Broszurka 6 str[1].(kolor).pdf

Pierwsza pomoc

Co trzeba wiedzieç

by uratowaç ˝ycie?

Pierwsza pomoc - warto wiedzieç 1

mo˝esz bezpiecznie zbli˝yç si´ do poszkodowa-

nego. Podchodzàc do niego postaraj si´ oceniç, co

mog∏o byç przyczynà tego co si´ sta∏o.

2) JeÊli nie oddycha –

wykonaj 2 wdechy

C – Circulation – krà-

˝enie – wykonaj 30

uciÊni´ç klatki pier-

siowej

Po pierwsze bezpieczeƒstwo w∏asne: zawsze

gdy udzielasz komuÊ pomocy pami´taj o r´-

kawiczkach, ochronie oczu, maseczce

Cykle: 2 wdechy: 30 uci-

Êni´ç klatki piersiowej

wdech normalny, nie

g∏´boki, 1 sekunda

uciÊni´cia – 4-5cm, 100

na minut´

RESUSCYTACJA

KRÑ˚ENIOWO-ODDECHOWA

– Ocena bezpieczeƒstwa

– Ocena przytomnoÊci:

1) g∏oÊno spytaj „Czy

coÊ si´ Panu sta-

∏o?”

2) delikatnie potrzà-

Ênij za rami´

Resuscytacj´ nale˝y pro-

wadziç do czasu:

– poprawy stanu poszko-

dowanego

– przej´cia dzia∏aƒ przez

zespó∏ pogotowia

– wyczerpania ratownika

JeÊli nie zareaguje – za-

dzwoƒ po pomoc:

• 999 (112) – numery bezp∏atne

• przedstaw si´

• powiedz co si´ sta∏o

• ile osób

• gdzie – adres/lokalizacja (charakterystyczny punkt

odniesienia)

• podaj swój numer telefonu

• nie roz∏àczaj si´ dopóki dyspozytor nie przyjmie

zg∏oszenia

Kiedy nale˝y dzwoniç po pomoc?

• JeÊli nie jesteÊ pewien co zrobiç

• JeÊli poszkodowany jest nieprzytomny

• JeÊli ma ból w klatce piersiowej

• JeÊli ma trudnoÊci z oddychaniem

• JeÊli ma ci´˝ki uraz lub oparzenie

• JeÊli ma drgawki

• JeÊli nagle przestaje móc poruszaç cz´Êcià cia∏a

(ma parali˝)

• JeÊli by∏ pora˝ony pràdem

• JeÊli mia∏ kontakt z truciznà

• JeÊli próbuje pope∏niç samobójstwo lub zosta∏

zaatakowany – niezale˝nie od stanu poszkodowa-

nego

Dalej wszystko proste jak ABC :

A – Airway – drogi od-

dechowe – udro˝nij

odchylajàc g∏ow´ do

ty∏u i unoszàc brod´

poszkodowanego

TRUDNOÂCI Z ODDYCHANIEM

B – Breathing – oddech

– 1) sprawdê czy od-

dycha – 5-10 se-

kund

• s∏uchaj – czy jest

prawid∏owy od-

dech?

• wyczuj na policz-

• patrz – czy unosi

si´ klatka piersio-

wa?

JeÊli ktoÊ ma trudnoÊci z oddychaniem:

1. Zapytaj czy ma przy sobie lek w inhalatorze i po-

mó˝ mu go znaleêç.

2. Zadzwoƒ pod numer alarmowy Twojego zak∏adu

pracy lub 999 w przypadku, gdy

• Osoba nie ma przy sobie leku

• Osoba nie czuje si´ lepiej po za˝yciu leku

• TrudnoÊci z oddychaniem nasilajà si´, osoba ma

trudnoÊci z mówieniem lub traci przytomnoÊç

Z jawiajàc si´ na miejscu zdarzenia upewnij si´, ˝e

2 Pierwsza pomoc - warto wiedzieç

ZAD¸AWIENIA

JeÊli poszkodowany straci przytomnoÊç:

– Po∏ó˝ go na pod∏odze.

– Zadzwoƒ lub poproÊ kogoÊ ˝eby zadzwoni∏ pod

numer 112 lub 999.

– Rozpocznij resuscytacj´. Po udro˝nieniu dróg od-

dechowych poszkodowanego sprawdê czy nie wi-

daç tego, co blokuje tchawic´ (postaraj si´ usu-

nàç).

JeÊli poszkodowany mo˝e

oddychaç, kaszleç, mówiç,

jakaÊ iloÊç powietrza prze-

dostaje si´ do jego p∏uc:

1. Bàdê gotowy mu po-

móc, ale nic nie rób.

2. Pozwól poszkodowane-

mu na wykas∏anie tego,

co blokuje tchawic´.

REAKCJE ALERGICZNE

Objawy ∏agodnych i ostrych reakcji alergicznych

Wiele reakcji alergicznych przebiega ∏agodnie . Powi-

nieneÊ jednak pami´taç, ˝e ∏agodna reakcja alergicz-

na mo˝e przejÊç w ostrà reakcje alergicznà w zaledwie

kilka minut.

JeÊli poszkodowany nie mo˝e wydobyç z siebie g∏osu,

kaszleç, mówiç czy oddychaç oznacza to, ˝e tchawi-

ca jest zupe∏nie zablokowana:

1. Powiedz poszkodowanemu, ˝e mu pomo˝esz

i staƒ za nim.

2. Wykonaj manewr He-

imlicha

• Stojàc za poszkodo-

wanym obejmij go

ramionami na wyso-

koÊci jego pasa.

Upewnij si´, ˝e sto-

isz pewnie i ˝e nie

stracisz równowagi.

Bàdê gotowy na

udzielenie poszko-

dowanemu pomocy

w przypadku gdyby

straci∏ przytomnoÊç.

• Po∏ó˝ pi´Êç na brzuchu

poszkodowanego – tu˝

powy˝ej p´pka, znacz-

nie poni˝ej mostka.

• Drugà r´kà chwyç

pi´Êç i wykonaj szyb-

kie uciÊni´cie brzu-

cha poszkodowane-

go ruchem do Êrodka i do góry

• Uciski powtarzaj do czasu gdy

Osoba z ∏agodnà reakcjà alergicznà mo˝e

• Mieç zapchany nos, kichaç i odczuwaç sw´dzenie

wokó∏ oczu

• Odczuwaç sw´dzenie skóry

• Mieç czerwonà wysypk´ na skórze

Ostrà reakcj´ alergicznà poznasz po tym, ˝e poszko-

dowany b´dzie mia∏

• TrudnoÊci z oddychaniem

• Opuchni´ty j´zyk i twarz

Post´powanie w przypadku ostrej reakcji alergicznej

JeÊli dostrze˝esz objawy ostrej reakcji alergicznej

powinieneÊ

1. Zadzwoniç lub poleciç komuÊ, aby zadzwoni∏ pod

numer 112 lub 999 i przyniós∏ apteczk´.

2. JeÊli poszkodowany straci przytomnoÊç – rozpo-

czàç resuscytacj´.

3. O ile to mo˝liwe zachowaj próbk´ substancji, któ-

ra wywo∏a∏a reakcj´ alergicznà. Mo˝e to byç

szczególnie przydatne zw∏aszcza, jeÊli by∏ to

pierwszy przypadek reakcji alergicznej u poszko-

dowanego.

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ.

ZAWA¸ SERCA

Do objawów zawa∏u serca mo˝e nale˝eç

• Uczucie dyskomfortu po Êrodku klatki piersiowej

trwajàce wi´cej ni˝ kilka minut lub pojawiajàce

si´ i znikajàce . Uczucie dyskomfortu mo˝e byç

opisane jako ucisk, Êciskanie, rozpieranie lub ból.

JeÊli ktoÊ skar˝y si´ na dyskomfort w klatce piersio-

wej pomyÊl od razu, ˝e mo˝e to byç zawa∏ serca!

• Uczucie dyskomfortu w innych cz´Êciach cia∏a,

np. w jednej lub obu r´kach, szcz´ce, plecach, kar-

ku lub ˝o∏àdku.

– To, co blokowa∏o drogi oddechowe wypadnie po-

szkodowanemu z ust

– B´dzie móg∏ oddychaç i wydawaç dêwi´ki

– Straci przytomnoÊç

JeÊli poszkodowany ma znacznà nadwag´ lub jest

w cià˝y i nie mo˝esz objàç go w pasie, obejmij go na

wysokoÊci klatki piersiowej i wykonaj uciÊni´cia

mostka.

Pierwsza pomoc - warto wiedzieç 3

• TrudnoÊci z oddychaniem.

• Inne objawy , takie jak zimne poty, nudnoÊci lub

zawroty g∏owy.

JeÊli ktoÊ zemdla∏ i potem odzyska∏ przytomnoÊç:

1. PoproÊ, aby pozosta∏ na pod∏odze do czasu a˝

przestanie mu si´ kr´ciç w g∏owie.

2. JeÊli nadal ma zawroty g∏owy unieÊ jego nogi na

wysokoÊç oko∏o 30 cm i trzymaj uniesione a˝ prze-

stanie si´ „kr´ciç w g∏owie”.

3. Sprawdê czy upadajàc osoba nie odnios∏a ˝adnych

urazów.

4. Po ustàpieniu zawrotów g∏owy pomó˝ poszkodo-

wanemu powoli usiàÊç i zach´ç, aby posiedzia∏

chwil´ zanim wstanie.

1. PoproÊ aby chory spokojnie usiad∏.

2. Zadzwoƒ lub poleç komuÊ ˝eby zadzwoni∏ pod

numer 112 lub 999.

3. PoproÊ ˝eby ktoÊ przyniós∏ apteczk´ i defibrylator.

CUKRZYCA I NISKI POZIOM

CUKRU WE KRWI

Poziom cukru we krwi spada, jeÊli osoba chora na

cukrzyc´

– Nie jad∏a

– Nie zjad∏a wystarczajàcej iloÊci w stosunku do

aktywnoÊci (np. çwiczeƒ fizycznych)

– Wstrzykn´∏a sobie zbyt du˝à dawk´ insuliny

4. Przygotuj si´ na to, ˝e mo˝e zaistnieç potrzeba re-

suscytacji i u˝ycia defibrylatora jeÊli chory straci

przytomnoÊç.

Objawy niskiego poziomu cukru we krwi mogà poja-

wiç si´ nagle poprzez:

– Zmian´ zachowania (zdezorientowanie, zde-

nerwowanie)

– Ospa∏oÊç lub nawet utrat´ przytomnoÊci

– G∏ód, pragnienie lub os∏abienie

– Pocenie, bladoÊç

– Drgawki

JeÊli osoba ta mo˝e prze∏ykaç:

OMDLENIA

1. Daj jej do picia lub jedzenia coÊ, co zawiera cu-

kier – sok owocowy, saszetk´ cukru, napój gazo-

wany. Nale˝y jednak zwróciç uwag´, aby nie by∏ to

napój dietetyczny lub bezcukrowy ani zawierajàcy

s∏odzik, poniewa˝ nie podamy wtedy osobie cukru.

2. Zaproponuj osobie, aby spokojnie usiad∏a albo

po∏o˝y∏a si´.

3. O ile osoba nie poczuje si´ lepiej w ciàgu kilku

minut po zjedzeniu albo wypiciu czegoÊ zawiera-

jàcego cukier, zadzwoƒ pod numer 112 lub 999 al-

bo poproÊ kogoÊ ˝eby to zrobi∏.

Omdlenie jest chwilowà utratà ÊwiadomoÊci. Na

chwil´ przed omdleniem „kr´ci si´ w g∏owie”.

Omdlenie trwa nie d∏u˝ej ni˝ minut´. Po odzyskaniu

przytomnoÊci osoba czuje si´ dobrze.

Omdlenie wyst´puje cz´sto, gdy

– Po okresie bezruchu nagle si´ wstanie (zw∏aszcza

jeÊli jest goràco)

– Nagle si´ wstanie po pochylaniu lub kucaniu

– Po otrzymaniu z∏ej wiadomoÊci

JeÊli osoba jest nieprzytomna:

1. Zadzwoƒ pod numer 112 lub 999 albo poproÊ

kogoÊ ˝eby to zrobi∏.

2. Nie dawaj jej niczego do jedzenia ani picia.

3. W razie koniecznoÊci rozpocznij resuscytacj´.

JeÊli komuÊ kr´ci si´ w g∏owie ale wcià˝ jest przy-

tomny:

1. Upewnij si´ ˝e miejsce jest bezpieczne

2. Pomó˝ tej osobie po∏o˝yç si´ na pod∏odze

4 Pierwsza pomoc - warto wiedzieç

UDAR MÓZGU

5. Przez sam ucisk powinno Ci si´ udaç prawie zata-

mowaç krwawienie . D∏onià lub z∏àczonymi palcami

uciskaj opatrunek w miejscu krwawienia. Aby za-

trzymaç krwawienie z otarcia potrzebny jest nie-

wielki ucisk. Aby zatamowaç silne krwawienie ko-

nieczny jest mocniejszy ucisk. JeÊli rana nadal b´-

dzie krwawiç nale˝y do∏o˝yç nowy opatrunek

i mocniej ucisnàç. Po na∏o˝eniu opatrunku nie

zdejmuj go. Podczas zdejmowania opatrunek mo-

˝e oderwaç zakrzep∏à ju˝ krew i zwi´kszyç krwa-

wienia. JeÊli opatrunek przesiàknie krwià nale˝y

na∏o˝yç kolejnà warstw´ i mocniej ucisnàç.

6. JeÊli rana jest na r´ku lub na nodze, unieÊ koƒczy-

n´ powy˝ej poziomu serca ca∏y czas uciskajàc ra-

n´. Nie podnoÊ koƒczyny, jeÊli powoduje to ból

u poszkodowanego.

7. Sprawdê czy sà oznaki wstrzàsu i udziel pomocy

zgodnie z zasadami.

8. Zadzwoƒ lub poproÊ kogoÊ ˝eby zadzwoni∏ pod

numer 112 lub 999 je˝eli:

– Krwawienie jest obfite

– Nie mo˝esz zatrzymaç krwawienia

– Nie jesteÊ pewien, co zrobiç

TRZY najbardziej typowe objawy udaru mózgu to

– WiotkoÊç mi´Êni lub os∏abienie napi´cia mi´-

Êniowego z jednej strony twarzy

– Nag∏e os∏abienie napi´cia mi´Êniowego jednej

strony cia∏a (jednej r´ki lub nogi)

– Nag∏e trudnoÊci z mówieniem lub rozumieniem

Do innych objawów nale˝à nag∏e odr´twienie po jed-

nej stronie cia∏a, trudnoÊci z widzeniem jednym lub

obydwoma oczami, nag∏y, bardzo silny ból g∏owy

(opisywany jako „najgorszy ból g∏owy w ˝yciu”), nag∏e

zdezorientowanie, zawroty g∏owy i utrata równowagi

1. Upewnij si´, ˝e miejsce jest bezpieczne i osoba

nie dozna urazu

2. Zadzwoƒ pod numer 112 lub 999 i przynieÊ ap-

teczk´ albo poproÊ kogoÊ ˝eby to zrobi∏.

3. JeÊli osoba straci przytomnoÊç rozpocznij resuscy-

tacj´ (rozdzia∏ o resuscytacji).

DRGAWKI

Wi´kszoÊç napadów drgawkowych ust´puje po kilku

minutach. Podczas napadu drgawkowego powinie-

neÊ

JeÊli w ranie poszkodowanego tkwi ostry przedmiot, np.

gwóêdê czy nó˝ NIE WOLNO go usuwaç.

JAK POMÓC OSOBIE

Z KRWAWIENIEM Z NOSA

1. Chroniç osob´ przed urazem

a. Odsuwajàc meble lub inne przedmioty

b. Podk∏adajàc poduszk´ lub r´cznik pod g∏ow´

osoby majàcej drgawki

2. Zadzwoniç pod numer 112 lub 999 albo poprosiç

kogoÊ ˝eby to zrobi∏.

Normalne jest, ˝e osoba po napadzie drgawkowym

pozostanie zdezorientowana przez kilka minut. Zo-

staƒ z nià dotàd, a˝ w pe∏ni odzyska przytomnoÊç.

Nie wolno wk∏adaç choremu niczego do ust!

1. Upewnij si´, ˝e miejsce jest bezpieczne dla Ciebie

i osoby, której pomagasz. PoproÊ kogoÊ, aby przy-

niós∏ apteczk´.

2. Zabezpiecz si´ Êrodkami ochrony osobistej.

3. UciÊnij nos z obu stron. Osoba powinna siedzieç

w pozycji pochylonej do przodu.

4. Przez kilka minut zaciskaj jej nos.

5. JeÊli krwawienie nie ustàpi kontynuuj uciskanie

ze zwi´kszonà si∏à.

6. Zadzwoƒ pod numer 112 lub 999 lub poproÊ ˝eby

ktoÊ to zrobi∏, je˝eli:

– Krwawienie nie ustàpi przez 15 minut

– Osoba b´dzie mia∏a trudnoÊci z oddychaniem

KRWAWIENIA

Aby zatamowaç widoczne krwawienie wykonaj po-

ni˝sze czynnoÊci:

1. Upewnij si´, ˝e miejsce jest bezpieczne dla Ciebie

i dla poszkodowanego

2. Poleç komuÊ, aby przyniós∏ apteczk´

3. U˝ywaj Êrodków ochrony osobistej

4. JeÊli poszkodowany jest w stanie to zrobiç, poproÊ

go, aby przycisnà∏ do rany du˝y czysty opatrunek.

Ty w tym czasie w∏ó˝ r´kawiczki ochronne i os∏o-

n´ oczu

WSTRZÑS

Wstrzàs rozwija si´ wówczas, gdy do komórek cia∏a

nie dociera wystarczajàca iloÊç krwi. U osób doro-

s∏ych wstrzàs wyst´puje najcz´Êciej, gdy

– Osoba ta straci du˝o krwi poprzez krwawienie

zewn´trzne lub wewn´trzne

– Ma rozleg∏y zawa∏ serca

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: