koncepcje integracji europejskiej
k. paneuropejska
k. konfederalistyczna
k. federalistyczna
k. konstytucjonalistyczna
k. unionistyczna
k. funkcjonalistyczna
k. neofunkcjonalistyczna
1. Koncepcja paneuropejska (1923)
- Hrabia Richard Coudenhove-Kalergi z Austro-Węgier
- 1923 r. książka Kalergiego pt. „Paneuropa”
- luźny ruch międzynarodowy (paneuropejski)
- zjednoczenie Europy na rzecz pokoju i współpracy
- siedziby ruchu: Wiedeń, Berno, Nowy Jork
- Stany Zjednoczone Europy (po 1945 r.)
- ponadpaństwowy organizm o charakterze federacyjnym
- 1952 r. fuzja ruchu europejskiego i paneuropejskiego
2. Koncepcja federalistyczna (1946)
- 1946 r. mowa Winstona Churchilla w Zurichu nt.: Stanów Zjednoczonych Europy
- państwo związkowe (federalne)
- wspólne ponadnarodowe organy
- silny rząd europejski odpowiedzialny przed Parlamentem Europejskim
- zasada uzupełniania się władz: lokalnych, regionalnych i krajowych
- H. von Brentano, A. Spinelli, K. Adenauer, W. Hallstein, P. H. Spaak
3. Koncepcja konstytucjonalistyczna (1946/1947)
- wyłoniona z k. federalistycznej
- skokowy rozwój integracji europejskiej
- najważniejsze dla integracji są regulacje konstytucyjne
- decyzje konstytucyjne kształtują struktury ponadnarodowych organów europejskich i decydują o podziale kompetencji pomiędzy instancjami narodowymi i ponadnarodowymi
- powołanie organizacji regionalnej otwartej dla wszystkich państw
- W. Churchill, P. van Zeeland
4. Koncepcja funkcjonalistyczna (1949/1950)
- wyłoniona z koncepcji federalistycznej i konstytucjonalistycznej
- nie rozstrzyga czy i kiedy nastąpi oddanie cząstki suwerenności (przekazywanie funkcji) państw na rzecz organów ponadnarodowych (funkcjonalizm otwarty)
- główny nacisk kładzie na gospodarkę, potem dopiero utworzenie wspólnoty politycznej
- stopniowe przesuwanie strefy suwerenności ze szczebla krajowego na szczebel wspólnotowy
- samodeterminacja procesu integracyjnego
- L. Erhard, G. Schröder, A. de Gasperi, J. Monnet, R. Schuman
5. Koncepcja neofunkcjonalistyczna
- wyłoniona z koncepcji funkcjonalistycznej
- 1958 r. książka Ernsta Haasa „The Uniting Europe” („Jednocząca się Europa”)
- ukierunkowana na zaprojektowanie integracji w Europie
- próbowała wyjaśniać to co dzieje się na kontynencie europejskim
- za najważniejsze uznała dostarczenie konceptualnych ram rozwoju Europy
- wtórny jest końcowy produkt współpracy pomiędzy państwami narodowymi
- ważniejszy jest proces politycznej integracji
- instytucje ponadnarodowe powinny zwiększać swoją władzę
- potrzebna jest wspólnota polityczna, w której struktury ponadnarodowe będą odgrywać kluczową rolę
- zwolennikami tej koncepcji byli m. in. E. Haas i J. W. Beyen.
6. Koncepcja konfederalistyczna (1944/1945)
- współpraca międzynarodowa a nie ponadnarodowa niezależnych państw
- zachowanie pełnej suwerenności
- decyzje gremiów ponadnarodowych bez większego znaczenia
- związek państw (konfederacja)
- Charles de Gaulle, Pius XII (odmiana konfederalizmu chrześcijańskiego)
7. Koncepcja unionistyczna (1948)
- wyłoniona z koncepcji federalistycznej z komponentami koncepcji konfederalistycznej
- Kongres Haski 1948 r. (przeciwko koncepcji ponadnarodowego parlamentu)
- parlament europejski tylko jako organ koordynujący współpracę
- ograniczenie integracji do współdziałania pomiędzy rządami suwerennych państw
- za utworzeniem europejskiej Rady Ministrów oraz Konferencji Europejskiej
- sprawy obronne zastrzeżone dla NATO a gospodarcze dla OEEC (Organization of European Economic Coopoeration)
- E. Bevin, C. Attlee
bogna_d