Ulica.pdf

_______________________________________________

!!! |

| |

|_______________________________________________|

Ulica

(The Street)

Są tacy, którzy twierdzą, że rzeczy i miejsca mają dusze i ci, którzy

uważają, że tak nie jest; nie będę wypowiadał się na ten temat, ale

opowiem wam o Ulicy.

Ulicę tę tworzyli ludzie silni i honorowi - prawi i dzielni, którzy

przybyli z Błogosławionych Wysp za morzem. Z początku była to jedynie

ścieżka wydeptana przez pierwszych osadników noszących wodę z leśnego

źródła do grupki domów przy plaży, następni pobudowali nowe chaty,

wzdłuż północnej strony, wykonane z grubych dębowych bali, od strony

lasu zaś obudowane kamieniami, gdyż w gąszczu czaili się Indianie

używający często płonących strzał.

W kilka lat później ludzie wznieśli kolejne domy wzdłuż południowej

strony Ulicy.

Po Ulicy, w tę i z powrotem, kroczyli posępni mężczyźni w

stożkowatych czapkach, którzy zazwyczaj byli uzbrojeni w muszkiety

bądź flowery. Przechadzały się tędy również ich żony, w czepkach na

głowach i stateczne, opanowane dzieci. Wieczorami mężczyźni zasiadali

przy gigantycznych kominkach, czytali i rozmawiali. Czytali bardzo

proste rzeczy i o takich też dyskutowali, niemniej pomagały im one za

dnia w pracy przy karczowaniu lasu i uprawie pól. Dzieci zaś,

słuchały i uczyły się o prawach i starych czynach, a także o

ukochanej Anglii, której nigdy nie widziały, ani nie mogły pamiętać.

Po wojnie Indianie przestali nękać mieszkańców Ulicy. Mężczyznom

pochłoniętym pracą powodziło się nieźle i byli naprawdę szczęśliwi.

Dzieci rosły, a kolejne rodziny przybywały ze Starego Kraju, aby

osiedlić się przy Ulicy. A potem dorosły dzieci i nowo przybyłych.

Miasteczko stawało się miastem i, jedna po drugiej, chaty poczęły

ustępować miejsca domom - prostym, pięknym budowlom z cegły i drewna,

o kamiennych stopniach i żelaznych balustradach, ze świetlikiem nad

drzwiami wejściowymi. Domy nie były zbyt wymyślne, gdyż miały służyć

wielu pokoleniom. Wewnątrz znajdowały się ozdobnie rzeźbione kominki

i urzekające oko schody, a także przyjemne, wygodne meble, delikatne,

porcelanowe zastawy stołowe i srebra przywożone ze Starego Kraju. Tak

więc Ulica napełniała się snami młodych i cieszyła się, gdy jej

mieszkańcy stawali się coraz bardziej czarujący i szczęśliwi.

Tam gdzie kiedyś była jedynie siła i honor, pojawiły się obecnie

smak, gust i wiedza. Do domów zawitały książki, obrazy i muzyka,

młodzi zaś uczęszczali na uniwersytet, którego gmach wznosił się

ponad równiną na północy. Strzelby zastąpiły szpady, koronki -

peruki. Polne dróżki i leśne drogi pokryły się kostką kocich łbów, po

których dudniły kopyta wierzchowców czystej krwi i koła pozłacanych

karet; przy chodnikach zaś powstały słupki do uwiązywania koni.

Przy Ulicy rosło wiele drzew: wiązy, dęby i majestatyczne klony; w

lecie więc cała okolica zdawała się tonąć w soczystej zieleni, a z

rozłożystych, strzelistych koron drzew dochodził melodyjny śpiew

ptaków. Za domami rozciągały się okolone murami różane ogrody ze

ścieżkami otoczonymi z dwóch stron przez starannie przycięte

żywopłoty, z tarczami słonecznych zegarów tonących nocami w

srebrzystym blasku księżyca i gwiazd, podczas gdy wonne, różnobarwne

kwiaty błyszczały od kropel rosy.

Ulica śniła dalej, poprzez kolejne wojny, nieszczęścia i zmiany.

Któregoś razu odeszła większość młodych i niektórzy nigdy nie

powrócili. Wtedy też zwinięto starą flagę i zastąpiono ją nową, z

pasami i gwiazdami. I choć mężczyźni mówili o ogromnych zmianach.

Ulica ich nie czuła, ludzie bowiem byli nadal tacy sami, mówili o

starych, znajomych rzeczach w stary, znajomy sposób. Drzewa wciąż

były schronieniem dla rozśpiewanych ptaków, a wieczorami księżyc i

gwiazdy przyglądały się skąpanym w rosie kwiatom w otoczonych murami

różanych ogrodach.

Po jakimś czasie zniknęły szpady, trójgraniaste kapelusze i peruki.

Jakże dziwni wydawali się krótkowłosi mieszkańcy z laskami w

dłoniach. Z oddali dochodziły nowe odgłosy: dziwne sapanie i

przenikliwe wycie, dobiegające od strony oddalonej o milę rzeki.

Powietrze nie było już tak czyste, jak poprzednio, ale duch tego

miejsca nie zmienił się. Ulicę ukształtowała krew i dusza przodków.

Duch nie zmienił się nawet kiedy ludzie brutalnie otworzyli ziemię,

aby położyć w niej dziwne rury, ani kiedy stawiali wysokie słupy z

przymocowanymi do nich tajemniczymi drutami. Ulica zawierała w sobie

tak wiele prawdziwej wiedzy, że przeszłość nie mogła zostać zbyt

łatwo zapomniana.

A potem nastały dni zła, kiedy wielu, którzy znali Ulicę z dawnych

czasów, przestali ją znać i kiedy poznało ją wielu, którzy nie znali

jej do tej pory. Akcent ich był chrapliwy i ostry, wygląd zaś i

oblicza plugawe. Podobnie jak ich myśli, które walczyły z mądrością

ducha Ulicy, ta zaś bezgłośnie umierała z tęsknoty, podczas gdy

stojące wzdłuż niej domy popadły w ruinę, drzewa uschły, a różane

ogrody zarosły chwastami i sczezły. Jednak, któregoś dnia znów

poczuła gwałtowny przypływ dumy, było to wówczas, kiedy młodzi

ponownie wymaszerowali w nieznane. I znowu wielu z nich nie

powróciło.

Tym razem młodzi ubrani byli na niebiesko.

W miarę upływu lat z Ulicą działo się coraz gorzej. Uschły już

wszystkie drzewa, a różane ogrody ustąpiły miejsca zapleczom tanich,

szpetnych nowych budynków stojących przy równoległych ulicach. Domy

jednak pozostały, pomimo trudnych lat, robaków i burz, bowiem

postawiono je z myślą, aby służyły wielu pokoleniom, na Ulicy

pojawiły się nowe twarze: śniade, złowieszcze oblicza o zdradliwych

oczach i dziwnych rysach, których właściciele mówili nieznanym

językiem i wywieszali na przeżartych wilgocią ścianach domów szyldy z

napisami w innym alfabecie.

Wzdłuż rynsztoków pojawiły się wózki i stragany. Powietrze przesycił

okropny, nieokreślony fetor, a prastary duch zapadł w sen.

Raz Ulica przeżyła chwile wielkiego podniecenia. Za morzem szalały

wojna i rewolucja; upadła dynastia, a nieliczni pozostali przy życiu

pokonani dotarli z dwuznacznymi zamiarami do Zachodniego Lądu. Wielu

z nich osiedliło się w zapuszczonych domach, które niegdyś znały

śpiew ptaków i zapach róż. Później zaś Zachodni Ląd przebudził się i

przyłączył do Starego Kraju w tytanicznej walce na rzecz cywilizacji.

Nad miastami ponownie łopotały stare flagi, którym towarzyszyły nowe

- prostsze, acz wspaniałe - trójkolorowe. Nad Ulicą nie powiewały

flagi, gdyż obecnie gnieździł się tam jedynie strach, nienawiść i

ignorancja. Młodzi ponownie odeszli, ale nie tak jak inni ich

rówieśnicy, w dawnych czasach. Czegoś brakowało. Synowie owych

młodzieńców z przeszłości, którzy maszerowali przesyceni prawdziwym

duchem ich przodków, wywodzili się bowiem z różnych miejsc i nie

znali Ulicy ani jej pradawnego ducha.

Za morzem miało miejsce wielkie zwycięstwo i młodzi powrócili w

chwale. Odzyskali to, czego im brakowało, ale przy Ulicy nadal

gnieździły się lęk, nienawiść i ignorancja - zbyt wielu pozostało i

zbyt wielu obcych przybyło z różnych odległych miejsc, by osiedlić

się w starych domach. Większość znów miała śniade, złowieszcze

twarze, były jednak wśród nich i takie, jak oblicza ludzi, którzy

kształtowali Ulicę i uformowali jej ducha. Podobne, a zarazem różne,

bowiem w oczach ich wszystkich migotały złowrogie iskierki chciwości,

ambicji, mściwości i graniczącego z obłędem fanatyzmu. Spiskowali, by

zadać Zachodniemu Lądowi zabójczy cios, i móc potem przejąć władzę

nad krajem, a raczej nad jego ruinami, tak jak w pewnym nieszczęsnym,

mroźnym kraju, z którego przybyła większość z nich. Serce spisku

znajdowało się przy Ulicy, gdzie chylące się ku upadkowi domy tętniły

nieustępliwymi poczynaniami cudzoziemskich siewców niezgody i

rozbrzmiewały echem planów i przemówień tych, którzy z utęsknieniem

wyczekiwali dnia krwi, ognia i zbrodni.

Prawo wiedziało i mówiło sporo na temat dziwnych zgromadzeń na Ulicy,

ale nie mogło niczego udowodnić. Tajniacy z uporem przesiadywali,

nadstawiając ucha w takich miejscach jak Piekarnia Pietrowicza,

Szkoła Nowoczesnej Ekonomii Rywkina, Klub "Krąg" i kawiarnia

"Wolność".

Zbierały się tam spore grupy posępnych mężczyzn, rozmawiających

zawsze w obcym języku. A stare domy stały, przesycone zapomnianą

wiedzą szlachetniejszych, minionych stuleci, śmiałych kolonizatorów i

skąpanych w rosie różanych ogrodów w blasku księżyca. Czasami samotny

poeta czy wędrowiec zjawiał się, by rzucić na nie okiem, i usiłował

odnaleźć je w ich minionej chwale; niemniej nie było ich wielu.

Krążące swobodnie plotki głosiły, że w domach tych zamieszkiwali

przywódcy ogromnej grupy terrorystycznej, którzy pewnego konkretnego

dnia zamierzali rozpętać orgię rzezi, mając na celu zniszczenie

Ameryki i wszystkich szlachetnych, starych tradycji, ukochanych przez

Ulicę. Ulotki pływały w rynsztokach, ale pomimo iż wydrukowane były w

różnych językach i różnym rodzajem pisma, mówiły o jednym: zbrodni i

rebelii. Ich autorzy nawoływali do obalenia praw i cnót wychwalanych

przez naszych ojców, zdławienia Konstytucji - konstytucji, która

zawierała w sobie spuściznę półtora tysiąca lat anglosaskiej

wolności, sprawiedliwości i umiarkowania. Mówiono, że smagli

mężczyźni zamieszkujący przy Ulicy i gromadzący się w jej gnijących

budynkach byli mózgami przerażającej rewolucji, że na ich rozkaz

miliony bezmyślnych, żądnych krwi bestii wyciągnie hałaśliwe szpony

ze slumsów tysięcy miast, paląc, niszcząc i mordując, aż ziemia

naszych ojców przestanie istnieć. To wszystko mówiono i powtarzano, a

wielu z niepokojem oczekiwało dnia czwartego lipca, o którym

dwuznacznie pisano w ulotkach; nic jednak nie można było nikomu

udowodnić.

Nikt nie potrafił określić, czyje aresztowanie mogłoby spowodować

unicestwienie spisku. Policjanci niejednokrotnie urządzali naloty

przetrząsając domy, aż w końcu przestali - ich również znudziło

egzekwowanie prawa i porządku i pozostawili całe miasto swemu losowi.

Później zjawili się mężczyźni w oliwkowych mundurach, z muszkietami;

mogło się wydawać, że to swego rodzaju smutny sen. Ulicy musiało

przyśnić się wspomnienie dawnych dni, kiedy uzbrojeni w muszkiety

ludzie w stożkowatych kapeluszach krążyli po niej, od źródła w lesie,

do skupiska chat przy plaży. Nic nie można było przedsięwziąć, aby

zapobiec nadciągającemu kataklizmowi, bowiem smagli, złowrodzy

mężczyźni byli nader sprytni i przebiegli.

Ulica spała więc niespokojnie, aż pewnej nocy w Piekarni Pietrowicza,

Szkole Nowoczesnej Ekonomii, Klubie "Krąg" i kawiarni "Wolność", jak

również w wielu innych miejscach, zgromadziły się ogromne grupy

ludzi, których oczy przepełnione były przeraźliwym triumfem i pełnym

fanatyzmu wyczekiwaniem.

Po ukrytych przewodach wędrowały dziwne depesze i mówiono wiele o

mających nadejść jeszcze dziwniejszych wieściach; kiedy jednak

niebezpieczeństwo zagrażające Zachodniemu Lądowi zostało zażegnane

nawet się tego nie domyślano. Mężczyźni w dziwnych mundurach nie

potrafili powiedzieć co się dzieje, ani jak powinni się zachować,

gdyż smagli, złowrodzy mężczyźni mieli ogromną wprawę, byli subtelni

i doskonale potrafili maskować swoje poczynania.

Mimo to mężczyźni w oliwkowych mundurach zawsze będą pamiętać tę noc

i opowiadać o Ulicy, tak jak mówili o niej swoim wnukom; wielu z nich

wysłano bowiem tego ranka z zadaniem innym niż to, jakiego się

spodziewali. Wiedziano powszechnie, że gniazdo anarchii było stare, a

domy, nadgryzione zębem czasu, zmieniły się w ruinę, niemniej jednak

to, co wydarzyło się tej letniej nocy zdziwiło wszystkich, ze względu

na swą jednolitość. Nie da się ukryć, iż zdarzenie to było nad wyraz

osobliwe, pomimo iż na pozór wydawało się proste. Bez ostrzeżenia

bowiem, o nieokreślonej konkretnie godzinie (wiadomo jedynie, że po

północy) wszystkie domy stojące przy Ulicy, naruszone nieubłaganym

czasem, burzami i żarłocznym robactwem, zmieniły się w stertę gruzów;

po katastrofie przy Ulicy nie pozostał nawet jeden cały budynek -

zachowały się tylko dwa samotne, żałosne kominy i fragment mocnego

ceglanego muru.

Nikt nie wyszedł żywy z ruin.

Poeta i wędrowiec, którzy wraz z tłumem gapiów znajdowali się w

miejscu katastrofy opowiadali dziwne historie. Poeta twierdził, że

nocą, na wiele godzin przed świtem, w świetle łukowych lamp widział

jakby zamazane, obskurne, odrażające ruiny; i że przed brzaskiem

zdołał dostrzec nakładający się na nie zupełnie inny obraz. Opisał go

jako skąpane w blasku księżyca schludnie utrzymane domy, przy których

wznosiły się majestatyczne wiązy, dęby i klony. Wędrowiec zaś, że

zamiast uporczywego smrodu unoszącego się zwykle w tym miejscu czuł

wyraźny, aromatyczny zapach kwitnących róż. Czyż jednak sny poetów i

opowieści wędrowców nie są jednakowo kłamliwe?

Są tacy, którzy twierdzą, że rzeczy i miejsca mają dusze i ci, którzy

uważają, że tak nie jest; ja nie będę wypowiadał się na ten temat,

ale opowiedziałem wam o Ulicy.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: