PEDAGOGIKA SPECJALNA – wykład 4 – 8.11.2011
Materializm
Idealizm
Nominalizm (podejście indywidualne)
1. model indywidualistyczno-materialistyczny. Niepełnosprawność jest odchyleniem w rozwoju psychofizycznym jednostki.
2. model indywidualistyczno-idealistyczny niepełnosprawności jest szczególną postacią indywidualnej tożsamości jednostki (identyfikowanie się z niepełnosprawnością)
Realizm (podejście społeczne)
3. model społeczno-kreacyjny.
Niepełnosprawność jest materialnym produktem panujących stosunków społeczno-ekonomicznych
4. model konstruktywistyczny. Niepełnosprawność jest szczególną relacją między jednostką i otoczeniem społecznym, nie zaś cechą jednostki
Tożsamość- poczucie własnego ja, struktura psychiczna, zawiera wydarzenia dotyczące naszych cech, stosunków, są najbardziej charakterystyczne dla danej jednostki. Do czego mamy predyspozycje. Można wyodrębnić elementy centralne (schematowi) i peryferyjne (aschematowe)
Centralne
Peryferyjne- mamy świadomość ich istnienia ale nie uważamy ich za ważne w naszym opisie.
Tożsamość powstaje w wyniku procesu aktywności własnej (obserwacji siebie w działaniu, podejmowanie celu, wyzwania) – reakcje społeczne na nas (co ludzie o nas sądzą). Nie sa się utrzymać tożsamości jeżeli ona nie ma społecznego wsparcia.
1) Jakie miejsce w strukturze osób z niepełnosprawnością zajmuje ta dysfunkcja i od czego to zależy?
- wynika, że najczęściej jest centralną za to różnie obrabianą przez niepełnosprawnych (jest przez nich wypierana)
2) Treści i struktura zachowań osób niepełnosprawnych różni się od struktury treści i zachowań osób pełnosprawnych
- inna struktura tożsamości, bardziej wszystko przeżywa
3) Jakie tożsamości społeczeństwo narzuca osobom niepełnosprawnym a jakie wzbrania?
- Narzuca mu osobowość dziecka.
Model konstruktywistyczny- relacja rozbieżności, jednostka nie jest w stanie spełnić oczekiwań jakie stawiają jej role społeczne.
M. Wormock (1978) – część niepełnosprawnych jest w szkoła specjalnych chociaż mogliby być nauczani w normalnych szkołach,
dzieci i młodzież, które nie mają orzeczeń o niepełnosprawnościach ale widoczne problemy w nauce i zachowaniu a chodzą do normalnej szkoły.
Koncepcja niepełnosprawności H.Baha:
Wychodzi od terminu ZAKŁÓCENIE-
Niewystarczająca równowaga między indywidualnymi dyspozycjami jednostki, warunkami jej życia i działania oraz wymaganiami stawianymi jej przez otoczenie.
->dyspozycje indywidualne – wszystkie wzajemnie powiązane cechy i możliwości człowieka, somatyczne, emocjonalne i poznawcze. Jeśli one odbiegają negatywnie od normy nazywamy to USZKODZENIEM.->warunki życia i działania – wszystkie materialne, biologiczne, kulturowe i społeczne okoliczności w których żyje jednostka (człowiek), jeśli warunki te negatywnie odbiegają od normy nazywamy to POKRZYWDZENIEM.->wymagania – jawne i ukryte oczekiwania, z którymi jednostka jest konfrontowana, czyli którym jednostka powinna sprostać. Poziom wymagań może być dostosowany do człowieka i warunków działania, może być za niski oraz za wysokie. Jeżeli wymagania względem jednostki są za wysokie to mamy do czynienia z PRZECIĄŻENIEM.
Każdym z tych czynników można manipulować.
3 poziomy nasilenia zakłócenia wg. Baha:
Najlżejszy- zagrożenie,
cięższy- zaburzenie,
najcięższy- niepełnosprawność.
kasiek.aps