Charakterystyka_technologiczna_rafinerii_ropy_i_gazu_w_Unii_Europejskiej.pdf

(632 KB) Pobierz
Microsoft Word - Rafinerie.doc
Charakterystyka technologiczna rafinerii ropy i gazu w Unii
Europejskiej
Kierownik pracy: mgr inż. Mariusz Mihułka
Koordynator projektu:
mgr inż. Janusz Chuto
Wykonawcy:
mgr inż. Marek Łaciński
mgr inż. Józef Dzenajewicz
dr inż. Andrzej Wieczorek
Ministerstwo Środowiska
Warszawa, wrzesień 2003 r.
Przedmowa
Przedstawione Państwu opracowanie wykonane zostało w ramach trójstronnej umowy
zawartej pomiędzy Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
Ministerstwem Środowiska a Instytutem Ochrony Środowiska w Warszawie.
Podstawowym celem tego opracowania jest charakterystyka technologiczna rafinerii ropy i
gazu w Unii Europejskiej.
Ww. charakterystyka objęła:
− przegląd technologii i instalacji w krajach Unii Europejskiej
− ocenę technologii w aspekcie bazy surowcowej, materiałochłonności, energochłonności
− przegląd metod i instalacji ograniczania emisji substancji do środowiska
− zestawienie źródeł emisji oraz rodzajów i ilości substancji wprowadzanych do środowiska
− wymagania prawne w zakresie ograniczania i kontroli emisji w krajach UE
− standardy emisyjne w krajach UE
− najlepsze dostępne techniki rekomendowane przez Komisję Europejską
W ramach opracowania dokonano przeglądu dokumentu referencyjnego w sprawie najlepszych
dostępnych technik w w rafinerii ropy i gazu: „Reference Document on Best Available Techniques
for Mineral Oil and Gas Refineries” opracowanego przez Techniczną Grupę Roboczą przy
Europejskim biurze IPPC w Sewilli, raportów opracowanych przez stowarzyszenia producentów
oraz organizacje międzynarodowe w tym UNECE, OECD, CEFIC, dyrektyw UE oraz rekomendacji
dotyczących BAT i BEP zawartych w PARCOM 94/5.
2
SPIS TREŚCI
STR.
1. Przedmowa. ....................................................................................................................................... 2
2. Zakres dokumentacji ........................................................................................................................... 6
3. Ogólna informacja o rafineriach ropy naftowej i gazu w europie ....................................................... 6
3.1 Światowy przemysł rafineryjny według regionów (1998) ............................................................... . 8
3.2 Kryteria oceny technologicznej rafinerii ropy naftowej..................... ................................................ 9
3.3 Moce produkcyjne wybranych rafinerii w Europie. ............................................................................11
3.4 Porównanie rafinerii polskich i europejskich. ................................................................................... 12
4. Charakterystyka procesów rafineryjnych w aspekcie emisji zanieczyszczeń .................................. 13
4.1 Podstawowe procesy produkcyjne..................................................... .............................................. 13
4.l.1 Instalacje destylacji ............................................... ............................................................................ 13
4.1.2 Instalacje konwersji katalitycznej ....................................... ............................................................ 13
4.1.3 Instalacje uszlachetniania i oczyszczania ..................................................................................... 14
4.1.4 Czyszczenie instalacji, regeneracja katalizatorów .......................................................................... 14
4.2 Operacje magazynowania, transportu i przeładunków .................................................................... 14
4.2.1 Magazynowanie ............................................... .............................................................................. 14
4.2.2 Transport rurociągami ................................................... ................................................................ 15
4.2.3 Przeładunki ............................................... ....................................................................................... 15
4.2.4 Załadunek asfaltu ............................................... ............................................................................ 16
4.2.5 Pobór prób ............................................... ...................................................................................... 16
4.3 Instalacje odzysku węglowodorów ................................................................................................. 16
4.4 Instalacje odzysku siarki ............................................................. ................................................. 17
4.5 Gospodarka wodno - ściekowa ....................................................................................................... 18
4.5.1 Gospodarka ściekowa i separacja oleju ........................................................................................ 18
4.5.2 Wody procesowe ............................................................................................................................. 18
4.5.3 Ługi siarczkowe i kwaśne wody...................................................................................................... 18
4.5.4 Obróbka szlamów ............................................................................ ............................................... 19
4.6 Źródła emisji zanieczyszczeń do środowiska ................................................................................ 19
4.7 Osiągane wielkości emisji zanieczyszczeń...................................................................................... 20
4.7.1 Emisja do powietrza ............................................... ...................................................................... 20
4.7.2 Emisja do wód. ............................................... ............................................................................... 23
4.7.3 Odpady stałe .................................................................... ............................................................. 24
4.8 Zużycie energii i surowców w procesie rafinacji ropy. ................................................................. 25
4.9 Emisja zanieczyszczeń z polskich rafinerii. .......................................... ................... ................... 26
5. Techniki ograniczenia emisji stosowane w rafineriach ropy naftowej. ....................................... 29
5.1. Emisja węglowodorów (LZO). ............................ ................................. ................... ................... 29
5.2. Emisja tlenków azotu ........................................................................................... ......................... 33
5.3 Emisja dwutlenku siarki .................. ................................................... .................. ...................... 34
6. Najlepsze dostępne techniki (BAT) dla rafinerii ropy naftowej. ................................................ 42
6.1 Najlepsze dostępne techniki dla rafinerii jako całości (BAT ogólny)............................................. 42
6.1.1 Zasada dobrej praktyki i Zarządzanie ochroną środowiska. ...................................................... 42
6.1.2 Ograniczanie emisji do powietrza. ………………….......................................………………… 43
6.1.3 Ograniczanie zanieczyszczenia wód ................................................... .................. ....................... 45
6.1.4 Gospodarka odpadami stałymi. ........................................................................................................ 47
6.2 Najlepsza dostępna technika (BAT) dla poszczególnych procesów
produkcyjnych. .................. .................. .................. .................. ................................. ................. 48
6.2.1 Proces alkilacji. .................. .................. .................. ................................................... ................. 48
6.2.2 Produkcja olejów bazowych. .................. .................. ................................. .................. ............... 48
6.2.3 Materiały bitumiczne. .................. ................................. .................. .................. ........................... 49
6.2.4 Kraking katalityczny .................................... ................................. .................. .................. ......... 50
6.2.5 Reforming katalityczny………………………............................................................................. 52
6.2.6 Koksowanie. .................. .................. ................................. .................. .................. ..................... 52
6.2.7 Systemy chłodnicze. .................. .................. .................................. .................. .................. ......... 53
6.2.8 Proces odsalania .................. .................................................... .................. .................. ................. 53
6.2.9 System energetyczny .................. .................................. .................. .................. .................. ......... 54
6.2.10 Eteryfikacja. .................. .................. .................................................... .................. ....................... 56
6.2.11 Procesy separacji gazu rafineryjnego. ..................................................... .................. .................... 56
6.2.12 Procesy z zastosowaniem wodoru. .................. .................................. .................. .................. ........ 56
6.2.13 Wytwarzanie wodoru. .................................................... .................. .................. .......................... 56
6.2.14 Izomeryzacja .................. .................. ................................. .................. .................. ....................... 57
6.2.15 Polimeryzacja .................. .................................. .................. .................. .................. ...................... 57
6.2.16 Destylacja ropy naftowej. .................................. .................. .................. .................. ..................... 57
6.2.17. Obróbka końcowa produktów naftowych. ................................... .................. .................. .............. 58
6.2.18 Magazynowanie i przeładunki produktów rafineryjnych. .................................. .................. ........... 58
6.2.19 Visbreaking. .................. .................. .................. ................................. .................. .................. ..... 59
6.2.20 Oczyszczanie gazów odpadowych. ................................. .................. .................. ......................... 59
7. Wymagania prawne i standardy emisyjne w sektorze rafinerii ropy i gazu
w Unii Europejskiej. .................. .................................. .................. .................. ............... ............ 61
7.1 Konwencje międzynarodowe dotyczące zanieczyszczenia środowiska. ................................ ......... 61
7.2 Dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące przemysłu chemicznego. ................................ .................. 62
7.3 Dyrektywy UE dotyczące ochrony środowiska w przemyśle chemicznym. .................................... 66
7.4 Dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące sektora paliwowego. ................................ ........................ 67
7.5. Przepisy prawne ochrony środowiska i standardy emisyjne dotyczące rafinerii
ropy naftowej i gazu. .................................. ..................... ................ ................ ................ .............. 68
7.5.1. Przepisy międzynarodowe ................ ................ .............................. ................ ................ .............. 69
7.5.2. Przepisy odnoszące się do emisji do powietrza. .............................................. ................ ................ 70
7.5.3. Przepisy dotyczące emisji do wody. ................ ............................. ................ ................ ................ 70
7.5.4 Przepisy o bezpieczeństwie zewnętrznym. ............................. ................ ................ ................ ...... 70
7.5.5. Graniczne wielkości emisyjne w Unii Europejskiej. ................ ............................. ........................ 70
7.5.6. Standardy emisyjne dotyczące rafinerii. .............................. ................ ................ ................ ......... 72
7.5.6.1 Austria ................ ............................................. ................ ................ ................ ................. .......... 72
7.5.6.2. Belgia .............................. ................ ................ ................ ................ ................ .................. ........ 74
7.5.6.3. Dania ................ .............................. ................ ................ ................ ................ .................. ........ 78
7.5.6.4. Szwecja .............................. ................ ................ ................ ................ ................ ........................ 78
7.5.6.5. Włochy ............................... ................ ................ ................ ................ ................ .................. ..... 78
7.5.6.6. Norwegia ............................................... ...... ........ ................ ................ ................ ................... ... 78
7.5.6.7. Wielka Brytania ............................... ................ ................ ................ ................ .................. ........ 78
7.5.6.8. Irlandia .......... .............................. ................ ................ ....................... ................ .................. ... 79
7.5.6.9. Francja .......... ................ ................ ................ ........................................ ................ .................. .. 79
Zgłoś jeśli naruszono regulamin