index2ZZ.pdf

Praca i Zdrowie

Æwiczenia ewakuacyjne - kłopotliwy obowi±zek czy co¶ znacznie wiêcej?

04.11.2009

Tragiczne wydarzenia z przed o¶miu lat, w wyniku których runêły wie¿e World Trade Center w Nowym

Jorku, kosztowały ¿ycie blisko 3 tysiêcy ludzi. To z jednej strony ogromna liczba, ale je¿eli wzi±æ pod

uwagê, ¿e ka¿dego dnia w obu tych budynkach przebywało jednocze¶nie nawet 25 tysiêcy osób, to

sprawn± ewakuacjê i uratowanie ludzi nale¿y oceniæ jako niew±tpliwy sukces słu¿b ratowniczych.

Dlaczego było to mo¿liwe?

Odpowied¼ jest stosunkowo prosta. Zadziałały tu trzy elementy. Pierwszy, to znakomicie zaprojektowana

konstrukcja wie¿, które pomimo ogromnych uszkodzeñ mechanicznych bêd±cych skutkiem uderzenia

wa¿±cych po blisko 200 ton samolotów, eksplozji i po¿aru podsycanego tysi±cami litrów wylanego do

wnêtrza budynków paliwa, wytrzymały jeszcze kilkadziesi±t minut. Drugi, to powszechny w USA nawyk

¶cisłego przestrzegania przepisów przeciwpo¿arowych bêd±cy efektem bezwzglêdnej reakcji słu¿b

porz±dkowych na ka¿de zauwa¿one zaniedbania. I trzeci, to prowadzona ju¿ od przedszkola nauka

zachowania siê w sytuacjach zagro¿enia. Nawet najmłodsze dzieci, na pocz±tku ka¿dego roku szkolnego,

odbywaj± cykl szkoleñ, teoretycznych i praktycznych, prowadzonych oczywi¶cie w formie i sposobie

przekazu dostosowanym do wieku, polegaj±cy na nauce samodzielnego reagowania na ustalony sygnał

alarmowy, wpojenia obowi±zku natychmiastowego i bezdyskusyjnego wypełniania poleceñ opiekunów

oraz zbiórki po ewakuacji w okre¶lonym, ustalonym wcze¶niej miejscu. Cykliczne szkolenia w tej

dziedzinie przechodz± te¿ nauczyciele i cały personel pomocniczy placówek o¶wiatowych.

Wy¶miane lekcje przysposobienia obronnego

Tymczasem w Polsce jedynym obowi±zkowym szkoleniem zahaczaj±cym o tê bran¿ê jest szkolenie

wstêpne oraz powtarzane raz na kilka lat szkolenia okresowe z zakresu bhp, w których czas przeznaczony

na bardzo szeroko pojêt± tematykê bezpieczeñstwa wynosi, zgodnie z ramowymi programami, zaledwie

od jednej do dwóch godzin lekcyjnych. Prowadzone w latach siedemdziesi±tych i osiemdziesi±tych

ubiegłego stulecia próbne ewakuacje w ramach lekcji przysposobienia obronnego i æwiczeñ powoływanych

w wiêkszych zakładach pracy formacji Obrony Cywilnej zostały po zaistniałych w 1989 roku przemianach

ustrojowych nie tylko zaniechane, ale wrêcz wy¶miane jako zbyteczny relikt niechlubnej przeszło¶ci. Tych

kilka lat zaniedbania spowodowało lukê, któr± opornie i powoli zacz±ł wypełniaæ wprowadzony dopiero w

2003 roku obowi±zek organizowania praktycznego sprawdzenia warunków ewakuacji, czyli mówi±c

pro¶ciej - æwiczeñ ewakuacyjnych. Niestety, opór materii okazał siê na tyle silny, ¿e obowi±zek ten

wprowadzono jedynie w odniesieniu do obiektów, w których mo¿e przebywaæ ponad 50 stałych

u¿ytkowników, a same æwiczenia musz± byæ przeprowadzane nie rzadziej ni¿ raz na... dwa lata!

Wprawdzie istnieje nakaz powiadamiania o takich æwiczeniach wła¶ciwego miejscowo komendanta

Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej, ale nie s±dzê, aby którakolwiek jednostka PSP prowadziła ich ewidencjê lub

wyci±gała jakiekolwiek konsekwencje wobec osób w ogóle lekcewa¿±cych ów obowi±zek. Do tego, w my¶l

ironicznej zasady &bdquo;Polak potrafi”, w celu maksymalnego uproszczenia wykonania

obowi±zku, wcale nie s± rzadkie przypadki organizowania tych æwiczeñ w okresie szczytu urlopowego,

kiedy w obiekcie przebywa minimalna liczba pracowników. Pewn± jaskółk±, daj±c± nadziejê na pozytywne

zmiany, była wprowadzona w styczniu tego roku nowelizacja Kodeksu pracy, nakazuj±ca pracodawcom

zatrudnianie specjalistów w dziedzinie ochrony przeciwpo¿arowej. Niestety, pod wpływem szumu

medialnego, wznieconego przez niektórych, za wszelk± cenê szukaj±cych taniej popularno¶ci

dziennikarzy, lituj±cych siê nad kieszeni± pracodawców zobowi±zanych do pokrywania kosztów szkolenia

inspektorów ppo¿., politycy w kolejnej, lipcowej nowelizacji Kodeksu pracy, bardzo szybko obowi±zek ten

uchylili, pozwalaj±c powierzaæ te niezwykle odpowiedzialne zadania osobom bez jakichkolwiek kwalifikacji

(sic!), nie mówi±c ju¿ o predyspozycjach pozwalaj±cych w krytycznej chwili zapanowaæ nad

zdezorientowanym czy spanikowanym tłumem.

A problematyka szybkiej i przebiegaj±cej bez zakłóceñ ewakuacji budynków czy innych obiektów

u¿yteczno¶ci publicznej nie jest wcale taka prosta. Aby w sytuacji zagro¿enia obiekt mógł byæ szybko i

sprawnie opuszczony przez ludzi, musi byæ spełnionych szereg warunków.

Trzy grzechy główne

Po pierwsze, w¶ród objêtych ewakuacj± osób potrzebna jest dobra wola, zrozumienie powagi sytuacji,

¿elazna dyscyplina, a przede wszystkim ¶wiadomo¶æ ewentualnych skutków zagro¿enia. Niestety, osoby

nieprzeszkolone w zakresie zagro¿eñ, w sytuacji gdy to zagro¿enie nie jest bezpo¶rednio widoczne,

zwyczajnie je lekcewa¿±. Przykładem mog± byæ alarmy spowodowane uzyskaniem informacji o

podło¿onym ładunku wybuchowym. Ka¿da próba alarmowego opró¿nienia kina, teatru czy hipermarketu

skutkuje w Polsce niepotrzebnymi i nic nie daj±cymi dyskusjami z ochron±. Podobny brak zrozumienia

http://www.pracaizdrowie.com.pl

Kreator PDF

Utworzono 8 July, 2010, 23:44

Praca i Zdrowie

prezentuj± te¿ niektórzy pracodawcy, uwa¿aj±c æwiczenia ewakuacyjne, a zwłaszcza propozycjê

powi±zania tych æwiczeñ ze stosownym, przeprowadzonym wcze¶niej szkoleniem, za zwyczajn± stratê

czasu.

Po drugie, bardzo wa¿ne jest wła¶ciwe przygotowanie obiektu do ewakuacji. Polega ono na wła¶ciwym

wytyczeniu, oznakowaniu i wyposa¿eniu w niezale¿nie zasilane o¶wietlenie dróg ewakuacyjnych. O ile w

obiektach nowych problem jest jako tako rozwi±zany (owe &bdquo;jako tako” wynika z czêstego

ł±czenia o¶wietlenia bezpieczeñstwa z oznakowaniem ewakuacyjnym przy u¿yciu nieodpowiadaj±cych

Polskim Normom, a tym samym nie zawsze zrozumiałych i wła¶ciwie rozmieszczonych piktogramów), o

tyle namówienie wła¶cicieli starszych obiektów do zakupu i monta¿u lamp ewakuacyjnych graniczy niemal

z cudem. Przykładem mog± byæ choæby starsze budynki szkolne czy… ko¶cioły, które z punktu

widzenia przepisów s± przecie¿ obiektami kwalifikowanymi do najwy¿szej kategorii zagro¿enia ludzi ZL I.

Jeszcze jednym, czêsto popełnianym w Polsce grzechem, jest powszechne w budynkach biurowych

umieszczanie na korytarzach bêd±cych czê¶ci± drogi ewakuacyjnej szaf, kserokopiarek, chwilowo

zbêdnych biurek czy pudełek zawieraj±cych zapas papieru.

I wreszcie sprawa trzecia, najwa¿niejsza. wiêcej w numerze 11/2009

http://www.pracaizdrowie.com.pl

Kreator PDF

Utworzono 8 July, 2010, 23:44

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: