Przedsiębiorczość
Różne ujęcia w zależności od dyscypliny naukowej, która się tym zajmuje.
Ogólnie chodzi o powiększanie zyskowności i poprawę sytuacji
Przedsiębiorca – twórczy innowacyjny, zna problemy zarządzania i potrafi zarządzać w praktyce. Cechy te są cechami charakteru os. Która się tym zajmuje
Innowacja – atrybut przedsiębiorczości wg. Adamczyka
Osoba przedsiębiorcza
- Umiarkowana skłonność do ryzyka
- inicjatywa
- siła perswazji
- elastyczności
- kreatywności
- niezależności
- um. Rozwiązywania problemów
- wew. Poczucie kontroli
- cechy przywódcze
- um. Ciężkiej pracy
podejście psychologiczne – przedsiębiorcy – osoby zaangażowane i konsekwentnie zmierzające do celu , ma zdolności intelektualne i zdolności mediacji i negocjacji.
Cechy korelujące z przedsiębiorczością wg.. Tyszki:
- system wartości – a w nim:
- niezależność
- dążenie do osiągnięć
- większe znaczenie dla pracy niż rodziny
Osoby w trudnej sytuacji np. pochodzące z mniejszości, ludzie z biedniejszych rodzin – ucza się przedsiębiorczości
Potrzeba wewnątrzsterowności – większa niezależność
Temperament a przedsiębiorczość :
- odwrotna zależność miedzy przedsiębiorczością a zapotrzebowaniem na stymulacje
- osoby wysoko reaktywne gorzej radzą sobie ze stresem sytuacyjnym w podobnych sytuacjach niż osoby nisko reaktywne
Przypuszczalnie duża rola edukacji
- samodzielnosc
- odpowiedzialnosc
- um. Wspolpracy
Badania na UW – wydzial pedagogiczny
2 grupy
1- nie pracujący, bądź pracujacy dorywczo
2- przedsiebiorczy – majacy swoje firmy, bądź współzałozyciele
Grupa druga znala taki model zycia zazwyczaj z domów – ich rodzice bądź bliscy prowadzili wlasna dzialalnosc gosp. W grupie 1 było takich os. Mniej
Wewnatrzsterowność większa u osób które prowadzily wlasna dzialanosc gosp.
Grupa 1 odczuwal niechęc i „deficyt motywacji osiągnięć \”
„SYNDROM PRZEDSIĘBIOCZOŚCI
- wewnątrzsterownośc
- wytrwalosc i upor
- sklonnosc do wyznaczania sobie dlugoterminowych celow
- motywacja osiagniec
- umiarkowana sklonnosc do ryyka
- zawyzony poziom aktywnosci
Wyższe wyksztalcenie korzystnie wplywa na przedsiebiorczosc
Uczenie przedsiebiorczości
Można się nauczyc w pewnym stopniu ale lekscje w szkole nie wystarcza – potrzebne jest dzialanie wychowawcze, rozwoj cech osobowosci potrzebnych w osiagnieciu sukcesu
Przedsiebiorczosc (D. Drucker)!!! To PRAKTYKA (odkrywczeJ)
By wychowac czl. Przedsiebiorczego trzeba:
- tworzyc w rodzinach jednolity i spojny system wartosci - naczelne wartosci: praca, samodzielnosc, odpowiedzialnosc, samokontrola
- stworzyc mozliwosc wychowankowi eksperymentowania „myślowego”, dostaczac nowej wiedzy i uczyc samodzielnego jej poszukiwania
- wymagac i egzekwowac na odpowiednim poziomie- aby pobudzac motywacje osiagniec
- podawac wzrory zachowan: rozsadne ryzyko, opanowanie.
Zasoby przedsiębiorstwa
- zasoby finansowe
- zasoby materialowe
- zasoby informacyjne
- zasoby ludzkie
1. Adaptacja i transgresja w pracy zawodowej:
proces i efekty pracy à ludzie
celowe dzialania jednostek i grup decydują o sukcesach lub porazkach
Ludzie którzy po opuszczneniu miejsca pracy „pozostają w nim” tworza „nowoczesne zasoby ludzkie”
Dzialania ludzkie wg. Kozieleckiego
- adaptacyjne – codzienne i powszechne i nawykowe i rutynowe , adaptacja człowieka do pracy – przystosowane do okreslonego srodowiska. Jest to proces w czasie którego czlowiek spelnia wymagania stawiane przez zaklad pracy. Za to uzyskuje place, nagrody. By się zaadaprowac potrzebna jest plastycznosc- umozliwiajaca osiagniecie rownowagi z otoczeniem. Czlowiek aktywny jest uczestnikiem zdarzen ale i tworcą. Adaptacja sluzy do zmiany pracownika na tyle by mogl sprostac wymaganiom z pracy i utrzymac rownowage.
- Transgesyjne – czlowiek swiadomie przekracza dotychcasowe granice materialne, spoleczne i symboliczne – nowe odkrycia i wynalazki, dziela sztuki, ksztaltuja się orginalne struktury polityczne. Aktywnosc transgresyjna w sr. Pracy to dzilalnosc samodzielnych komórek sztabowych oraz liniowych zmuszajacych do wprowadzania zmian. Także nowoczesna zarzadzanie praca i tworcze kierowanie ludzmi. Robią to zespoy specjalistow. W działalnosci organizacji 10 –15 % podejmuje dzialalnosc trangrsyjną.
2. Model przystosowania zawodowego
podstawą jest:
STOSUNEK / ADEKWATNOSC MIEDZY PRACOWNIKIEM A JEGO SRODOWISKIEM PRACY
Czlowiek musi dzialac tak by realizowac w pracy wymagania.
Polega na
- adaptacji
- zmianie srodowisk
w obu przypadkach musi zachodzić związek odpowiedzialnosci!!!
Podstawowe pojęcia modelu przystosowania zawodowego to:
- sprawnosc zawodowa , mozliwosci ogolne do wykonywania pracy zgodnie z wymaganiami
- wartości oczekwiane – to czeo pracownik oczekuje od pracy
- środowisko pracy wszystkie skladniki warunkow pracy, zadan, sytuacji zawodowych dzielimy je na
a) sr. Materialne – warunki, zadania, otoczenie, maszyny, dokumentacja, ksiazki, komputery, procedury dzialan, akty prawne
b) sr.spoleczne – inni ludzie
- wymagania sr pacy
- przydatnosc zawodowa
- satysfakcja z pracy - odpowiedniosc miedzy oczekiwaniami a wzmocnieniami uzyskiwanymi (kary i nagrody)
- przystosowanie zawodowe – przydatnosc zawodowa+satysfakcja z pracy
- zadowolenie z pracy – emocja
- subiekktywny stopień pradopodobienstwa uzyskania wartosci oczekiwanych SSP – w zaleznosci od podmiotu oceniajacego molziwosc uzyskania za prace okreslonych gratyfikacji
Sprawność psychiczna - Istnieją skladniki zachowania ludzkiego które stanowia potencjal wykorzystywany przy rozwiązywaniu roznych sytuacji – system cech pozwalajacy na aaptacje siebie do otoczenia i otoczenia do siebie.
Wchodza w to cechy wrodzone
- procesy poznawcze
- pr. Emocjonalne
- cechy temperamentu
- osobowość, charakter
- psychomotoryka i wł. Psychofizyczne
i nabyte m.in.:
- doświadczenia (wiedza, umiejętnosci, wprawa)
- procesy motywacyjne
- postawy podmiotu
sprawnosc psychiczna wykorzystywana w pracy à sprawnosc zawodowa
zaspokajanie potrzeby samorealizjacji – pewna własciwosc osobowosci polegajaca na tendencji do pozytywnego wartosciowania siebie i swiata. Samorealizjacja sprzyja dobrym stosunkom interpersonalnym (wieksza sprawnosc zawodowego funkcjonowania jednostki) i zapobiega neurotyzacji. U osob z wyzszym wyksztalceniem poziom samorealizjacji jest wyzszy.
Wysoki poziom realizjacji:
- pelni funkcje integracyjna
- pomaga radzic sobie z trudnosciami i przeciwienstwami
- Maslow samorealizacja – tozsama ze zdrowiem psychicznym
Adaptacja do warunków i zaan wynikajacych ze stanowiska pracy to przydatnosc zawodowa.
Stosunek odpowiedzialnosci - jeśli czlowiek dziala zgodnie z wymogami
Gdy wymagania zbyt wysokie czlowiek może im nie sprostac à przeciazenie à spadek efektywnosci dzialania i bledy
Gdy wymagania są zby niskie – poczucie niewykorzystania, niedowartosciowania, stan demobilizacji psychologicznej à błędy wynikaja z lekcewazenia sygnalow, spadku czujnosci i niedoceniania tempa zmian.
Brak odpowiedniosci między sprawnością a wymogami sprzyja 2 rodzajom błędów:
1. błędom w wyniku przeciązenia jd.
2. błędom z powodu demobilizacji psychicznej
Kolejnym wymiarem w modelu przystosowania do srodowiska jest występowanie sprastwa - czł chce być przekonany, że skutki tego co robi zależą od niego samego – jeśli nie à bezradnosc
Decyzja o dzialaniu – zalezy od tego czy jd. Uwaza ze jest w stanie osiagnac zamierzony cel, (subiektywne)/.
Blad w dzialaniu może być wynikiem
- zlej oceny prawdopodobienstawa
- złego „nastawienia” – sposobu realizacji
nastawienie – preferowany sposób realizjacji potrzeb à wybor metody do osiągniecia cenionych w pracy wartosci
Ocena stopnia prawdopodobienstwa –subiektywna
Charakter DYMESJI ma ocena szans na sukces. Jeden biegun – os. Przekonane o tymm ze wszystko musi się udać. Drugi biegun – os. Z niska samooceną
Często uwarunkowane wczesniejszymi doswiadczeniami
2 TYPY STRATEGII PRZYDZIAŁU ZADAŃ WOBEC DWOCH GRUP MLODYCH PRACOWNIKOW
- strategi 1 – nowy pracownik (pewny siebie) osiąga sukces à należy przydzielic mu trudniejsze zadanie – tak by przezyl porażke „drobna kleskę” i był pozniej ostrozniejszy.
- Strategi 2 – nowy pracownik niepewny siebie – latwiejsze zadanie na poczatku tak by w siebie uwierzył.
Srodowisko – wzmocnienie pozytywne/negatywne o charakterze społecznym/ materialnym
Oczekiwania a wzmocnienia à satysfakcja z zycia – wytwarza się wiez z przedsiebiorstwem
Pracownicy potrzebuja mozliwosci samorealizjaci i rozwoju a nie tylko pieniędzy.
Satysfakcja - gdy pracownik poprzez prace uzyskuje cenione wartosci à poczucie samorealizacji à emocjonalny stan zadowolenia
Zadowolenie – np. z warunków pracy, z kontaktów koleżeńskich,
Wzmocnienia < oczekiwania à niezadowolenie
Fluktacja – wynika z braku satysfakcji z pracy
Brak przystosowania zawodowego:
- niesdostosowanie stanowiące kontinuum ogólnego, niezadowalającego społecznego dostosowania jd. W zyciu à proba zmiany stanu w szerszym kontekscie caloksztaltu kontaktow jd. Z otoczeniem
- niedostosowanie ragmentaryczne, pzewaznie odwracalne, okreslona sytuacja w śr. Pracy zawodowej. à analiza sytuacji zawodowej pracownika
4 gł formy przystosowania zawodowego
- pelne przystosowanie zawodowe – pracownik przydatny w pracy i czerpie z niej satysfakcje
- przystosowanie zawodowe wew. – pracownik przydatny ale brak satysfakcji
- pzystosowanie wew. Pracownik nie może sporostac wymaganiom , znikoma przydatnośc , ale jest satysfakcja
- brak przystosowania – brak przydatnosci i satysfakcji
Podstawą projektowania wykorzystywania mozliwosci ludzi , warunkiem motywacji do pracy, będą przede wszystkim oceny pracownikow dotyczace diagnozy stopnia przystosowania zawodowego oraz prognozy tego przystosowania jako procesu.
Niektóre mechanizmy psychologiczne zachowania czlowieka w oganizacji.
...
klejarka