geodezja3.doc

Politechnika Gdańska

Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska             

Katedra Geodezji

                                                        SPRAWOZDANIE Z LABORATORIUM

TEMAT:  POMIAR CIĄGU NIWELACYJNEGO.

Jerzy Kunda

WILiŚ, sem IV

gr. II

1.     Przyrządy:

a)      niwelator,

b)     dwie łaty,

c)      żabki,

d)     szkicownik.

2.     Zasada:

Niwelacja ze środka - jedna z dwóch technik niwelacji geometrycznej; pomiar różnicy wysokości z niwelatorem ustawionym w dowolnym punkcie symetralnej odcinka łączącego dwie łaty niwelacyjne. W tej metodzie nie ma znaczenia wysokość, na której ustawiony jest niwelator:

∆(a) = 2,2 - 0,5 = 1,7

∆(b) = 2,9 - 1,2 = 1,7

W niwelacji "ze środka" kluczowym warunkiem jest ustawienie niwelatora w równej odległości od obu łat niwelacyjnych. Odległości te nie muszą być (i często nie są) najkrótszymi z możliwych. W konsekwencji tego stanowisko niwelatora nie musi być zlokalizowane na prostej łączącej obie łaty niwelacyjne:

3.     Czynności:

Pomiar różnicy wysokości dwóch punktów ze stanowiska nazywany jest pomiarem przęsła. Szereg związanych ze sobą przęseł tworzy ciąg niwelacyjny. Pierwszy punkt A ciągu albo jest reperem państwowym o znanej wysokości, albo przypisuje się mu dowolną wysokość w przyjętym lokalnym układzie odniesienia. Znając wysokość punktu A i pomierzoną różnicę wysokości na pierwszym przęśle, oblicza się wysokość punktu B. Punkt B dla drugiego przęsła staje się punktem o wysokości znanej, co pozwala obliczyć punkt C itd. Mierząc różnice wysokości na poszczególnych przęsłach można liczyć wysokość kolejnych punktów.   Opisany ciąg niwelacyjny jest ciągiem jednostronnie dowiązanym do punktu A. Ponieważ dla ciągu jednostronnie dowiązanego nie ma możliwości kontroli wyników pomiaru, istnieje więc wiele ograniczeń jego stosowania. Możliwość, wykrycia błędów i ocen dokładności zaczyna się na punkcie o znanej wysokości i kończy na tym samym punkcie.    Ciąg niwelacyjny dwustronnie dowiązany zaczyna się i kończy na punktach o znanych wysokościach (najczęściej na reperach państwowych). Ciąg niwelacyjny zamknięty zaczyna się i kończy na tym samym punkcie o znanej wysokości. Budując ciąg lokalny można przyjąć tylko jednego punktu, więc może to być tylko ciąg zamknięty.   Niwelacja ciągu powinna być wykonana w dobrych warunkach atmosferycznych i przy dobrej widoczności, sprawnym (zrektyfikowanym) niwelatorem. Długości celowych na stanowiskach nie powinny przekraczać 50 m w przypadku niwelacji technicznej i 30 do 40 metrów w przypadku niwelacji precyzyjnej. Pomiar na każdym stanowisku wykonujemy metodą niwelacji ze środka, starając się zachować podobne długości celowych na każdym stanowisku. Wyniki pomiarów są zapisywane w dzienniku niwelacyjnym.