Ekologia.pdf

ZANIECZYSZCZENIE HYDROSFERY

1) klasy czystości wód

2) podział i charakterystyka ścieków

3) wody polisaprobowe

a) skład fizykochemiczny

b) preparaty bezpośrednie wody

c) organizmy wskaźnikowe

4) wody mezosaprobowe

a) skład fizykochemiczny

b) preparaty bezpośrednie wody

c) organizmy wskaźnikowe

5) wody oligosaprobowe

a) skład fizykochemiczny

b) preparaty bezpośrednie wody

c) organizmy wskaźnikowe

Hydrosfera- całość powłoki wodnej Ziemi 1470 mln km³:

95% morza i oceany,

24 mln km³-lodowce

1mln km³ wody słodkie

Obieg duży:

( brak możliwości wpływu ze strony człowieka)

Parowanie wody mórz i oceanów →skraplanie nad lądem→cieki wodne

Obieg mały:

( możliwość wpływu działalności człowieka )

Atmosfera→ zbiorniki wodne ( na danym terenie)

Stała równowaga;

– czasowy/trwały nadmiar/niedomiar

– bilans dodatni/ujemny

– 600mm deszczu Polska ( 1/3 pozostaje w zbiornikach powierzchniowych)

– Polska obszar hydrologicznie zamknięty

– 60% powierzchni Ziemi cierpi na brak wody

– 70% zasobów wody wykorzystuje przesmysł

– 10% rolnictwo i rybołóstwo

– 20 % komunalnie

Biologiczne zanieczyszczenie hydrosfery:

Wirusy;

– WZW typ A

– pollio

– ECHO- krótkie zakażenia układu pokarmowego, opon mózgowo-rdzeniowych, układu

oddechowego

Bakterie;

– gronkowiec złocisty

– pałeczka okrężnicy

– pałeczka czerwonki

– pałeczka duru brzusznego

Pasożyty;

– przywry rodzaj Schistosoma

– tasiemce ( bruzdogłowiec szeroki, uzbrojony, niezuzbrojony)

– glista ludzka

Pierwotniaki;

– trofozoidy, cysty, sporocysty

– Acantamoeba

– Naeglenia

– kąpiel w zbiornikach wodnych

– jama nosowo-gardłowa- płuca

– jama nosowo-gardłowa- kość sitowa-o.u.n

Owady;

– komar widliszek Anopheles sp.- Plasmodium- malaria

FIZYKO-CHEMICZNE WSKAŹNIKI ZANIECZYSZCZENIA WÓD

– temperatura 0-25 °C

– smak wody: słony, gorzki, kwaśny, słodki

– zapach wody: {skala zapachu 0-5}

~ R- roślinny ( wywołwny przez plankton roślinny, ziemię)

~ S - specyficzny ( obecność związków chemicznych; fenole, aceton, chlor)

~ G – gnilny ( pleśń, fekalia, butwiejące szczątki, siarkowodór)

– odczyn ( wartość pH) w granicach 6,5-8,5

– twardość- zależy od obecności w niej soli wapnia, magnezu, jonów glinu ( jest 6-cio stopniowa

skala twardości wody od bardzo miekkiej do bardzo twardej)

– mętność- zależy od obecności nierozpuszczalnych substancji organicznych oraz

nieorganicznych ( piasek, glina)

– ultenialność iloś tlenu potrzebna do utlenienia substancji organicznych zawartych w wodzie,

umowny składnik określający złużycie KMnO 4 przez zawarte w wodzie łatwo utleniające

substancje organiczne i nieorganiczne ( utlenialność wód wynosi od 4 mg O 2 /dm³ wody czyste

do kilkuset mg O 2 /dm³ zanieczyszczone )( 5 dni)

– biochemiczne zapotrzebowanie na tlen BZT 5 wskaźnik określający ilość tlenu złużytego do

rozkładu związków orgamicznych zawartych w wodzie lub ściekach o temperaturze 20 °C w

określonym czasie przy udziale mikroorganizmów

Przy ocenie stopnia zanieczyszczenia wody zwraca się uwagę na obecność wzkaźników takich jak:

– azotany

– chlorki ( morza)

– siarczany (morza)

– metale ciężkie

– oleje, tłuszcze i inne

– węglany ( wody słodkie)

Przy temperaturze 0 °C najlepiej pochłaniany jest tlen ok 2 razy więcej niż w temperaturze 25 °C,

Dwutlenek węgla – słaby kwas węglowy – węglany wapnia.

