Nazwy organów.pdf

Nazwy organów

Aleuron – substancje zapasowe, głównie białka, gromadzące się w plazmie komórkowej

dojrzałych nasion, zużywne w czasie kiełkowania.

Aplegier – odkład – pęd, z którego rozwija się nowa roślina.

Baldach – typ kwiatostanu, którego dlugie, równe szypułki kwiatowe wyrastają z jednego

punktu osi głównej.

Bazia – kotka – typ kwiatostanu roślin drzewiastych.

Biel – drewno miękkie – zewnętrzne, młodsze partie drewna w pniu, zawierające jeszcze

żywy miękisz drzewny i pelniące funkcje przewodzące i magazynujące.

Bulwa – tuber – zgrubiały pęd podziemny o ograniczonym wzroście na długość, a bardzo

dużym przyroście na grubość.

Celuloza – błonnik – wielocukier, podstawowy materiał budulcowy roślinnych ścian

komórkowych.

Chwytniki – ryzoidy – występujące u niektórych glonów i grzybow nitkowate rozgałęzione

utwory służące do przytwierdzania do podłoża oraz do pobierania wody i soli

mineralnych.

Cierń – przekształcona, zdrewniała, ostro zakończona część rośliny (np. przekształcona

część pędu, przekształcony liść lub przylistek).

Czepne organy – odpowiednio zmodyfikowane pędy, liście, korzenie przybyszowe lub ich

części, za pomocą których pędy roślin przyczepiają się do podpór.

Diaspora – nazwa części rośliny służąca do rozmnażania, roznoszonej przez wiatr, wodę

i inne czynniki.

Domki – rożnego rodzaju osłonki otaczające jednokomórkowe glony nie posiadające

ściany komórkowej.

Epiblema – skórka na korzeniach roślin.

Gałęziaki – filokladium, kladodia – spłaszczone i zielone łodygi (pędy), przypominające

kształtem liście są drobne, łuskowate i często odpadają. Przystosowane są do pełnienia

roli oganu asymilującego, pełniącego funkcje fotosyntetyczne. Występują np. u opuncji.

Głąb – nierozgałęziona, krótka, gruba i soczysta łodyga skróconego pędu kapusty

głowiastej.

Głąbik – bezlistna łodyżka wyrastająca wprost z kłącza, z kwiatkami na szczycie.

Hydatody – wypotniki – twory na liściach służące do wydalenia nadmiaru wody.

Hydroidy – występujące u niektórych mchów elementy przewodzące wodę.

Jagoda – owoc o mięsistej owocni z nasionami wewnątrz.

Kaczan – nazwa głąba kapusty lub kolby kukurydzy.

Kielich – zewnętrzny okółek okwiatu utworzony z wolnych lub zrośniętych zielonych

działek, stanowiących ochronę pąka kwiatowego.

Kiełek – zarodek rośliny nasiennej pobudzony do rozwoju i wydostający się z nasienia.

Kłos – typ kwiatostanu o wydłużonej, nie rozgałęzionej osi, na której osadzone są kwiaty

bezszypułkowe.

Kolenchyma – zwarcica – tkanka wzmacniająca narządy roślin.

Konidia – zarodniki licznych grzybów, będące organem rozmnażania bezpłciowego.

Korona – górna część drzew, złożona z konarów odrastających od pnia (bardzo grube

główne gałęzie) z bocznych gałęzi odrastających od konarów i z pędów na gałęziach, na

których wyrastają pączki liściowe i kwiatowe. Podstawowe klasy drzew charakteryzują

podobne korony, które przyjmują różne kształty, mogą być: prawie okrągłe, elipsowate,

stożkowe, trójkątne, wrzecionowate, baldachowe, pióropuszowe itp. Korony nieregularne

tworzą drzewa w miejscach (przeważnie las), gdzie toczy się walka o dostęp do światła.

Korowina – martwa warstwa komórek, występująca na powierzchni pni, gałęzi, starszych

łodyg i korzeni roślin.

Korzeń – organ roślin naczyniowych spełniający rozliczne funkcje w procesie życiowym roślin, mogą

być:

– podporowe (skarpowe) – wyrastające w dolnej części pnia na bok, tworząc rodzaj

podpory,

– powietrzne – korzenie wyrastające z konarów drzew lub pni lian,

– oddechowe – korzenie roślin bagiennych, wyrastające w górę ponad powierzchnię

gleby lub poziom wody,

– przybyszowe – nie powstają z zawiązka korzenia, lecz wyrastają z wewnętrznych

tkanek łodygi,

– czepne – służące do czepiania się podłoża lub innych roślin, np. u bluszczu.

Krótkopęd – pęd roślinny skrócony lub o zahamowanym wzroście. Posiada bardzo

krótkie międzywęźla, liście i pąki gęsto osadzone, np. główka kapusty, ciernie tarniny,

kwiaty.

Kutnek – nazwa gęstego meszku na powierzchni roślin.

Kutykula – nabłonek – pokrywa powierzchnię skórki na liściach, łodygach, owocach.

Mało przepuszczalny dla wody i gazów.

Kutyna – substancja o wyglądzie wosku, złożona z trudno rozpuszczlanych estrów

kwasów tłuszczowych, tworzy nieprzepuszczlaną dla cieczy i gazów warstewkę

(kutykulę) na powierzchni nadziemnych organów roslinnych.

Liściak (fyllodium) – ogonek liściowy bez blaszki, przystosowany do pełnienia roli organu

przyswajającego.

Liścienie – pierwsze (embrionalne) liście roślin nasiennych, powstające u zarodka

nasienia. U roślin jednoliściennych jest jeden liścień, u dwuliściennych są dwa. Służą do

odżywiania rozwijającego się zarodka, a po rozwinięciu pierwszych liści, u większości

roślin giną.

Liść – każda spłaszczona część rośliny służąca zasadniczo do fotosyntezy.

Łęty – części nadziemne ziemniaka.

Łożysko – miejsce na wewnętrznej ścianie zalążni słupka kwiatowego, w którym

osadzone są zalążki.

Łuszczyna – jest to długi, pojedynczy owoc wielonasienny i pękający.

Malakogamia – zapylenie za pośrednictwem przenoszących pyłek mięczaków (głównie

ślimaków).

Mezofil – tkanka miękiszowa w liściach, w której odbywa się fotosynteza.

Mieszek – typ owocy pojedynczego, suchego i pękającego, zawiera kilka lub wiele

nasion.

Obłócznia – hymenium – warstwa, w której wytwarzane są zarodniki w owocnikach

grzybów wyższych (worki lub podstawki) i tzw. wstawki (parafizy) między workami lub

rozwierki (cystydy) między podstawkami.

Odrosty – odrośla – pędy roślin drzewiastych wyrastające z pąków śpiących lub

przybyszowych, głównie w dolnej części pnia lub na grubszych korzeniach.

Okulant – jednoroczny pęd wyrastający z oczka rośliny szlachetnej zaokulizowany na

dziczku.

Okwiat – zewnętrzna część kwiatu, otulająca pręciki i słupki w pączkach kwiatowych,

służy za powabnię.

Osnówka – tkanka pokrywająca łupinę nasienną, różnego pochodzenia, ułatwiająca

rozsiewanie nasion.

Owoc – u roślin okrytozalążkowych wytwór zalążni słupka kwiatowego (ściany zalążni przekształcają

się w owocnię, w której znajdują się nasiona), jako organ osłaniający nasiona i slużący do ich

rozsiewania. Owoce mogą powstawać z innych niż zalążnia części kwiatu (np. z kwiatostanu, łodygi lub

z dna kwiatowego). Dzielą się na:

– pojedyncze

– suche pękające – mieszek, strąk, puszka, łuszczyna, torebka, łuszczynka

– suche niepękające – ziarniak, niełupka, orzech,

– suche rozpadające się na jednonasienne – rozłupnia, skrzydlak podwójny

– soczyste – jagoda, pestkowiec (np. jabłko, wiśnia, pomarańcza, dynia).

– złożone – wszystkie powstają z wielosłupkowego kwiatu, a do odpowiedniej nazwy

dodaje się przymiotnik “złożony”, np. niełupka złożona (strąk fasoli, truskawka).

– owocostany – powstają z kwiatostanu (np. morwa, kalafior, ananas).

U licznych roślin na owocach powstają rózne twory ułatwiające rozsiewanie się nasion,

np. włoski, haczyki, skrzydlate wyrostki, śluz na ściankach itp. Potocznie owocami

nazywamy te, które nadają się do bezpośredniego spożycia, bez specjalnych zabiegów

kulinarnych.

Owocnik – wytwór grzybni grzybów wyższych (workowców i podstawczaków), nadziemny

lub podziemny, składa się z części plonnej i obłóczni, w której powstają worki lub

podstawki z zarodnikami.

Owocolistek – narząd rośliny tworzący wraz z zalążkami żeński narząd rozrodczy kwiatu.

Słupek jest zrośniętym owocolistkiem i może powstać z jednego owocolistka, z wielu

odrębnych lub z licznych zrośniętych w całość.

Palmeta – typ płaskiej korony drzewa owocowego.

Pasynek – pęd boczny roślin wyrastający przedwcześnie.

Pień – silnie zdrewniała, wieloletnia łodyga drzewa, może być:

– typu strzały – gdy posiada wyraźną oś główną (przeważnie iglaste),

– typu kłody – gdy rozdziela się na konary (głównie liściaste),

– typu kłodziny – gdy posiada pęk liści na szczycie (np. palmy),

– pozorny – posiadają niektóre byliny (np. banan, kaktusy).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: