, nieco pieprzne, ostre, po prostu rozpływały
się w ustach. ,,Umieją ci Turcy gotować” - pomyślał mimochodem, bo nawet na
myślenie nie miał czasu, zajęty pałaszowaniem.
Przez drzwi wsunął się mały chłopak z miedzianą tacką w rękach. Stały na niej
szklaneczki z mocną herbatą. Jedną z nich postawił przed Julkiem.
- Ja nie zamawiałem - powiedział po polsku i zaraz starał się to wyrazić w
angielskim.
Tamci zrozumieli bez słów. Kucharz zamachał dłońmi. A potem pokazując na piersi,
powiedział:
- Polonya, very good, very good.
Julek uczuł przenikające go serdeczne ciepło.
Gdy niedługo potem zapłacił i podniósł się z miejsca, obaj Turcy pożegnali go
przyjaznymi uśmiechami i ciągłym powtarzaniem tych samych słów chwalących
Polskę.
Wyszedł w mrok ulicy. Po paru krokach wszakże przystanął. Czemuż nie zapytał
tych Turków o drogę. Choćby na ten dworzec, jakże to, ach prawda, Sirkeci Gari,
ciągle zapomina nazwę.
Jakby przybyło samochodów, gnały jeden za drugim, niskimi światłami omiatając
bruk tej bocznej ulicy. Mijały się z prawej i lewej, brały niefrasobliwie
zakręty niemalże przed maskami innych maszyn, piszczały zdzierając hamulce. Na
jezdnię wyszły jakieś dwie dziewczynki, chcąc się przedostać na drugą stronę
ulicy.
Nagle Julek krzyknął rzucając się do przodu. Już był na jezdni, szarpnął ostro
jedną z dziewczynek, wywrócili się, tuż obok szalonym skrętem, gwiżdżąc oponami,
przemknął samochód, omalże nie zderzając się z nadjeżdżającą od drugiej strony
ciężarówką. I zaraz rozległ się okropny trzask, łomot, limuzyna rąbnęła w
pędzącą za ciężarowym wozem taksówkę.
Ciągnąc za sobą dziewczynkę, wydostał się na wąziutki chodnik, przed tą samą
restauracyjką, w której dopiero co jadł kefti. Wokoło narastał krzyk, gęstniał
tłum ludzi, rozjarzały się światła reflektorów.
Dziewczynka trzęsąc się cała i płacząc, coś do niego niezrozumiale mówiła.
Zjawiła się jej koleżanka, widocznie cofnęła się w porę. Przyciągnęła
towarzyszkę do siebie, uspokajała ją, odprowadzała od miejsca wypadku, potem
zniknęły w mroku.
On zaś stał wsparty o mur, oszołomiony, nie bardzo nawet pojmując, co właściwie
tu zaszło. Ktoś ujął go serdecznie za ramię, poznał biały kitel kucharza, który
mu zafundował herbatę. Znalazł się znów w tej samej restauracyjce, ktoś go
sadzał, ktoś inny ocierał twarz i ręce, oglądał, obmacywał. Narastał gwar
głosów, pełnych uznania, czyjaś ręka poklepywała go po ramieniu, inna podsuwała
pod usta szklankę z napojem. Z ulicy dobiegł gwizd syreny, zajarzyło się
niebieskawe światełko, Julek domyślił się, że na miejsce wypadku musiała przybyć
policja.
Przed wejściem do lokalu kłębiło się, jacyś dwaj ludzie wygrażali sobie
pięściami, rozdzielali ich policjanci z wielkimi epoletami na ramionach, całe
bractwo wtłoczyło się w końcu do lokalu.
Julek odetchnął. Nic się zatem nie stało tragicznego, skoro obaj kierowcy mają
jeszcze dość sił do wyklinania i wygrażania sobie nawzajem pięściami. Jeden
tylko ma potężnego, rosnącego guza na czole i zakrwawioną rękę. Policjanci
spisują dane z wielkich dowodów o ciemnoczerwonych okładkach...
W pewnej chwili jeden z kierowców wskazał na Julka, coś przy tym perorując
zawzięcie.
Policjant podszedł do chłopca, obejrzał go, uśmiechnął się, poklepał po
ramieniu, wskazał na wstążeczkę z napisem “On parle francais” * [przyp.: Włada
francuskim] na rękawie, zagadał po francusku. Julek przecząco pokręcił głową.
- English - powiedział,
Tamten wzruszył ramionami. Julkowi przyszło na myśl, że trzeba przy tej okazji
koniecznie wywiedzieć się o ten dworzec, na azjatycką stronę Stambułu nie będzie
się wszakże próbował w nocy dostawać. W najgorszym razie przesiedzi na Sirkeci
Gari do rana. A może, a może ciocia Zosia zjawiła się tymczasem i teraz ona
szuka go zdenerwowana, wypytuje. Może trafi do informacji, dadzą jej kartkę,
którą napisał?
- Sirkeci Gari - powiedział i wskazał bezradnie rękami, że nie wie, gdzie to
jest.
- Sirkeci Gari? - powtórzył policjant i zaraz ze zrozumieniem pokiwał głową.
Kolega coś zakrzyknął do niego przez salę. Wyciągnął rękę do Julka.
- Pass...
Długo oglądał polski paszport, okręcał go w dłoniach, wczytywał się w równoległy
z polskim francuski tekst.
Drugi policjant skończył swoje zapisywanie, kierowcy jakby zmęczeni krzykami
spokojnie opuszczali lokal. Policjanci skinęli na Julka, by udał się razem z
nimi. Kucharz uścisnął mu ciepło rękę, poklepał, zagadał, że bravo, bravo...
I tyle. Jeep policyjny r...
kizia100