DŻIGA WIERTOW:
· 1886 –1954
· Właściwie Dennis Arkadievitch Kaufman.
· Studiował w białostockim konserwatorium muzycznym oraz medycynę w Petersburgu.
· Jego młodszy brat, Michaił Kaufman był operatorem filmowym, pracował m.in. z Jeanem Vigo.
· Obok twórczości filmowej Wiertow przez całe życie zajmował się pisaniem, opublikował kilkaset tekstów.
· Prekursor filmu dokumentalnego i publicystycznego, wielki eksperymentator w dziedzinie montażu, kompozycji, ustawienia kamery i zdjęć trikowych.
· Twórca awangardowego kierunku w filmie dokumentalnym.
· Z kinem związany od 1919, początkowo montażysta, potem operator i reżyser.
· Początkowo Wiertow tworzył filmy dokumentalne, z których najbardziej znana jest seria Kino-Prawda, składający się z 23 odcinków cykl 15 minutowych tygodników filmowych, dokumentujących życie porewolucyjnej Rosji.
· W tym czasie Wiertow zakłada grupę Kino-Glaz (Kino-Oko), w której promuje ideę supremacji obiektywnej kamery nad subiektywnymi ułomnym ludzkim okiem. W 1922 roku członkowie grupy ogłaszają radykalny manifest, negujący rozrywkowe kino zachodnie przedstawiające wyidealizowany świat burżuazji oraz postulujący "prawdziwe" filmowanie zwykłych, prostych ludzi.
· Wiertow przedstawia równie radykalną artystycznie teorię interwałów, według której przerwy między ujęciami mają równoznaczną wartość z nimi samymi.
· W realizowanych w następnych latach filmach Wiertow doprowadza do mistrzostwa nowatorskie techniki montażu, dzielenia obrazu, superimpozycji, dzięki którym jest w stanie osiągnąć zadziwiające efekty specjalne.
· Tak dzięki niesamowitej i wyjątkowej kooperacji filmowej awangardy oraz komunistycznej władzy powstały arcydzieła: Kino-Oko czy Człowiek z kamerą filmową.
· Zmierzał do publicystycznego przekazu radzieckiej rzeczywistości w formie poetyckiego dokumentu (pojęcie "kinoprawda" przejęli na początku lat 60. Francuzi, tworząc kierunek Cinéma Vérité).
· Celem Wiertowa było "chwytanie życia na gorąco" oraz montażowe przetwarzanie zarejestrowanego materiału w myśl matematycznych reguł i zasad muzycznego rytmu
· Rezygnując z tradycji kina, reżyser odwołuje się do nurtu w sztuce najlepiej sobie znanego - futuryzmu. To wybór o charakterze ideologicznym, bowiem futuryści od początku opowiedzieli się za radziecką rewolucją i czynnie ją poparli. Z odmiany futuryzmu zaczerpnął kult maszyny, która traktowana była jako symbol technicznych osiągnięć współczesnej cywilizacji, rewolucjonizującej sztukę środkami przemysłowymi i przekształcającej świadomość człowieka pracy.
· Wiertow osiągał publicystyczny patos, agitacyjną ostrość i plakatową agresywność.
· W odróżnieniu np. od Eisensteina czy Pudowkina nie traktuje kadru jako odrębnej cząstki znaczącej. Interesuje go fakt filmowy, czyli pewna wyodrębniona całość tematyczna, a nie formalna. Filmowe fakty układa w interwały w taki sposób, aby "styki treściowe" pokrywały się z wizualnymi, tworząc "nierozerwalną i organiczną" całość podporządkowaną nadrzędnemu tematowi
· Był on nieubłaganym wrogiem inscenizacji i filmu fabularnego, który uważał za wymysł estetyki burżuazyjnej. Reżyser - jego zdaniem - nie powinien ingerować w rzeczywistość, zmieniać rzeczywistości choćby samym faktem swej obecności. Dlatego materiał zbierać powinien ukradkiem, znienacka "przez w szparę w zasłonie".
· Wiertow przypisywał ogromną role skojarzeniowym właściwościom montażu. Odmawiając fotografowania czegokolwiek, co nie jest autentyczną, nie zafałszowaną prawdą, uważał jednocześnie, że dzieło filmowe powstaje dopiero w procesie montażu
· Człowiek z kamerą i inne filmy - poematy Wiertowa udoskonaliły montaż skojarzeniowy, zwłaszcza kreacyjny. Analizowały zjawiska życia, drobiąc je na elementy pierwsze i ponownie zbierały je w syntetyczną całość, pokazaną ze wszystkich stron, ale przez pryzmat "stwórczego" zamysłu artysty.
· W muzyce obrazów, z określoną silą i przez określony czas działających na widza, stał się Wiertow jednym z pierwszych mistrzów.18
· W kolejnych latach Wiertow wykorzystuje pojawienie się filmu dźwiękowego, eksperymentując z jego formą w filmie Entuzjazm. Film ma problemy w Rosji, podobnie jak kilka lat późniejsze Trzy pieśni o Leninie, zatrzymane przez Stalina ze względu na zbytnią gloryfikację postaci Lenina.
· Po wojnie, wraz ze wzrostem zainteresowania w Rosji filmem fabularnym, Wiertow traci możliwość tworzenia i spędza ostatnie lata życia przy montażu kronik filmowych.
· Filmy:
- Bitwa, 1920
- Agit-Pociąg VTSIK, 1921
- Historia Wojny, 1922
- Kino-Prawda, 1922
- Kino-Oko, 1924
- Naprzód Rosjo!, 1926
- Szósta część świata,1926
- Człowiek z kamerą filmową, 1929
- Entuzjazm, 1931
- Trzy pieśni o Leninie, 1934
- Kołysanka, 1938
KINO-OKO:
Reżyseria: Dżiga Wiertow
Produkcja: ZSRR
Rok produkcji: 1924
· Scena podnoszenia flagi pionierskiej - poetyczna i patetyczna - weszła do historii sztuki filmowej jako wzór poddanego zasadom rytmu montażu (zwykłe wciągnięcie sztandaru na maszt w obozie pionierów, trwające niespełna minutę , rozbite zostało na 52 ujęcia, złożone z 16 tematów zdjęciowych.)
· Niektóre epizody nie miały większego znaczenia, stanowiąc tylko eksperyment w dziedzinie montażu, ustawienia kamery i zdjęć trikowych.
· "Pierwsza w świecie próba stworzenia dzieła filmowego bez udziału aktorów, dekoratorów, reżyserów, bez korzystania z atelier, dekoracji i kostiumów. Wszystkie osoby działające czynią to, co zazwyczaj robią w życiu. Prawdziwy film atakuje za pomocą kamery naszą rzeczywistość i - ukazując pełne sprzeczności warunki życia społecznego i materialnego - rozwija tematykę twórczej pracy. (...) Kinocy idą od tworzywa do utworu filmowego (nie odwrotnie) i nie uważają za słuszne, by przy rozpoczęciu pracy przedstawiać "scenariusz". Scenariusz jako twór literackiego koncypowania zniknie w najbliższych latach całkowicie"
· Ten film jest jednym z klasycznych przykładów spełnienia wiertowowskiej idei kina. Kina przeciwnego taniej fabule i sztucznej dramaturgii, opartego na artystycznej interpretacji rzeczywistości.
· Tytuł oznacza obiektyw kamery, który Wiertow uważał za oko idealne, dzięki któremu świat można dostrzec w nowy, obiektywny i zarazem ekspresyjny sposób. W filmie Wiertow przedstawia dokumentalne zdjęcia życia porewolucyjnej Rosji, inscenizując tylko drobne, pomocnicze fragmenty. Widzimy młodych pionierów na wiejskim obozie, sceny z ulic i barów, nieco komunistycznej i edukacyjnej dydaktyki, sceny ze szpitala psychiatrycznego, fragment akcji pogotowia ratunkowego, zdjęcia z rzeźni.
· Zdjęcia są komentowane dynamicznymi, konstruktywistycznymi w formie napisami.
· Kilkakrotnie Wiertow stosuje projekcje filmu od tyłu - czy to przywracając zwierzętom w rzeźni życie, czy pokazując od końca skok z trampoliny do wody
· Film zmontowany jest z niezwykłą precyzją i dynamiką, kolejne sekwencje trwają momentami ułamki sekund. Montaż buduje napięcie i znaczenia, jak w przywoływanej często, pozornie błahej scenie wsunięcia przez pionierów flagi na maszt
· Fascynujący, dokumentalny zapis życia nowego, porewolucyjnego społeczeństwa.
SZÓSTA CZĘSC ŚWIATA:
Rok produkcji: 1926
· Kontynuuje i rozwija temat rewolucji proletariackiej na Ukrainie
· Film ten wykonany został na polecenie Centrali Handlowej dla reklamowania radzieckich towarów za granicą.
Wiertow rozbudował koncepcję filmu, tworząc poemat o wielkim, bogatym, pracowitym i pokojowym kraju, rozciągającym się od tajgi po środkowo azjatyckie obszary pustynne, od wysokich gór po przestwory oceanów
JEDENASTY:
Rok produkcji: 1928
· Ten film, podobnie jak Czł...
Alexa_89