Typologia E.Kretschmera Budowa ciała: LEPTOSOMATYK PYKNIK ATLETYK Temperament: SCHIZOTYMIK CYKLOTYMIK IKSOTYMIK ------------------------------ ----- Typologia W.H.Sheldona Budowa ciała: EKTOMORFIK ENDOMORFIK MEZOMORFIK Temperament: CEREBROTONIK WISCERTONIK SOMATONIK ------------------------------ ----------------- Typologia Pawlowa SANGWINIK FLEGMATYK CHOLERYK MELANCHOLIK
- koncepcji Heymansa i Wiersmy (typy temperamentu: AEP i te + ) - CECHY TEMPERAMENTU W TEORII tHOMASA I cHESS - wymiary roznic indywidualnych w nawiazaniu do teorii aktywacji (jak ma introwertyk a jak ekstrawertk ta tabelka) - do czego prowadzi duz aintensywność reagowania - do czego prowadzi mała intensywnośc reagowania - reaktywnośc we wczesniejszym ueciu RTT a inne cechy temperamentu - laboratoryjna diagnoza ruchliwosci i reaktywnosci - kwestionariusze i opis skal ( napewno było o wersji dla dzieci EAS)
- ROLA CZYNNIKÓW GENETYCZNYCH W GENEZIE RÓZNIC INDYWIDUALNYCH - bliźnietach monozygotyczne - bliżnieta dyzygotyczne - rodzeństwo -rodzic dziecko Zaznaczyć co zalicza sie do osob wyskokoreaktywnych a co do nisko reaktywnych - czynniki specyficzne a czynnik G - analiza czynnikowa -inteligencja płynna i skrystalizowana - 5 typów inteligencji Gardnera wiedziec ile jest operacji i jakie w trójwymiarowym modelu strukturalnym intelektu, jak u Guliforda i Gardera - triarchiczna teoria inteligencji
- A E P TYP TEMPERAMENTU: + + + pasjonat + + - choleryk + - + flegmatyk + - - sangwinik - + + sentymentalny - + - nerwowy - - + apatyczny - - - amorficzny
- 1. schizomityk u Shledona = cerebrotonik, 2. czym jest wskaźnik odziedziczalności = stosunek wariancji genotypowej do fenotypowej. 3. osoby wysoko reaktywne są = Kagan = temperament zahamowany: nieśmiałość i powściągliwość 4. IQ osoba ma 85= znajduje sie w pierwszym odchyleniu standardowym ponizej sredniej, 5. rozszyfrować EAS = • Model EAS A.H. Bussa i R. Plamina = Składniki temperamentu; = teoria aktywacji?! to genetyczna teoria temperamentu emocjonalność (emotionality)› niezadowolenie ›strach ›złość aktywność (activity) – siła i tempo reakcji ruchowych towarzyskość (sociability) 6. mało reaktywna i mało aktywna = niezharmonizowana z niedosymulowaniem się, 7. kto z wymienionych był za równorzędną teoria intel. ? „szkoła amerykańska” o E.I.Thorndike (1920) o I.I.Thurstone (1938)7 podstawowych zdolności umysłowej o J.F. Guilford (1967)- teoria „atomiczna”, przedstawia aż 120 niezależnych od siebie teorii ? Współcześnie: o H.Gardner Kelley - 5 równorzędnych czynników niezależnych od siebie 8. jakie zadania nadają się do badania int. płynnej= Rozumowanie indukcyjne - klasyfikacja - szeregowanie - analogie np.figury geometryczne 9. rozpoznaj wśród zadań te do badania int. społecznej = material badan behawioralny: a) percepcyjny (rysunki, fotografie) b) werbalny (opisy zachowań, sytuacji społecznych itp.) rozpoznawanie stanów psychicznych i relacji społecznych, rozumienie norm, przewidywania konsekwencji zachowań (myślenie przyczynowo-skutkowe), 10. analiza czynnikowa to, = – to podstawowa metoda badań nad strukturą zdolności. Metoda statystyczna służąca wyróżnieniu w ramach jakiegoś konstruktu (na przykład inteligencji) hipotetycznych czynników składowych (tu zdolności). Jest oparta na badaniach układu wzajemnych korelacji miedzy wynikami wielu różnych zadań umysłowych. 11. ile podstawowych zdolności według Guilforda w wytwarzaniu dywergencyjnym = 180 ? 120? - to jest zle nie wiem ile 12. co to jest czas inspekcji = (inspection time - IT), czas potrzebny do rozróżnienia 2 prostych bodźców percepcyjnych
- 13. subteroia kontekstu = Funkcja inteligencji – adaptacja do świata zewnętrznego Trzy formy adaptacji: - dostosowywanie do wymagań środowiska - wybór środowiska - przekształcanie środowiska . Zróżnicowanie wymagań środowiskowo-kulturowych ? zróżnicowanie treści inteligentnych zachowań i form, jakie przybiera inteligencja . Idea testów czystych kulturowo jest pozbawiona sensu . Postulat: wykrywanie kulturowo wyznaczonych treści inteligentnych zachowań (np. analiza „ukrytych teorii inteligencji”); wyodrębnione czynniki: zdolności rozumowania, zdolności werbalne, inteligencja społeczna (umiejętność korzystania z wytworów cywilizacji oraz radzenia sobie z ludźmi) 14. komponenty nabywania wiedzy= • Selektywne kodowanie (przyjmowanie) • Selektywne kombinowanie (integrowanie) • Selektywne porównywanie 15. jakie korelacje IQ są najwyższe - między rodzeństem razem po kolei Bliźnięta monozygotyczne Bliźnięta monozygotyczne wychowywane oddzielnie Bliźnięta dyzygotyczne Zwykłe rodzeństwo Rodzic – dziecko Dziadek(babka) – wnuk (wnuczka) Rodzeństwo przyrodnie Kuzyni 16. co ze sobą koreluje w RTT Strelaua, 17. wychowanie a style poznawcze = Na kształtowanie się stylu poznawczego dziecko wpływa wychowanie, zwłaszcza wymiar kontroli/swobody. 19. czemu sprzyja wysoka reaktywność = Kagan = temperament zahamowany: nieśmiałość i powściągliwość, (duża reaktywność=łatwość powstawania i intensywność reakcji)
- 20. laboratoryjna diagnoza ruchliwości = przykładowe wskaźniki: • Czas trwania obrazu następczego – bodziec zniknął, a badany nadal go np. widzi; • Krytyczna częstotliwość migotania – jak małe odstępy migotania jest badany w stanie zauważyć; • Krytyczna częstotliwość zmiany bodźców (niezbędna do nadążania za reakcjami) – np. naciskanie raz lewego, raz prawego przycisku w odpowiedzi na pojawianie się przedstawicieli dwóch różnych kategorii, np. roślin i zwierząt; im tempo, za którym badany nadąża, jest większe, tym ma on większą ruchliwość; • Łatwość przeróbki znaczenia sygnałowego bodźców – np. dostosowywanie się do zmieniającej się instrukcji; im ta łatwość jest większa, tym badany jest bardziej ruchliwy; 21. wytłumaczyć lęk u impulsywnych = Wg Kagana impulsywność jest sposobem na radzenie sobie z lękiem. Problem rodzi bowiem napięcie (także lęk), a impulsywność pozwala szybko sobie z nim poradzić. Ludziom bowiem łatwiej myśleć, że można sobie z czymś szybko poradzić. Jest to jeden z rodzajów samoutrudniania – rzucania kłód pod własne nogi. Wg Messera – to refleksyjna osoba ma silny lęk; lęk ten jest zgeneralizowany, jest lękiem przed nieadekwatnością; badania to potwierdziły. Pomysły godzące obie koncepcje: wszystko zależy od rodzaju lęku. Jeśli osoba lęka się, że ma niskie kompetencje intelektualne, to dominuje impulsywność. Wysoka samoocena, ale lęk przed niepowodzeniem i dezaprobatą społeczną powoduje natomiast refleksyjność (opłaca się ona komuś, kto wierzy, że może mu się udać). jeszcze z drugiej grupy: 22. kto w modelach równoległych wspominał o int. społecznej = H. GARDNER ale tez E.L. THORNDIKE 23. co to jest dewiacyjny iloraz inteligencji = (D. Wechsler) – 100 oznacza średnią 24. IQ 120= drugie odchylenie standardowe powyzej sredniej, 25. co mówi teoria Cattela o inteligencji płynnej = gf - inteligencja płynna (fluid) Nie ma swojego kształtu - ogólny potencjał intelektualny - to, co wpływa na funkcjonowanie mózgu - uwarunkowany biologicznie (genetycznie) - niezależny od doświadczenia 26. ECT = Założenie: inteligencja pojawia się w szybkości wykonywania elementarnych zadań poznawczych (elementary cognitive tasks = ECT) - zadania wymagające reakcji prostej - zadania wymagające reakcji prostej z wyborem - wzrokowe przeszukiwanie serii - pamięciowe przeszukiwanie serii - porównywanie bodźców (np. dwóch linii) przy krótkim czasie prezentacji - testy weryfikacji remantycznej (?) np. porównywanie informacji przedstawionych w różnych kodach 27. z czego wnioskujemy, że istnieje czynnik g, 28. ze 3 pytania o małą reaktywność, 29. z czym koreluje reaktywność emocjonalna = Cechy energetyczne: reaktywność emocjonalna, wrażliwość sensoryczna, wytrzymałość (wyodrębnione z reaktywność w wersji wcześniejszej) i aktywność.??? 30. czym charakteryzują się hierarchiczne modele intelig. - czynnik g? sktystalizowana i plynna inteligencja? 31. kto tworzył hierarch. modele int.= C. Spearman (czynnik g)??? tworzyl czy stworzyl? stworzyl nie wiem kto tworzyl jest nizej plus dodatkowe pytania 32. przedstawiciele hierarchicznej ? „szkoła brytyjska”: o C. Burt (1949) o P.E.Vernon o B.B Catell ? Współcześnie: S.I. Horn (J.L. HORN, HOFER 9 czynnikow 2 stopnia) o J.Caroll C. Spearman 33. co to jest teoria inwestowania = Inteligencja skrystalizowana powstaje na skutek zaangażowania = Teoria inwestowania. Po 15 roku życia inteligencja płynna spada a skrystalizowana pozostaje bez zmian 34. Inteligencja intrapersonalna = rozumienie samego siebie, własne potrzeby,pragnienia, mocne i słabe strony = H. GARDNER 35. dowody na inleligencje rownorzedna = Dowody odrębności poszczególnych rodzajów inteligencji: 1. Wybiórcze podleganie zaburzeń wskutek uszkodzeń mózgu. 2. Różnice intraindywidualne (wewnątrzosobnicze). 3. Możliwość wskazania podstawowych dla danej inteligencji operacji umysłowych. 4. Odrębność dróg rozwojowych (rożne tempo rozwoju). 5. Odrębność historii ewolucyjnej. 6. Możliwość jednoczesnego wykonywania zadań angażujących rożne inteligencje. 7. Brak korelacji między testami angażującymi rożne inteligencje i występowanie korelacji między różnymi rodzajami zadań angażujących tę samą inteligencję. 8. Związek z kulturowo wyodrębnionymi zakresami działania i symbolami 36. co to jest wiek umysłowy (A. Binet) – wynik testu wyrażany wiekiem, w jakim jest przeciętnie uzyskiwany w populacji (dot. dzieci) - klasyczny iloraz inteligencji (Stern) IQ = (wiek umysłowy/ wiek życia) x 100 Też tylko dla dzieci 37. co to jest CAT = testowanie adaptacyjne (CAT – Computer Adaptive Testing) - dostosowanie zakresu badania do jakości odpowiedzi i psychometrycznych parametrów zadań („indywidualna droga po teście”) - podawanie wskazówek dostosowanych do rodzaju błędu 38. Kagan = - temperament zahamowany: nieśmiałość i powściągliwość, (duża reaktywność=łatwość powstawania i intensywność reakcji) - temperament niezahamowany: towarzyskość i spontaniczność 39. Wg Graya introwertyk= lęk+ brak impulsywności; ekstrawertyk= brak lęku+impulsywność
- na pewno na egzaminie bylo cos o P300
- "kto uzyskal 8 stanin. to znaczy ze a) w normie b) powyzej itd" 11. ile podstawowych zdolności według Guilforda w wytwarzaniu dywergencyjnym
- 11. ile podstawowych zdolności według Guilforda w >wytwarzaniu dywergencyjnym wdłg. mnie = 30. w.dywergencyjne tj. operacja (1)x (5)rodzaje treści (figural,symb,sem,behaw)x (6)typów (klasy, relacjeit
- 1.A czy ktoś może wie co dokładnie znaczą cechy u Cloningera (Samokierowanie, współpraca,autotranscendencja) . Zwłaszcza to ostatnie..? 2.i jakie metakompo. są wdłg. Sternberga wykorzystywane do myślenia indukcyjnego?
- inteligencja dziecka z wiekiem...., korelacja miedzy inteligencja dziecka a wyksztalceniem rodzicow swiadczy o...., testy inteligencji pozwalaja na..., BIS, co mierzy skala SPH w PTS, osoba o wysokiej reaktwnosci...., czym sie charakteryzuje ekstrawertyk, do jakiej terii jest test DOTS-R, trudny temperament u Thomasa i Chess, cos odnosnie koncepcji Gray'a.
- o czym świadczy/ z czym jest związane korelacja mdz wysokim IQ u dzieci a wykształceniem rodziców ?
- Zakres treściowy egzaminu INTELIGENCJA – PODEJŚCIE PSYCHOMETRYCZNE Hierarchiczne koncepcje inteligencji – nazwiska reprezentantów; pojęcie czynnika g; inteligencja płynna a inteligencja skrystalizowana Teorie czynników równorzędnych – istota tego podejścia; nazwiska reprezentantów; model Guilforda! Testy inteligencji – cechy specyficzne testów (zwłaszcza standaryzacja i normalizacja); typy zadań mierzących różne zdolności (także społeczne); problem „czystości kulturowej”; dewiacyjny iloraz inteligencji (w odróżnieniu od klasycznego) INTELIGENCJA – PODEJŚCIA BIOLOGICZNE I POZNAWCZE Elementarne zadania poznawcze i uzyskiwane w nich wskaźniki (np. czas reakcji, czas inspekcji); ich zalety; dane świadczące o ich trafności Psychofizjologiczne wskaźniki inteligencji (cechy potencjałów wywołanych skorelowane z inteligencją) Teoria Sternberga – główne tezy subteorii kontekstu i subteorii doświadczenia; rodzaje komponentów; funkcje metakomponentów TEMPERAMENT – RÓŻNE KONCEPCJE Kretschmer i Sheldon Pawłow (typologia) Neopawłowiści Interakcyjna Teoria Temperamentu (Thomas i Chess); pojęcie „dobroci dopasowania” Genetyczna Teoria Temperamentu (Buss i Plomin) Ekstra – introwersja Gray REGULACYJNA TEORIA TEMPERAMENTU STRELAUA Cechy temperamentu i związki między nimi; pojęcie zharmonizowanej i niezharmonizowanej struktury temperamentu; typy zharmonizowania i niezharmonizowania Reaktywność a aktywowalność, zapotrzebowanie na stymulację i ekstra-introwersja Reaktywność a styl działania i cechy osobowości Laboratoryjne wskaźniki reaktywności i ruchliwości Parcjalność temperamentu GENEZA RÓŻNIC INDYWIDYALNYCH Pojęcie wskaźnika odziedziczalności Związek między korelacją inteligencji a stopniem pokrewieństwa Zmiany temperamentu pod wpływem niedoboru lub nadmiaru stymulacji środowiskowej (model Eliasza) STYL POZNAWCZY Pojęcie stylu poznawczego Refleksyjność – impulsywność, zależność – niezależność od pola, abstrakcyjność – konkretność pojęcie; pomiar; znaczenie; uwarunkowania INNE Pojęcie różnic intraindywidualnych Analiza czynnikowa (ogólna idea) schizomityk u Shledona = cerebrotonik, czym jest wskaźnik odziedziczalności, osoby wysoko reaktywne są, IQ, osoba ma 85, rozszyfrować EAS, mało reaktywna i mało aktywna = niezharmonizowana z niedosymulowaniem się, kto z wymienionych był za równorzędną teoria intel., jakie zadania nadają się do badania int. płynnej, rozpoznaj wśród zadań te do badania int. społecznej, analiza czynnikowa to, ile podstawowych zdolności według Guilforda w wytwarzaniu dywergencyjnym, co to jest czas inspekcji, subteroia kontekstu, komponenty nabywania wiedzy, jakie korelacje IQ są najwyższe - między rodzeństem razem, co ze sobą koreluje w RTT Strelaua, wychowanie a style poznawcze, czemu sprzyja wysoka reaktywność, laboratoryjna diagnoza ruchliwości,wytłumaczyć lęk u impulsywnych.
- kto w modelach równoległych wspominał o int. społecznej, co to jest dewiacyjny iloraz inteligencji, IQ 120, co mówi teoria Cattela o inteligencji płynnej, ECT, z czego wnioskujemy, że istnieje czynnik g, ze 3 pytania o małą reaktywność, z czym koreluje reaktywność emocjonalna, czym charakteryzują się hierarchiczne modele intelig., kto tworzył hierarch. modele int.
- schizomityk u Shledona = cerebrotonik, czym jest wskaźnik odziedziczalności, osoby wysoko reaktywne są, IQ, osoba ma 85, rozszyfrować EAS, mało reaktywna i mało aktywna = niezharmonizowana z niedosymulowaniem się, kto z wymienionych był za równorzędną teoria intel., jakie zadania nadają się do badania int. płynnej, rozpoznaj wśród zadań te do badania int. społecznej, analiza czynnikowa to, ile podstawowych zdolności według Guilforda w wytwarzaniu dywergencyjnym, co to jest czas inspekcji, subteroia kontekstu, komponenty nabywania wiedzy, jakie korelacje IQ są najwyższe - między rodzeństem razem, co ze sobą koreluje w RTT Strelaua, wychowanie a style poznawcze, czemu sprzyja wysoka reaktywność, laboratoryjna diagnoza ruchliwości,wytłumaczyć lęk u impulsywnych. kto w modelach równoległych wspominał o int. społecznej, co to jest dewiacyjny iloraz inteligencji, IQ 120, co mówi teoria Cattela o inteligencji płynnej, ECT, z czego wnioskujemy, że istnieje czynnik g, ze 3 pytania o małą reaktywność, z czym koreluje reaktywność emocjonalna, czym charakteryzują się hierarchiczne modele intelig., kto tworzył hierarch. modele int.
- na pantoflu udało mi się znaleźć przykłady pytań, które były zadawane jeszcze wtedy, gdy na pri były pytania otwarte...np. były to takie pytania: 1. Jakie są założenia hierarchicznych modeli inteligencji? 2. Podaj przykłady metakomponentów wykorzystywanych wg Sternberga w myśleniu indukcyjnym. 3. Wskaźnik odziedziczalności - wzór Falconera 4. Jakie są największe zalety kwestionariuszowych i obserwacyjnuch metod pomiaru temperamentu. 5. Co oznacza termin aktywowalność?? 6. Podaj przykład metody diagnozy stylu poznawczego. 1) wyjasnij pojecie metakomponentów 2) podaj przyklad zadania do badania zdolnosci wzrokowo-przestrzennych 3) wyjasnij pojecie odziedziczalnosci 4) jaki jest i czym sie tlumaczy zwiazek miedzy reaktywnoscia a aktywnoscia w RTT 5) glowne tezy koncepcji Pawlowa 6) co sprzyja ksztaltowaniu sie u dziecka niezaleznego od pola stylu poznawczego
psychUW