astrand,margari.pdf

Sprawozdaniezbadańfizjologicznych

Temat:

Ocenawydolnościfizycznejzwykorzystaniemwartościmaksymalnego

pochłanianiatlenu/VO2max/,metodąpośredniąwgAstrandaimetodą

wgMargarii.

Wstęp :

Wykorzystywane przez nas doświadczenie jest jednym z kilku etapów fizjologicznej

oceny wydolności fizycznej, którą określa się jako zdolność do cięŜkiej lub

długotrwałej pracy bez głębszych zmian w środowisku wewnętrznym ustroju,

współdecydujących o rozwoju zmęczenia. tzw. ogólna wydolność fizyczna zaleŜy

od energetyki wysiłku (wykorzystanie metabolizmu tlenowego i beztlenowego jako

źródła energii do pracy oraz wielkości rezerw energetycznych),koordynacji

nerwowo – mięśniowej i właściwości kurczliwych komórek mięśniowych,

termoregulacji oraz czynników psychologicznych (motywacja, subiektywna

tolerancja zmian wywołanych zmęczeniem).

Z chwilą rozpoczęcia wysiłku fizycznego nasila się czynność układów

współdziałających w pokrywaniu zapotrzebowania tlenowego ustroju. Następuje

wzrost wentylacji płuc, objętości wyrzutowej serca, zwiększenie ilości krwi krąŜącej

itp. Od szybkości uzyskania odpowiedniego zapotrzebowania w tlen i uzyskania

stanu równowagi funkcjonalnej zaleŜy udział procesów tlenowych w wyzwalaniu

energii do pracy. Im wyŜsza sprawność tych funkcji, tym na wyŜszym poziomie

moŜe stabilizować się równowaga między zapotrzebowaniem na tlen a jego

dostarczeniem do tkanek. I tak w energetycznym zabezpieczeniu długotrwałych

wysiłków decydować będzie zasób rezerw węglowodanowych i tłuszczowych oraz

sprawność ich mobilizacji i szybkości włączenia procesów oksydacyjnych. Wobec

tego ilość tlenu jaką narządy zaopatrzenia tlenowego danego osobnika mogą w

jednostce czasu dostarczyć tkankom, jaką tkanki zdolne są wykorzystać – decyduje

o intensywności pracy oraz czasie jej trwania. Stąd teŜ miarą wydolności fizycznej

jest maksymalne pochłanianie tlenu przez ustrój podczas maks. wysiłku tzw. pułap

tlenowy.

Pomiar wydolności fizycznej metodą bezpośrednią jest trudny i dość złoŜony, nie

zawsze moŜna zmotywować badanego do maksymalnego wysiłku. Dlatego w

badaniach wykorzystujemy metody pośrednie, oparte na przewidywaniu VO2max

na podstawie aktualnego zuŜycia tlenu oraz częstości skurczów serca podczas pracy

submaksymalnej. Wykorzystywana jest zaleŜność jaka występuje podczas pracy

submaksymalnej między stanem wydolności a przebiegiem funkcji fizjologicznych

(tętno, wentylacja płuc, zuŜycie tlenu).

Cel:

Celem ćwiczeni jest określenie wydolności fizycznej badanych osób na podstawie

pomiaru maksymalnego zuŜycia tlenu.

Materiał badawczy :

Pomiary przeprowadzono na 5 kobietach w wieku 21 lat, o średniej masie ciała

58 kg i wysokości ciała 170 cm. Badane są studentkami AWF uczestniczącymi w

zajęciach sportowych w ramach obowiązkowych zajęć programowych uczelni, w

tym jedna uprawiająca sport wyczynowo.

OZNACZANIE MAKSYMALNEGO ZU ś YCIA TLENU

METOD Ą MARGARII

Osoba badana wykonuje ćwiczenie polegające na wchodzeniu na stopień o wys.

40 cm. Wykonujemy dwa wysiłki:

1 próba:15 wejść / min

2 próba:25 wejść / min

Intensywność wysiłku będzie tu określona częstością wejścia na stopień. Pomiar

tętna z okresu równowagi funkcjonalnej stanowi podstawę do odczytania wartości

V o2 max. .

Wyniki :

Lp. Badany Średnie tętno wysiłkowe

w I próbie [ud./min.]

Średnie tętno wysiłkowe

w II próbie [ud./min.]

V o

[

]

max

min

1 IB

147

162

2 AB

128

156

3 KF

111

129

Metoda Margarii

Osoby badane

OZNACZANIE MAKSYMALNEGO ZU ś YCIA TLENU

METOD Ą ASTRAND-RYHMING

KaŜdy badany został poddany próbie na ergometrze rowerowym. Wykonuje wysiłek

z odpowiednio dobranym obciąŜeniem i rytmem pedałowania. Wysiłek ten musi

mieścić się w przedziale 120 – 170 ud./min. Znając wartość obciąŜenia i średnie

tętno z okresu równowagi dokonujemy dalszych obliczeń V o2 max. .

Wyniki:

Lp. Badany ObciąŜenie

[kg*m]

Tętno

okr.

V o

[

V o

[

]

równowagi

[ud./min.]

max

min

max

min

1 MA

750

130

3,00

2 MB

750

137

3,60

3 IB

450

146

1,98

4 AB

450

127

2,60

5 KF

900

138

4,30

Metoda Astrand-Ryhming

Badane osoby

Dyskusja :

Obserwując wyniki badań w próbie Astranda moŜna zauwaŜyć na podst. wyliczenia

V o2 max , Ŝe wydolność fizyczna jest wysoka. Badane AB,MA,MB posiada wysoką

wydolność fizyczną. Badane obecnie nie trenują wyczynowo, jednak prowadzą

aktywny i zdrowy tryb Ŝycia, uczestniczą w zajęciach sprawnościowych

organizowanych przez uczelnie, jak i w zajęciach rekreacyjnych poza uczelnią.

WyŜszy wynik od wyŜej wymienionych uzyskała badana KF. MoŜna to

wytłumaczyć, tym iŜ jest ona osobą trenującą wyczynowo biegi śrebnie.

Jej trening ma charakter bardziej wytrzymałościowy, choć jest teŜ stosowany

trening szybkościowy. W treningu wytrzymałościowym przewaŜa wysiłek aerobowy

decydujący o wydolności fizycznej. Ostatnia z badanych IB charakteryzuje się

średnią wydolnością fizyczną. Przyczyną tego mogą być uwarunkowania genetyczne

mające wpływ na wydolność organizmu. Na podstawie wyników uzyskanych w

metodzie Margarii, jak i w metodzie Astranda badana AB wykazuje wysoką

wydolność a badana KF bardzo wysoką. DuŜą rozbieŜność między obydwoma

metodami obserwujemy u badanej IB. Spowodowane to było osłabieniem organizmu

gdyŜ osoba ta była na czczo, po nie przespanej nocy jak i po spoŜyciu alkoholu.

Pomiary u tej osoby naleŜałoby powtórzyć.

Wnioski :

1. Im wyŜszy maksymalny pułap tlenowy, tym wyŜsza wydolność fizyczna

(tym cięŜszą i dłuŜszą pracę moŜna wykonać w warunkach homeostazy).

2. Na wydolność fizyczną wpływ ma budowa somatyczna ustroju,

uwarunkowanie genetyczne, energetyka wysiłków, jak i stopień

wytrenowania.

3. Osoby trenujące mają wyŜszy max. pułap tlenowy.

4. Wydolność aerobowa określana V o2 max. rzutuje na zdolność wykonywania

wysiłków mniejszym kosztem fizjologicznym.

Literatura :

„Wskazówki do ć wicze ń z fizjologii dla studentów WF” Skrypt AWF

Warszawa

„Zarys fizjologii wysiłku i treningu sportowego” Malarecki I.

„Fizjologia człowieka z elementami fizjologii klinicznej” Traczyk W.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: