WSTĘP
- pojęcie „cywilizacja” mieści w sobie stan techniki, sposób bycia, rozwój poznania naukowego, idee i praktyki religijne
- wszystkiego można dokonać w sposób „cywilizowany” bądź „niecywilizowany”
- w pojęciu „cywilizacja” znajduje odzwierciedlenie samowiedza Zachodu, a nawet jego świadomość narodowa, pojęcie to wyznacza przewagę nad „bardziej prymitywnymi” społeczeństwami, określa swoistość społeczeństwa Zachodu i to z czego jest dumne
- w językach angielskim i francuskim „cywilizacja” oznacza dumę z własnych dokonań, z postępu, ze znaczenia własnego narodu; w niemieckim jest to coś pożytecznego ale drugorzędnego, zewnętrzna strona człowieka, powierzchnia bytu ludzkiego; samowiedzę i dumę z własnych dokonań w niemieckim oznacza słowo „kultura”
- pojęcia te są jasne w danych społeczeństwach ale dla ludzi spoza tych społeczeństw nie są już oczywiste granice, które te pojęcia nakreślają
- FRA/ENG -> cywilizacja odnosi się do faktów politycznych lub ekonomicznych, religijnych lub technicznych, moralnych lub społecznych
GER -> kultura odnosi się do faktów duchowych, artystycznych, religijnych (oddziela je od politycznych, ekonomicznych i społecznych)
- FRA/ENG -> cywilizacja odnosi się także do „behaviour”, do zachowań ludzkich, bez względu na ich dokonania bądź ich brak
GER -> odniesienia do „behaviour” w pojęciu kultura osłabły, specyficzny sens pojęcia „kultura” przejawia się w przymiotniku „kulturell”, który oznacza wartość i charakter określonych wytworów ludzkich
- w języku niemieckim do zachowań i sposobu bycia (bez dokonań) odnosi się wyraz „kultiviert” (reprezentuje najwyższą formę „ucywilizowania”) lub „zivilisiert”
- „cywilizacja” oznacza proces lub jego rezultat, odnosi się do czegoś co postępuje „naprzód”, do ruchu, „kultura” odnosi się do wytworów działalności ludzkiej, do dzieł sztuki, książek, systemów religijnych lub filozoficznych w których znajduje wyraz swoistość narodu. „Kultura” odgranicza.
- „cywilizacja” zaciera różnice między narodami, kładzie nacisk na to co wspólne, świadczy to o silnym poczuciu odrębności narodowej, której nie można zakwestionować, „kultura” unaocznia takie różnice, stawia pytanie o swoistość narodu np. „Czym jest niemieckość?”; nikt nie pyta czym jest „francuskość” czy „angielskość” gdyż tamte narody mają dłuższą historię, późne zjednoczenie Niemiec powoduje takie pytania o „niemieckość”, na takie pytania odpowiada „kultura”
- pojęcia „cywilizacja” i „kultura” pojawiają się w obrębie grupy, powstają na gruncie wspólnych przeżyć, kształtują się i zmieniają wraz z grupą, której są wyrazem, odzwierciedlają sytuację grupy i jej dzieje, lecz są bezbarwne i mgliste dla ludzi spoza tej grupy, którzy nie mają tych samych doświadczeń, tej samej tradycji i których mowa nie wyrasta z analogicznej sytuacji
- pojęcia te są przekazywane z pokolenia na pokolenie, wygasają gdy nie wiąże się z nimi żadna funkcja, żadne doświadczenie w aktualnym życiu społecznym, czasami obumierają przejściowo lub obumierają w nich pewne zakresy znaczeniowe i ponownie ożywają uzyskując nową aktualną wartość w nowej sytuacji społecznej
Alexa_89