H 2 S (g)- beztlenowy rozkład związków organicznych, wysoce toksyczny,

CH 4 -rozkład celulozy, związek toksyczny ale mniej niż siarkowodór.

NaCl- stanowi ok 80% wszystkich soli rozpuszczobych w wodzie

Wzkaźniki biologiczne zanieczyszczenia wody:

Miano Coli

– najmniejsza ilość wody wyrażona w cm³, w której znajduje się jedna bakteria z grupy Coli:

– wody czyste 1 bakteria/ 100 cm³

– wody brudne 1 bakteria/ 1 cm³

Indeks saprobowości

– biologiczny wskaźnik jakości wody ustalany za pomocą saprobów, charakterystyczny dla wód o

różnym stopniu zanieczyszczenia

– określa się go na podstawie występowania w wodzie tzw. gatunków wskaźnikowych czyli

określonych zespołów roślinnych i zwierzęcych charakterystycznych dla danego stopnia klasy

czystości wód

Ze względu na stopień zanieczyszczenia wody, dzielimy na:

1) Oligotroficzne ( oligosaprobowe

2) β-mezotroficzne (β- mezosaprobowe)

3) α-mezotroiczne ( α- mezosaprobowe)

4) politroficzne

5) hypertroficzne.

Oligotroficzne

- wody czyste, źródła, potoki górskie, jeziora, woda wodociągowa

- woda przejrzysta, zimna, bez smaku i zapachu, dobrze oświetlona

- doskonale natleniona, brak CO 2

- mało producentów, wody głodne

- rozkład związków organicznych wyłącznie tlenowy, butwienie, nitryfikacja

- mała różnorodność gatunków, mała liczebność w obrębie gatunku

- oligosaproby- nieliczne bakterie ( żelaziste), z glonów zielenice i okrzemki, rośliny- mech

wodny, zwierzeta- kiełż zdrojowy, laryw jętek i chruścików, ryby łososiowate ( pstrąg

tęczowy i potokowy)

β-mezotroficzne :

– woda o średnim stopniu zanieczyszczenia, górne warstwy większości rzek w

środkowym i dolnym biegu, nizinne jeziora

– wody zabarwione ( od zielonkawej do intensywnie zielonej)

– zasobne w materię organiczną

– dobrze oświetlone

– tlenowy rozkład końcowych produktów rozpadu związków organicznych- nitryfikacja,

mineralizacja

– wody zawierają tlen, dwutlenek weglan brak siarkowodoru

– duża produktywność, rozwinięte ogniwa producentów i konsumentów

– B-mezosaproby- glony- zielenice, bruzdnice, złotowiciowce, okrzemki, rośliny-

moczarka kanadyjska, rzęsa wodna, trzciny, tatarak, zwierzęta- orzęski, wrotki,

jamochłony stubia, robaki- larwy jętki, pierścienice pijawki, dżdżowniczka, stwonogi-

rak, ośliczka, rozwielitka, widlenice,mięczaki- ślimaki, małże, ryby

α-mezotroiczne:

– dolne warstwy wiekszości rzek i jezior

– mętne o nieprzyjemnym zapachu

– w strefie przydennej brak oświetlenia

– prawie całkowity zanik tlenu

– rozkład związków organicznych- beztlenowy

– w wodach tych zachodzi proces eutrofizacji ( użyźniania), przewaga produkcji nad

konsumpcją

– obecny dwutlenek węgla umożliwia autotrofom przeprowadzanie fotosyntezy

– α-mezosaproby- euglena zielona, zielenice, sinice, grzyby, orzęski, wrotki, larwy

muchówek, ryby karpiowate

Eutrofizacja:

– zachwianie równowagi w ekosystemie wodnym ( zanieczyszcenia nawozami )

– spływanie, zanikanie zbiorników

– związki fosforu i azotu

Politroficzne:

– najbardziej zanieczyszczone- miejsca ujścia ścieków do rzek, jezior oraz zarastające

jeziora leśne

– woda mętna o barwie brunatno-szarej i przykrym zapachu ( amoniak, metan

siarkowodór)

– brak światła

– deficyt tlenu

– orgomna zawartość materi organicznej

– rozkład- głównie procesy beztlenowe ( gnicie, fermentacja)

– mała różnorodność gatunków ale duża liczebność w obrębie gatunku

– polisaproby- brak autotrofów- bakterie gnilne, bakterie beztlenowe, sinice, grzyby

ściekowe, w bentosie rurecznik, wazonkowce ( Tubifex), larwy ochotki.

Hypertroficzne:

– zaleznie od pochodzenia to ścieki komunalne, przemysłowe, miejskie,opadowe,

radioaktywne

– w wiekszości ścieków brak życia

– mogą być siedliskiem groźnych drobnoustrojów; chorobotwórczych wirusów, bakterii,

grzybów, głównie ścieki komunalne, do których trafia fauna i flora przewodu

pokarmowego ludzi i zwierząt z kałem i moczem.

Główne źródła zanieczyszczenia wód:

– odprowadzanie ścieków komunalnych i przemysłowych, wody pochłodnicze z energetyki i

przemysłu

– odprowadzanie wód kopalnianych

– spływy powierzchniowe z terenów użutkowanych rolniczo

– spływy powierzchniowe z terenów przemysłowych i składowisk odpadów

– spływy ze źródeł lokalnych ( bez kanalizacji)

– zanieczyszczenia atmosferyczne

KLASY CZYSTOŚCI WÓD:

I - wody nadające się do zaopatrzenia ludzi w wodę do picia i zaopatrzenia zakładów

przemysłowych wymagających wody o tej klasie czystości

II- wody nadające się do hodowli zwierząt gospodarskich, do urządznia kąpielisk- cele rekreacyjno-

sportowe

III - wody nadające się do zaopatrzenia zakładów przemysłowych, nawadniania pól uprawnych i

ogrodów.

IV -wody pozaklasowe

Wody w Polsce:

A) jeziora:

– 5% - I klasa

– 36%- II klasa

– 33% III klasa

– 26% pozaklasowe

B) rzeki ( 9770 km rzek, poddane badaniu 8200km)

– I klasa ( BRAK)

– 3%- II klasa

– 16,8% - III klasa

– 80,2%- wody pozaklasowe

Rodzaje ścieków:

1) bytowo-gospodarcze:

- duże ilości zanieczyszczeń fekalnych, mocznika, odpadów roślinnych i zwierzęcych, a

także różnego rodzaju środki piorące, detergenty, 60 % związki organiczne, 40%

nieorganiczne

- związki organiczne- białka, węglowodany, tłuszcze, substraty dla wielu bakterii

-środki powierzchniowo-czynne znajdujące się w środkach czystośći, dezyfekcyjnych

- ścieki rolnicze- gnojowica

- siedlisko wielu groźnych i chorobotwórczych wirusów i bakterii oraz grzybów

2) ścieki przemysłowe:

- odpady wielu procesów technologicznych- gałeęzie przemysłu, hutnictwo, górnictwo,

przemysł węglowy, koksownie, przemysł chemiczny i spożywczy, papierniczy,

włókienniczy, barwiarski

-w zależnośći od pochodzenia różne rodzje związków toksycznych- cyjanki, sole metali

ciężkich

3) ścieki miejskie:

-mieszaniana ścieków przemysłowych i bytowych

4) ścieki opadowe:

- powstające w czasie opadów atmosferycznych ( deszcz, śnieg

- zanieczyszczenia pyłowe- gazowe

- zanieczyszczenia sadzami i metalami ciężkimi

- kwaśne deszcze

6) ścieki radioaktywne:

- zawierające zwiazki radioaktywne- elektrownie atomowe, katastrofy

ZATRUCIA PIERWIASTKAMI CHEMICZNYMI:

Metal

Zatrucie

ołów

-zaburzenia enzymatyczne

- uszkodzenia białek komórkowych

-układ krwiotwórczy ( anemia)

-układ nerwowy

- nerki- sródmiąszowe zwłóknienia

- zmiany zanikowe

- uszkodzenie wątroby

rtęć

-zaburzenia struktury i funkcji białek

- uszkodzenia błon komórkowych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: