Juliusz Verne - Wąż Morski.pdf - verne juliusz - gorylisko

Juliusz Verne

Wąż Morski

Przełożyła:

JANINA KACZMARKIEWICZ-FEDOROWSKA

Rozdział pierwszy

Spóźniony odjazd

— Hej, panie kapitanie! Czyżby odjazd nie był wyznaczony na dzisiaj?

— Nie, panie Brunel, co więcej, obawiam się, że nie będziemy mogli wypłynąć ani ju-

tro... ani nawet za tydzień.

— To przykre.

— Powiedziałbym, że wysoce niepokojące — stwierdził kapitan Bourcart kręcąc gło-

wą. — „Saint-Enoch” powinien był znaleźć się na morzu z końcem ubiegłego miesiąca,

żeby traić na łowiska we właściwym czasie. Zobaczy pan, że damy się wyprzedzić An-

glikom i Amerykanom.

— Wciąż tych samych dwóch ludzi brakuje panu wśród załogi?

— Tak, panie Brunel. Jeden z nich jest mi nieodzownie potrzebny, co się tyczy dru-

giego, to od biedy mógłbym się bez niego obejść, gdyby go nie narzucał regulamin.

— Chyba tym drugim nie jest bednarz? — zapytał pan Brunel.

— Mogę pana zapewnić, że nie! Na moim statku bednarz jest tak samo niezbędny jak

maszty, ster czy busola, zważywszy, że mam w ładowni dwa tysiące baryłek.

— Ilu ma pan ludzi na „Saint-Enochu”, panie kapitanie?

— Gdybyśmy byli w komplecie, miałbym trzydziestu czterech, panie Brunel. Widzi

pan, lepiej jest mieć bednarza do pielęgnowania beczułek niż lekarza do pielęgnowa-

nia ludzi. Beczki wymagają ciągłych napraw, gdy tymczasem ludzie naprawiają się sami!

A zresztą, czy kto kiedykolwiek choruje na morzu?

— Rzeczywiście, przy tak świetnym powietrzu zdrowie powinno dopisywać, a jed-

nak niekiedy, panie kapitanie...

— Jak dotąd, panie Brunel, to jeszcze nie miałem na swoim statku ani jednego cho-

rego.

— Gratuluję, panie kapitanie. Ale co zrobić? Statek jest statkiem i jako taki podle-

ga regulaminom morskim. Kiedy jego załoga osiąga pewną liczbę oicerów i maryna-

rzy, musi się znaleźć na jego pokładzie także i lekarz, tak głoszą przepisy. A pan właśnie

go nie ma...

— To jest powód, dla którego „Saint-Enoch” nie przepływa dzisiaj obok przylądka

Saint-Vincent, choć tam właśnie powinien się znajdować.

Przytoczona rozmowa pomiędzy kapitanem Bourcartem a panem Brunelem odby-

wała się na molo w Hawrze, około jedenastej rano, na lekko podwyższonej części wio-

dącej od semafora* do krańca pomostu.

Obaj panowie znali się mnóstwo lat, jeden był dawnym kapitanem żeglugi przy-

brzeżnej, obecnie urzędnikiem zarządu portowego, drugi zaś kapitanem trójmasztowca

„Saint-Enoch” z niecierpliwością wyglądającym chwili, kiedy skompletuje załogę i wyj-

dzie wreszcie w morze!

Blisko pięćdziesięcioletni Ewaryst-Szymon Bourcart cieszył się nieposzlakowaną

opinią w Hawrze, który był jego portem macierzystym. Kawaler nie mający rodzeń-

stwa ani bliskich krewnych, pływał po morzach od najwcześniejszych lat, pełniąc kolej-

no obowiązki chłopca okrętowego, młodszego marynarza, marynarza i bosmana w ma-

rynarce wojennej.

Po niezliczonych rejsach jako porucznik i pierwszy oicer, zastępca kapitana w ma-

rynarce handlowej, obecnie dowodził od dziesięciu lat wielorybniczym statkiem „Sa-

int-Enoch”, należącym w połowie do niego i w połowie do irmy Bracia Morice.

Doskonały marynarz, ostrożny, a zarazem śmiały i stanowczy, w przeciwieństwie do

wielu swoich kolegów zachowywał się zawsze bardzo uprzejmie, nie klął i wydawał roz-

kazy w sposób grzeczny. Oczywiście, nie posuwał się w swojej uprzejmości tak daleko,

żeby zwracać się do marynarza: „Może pan zechce z łaski swojej zluzować bramsel” lub

do sternika: „Niech pan będzie tak niesłychanie miły i przełoży ster na prawą burtę!”,

jednak uchodził za najgrzeczniejszego z kapitanów żeglugi wielkiej.

Trzeba w dodatku stwierdzić, że kapitanowi dopisywało szczęście w wielorybni-

czych wyprawach, że jego polowy były zawsze obite i każdy rejs przebiegał w doskona-

łych warunkach. Nigdy nikt nie słyszał najmniejszej skargi z ust któregokolwiek z jego

oicerów czy marynarzy. Toteż jeśli tym razem pomimo starań kapitanowi nie udawało

się skompletować załogi „Saint-Enocha”, nie należało bynajmniej dopatrywać się w tym

nieufności ze strony personelu pływającego.

Panowie Bourcart i Brunel zatrzymali się na półkolistym tarasie zbudowanym na za-

kończeniu mola. Pływomierz wskazywał w tym momencie najniższy poziom odpływu

i na maszcie sygnalizacyjnym nie powiewał ani proporczyk, ani laga. Żaden statek nie

zamierzał wyjść z portu lub do niego wejść, a nawet szalupy rybackie nie miałyby w ka-

*Semafor brzegowy — urządzenie wskazujące statkom kierunek i siłę wiatru

nale portowym dość wody podczas odpływu przy nowiu. Dlatego też gapie nie biegli

do portu. Statki z Honleur, z Trouville, z Caen i z Southampton stały przycumowane

do swoich pontonów. Aż do trzeciej po południu nie można było się spodziewać naj-

mniejszego ruchu w awanporcie.

Przez parę chwil oczy kapitana Bourcarta zwrócone na morze błądziły po obszer-

nym wycinku przestrzeni zamkniętym dalekimi wzgórzami Ouisterham i masywnymi

cokołami latarni morskich na przylądku Heve. Pogoda była niepewna, niebo zaciągnęło

się w wyższych partiach szarawymi chmurami. Z północnego wschodu dęła lekka, ka-

pryśna bryza, taki wiatr zazwyczaj ochładza się, kiedy następuje przypływ.

Parę statków sunęło po zatoce, jedne z nich rozpinały żagle na wschodnim widno-

kręgu, inne znów rysowały w przestrzeni esy-loresy z czarnego dymu. Niewątpliwie

w spojrzeniu kapitana Bourcarta malowała się zazdrość pod adresem bardziej uprzywi-

lejowanych kolegów, którym udało się opuścić port. Ale nawet rzucane im na odległość

epitety były utrzymane w tonie przyzwoitym, ponieważ kapitan nigdy nie pozwoliłby

sobie na użycie mocniejszych wyrazów, jak by to uczynił każdy inny wilk morski.

— Tak — przemówił wreszcie do Brunela — ci szczęściarze ostro idą z wiatrem

dmącym w żagle, a ja nadal tkwię w basenie portowym i nie mogę odbić! To się nazywa

prawdziwy pech; muszę przyznać, że po raz pierwszy tak się zawziął na mój statek.

— Niech pan nie wychodzi z siebie, kapitanie. Wystarczy, że nie może pan wyjść

w morze — zażartował Brunel.

— Przecież staram się panować nad sobą od długich dwóch tygodni! — zawołał ka-

pitan nie ukrywając rozgoryczenia.

— Pański statek pędzi pod żaglami aż miło, nadrobi pan więc stracony czas bardzo

szybko. Płynąc z prędkością jedenastu węzłów, przy pomyślnym wietrzyku połyka się

wprost przestrzeń! Ale, ale, panie kapitanie, czy doktor Sinoquet czuje się lepiej?

— Niestety, nie. Wprawdzie nasz kochany doktor nie jest poważnie chory, ale przy-

kuł go do łoża reumatyzm i choroba potrwa kilka tygodni. Kto by się tego spodziewał

po człowieku tak zżytym z morzem, który przez dziesięć lat przemierzył ze mną wszyst-

kie strefy Pacyiku...

— A może — wyraził przypuszczenie urzędnik portowy — z tych właśnie licznych

podróży doktor przywiózł swoje dolegliwości?

— Co też pan opowiada! — oburzył się kapitan Bourcart. — Nabawił się reumaty-

zmu na pokładzie „Saint-Enocha”? Dlaczego nie cholery czy żółtej febry? Że też taka

myśl mogła zrodzić się w pana głowie, panie Brunel!

Kapitan rozłożył ręce gestem wyrażającym najwyższe zdumienie. Niesłychany po-

mysł! „Saint-Enoch”, statek tak doskonale wyposażony, tak wygodny, niedostępny dla

wilgoci — i reumatyzm! Prędzej można by go złapać w sali obrad ratusza czy w salo-

nach podprefektury niż w kabinach czy w mesie jego statku! Reumatyzm! Alboż to on,

kapitan, kiedykolwiek cierpiał na reumatyzm? A przecież nie opuszczał nigdy swego

żaglowca, ani kiedy stał na kotwicy w którymś porcie, ani kiedy był przycumowany do

nabrzeża w Hawrze. Po co komu mieszkanie w mieście, kiedy ma się swoją kabinę na

statku? Nie zamieniłby jej na najbardziej komfortowy pokój w hotelu „Bordeaux” czy

w „Terminusie”. Reumatyzm! Nie miewał nawet kataru. Czy ktokolwiek na pokładzie

„Saint-Enocha” słyszał, żeby kapitan kichnął?

Podniecając się coraz bardziej, zacny człowiek długo by jeszcze prawił w tym samym

duchu, gdyby Brunel nie powstrzymał go, mówiąc:

— Podzielam pański pogląd, panie kapitanie, że doktor Sinoquet nabawił się reu-

matyzmu tylko w czasie swoich pobytów na lądzie. Tak czy inaczej, choroba zwaliła go

z nóg i nie pozwala mu zamustrować...

— Co gorsza — dodał kapitan — nie udaje mi się znaleźć zastępcy pomimo najusil-

niejszych starań...

— Cierpliwości, panie kapitanie, powtarzam, cierpliwości... Koniec końców znajdzie

pan jakiegoś młodego lekarza, pragnącego poznać świat, żądnego podróży. Czy istnieje

coś bardziej kuszącego niż rozpoczęcie takiego życia wspaniałym polowaniem na wie-

loryby, wyprawą poprzez różne strefy Pacyiku?

— Tak, panie Brunel, zdawałoby się, że powinienem mieć nadmiar kandydatów.

A tymczasem wcale się do mnie nie pchają i w dalszym ciągu nie mam nikogo, kto by

potraił manipulować lancetem i skalpelem albo cęgami czy ośnikiem.

— Ale, ale — zapytał urzędnik portowy — chyba to nie reumatyzm pozbawił pana

bednarza?

— Nie, poczciwy ojciec Brulard ma bezwładną lewą rękę wskutek zesztywnienia sta-

wu, a ponadto cierpi na gwałtowne bóle w stopach i łydkach...

— Czyżby miał zajęte stawy?

— Podobno tak, wobec czego rzeczywiście nie jest w stanie dłużej pływać. A prze-

cież, jak panu wiadomo, statek przeznaczony — do połowu wielorybów tak samo nie

może obejść się bez bednarza, jak i bez harpunników, dlatego muszę go zwerbować za

wszelką cenę.

Brunel przyjął do wiadomości zapewnienia kapitana, że Brularda nie trapiły dole-

gliwości reumatyczne, skoro „Saint-Enoch” mógł być uważany nieomal za sanatorium,

gdzie załoga przebywała w jak najlepszych warunkach higienicznych. Niemniej jedno

było najzupełniej pewne: ani doktor Sinoquet, ani bednarz Brulard nie nadawali się do

wzięcia udziału w tej kampanii.

W tym momencie kapitan usłyszał, że ktoś go woła i odwrócił się szybko.

— To pan, panie Heurtaux? — uśmiechnął się ściskając dłoń swego zastępcy. — Miło

mi pana widzieć. Czyżby jakieś pomyślne wiatry przyniosły pana tutaj?

— Być może, panie kapitanie, być może — odparł Heurtaux. — Przyszedłem zawia-

Juliusz Verne - Wąż Morski.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: