Znajduje się on w Krzesławicach przy ul. Melchiora Wańkowicza 15 (za Zalewem na Dłubni).
Nazwa Krzesławic wywodzi się od imienia Krzesława i jego potomków. Dobra krzesławickie należały w XV w. do probostwa miechowskiego a potem opactwa w Mogile, a pod koniec XVIII w. Przeszły w posiadanie Hugona Kołłątaja. Znajdował się tutaj dwór, zabudowania gospodarcze, duży ogród, a Kołłątaj z właściwą sobie energią uporządkował cały majątek. Gdy Kołłątaj znalazł się w więzieniu (1795 - 1802) Krzesławice zostały mu odebrane i oddane w dzierżawę, by wreszcie stać się w XIX w. własnością Wincentego Kirchmayera, znanego krakowskiego bankiera.
W r. 1876 zakupił Krzesławice Jan Matejko. Żona Matejki zaczęła wtedy chorować, a wielki artysta czuł się zmęczony pracą. Ponieważ pobliskie Bieńczyce dzierżawił brat artysty Zygmunt, więc Matejko zakupił Krzesławice leżące w sąsiedztwie. Kupno umożliwiła mu gotówka otrzymana za sprzedaż obrazu "Batory pod Pskowem". Odtąd Krzesławice stały się letnią rezydencją Matejki. Do niewielkiego 5-cio pokojowego dworku, który odnowił, urządził, ozdobił gankiem i otoczył kwiatami, dobudował Matejko pracownię.
W dworze krzesławickim powstało wiele obrazów Matejki. Przede wszystkim studia, portrety, szkice a także cykl dziejów cywilizacji w Polsce i ogromny obraz "Kościuszko pod Racławicami". Ten ostatni obraz nie powstał tu przypadkowo. Okolice Krzesławic pełne były wspomnień powstania kościuszkowskiego i one to m. in. natchnęły Matejkę. Na długie lata przed ruchem Młodej Polski i jej zainteresowaniami wsią podkrakowską Matejko zwrócił uwagę na jej wdzięk i wartości artystyczne. Rolę swą w Krzesławicach Matejko rozumiał jak najbardziej społecznie. Np. jego kosztem zbudowano niedaleko dworku szkołę, której budynek istnieje do dziś i nadal spełnia funkcje oświatowe.
Gdy w r. 1893 Matejko zmarł, Krzesławice przeszły na własność syna Tadeusza. Wkrótce sprzedał je Burzyńskim, którzy przez lata prowadzili tu gospodarkę rolną. Ostatecznie, kiedy w r. 1959 siły opuściły panią Marię Burzyńską, a dworek chylił się ku ruinie, hojna ofiarodawczyni przekazała go Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, z życzeniem, aby dworek nie stracił swego historycznego charakteru, przypominając postacie Kołłątaja i Matejki. W r. 1960 Towarzystwo przystąpiło do gruntownej restauracji dworku i jego urządzenia.
Dwór w Krzesławicach mieści się w obszernym parku nad rzeką Dłubnią, w środku wioski. Dworek jest niewielki, niski, parterowy, kryty gontem. Przed wejściem ganek wsparty na słupach z rzeźbioną balustradą (projektu Matejki). Z boku od wschodu przybudówka, która służyła Matejce za pracownię. W r. 1969 wmurowano obok wejścia do pracowni tablicę z medalionem Matejki zaprojektowanym przez Stanisława Popławskiego i napisem: „Janowi Matejce, który tu mieszkał i tworzył 1876-1893 Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie w 150-lecie swego istnienia i Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych”. Po wejściu do dworku znajdujemy się w pokojach mieszkalnych, urządzonych meblami i przedmiotami z epoki Matejki. Stoi tu sztaluga Matejki, a w salonie przyozdobionym bogatymi portierami fortepian. Rodzina Matejki koncertowała a on sam, jako syn muzyka, był uzdolniony muzycznie. Wśród obrazów zwraca uwagę studium głowy konia pędzla Matejki i projekt polichromii kościoła Mariackiego. Znajdują się tu m. in. portrety królów, wykonane już po śmierci mistrza ściśle wg jego rysunków przez dwóch uczniów Matejki- Zygmunta Papieskiego i Leonarda Stroynowskiego, a także liczne ryciny podług znanych obrazów. Jeden z pokoi poświęcono osobie Hugona Kołłątaja. Stoją tu meble z XVIII w., a na naczelnym miejscu wiszą portrety Kołłątaja oraz króla Stanisława Augusta i Tadeusza Kościuszki.
Po wyjściu z dworku warto zwiedzić otaczający go ogród. Ogród został silnie zdewastowany przez stacjonujące tu wojska hitlerowskiego okupanta. Wycięły one wiele starych drzew, sadzonych ręką Kołłątaja. Mimo tego zachowały się piękne okazy drzew takich jak czerwony buk, lipy, modrzewie i topole nadwiślańskie oraz krzewy i drzewa owocowe.
pablos1979