Kwiecień vs. Poland - art. 10 EKPCZ.pdf

(105 KB) Pobierz
Biuletyn2007_1-sklad2.indd
EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA
SEKCJA CZWARTA
SPRAWA KWIECIEŃ przeciwko POLSCE
(SKARGA numer 51744/99)
WYROK – 9 stycznia 2007
W sprawie Kwiecień przeciwko Polsce,
Europejski Trybunał Praw Człowieka (Sekcja Czwarta), zasiadając jako
Izba składająca się z następujących sędziów:
Pan N.B RATZA , Przewodniczący ,
Pan J.C ASADEVALL ,
Pan G.B ONELLO ,
Pan K.T RAJA ,
Pan L.G ARLICKI ,
Pani L.M IJOVIĆ ,
Pan J.Š IKUTA , sędziowie ,
oraz Pani F.E LENS -P ASSOS , Zastępca Kanclerza Sekcji ,
obradując na posiedzeniu zamkniętym 5 grudnia 2006,
wydaje następujący wyrok, który został przyjęty w tym dniu:
POSTĘPOWANIE
1. Sprawa rozpoczęła się wnioskiem (nr 51744/99) przeciwko Rzeczy-
pospolitej Polskiej, złożonym na podstawie art. 34 Europejskiej Konwencji
Praw Człowieka i Podstawowych Wolności („Konwencja”) przez obywatela
polskiego, pana Leszka Kwietnia („skarżący”) w dniu 7 kwietnia 1999 r.
2. Skarżący był reprezentowany przez panią K. Miszczuk, prawnika
praktykującego w Świdnicy. Rząd polski („Rząd”) był reprezentowany przez
swojego przedstawiciela, pana Jakuba Wołąsiewicza z Ministerstwa Spraw
Zagranicznych.
3. Skarżący twierdził, przede wszystkim, że postępowanie prowadzone
przeciwko niemu na podstawie art. 72 Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad
127
powiatów i sejmików województw, naruszyło jego prawo do swobody wypo-
wiedzi, zagwarantowanej w art. 10 Konwencji.
4. W dniu 15 marca 2005 r. Trybunał orzekł o częściowej dopuszczalno-
ści skargi oraz postanowił zakomunikować ją Rządowi w odniesieniu do za-
rzutów dotyczących niesprawiedliwego postępowania przeciwko skarżące-
mu, jak również naruszenia jego prawa wolności wypowiedzi. Na podstawie
art. 29 § 3 Konwencji Trybunał zdecydował rozpoznać w tym samym terminie
merytoryczną zasadność sprawy, jak i jej formalną dopuszczalność.
FAKTY
I. OKOLICZNOŚCI SPRAWY
5. Skarżący urodził się w 1949 r. i mieszka w Dzierżoniowie. W prze-
szłości prowadził zakład naprawy pojazdów.
6. Skarżący był stroną wielu postępowań administracyjnych przed
Urzędem Rejonowym w Dzierżoniowie, które dotyczyły planów zagospo-
darowania przestrzennego oraz sporów sąsiedzkich powstałych w tle. Skar-
żący uważał, że decyzje Urzędu Rejonowego wydane w jego sprawach były
błędne i bezprawne. Jako dowód podnosił fakt, że były one często znoszone
na podstawie decyzji wydawanych przez władze administracyjne wyższego
szczebla. Przekonania tego nabrał m.in., w wyniku postępowania admini-
stracyjnego, w którym Urząd Rejonowy w swojej decyzji z dnia 25 marca
1996 r. (nr BA-7355-D/21/10/96) nakazał mu rozebranie budowli (zbiorni-
ka), znajdującego się na jego nieruchomości, jako wzniesionego nielegalnie.
W wyniku odwołania wniesionego przez skarżącego decyzja ta została uchy-
lona w dniu 28 listopada 1996 r. (nr BA-7355-D/21/24/95-96) przez Urząd
Wojewódzki, który stwierdził, że budowle te zostały wzniesione zgodnie
z prawem. Skarżący wskazał również decyzję Urzędu Rejonowego z dnia
4 maja 1998 r., w której odmówiono mu zatwierdzenia projektu i udziele-
nia pozwolenia na budowę. W dniu 30 lipca 1998 Wojewoda Wałbrzyski,
w wyniku odwołania wniesionego przez skarżącego, uchylił zaskarżoną de-
cyzję, zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę (decy-
zja nr 145/98).
7. Kierownikiem Urzędu Rejonowego w Dzierżoniowie był pan S.L.,
który kandydował do rady powiatu w wyborach samorządowych, które miały
odbyć się w dniu 11 października 1998 r. 21 września 1998 r. skarżący wysłał
list otwarty do pana S.L., w którym wezwał go do wycofania się z udziału
w wyborach. Kopie listu skarżący wysłał również do Wojewody Wałbrzyskie-
go, Sejmiku Wojewódzkiego, Rady Miejskiej w Dzierżoniowie, burmistrzów,
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz wielu lokalnych gazet. Tysiąc kopii
128
tego listu udostępnionych zostało mieszkańcom gminy. Zgodnie z twierdze-
niami skarżącego, żadna z gazet nie opublikowała jego listu.
List otwarty
Pan S.L.
Kierownik Urzędu Rejonowego w Dzierżoniowie
Szanowny Panie,
Uprzejmie proszę o ponowne zastanowienie się, czy posiada Pan predyspo-
zycje konieczne do ubiegania się o wybór do rady gminy w wyborach lokal-
nych mających odbyć się 11 października 1998 r. Mój list otwarty nie jest mo-
tywowany mściwością, chciałbym jedynie wyrazić moje obawy dotyczące tego,
że reprezentujące mnie osoby powinny chcieć pomagać innym w rozwiązywa-
niu ich problemów, zamiast wyrządzać im szkody. Uważam, że jako Kierownik
Urzędu Rejonowego w Dzierżoniowie wykonywał Pan swoje obowiązki nie-
udolnie, a czasami wręcz w złej wierze, często łamiąc prawo i opierając swoje
stwierdzenia na nieprawdzie. By nie być gołosłownym, chciałbym odnieść się
do następujących faktów:
[a] w sprawie nr BA-7355-D/27 kluczowy dokument, będący w posiadaniu
władzy administracyjnej, której był Pan kierownikiem, zginął z akt sprawy. Do-
chodzenie w tej sprawie zostało wszczęte przez prokuraturę w Dzierżoniowie;
[b] decyzja administracyjna nr BA-7355-D/27/35/93-96 z dnia 8 marca
1996 r. została wydana przez urząd, którym Pan kierował, na podstawie doku-
mentów, które zostały sfałszowane przez Urząd Rejonowy w Dzierżoniowie;
[c] w celu zastraszenia mnie urząd, którym pan kierował, wszczął postępo-
wanie nr 7355-D/21, w rezultacie którego wydana została decyzja nr BA-7355-
-D/21/10/96, nakazująca mi rozebranie budowli. W konsekwencji, na mocy decy-
zji nr BA-7355-D/21/24/95-96, po stwierdzeniu legalności wzniesienia budowli,
postępowanie to zostało umorzone;
[d] przez okres ośmiu miesięcy złośliwie i bezprawnie odmawiał Pan wy-
dania decyzji zatwierdzającej projekt i zezwalającej na rozpoczęcie budowy.
Złośliwość ta została zakończona przez Wojewodę Wałbrzyskiego, który wydał
korzystną dla mnie decyzję nr 145/98;
[e] w obronie swojego stanowiska dotyczącego odmowy wydania pozwolenia
na budowę, posunął się Pan do kłamstwa (Gazeta Wrocławska z dnia 30 czerwca
1998 r., w artykule „Wojna z decyzjami”);
[f] wszczął Pan postępowanie egzekucyjne naruszające moje prawa. Łamiąc
prawo i przekraczając swoje kompetencje zażądał Pan bym spełnił nieistniejące
zobowiązanie. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone przez Urząd Skarbo-
wy w Dzierżoniowie na mocy decyzji US VIII-924/67/98.
Uważam, że tych kilka powyższych przykładów powinno skłonić Pana do za-
stanowienia się, czy nie byłoby korzystnym wycofanie się z wyborów.
129
Mam tylko jedno pytanie: CZY CHCIAŁBY PAN BY OSOBA WYBRANA
PRZEZ PANA DO WŁADZ LOKALNYCH ZAJMOWAŁA SIĘ PANA SPRA-
WAMI TAK, JAK W PRZYTOCZONYCH POWYŻEJ PRZYKŁADACH?
Z wyrazami szacunku
Leszek Kwiecień”
8. 6 października 1998 r. pan S.L. wniósł do Sądu Wojewódzkiego w Wał-
brzychu wniosek przeciwko skarżącemu, które oparł na art. 72 Ordynacji wy-
borczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Ordynacja wy-
borcza). Powód zażądał, by sąd nakazał skarżącemu sprostowanie niepraw-
dziwych informacji zawartych w liście otwartym oraz opublikowanie sprosto-
wania w „Gazecie Wrocławskiej” oraz „Tygodniku Dzierżoniowskim” oraz
w innych gazetach, do których został wysłany list otwarty. Wnioskodawca
wnosił również o nakazanie skarżącemu przeproszenia go. W końcu zażądał
również, by sąd nakazał skarżącemu zapłatę 10 000 złotych na rzecz Zakładu
Opiekuńczo-Leczniczego Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Dzierżoniowie
oraz zasądzenie od skarżącego na jego rzecz kwoty 10 000 złotych tytułem
odszkodowania.
9. 7 października 1998 r. (około godziny 14.00) Sąd Wojewódzki w Wał-
brzychu wydał postanowienie. Nakazał skarżącemu zamieszczenie w „Gaze-
cie Wrocławskiej” oraz w piśmie skierowanym do wnioskodawcy informacji
o umieszczeniu nieprawdziwych danych w liście otwartym z dnia 21 września
1998 r. wraz z zamieszczeniem przeproszenia o następującej treści: „Przepra-
szam pana S.L. za kierowane pod jego adresem pomówienia, które zawarłem
w skierowanym do niego liście otwartym z dnia 21 września 1998 r.”. Sąd
nakazał także skarżącemu wypłacenie kwoty 10 000 złotych na rzecz Zakładu
Opiekuńczo-Leczniczego Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Dzierżoniowie
oraz zasądził na rzecz wnioskodawcy kwotę 10 000 złotych tytułem odszko-
dowania.
10. Sąd Wojewódzki stwierdził, że:
„Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Uczestnik postępowania wysłał do wnioskodawcy oraz do znacznej ilości
instytucji i osób list otwarty z dnia 21 września 1998 r., w którym zarzucił wnio-
skodawcy, że kierując Urzędem Rejonowym w Dzierżoniowie czynił to nie-
udolnie, niekiedy złośliwie, naruszając niejednokrotnie prawo. Zarzucił, że z akt
sprawy prowadzonej w urzędzie zaginał dokument, w innej sprawie sfałszowano
dokumenty, następnie wnioskodawca chcąc zastraszyć uczestnika postępowania
wszczął postępowanie nakazując mu rozebrać obiekt budowlany, w sposób zło-
śliwy przez 8 miesięcy odmawiał mu pozwolenia na budowę, posłużył się kłam-
stwem w „Gazecie Wrocławskiej” z dnia 30 czerwca 1998 r., a wreszcie z naru-
szeniem praw uczestnika wszczął postępowanie egzekucyjne, naruszył przy tym
prawo i przekroczył swoje uprawnienia żądając, aby uczestnik wykonał nieistnie-
jący obowiązek (list otwarty uczestnika postępowania do wnioskodawcy z dnia
21 września 1998 r.).
130
W dniu 29 czerwca 1995 r. postanowieniem Prokuratury Rejonowej w Dzier-
żoniowie w sprawie Ds. 936/95 umorzono dochodzenie w przedmiocie usunięcia
dokumentu z powodu nieustalenia sprawcy przestępstwa. Nie ustalono czasu ani
miejsca zaginięcia kopii decyzji z dnia 12 października 1973 r. Miejskiej Rady
Narodowej w Dzierżoniowie (odpis postanowienia o umorzeniu dochodzenia
z dnia 29 czerwca 1995 r.)...
W dniu 21 listopada 1995 r. Urząd Rejonowy w Dzierżoniowie wszczął z urzę-
du postępowanie w sprawie wybudowania zbiornika bezodpływowego na posesji
uczestnika postępowania na skutek skargi sąsiadów uczestnika. Postępowanie
to zakończyło się decyzją umarzającą postępowanie z dnia 28 listopada 1996 r.,
gdyż w toku postępowania wyjaśniono, iż zbiornik został wybudowany w sposób
legalny (..., decyzja Urzędu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 25 marca 1996,
decyzja Urzędu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 28 listopada 1996 r.).
W dniu 5 listopada 1997 r. uczestnik postępowania i jego żona wystąpili
do Urzędu Rejonowego w Dzierżoniowie z wnioskiem o wydanie pozwolenia
na budowę sklepu-biura, stanowiska do ręcznego mycia samochodów... Toczące
się postępowanie administracyjne zakończyło się w dniu 30 lipca 1998 r. decyzją
Wojewody Wałbrzyskiego...
W dniu 30 czerwca 1998 r. w „Gazecie Wrocławskiej” ukazał się artykuł
„Wojna z decyzjami” w którym, między innymi wnioskodawca mówił o węź-
le kanalizacyjnym znajdującym się u zbiegu ulic Wojska Polskiego i Staszica
w Dzierżoniowie. W liście uczestnika postępowania opublikowanym w „Gazecie
Wrocławskiej” z dnia 10 lipca 1998 r. twierdzi on, iż w miejscu podanym przez
wnioskodawcę nie ma węzła kanalizacyjnego.
Postanowieniem z dnia 11 grudnia 1997 r. nałożono na uczestnika postępo-
wania i jego żonę obowiązek dostarczenia do Urzędu Rejonowego w Dzierżonio-
wie dokumentów niezbędnych do uzyskania pozwolenia na używanie budynku.
Postanowieniem z 10 marca 1998 r. wykonano na koszt zobowiązanych obo-
wiązek wynikający z postanowienia z dnia 11 grudnia 1997 r. Postanowieniem
Urzędu Skarbowego w Dzierżoniowie z 6 lipca 1998 r. umorzono postępowanie
egzekucyjne...
Sąd zauważył:
Treść listu otwartego z dnia 21 września 1998 r. skierowana przez uczestnika
postępowania do wnioskodawcy i doręczonego znacznej liczbie instytucji i osób
fizycznych, stanowi podstawę do uwzględnienia wniosku w oparciu o przepis
art. 72 Ordynacji wyborczej. List ten zawiera nieprawdziwe dane i informacje
o wnioskodawcy i o instytucji, którą kieruje. Przeprowadzone w sprawie postępo-
wanie dowodowe wykazało, że nie jest prawdziwa informacja o tym, że w Urzę-
dzie Rejonowym w Dzierżoniowie zaginął dokument znajdujący się w aktach jed-
nej z prowadzonych tam spraw, że fałszowano dokumenty, że chciano zastraszyć
uczestnika postępowania i postępowano wobec niego złośliwie. Nie jest również
prawdziwa informacja, że wnioskodawca naruszył prawa uczestnika postępowa-
nia wszczynając postępowanie egzekucyjne, w czasie którego naruszył prawo
i przekroczył swoje uprawnienia. Dochodzenie prowadzone w sprawie [zaginio-
131
Zgłoś jeśli naruszono regulamin