arkusz_final_chemia.pdf

(523 KB) Pobierz
96749625 UNPDF
WPISZ SWìJ KOD
zDolnyŚlązakGimnazjalista
VIII DOLNO Ś L Ą SKI KONKURS CHEMICZNY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
IIIETAP–WOJEWÓDZKIczęśćteoretyczna
Instrukcja dla ucznia
1. Podczas rozwiązywania zadań moŜesz korzystać z dostępnych źródeł informacji – układu okresowego
pierwiastków oraz tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków.
2. Rozwiązania zadań wpisuj w wyznaczonych miejscach arkusza. Nie uŜywaj korektora. Gdy popełnisz błąd
przekreśl błędną odpowiedź i napisz poprawną.
3. Dobrze gospodaruj swoim czasem pracy.
07.02.2008 r.
Czas trwania 70 minut
ś yczymy Ci powodzenia
Wypełnia WKK
Zad.
I
II III
T
L Razem
Podpis sprawdzaj ą cego …………………….
max. pkt.
13 21 6 40
40
80
Punkty
uzyskane
ZADANIE I. (13 punktów)
Woda krąŜąca w przyrodzie nigdy nie jest chemicznie czysta, bo
rozpuszcza napotkane substancje, w tym wiele szkodliwych dla roślin,
zwierząt i ludzi. W najgorszej sytuacji są rzeki i jeziora. Do nich, oprócz
wód opadowych, spływają często jeszcze nieoczyszczone ścieki
komunalne oraz nawozy mineralne wypłukiwane z przylegających pół uprawnych.
Do oceny jakości wód powierzchniowych stosuje się pięciostopniową skalę czystości. Tabela poniŜej zawiera
wybrane wskaźniki czystości pozwalające zakwalifikować badaną wodę do odpowiedniej klasy.
1. 2. 3. 4. 5. 6.
1
1
1
3
2
5 13
WARTO Ś CI GRANICZNE WSKA Ź NIKÓW JAKO Ś CI WODY
W KLASACH JAKO Ś CI WÓD POWIERZCHNIOWYCH
Wska ź nik jako ś ci
wody
Jednostka
Warto ś ci graniczne w klasach I-V
I
II
III
IV
V
Zawiesiny ogólne
mg/l
15
25
50
100
>100
Odczyn
pH
6,5-8,5 6,0-8,5 6,0-9,0 5,5-9,0
<5,5 lub >9,0
Tlen rozpuszczony
mg O 2 /l
7
6
5
4
<4
Azotany (V)
mg
NO /l
3
5
15
25
50
>50
Azotany (III)
mg
NO /l 0,03
2
0,1
0,5
1,0
>1,0
Fosforany (V)
mg
PO /l
3
4
-
0,2
0,4
0,7
1,0
>1,0
Siarczany (VI)
mg
SO /l 100
2
4
-
150
250
300
>300
Chlorki
mg -
CI /l
100
200
300
400
>400
Źródło: Załącznik nr 1 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. (fragmenty)
Konkurs zDolny Ś l ą zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII DKCh
1
96749625.247.png 96749625.258.png 96749625.269.png 96749625.280.png 96749625.001.png 96749625.012.png 96749625.023.png 96749625.034.png 96749625.045.png 96749625.056.png 96749625.067.png 96749625.078.png 96749625.089.png 96749625.100.png 96749625.111.png 96749625.122.png 96749625.133.png 96749625.144.png 96749625.155.png 96749625.166.png 96749625.177.png 96749625.188.png 96749625.199.png 96749625.210.png 96749625.217.png 96749625.218.png 96749625.219.png 96749625.220.png 96749625.221.png 96749625.222.png 96749625.223.png 96749625.224.png 96749625.225.png 96749625.226.png 96749625.227.png 96749625.228.png 96749625.229.png 96749625.230.png 96749625.231.png 96749625.232.png 96749625.233.png 96749625.234.png 96749625.235.png 96749625.236.png 96749625.237.png 96749625.238.png 96749625.239.png 96749625.240.png 96749625.241.png 96749625.242.png 96749625.243.png 96749625.244.png 96749625.245.png 96749625.246.png 96749625.248.png 96749625.249.png 96749625.250.png 96749625.251.png 96749625.252.png 96749625.253.png 96749625.254.png 96749625.255.png 96749625.256.png 96749625.257.png 96749625.259.png 96749625.260.png 96749625.261.png 96749625.262.png 96749625.263.png 96749625.264.png 96749625.265.png 96749625.266.png 96749625.267.png 96749625.268.png 96749625.270.png 96749625.271.png 96749625.272.png 96749625.273.png 96749625.274.png 96749625.275.png 96749625.276.png 96749625.277.png 96749625.278.png 96749625.279.png 96749625.281.png 96749625.282.png 96749625.283.png 96749625.284.png 96749625.285.png 96749625.286.png 96749625.287.png 96749625.288.png 96749625.289.png 96749625.290.png 96749625.002.png 96749625.003.png 96749625.004.png 96749625.005.png 96749625.006.png 96749625.007.png 96749625.008.png 96749625.009.png 96749625.010.png 96749625.011.png 96749625.013.png 96749625.014.png 96749625.015.png 96749625.016.png 96749625.017.png 96749625.018.png 96749625.019.png 96749625.020.png 96749625.021.png 96749625.022.png 96749625.024.png 96749625.025.png 96749625.026.png 96749625.027.png 96749625.028.png 96749625.029.png 96749625.030.png 96749625.031.png 96749625.032.png 96749625.033.png 96749625.035.png 96749625.036.png 96749625.037.png 96749625.038.png 96749625.039.png 96749625.040.png 96749625.041.png 96749625.042.png 96749625.043.png 96749625.044.png 96749625.046.png 96749625.047.png 96749625.048.png 96749625.049.png 96749625.050.png 96749625.051.png 96749625.052.png 96749625.053.png 96749625.054.png 96749625.055.png 96749625.057.png 96749625.058.png 96749625.059.png 96749625.060.png 96749625.061.png 96749625.062.png 96749625.063.png 96749625.064.png 96749625.065.png 96749625.066.png 96749625.068.png 96749625.069.png 96749625.070.png 96749625.071.png 96749625.072.png 96749625.073.png 96749625.074.png 96749625.075.png 96749625.076.png 96749625.077.png 96749625.079.png 96749625.080.png 96749625.081.png 96749625.082.png 96749625.083.png 96749625.084.png 96749625.085.png 96749625.086.png 96749625.087.png 96749625.088.png 96749625.090.png 96749625.091.png 96749625.092.png 96749625.093.png 96749625.094.png 96749625.095.png 96749625.096.png 96749625.097.png 96749625.098.png 96749625.099.png 96749625.101.png 96749625.102.png 96749625.103.png 96749625.104.png
WPISZ SWìJ KOD
O
-
5
mg
×
dm
-
3
2
NO
-
-
0
4
mg
×
dm
-
3
1. Ustal klas ę jako ś ci wody o nast ę puj ą cych parametrach:
2
SO
2
4
-
-
155
mg
×
dm
-
3
Cl
-
-
240
mg
×
dm
-
3
Woda o podanych parametrach nale Ŝ y do …………………. klasy jako ś ci wód.
2. Ustal st ęŜ enie procentowe tlenu w 1 dm 3 wody trzeciej klasy jako ś ci dla warto ś ci granicznej.
3. Ustal klas ę jako ś ci wody, je ś li w 10 cm 3 próbki stwierdzono obecno ść 0,012 mg azotanu (III) potasu.
4. Oblicz, jaka jest dopuszczalna zawarto ść chlorku sodu w 1000 cm 3 wody trzeciej klasy jako ś ci, je ś li jony
chlorkowe pochodz ą w 80 procentach od tej soli.
Zawarto ść chlorku sodu podaj w gramach z dokładno ś ci ą do tysi ę cznych.
5 . Jakie jest graniczne st ęŜ enie molowe jonów siarczanowych (VI) w wodzie drugiej klasy jako ś ci?
6. Do której klasy jako ś ci zaliczysz wod ę zawieraj ą c ą 0,1267 10 19 jonów fosforanowych (V) i 0,079 10 -3
mola jonów azotanowych (V) w 1 dm 3 ?
Konkurs zDolny Ś l ą zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII DKCh
2
96749625.105.png
WPISZ SWìJ KOD
ZADANIE II. (21 punktów)
1. Zapisz równania reakcji przedstawione schematem w formie
cz ą steczkowej stosuj ą c wzory półstrukturalne dla zwi ą zków organicznych.
Zad
II
1. 2. 3. 4.
10 4 2 4 21
1 2 3 4 5 6 7 8
9 10
1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 10
1. ………………………………………………………………………………………………………………………
2. ………………………………………………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………………………….
4. ……………………………………………………………………………………………………………..
5. …………………………………………………………………………………………………………………………
6. …………………………………………………………………………………………………………………..
7. …………………………………………………………………………………………………………………………
8. …………………………………………………………………………………………………………………………
9. ………………………………………………………………………………………………………………………..
10. …………………………………………………………………………………………………………………………
2. Równania reakcji 6 i 7 zapisz w formie jonowej pełnej i skróconej
6. 7.
2 2 4
6. ……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
7. ………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………
3. Zapisz nazwy chemiczne (systematyczne) substancji oznaczonych literami X, Y, Z
X ……………………………………………………………….
Y ………………………………………………………………
Z ……………………………………………………………….
X Y Z
1 1 1 3
Konkurs zDolny Ś l ą zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII DKCh
3
96749625.106.png 96749625.107.png
WPISZ SWìJ KOD
4. Narysuj wzory strukturalne (kreskowe) zwi ą zków chemicznych zapisanych
na schemacie w ramkach.
1 1 1 1 4
ZADANIE III. (6 punktów)
W 2,3 g wody w obecno ś ci tlenu rozpuszczono 2,3 g tlenku azotu (IV),
otrzymuj ą c roztwór kwasu azotowego (V). Jakie jest st ęŜ enie procentowe tego
roztworu? Zapisz obliczenia.
1 1 1 1 1 1 6
Konkurs zDolny Ś l ą zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII DKCh
4
96749625.108.png
WPISZ SWìJ KOD
zDolnyŚlązakGimnazjalista
VIII DOLNO Ś L Ą SKI KONKURS CHEMICZNY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
IIIETAP–WOJEWÓDZKIczęśćpraktyczna(A)
Instrukcja dla ucznia
1. Zadania laboratoryjne wykonuj uwaŜnie, zgodnie z zasadami bezpiecze ń stwa obowi ą zuj ą cymi w pracowni
chemicznej, przestrzegaj uwag i wskazówek przekazanych przez Komisję. Do doświadczeń uŜywaj niewielkich
ilości odczynników. Po wykonaniu doświadczenia umyj ręce.
2. Z zestawu odczynników korzystają równieŜ Twoi koledzy. Pamiętaj więc o odstawianiu ich na półkę zaraz po
wykorzystaniu.
3. Podczas rozwiązywania zadań moŜesz korzystać z dostępnych źródeł informacji – układu okresowego
pierwiastków oraz tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków.
4. Rozwiązania zadań wpisuj w wyznaczonych miejscach arkusza. Nie uŜywaj korektora. Gdy popełnisz błąd
przekreśl błędną odpowiedź i napisz poprawną.
5. Dobrze gospodaruj swoim czasem pracy. Po zakończeniu pracy oddaj arkusz z rozwiązaniami członkowi
Komisji.
6. Przed opuszczeniem pracowni posprzątaj swoje stanowisko pracy zgodnie z uwagami Komisji.
ś yczymy Ci powodzenia
07.02.2009 r.
Czas trwania 60 minut
Wypełnia WKK
Zad.
IV V
Podpis sprawdzaj ą cego …………………….
max. pkt.
21 19 40
Punkty uzyskane
ZADANIE IV. (21 punktów)
Tlenki naleŜą do najpopularniejszych związków chemicznych tworzonych przez
prawie wszystkie pierwiastki. Właściwości tlenków moŜna przewidzieć na
podstawie połoŜenia pierwiastka w układzie okresowym.
1. Uzupełnij nast ę puj ą ce zdania:
Tlenki dzielimy na dwie zasadnicze grupy tj. na tlenki ………………….. i …………………… Tlenki metali
s ą zazwyczaj substancjami wyst ę puj ą cymi w ……………………. stanie skupienia, natomiast tlenki niemetali
mog ą by ć substancjami ………………, ………………. lub …………….. . W układzie okresowym charakter
chemiczny tlenków zmienia si ę w okresie od typowo …………., przez amfoteryczny do typowo
…………………. .
1
2 3A 3B 4
8
3 4
4
2 21
Szczególnym rodzajem tlenków są nadtlenki, w których występuje tzw. mostek tlenowy.
2. Narysuj wzór strukturalny nadtlenku wodoru
H
2 O
2
i nadtlenku baru
BaO .
2
Dlaczego
BaO nazywamy nadtlenkiem baru, natomiast
SnO nazywamy tlenkiem cyny (IV)?
Wersja A
Konkurs zDolny Ś l ą zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII DKCh
1
2
2
96749625.109.png 96749625.110.png 96749625.112.png 96749625.113.png 96749625.114.png 96749625.115.png 96749625.116.png 96749625.117.png 96749625.118.png 96749625.119.png 96749625.120.png 96749625.121.png 96749625.123.png 96749625.124.png 96749625.125.png 96749625.126.png 96749625.127.png 96749625.128.png 96749625.129.png 96749625.130.png 96749625.131.png 96749625.132.png 96749625.134.png 96749625.135.png 96749625.136.png 96749625.137.png 96749625.138.png 96749625.139.png 96749625.140.png 96749625.141.png 96749625.142.png 96749625.143.png 96749625.145.png 96749625.146.png 96749625.147.png 96749625.148.png 96749625.149.png 96749625.150.png 96749625.151.png 96749625.152.png 96749625.153.png 96749625.154.png 96749625.156.png 96749625.157.png 96749625.158.png 96749625.159.png 96749625.160.png 96749625.161.png 96749625.162.png 96749625.163.png 96749625.164.png 96749625.165.png 96749625.167.png 96749625.168.png 96749625.169.png 96749625.170.png 96749625.171.png 96749625.172.png 96749625.173.png 96749625.174.png 96749625.175.png 96749625.176.png 96749625.178.png 96749625.179.png 96749625.180.png 96749625.181.png 96749625.182.png 96749625.183.png 96749625.184.png 96749625.185.png 96749625.186.png 96749625.187.png 96749625.189.png 96749625.190.png 96749625.191.png 96749625.192.png 96749625.193.png 96749625.194.png 96749625.195.png 96749625.196.png 96749625.197.png 96749625.198.png 96749625.200.png 96749625.201.png 96749625.202.png 96749625.203.png 96749625.204.png 96749625.205.png 96749625.206.png 96749625.207.png 96749625.208.png 96749625.209.png 96749625.211.png 96749625.212.png 96749625.213.png 96749625.214.png 96749625.215.png 96749625.216.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin