Fermentacja.pdf

(1422 KB) Pobierz
Microsoft Word - Fermentacja.doc
Slajd 1
FERMENTACJA
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 2
Fermentacja przemysłowa polega na
przyspieszeniu procesu otrzymywania produktu
przy uzyciu mikroorganizmów.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 3
Krótka historia
Fermentacja wykorzystywana była przez człowieka do
konserwacji żywności i pasz od bardzo dawna. Do dziś
znane są produkty, do otrzymywania których
wykorzystywano fermentację. Wśród nich można wymienić:
jogurt, salami, kapusta kiszona, sos sojowy, ocet czy kefir.
Naukowa wiedza na temat fermentacji ma swoje początki w wieku XIX.
Najważniejsze odkrycia:
•niemiecki naukowiec Erxleben odkrył własności fermentacyjne drożdży
•Ludwik Pasteur odkrył, że bakterie produkują kwas mlekowy, który ma
własności konserwujące żywność. Stwierdził też, że można zapobiegać
rozwojowi bakterii przez ogrzewanie (pasteryzacja)
•Pierwsza aseptyczna fermentacja (wykorzystująca wyłącznie konkretne
bakterie) wykorzystana została przed I WojnąŚwiatową do otrzymania
acetonu, butanolu i butadienu używanych do produkcji gumy
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 4
Milowy krok w wykorzystaniu fermentacji było zastosowanie
jej do oczyszczania ścieków. Wcześniej ludzkie i zwierzęce
odchody wylewano na pola lub do rzeczk czy jezior. Było to
przyczyną wielu epidemii.
Pierwszym lekiem, który dobrze sobie radził z zakażeniami bakteryjnymi
była penicylina. Była też ona pierwszym lekiem produkowanym na wilka
skalę przy wykorzystaniu fermentacji, dając podwaliny przemysłowej
fermentacji.
W latach 60-tych ubiegłego wieku w Japonii rozpoczęto produkcję
aminokwasów metodą fermentacji. Pierwszym produkowanym
aminokwasem był kwas glutaminowy sprzedawany w postaci soli sodu
używanej jako środek wzmacniający smak.
W latach 80-tych dzięki inżynierii genetycznej udało się wyodrębnić
enzymy produkowane przez bakterie i wykorzystać je przemysłowo np. do
klarowania soków czy dodatki do detergentów.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 5
REAKTORY FERMENTACYJNE
Reaktor powietrzny
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 6
Reaktor z mieszalnikiem
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 7
TYPY FERMENTACJI
¾ Octowa
¾ Mlekowa
¾ Alkoholowa
¾ Masłowa
¾ Acetonowo-butanolowa
¾ Priopionowa
¾ Cytrynowa
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 8
FERMENTACJA OCTOWA
Enzymatyczny proces utleniania alkoholu etylowego do kwasu octowego,
katalizowana przez enzymy wytwarzane głównie przez bakterie octowe.
Zachodzi także proces uboczny podczas innych przemian
fermentacyjnych. Fermentacja octowa jest podstawowym procesem w
przemysłowej produkcji octu.
Fermentacja octowa polega na utlenianiu alkoholu etylenowego do kwasu octowego:
CH3CH2OH + O2 → CH3COOH + H2O + 490 kJ (118 kcal)
Różne gatunki bakterii octowych wykazują mniejsze lub większe zdolności dalszego
utleniania kwasu octowego zgodnie z równaniem:
CH3COOH + 2O2 → 2CO2 + 2H2O + wolna energia
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
Zjawisko to, zwane nadoksydacją, jest wysoce niepożądane w praktyce przemysłowej. W
zasadzie bakterie wywołują ją dopiero wówczas, gdy zostanie wyczerpany alkohol
etylowy w podłożu.
Szkodliwe działanie bakterii octowych w przemyśle spożywczym: bakterie octowe mogą
powodować wiele wad w gotowym piwie lub winie, wywołując zmętnienie, kwaśnienie,
zapach octu, kożuch na powierzchni; mogą one także powodować psucia się marynat
owocowych i warzywnych, tworząc kożuch na powierzchni i obniżając kwasowość
środowiska. Bakterie octowe powodują również zakłócenia w produkcji drożdży
piekarskich.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 9
FERMENTACJA MLEKOWA
Ogólny zapis fermentacji mlekowej:
_________________________________________________________________________________________
Glukoza + 2ADP + 2Pi -> 2CH3CH(OH)COOH + 2ATP
Zastosowanie fermentacji mlekowej w przemyśle spożywczym:
· W mleczarstwie do produkcji takich napojów jak: mleko ukwaszone (zsiadłe), kefir, jogurt, mleko
jogurtowe, mleko acidofilne i inne.
· Bakterie mlekowe biorą udział w kwaszeniu kapusty, ogórków oraz innych warzyw. Kwaszenie polega
głównie na fermentacji mlekowej. Celem tego zabiegu jest przetwarzanie surowców roślinnych w artykuły
smaczne i zdrowe, a jednocześnie zakonserwowanie tych produktów na stosunkowo długi okres.
Czynnikiem konserwującym jest kwas mlekowy. Fermentacja ta jest typowym zjawiskiem metabiozy, czyli
rozwoju jednej grupy drobnoustrojów po drugiej. W pierwszym etapie rozwijają się bakterie niewłaściwej
fermentacji mlekowej, które zakwaszająśrodowisko i stwarzają z kolei lepsze warunki do rozwoju bakterii
właściwej fermentacji mlekowej. Najpierw rozwijają się paciorkowce, a potem pałeczki. Po zakończonej
fermentacji powierzchnia powinna być zabezpieczona przed dostępem powietrz, w innym razie rozwiną
się drożdże i grzyby pleśniowe. Ich działalność zmniejszy kwasowość środowiska i umożliwi działalność
bakteriom gnilnym.
·W przemyśle mięsnym; Biorą udział w przemianach mikrobiologicznych zachodzących w wędlinach
surowych (metka, salami) podczas ich produkcji i przechowywania. Bakterie te oprócz bakterii
denitryfikacyjnych współuczestniczą w kształtowaniu barwy, konsystencji, smakowitości i zapachu wędlin
surowych.
·W przemyśle piekarskim; wchodzą w skład zakwasów chlebowych. Wywołując fermentację mlekową
zakwaszają one ciasto żytnie, co nadaje mu charakterystyczny smak i zapach, a poza tym przez
zakwaszenie środowiska uniemożliwia rozwój bakterii gnilnych. W zakwasach występują pałeczki homo- i
heterofermentatywne.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Slajd 10
Szkodliwe działanie bakterii mlekowych w przemyśle spożywczym:
· Do bakterii mlekowych szkodliwych w przemyśle mleczarskim należą: niektóre bakterie
właściwej fermentacji mlekowej, jak np.:
v Odmiana paciorkowca mlekowego, który wytwarza dużo śluzu, powodując ciągliwość mleka.
v Pałeczki okrężnicy, wywołujące różne wady mleka (oborowy smak i zapach, porozrywany
skrzep), wczesne wzdęcia serów, wady masła (gorzki smak, oborowy zapach).
· Bakterie mlekowe są również niepożądane we wszystkich przemysłach opartych na
fermentacji alkoholowej, a więc w przemyśle gorzelniczym, piwowarskim i winiarskim.
Bakterie mlekowe heterofermentatywne wytwarzają różne produkty uboczne, które wpływają
hamująco na drożdże. Bakterie te wywołują wiele wad piwa, takich jak: zmętnienie,
kwaśnienie i inne. Bakterie mlekowe mogą rozwijać się też w leżakujących winach.
Zamieniają one kwas cytrynowy i jabłkowy na kwas mlekowy i tlenek węgla IV
· Heterofermentatywne paciorkowce ( Leuconostoc mesenteroides ) są przyczyną
śluzowacenia soków dyfuzyjnych w cukrownictwie.
· Bakterie mlekowe są też szkodnikami w przemyśle drożdżowym. Jeżeli rozwiną się one w
znacznym stopniu w czasie produkcji drożdży, to powodują one obniżenie siły pędnej drożdży
oraz zahamowanie ich rozwoju.
·Są też przyczynąśluzowacenia oranżad.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Zgłoś jeśli naruszono regulamin