Wrocław 2002
MODUŁ CENTROIDY SWDE
50-505 Wrocław, ul. Piękna 14, tel/fax 071 3364639, 7889287
0502 094872, e-mail: softline@geo.pl, www.softline.geo.pl
W związku z planowanym w ramach IACS opracowaniem systemu ewidencji gospodarstw rolnych, Geodeci Powiatowi staną przed koniecznością zlecenia firmom geodezyjnym przetwarzania rastrowych map ewidencyjnych.
Pragnąc umożliwić poprawne i jak najszybsze opracowanie danych przez firmy geodezyjne, proponujemy wykorzystanie specjalnie do tego celu opracowanego modułu CENTROIDY-SWDE.
Moduł CENTROIDY-SWDE współpracuje z oprogramowaniem C-GEO V6 PRO dla Windows i umożliwia wykonanie następujących czynności:
1. Założenie metryki dla przetwarzanego rastra z danymi o podziale terytorialnym kraju.
2. Kalibrację rastra metodą transformacji afinicznej w układzie PUWG 2000 (lub innym). Punkty wpasowania mogą być automatycznie pobierane z tabeli roboczej C-GEO.
3. Tworzenie zbiorów centroidów – punktów położenia numerów działek ewidencyjnych.
4. Po przetworzeniu całej mapy generowane są następujące zbiory:
- plik rastra po kalibracji w formacie TIFF z kompresją citt G4,
- plik nagłówkowy dla rastra mapy ewidencyjnej o rozszerzeniu geo z parametrami wpasowania rastra,
- plik SWDE z punktami georeferencyjnymi działek.
5. Wydruk raportu - metryki rastrowej mapy ewidencyjnej
Poniżej opisaliśmy w skrócie proces przetwarzania danych z wykorzystaniem C-GEO i modułu CENTROIDY-SWDE:
1. Pobranie map do skanowania oraz zbiorów punktów z PODGiK.
2. Zeskanowanie map na skanerze płaskim lub bębnowym do plików TIF lub BMP.
3. Wstępne uszlachetnienie rastra (np. usunięcie plam i szumu pikselowego, przycięcie mapy do granic obrębu) za pomocą oprogramowania będącego na wyposażeniu skanera.
4. Kalibracja, wektoryzacja i utworzenie odpowiednich plików wynikowych za pomocą modułu CENTROIDY-SWDE w programie C-GEO V6.
5. Przekazanie wyników do PODGiK.
Istotne warunki prawidłowego opracowania rastrów:
1. Dostęp do skanera wielkoformatowego wraz z odpowiednim oprogramowaniem do wstępnej obróbki rastrów
2. Zakup programu C-GEO V6 i modułu CENTROIDY-SWDE, lub tylko modułu jeżeli C-GEO V6 było już zakupione wcześniej
3. Posiadanie komputera PC o minimalnej konfiguracji: 128 MB RAM, procesor Pentium III, conajmniej 1GB wolnego miejsca na dysku twardym, Windows 98, Me, XP lub 2000.
Aby ułatwić przetwarzanie jak największej ilości rastrów w najkrótszym czasie, moduł umożliwia także wsadową kalibrację map, np. w nocy, na wcześniej przygotowanych rastrach i punktach wpasowania.
Szczegółowy opis pracy z modułem CENTROIDY-SWDE
1. Instalacja i aktywacja modułu:
- wariant I – zakup programu C-GEO V6 z modułem CENTROIDY po dniu 08 listopada 2002 roku – program ma wówczas numer wersji równy lub większy od 6.0.0.24 i zawiera już w sobie moduł, który jest uaktywniony przez producenta i gotowy do pracy.
- Wariant II – zakup modułu do programu C-GEO V6 zakupionego wcześniej niż 08 listopada 2002 roku. Konieczne jest wówczas albo otrzymanie nowej płyty CD z pełną instalacją programu lub samodzielne pobranie aktualizacji C-GEO V6 z Internetu do wersji 6.0.0.24 lub późniejszej. Ponadto niezbędne jest uzyskanie kodu aktywacyjnego od producenta w celu odblokowania modułu. Kod aktywacyjny wprowadza się w menu Pomoc-Aktywacja.
2. Uruchomienie i wprowadzanie danych.
Przede wszystkim należy założyć w C-GEO projekt w którym będą przechowywane dane i wyniki związane z opracowaniem centroidów. Następnie powinna zostać założona tabela współrzędnych o statusie „Robocza” i dowolnej nazwie, np. Centroidy – do tej tabeli powinny zostać wprowadzone ręcznie lub przez import wszelkie punkty do wpasowania w układzie 65 lub 2000, potrzebne potem do kalibracji rastrów.
Moduł CENTROIDY dostępny po wejściu do menu Opcje - Centroidy SWDE, po jego wybraniu pojawi się pasek narzędzi widoczny poniżej:
- Lista zadań - dodawanie i wybór zadania do opracowania:
Po lewej na górze widać okno z listą wprowadzonych zadań, po prawej okno wprowadzania danych: województwo, powiat, gmina – z listy zgodnej z podziałem TERYT oraz dane obrębu: identyfikator, nazwa i numer arkusza mapy. Po wprowadzeniu tych danych program generuje nazwę zadania odpowiednio kodując informacje w celu ich późniejszego przetwarzania. Aby przystąpić do dalszego etapu prac, należy podświetlić odpowiednie zadanie i nacisnąć przycisk OK. Wówczas w górnej części paska ikon modułu Centroidy SWDE widoczna jest nazwa zadania, np: 120303_5.0003.1.
- Metryka - okno wprowadzania dodatkowych informacji na temat wybranego zadania: skala mapy, daty skanowania i kalibracji mapy, nazwa układu współrzędnych z listy dopuszczalnych układów:
Po zatwierdzeniu tych danych można przejść do następnego etapu prac.
- Raster - po wybraniu tej ikony uruchamiany jest moduł kalibracji rastrów opracowany na bazie dostępnego dotychczas w C-GEO modułu. Dodane są tu dodatkowe funkcje przydatne dla celów IACS.
Pierwszą czynnością jaką należy wykonać jest wczytanie zeskanowanej mapy do modułu – przez naciśnięcie ikony - pojawia się wówczas okno z listą katalogów i plików na dysku – należy odnaleźć właściwy plik rastra (np. melonin.tif). Po wybraniu pliku, pokaże się on w oknie podglądu rastra (w przypadku „słabszych” komputerów i dużych pojemności plików - np. 100 MB, czas oczekiwania na wczytanie może wynosić nawet około minuty).
Następnie należy zidentyfikować na wczytanej mapie punkty, których współrzędne geodezyjne są znane – wskazanie kursorem myszki i naciśnięcie lewego klawisza myszki powoduje wpisanie współrzędnych kolejnego punktu na rastrze do tabeli punktów wpasowania.
Podczas wskazywania punktów na rastrze przydatna może być funkcja Lupy – ikona - dzięki niej możemy w lewym dolnym rogu okna rastra oglądać w dużej skali otoczenie kursora myszki, a ponadto po naciśnięciu i przytrzymaniu klawisza CTRL kursor porusza się wyłącznie w obrębie okna lupy z większą precyzją umożliwiając dokładne wskazanie punktu
Dla tak wskazanych punktów należy podać ich numery z tabeli podstawowej, dzięki czemu program wczyta automatycznie współrzędne terenowe. Na pokazanym wyżej rysunku widać współrzędne terenowe dla punktów 4, 5 i 3 oraz ich współrzędne odczytane z rastra.
Jeżeli ilość punktów odczytanych jest wystarczająca – można po wybraniu rodzaju transformacji afinicznej (ikona ), obliczyć parametry wpasowania - ikona - wyznaczane są wówczas:
oraz dla każdego punktu poprawki dx i dy – dzięki tym wynikom możemy ocenić wpasowanie i odrzucić punkty o największych poprawkach (odznaczając pole Akt. w odpowiednim wierszu).
Kolejna czynność to wpasowanie rastra – jego właściwa kalibracja – ikona -
W górnej części okna widoczny jest postęp kalibracji – może on trwać w zależności od wielu czynników nawet kilkanaście minut. Po zakończeniu kalibracji, można przystąpić do kolejnego etapu prac, naciskając ikonę:
Kalibracja rastrów może odbywać się także wsadowo – to znaczy po wcześniejszym przygotowaniu punktów wpasowania dla poszczególnych rastrów – automatycznie, np. w nocy. Aby uruchomić ten proces, należy:
1. Założyć kolejne zadanie, podać dla niego metrykę
2. Na etapie Raster podać punkty wpasowania i obliczyć parametry wpasowania bez kalibracji rastra
3. Wrócić do punktu 1 i postępować tak aż do zakończenia wprowadzania danych wszystkich rastrów do kalibracji.
4. Na końcu wybrać ikonę - wówczas pojawi się lista zadań do wyboru dla wpasowania:
Z listy tej można wybrać wszystkie (lewy klawisz myszki i ruch od góry do dołu), lub pojedyncze zadania do kalibracji (klawisz CTRL i lewy przycisk myszki na wybieranych zadaniach). Wybrane zadania będą podświetlone jak widać to wyżej. Wybór zatwierdza się klawiszem OK. Wtedy program wskaże rastry dla których występują braki punktów do kalibracji. Jeżeli wszystkie dane zostaną uzupełnione - rozpocznie się proces wsadowego przetwarzania wybranych rastrów.
Po zakończeniu kalibracji rastrów program powraca do okna mapy gdzie można teraz przystąpić do głównego etapu prac – digitalizacji centroidów numerów działek. Na mapie ukaże już wpasowany wcześniej raster.
Jeżeli program został wyłączony, wywołanie właściwego rastra powinno nastąpić po wybraniu odpowiedniego zadania (ikona Lista zadań) oraz naciśnięciu ikony: Mapa-Centroidy - naciśnięcie tej ikony wywoła mapę z wpasowanym na nią rastrem zgodnym z wybranym wcześniej zadaniem do opracowania. Niżej pokazano przykład mapy z wczytanym rastrem:
Aby przystąpić do digitalizacji, należy nacisnąć teraz ikonkę w górnym pasku ikon mapy – Punkt - - i wybrać opcję Przez Wskazanie – zmieni się wówczas kursor na taki który umożliwi wskazywanie punktów położenia numerów działek. Po pierwszym kliknięciu myszką na numerze działki, pojawi się na ekranie okno umożliwiające wprowadzanie danych centroidów – widoczne na tle mapy poniżej:
W oknie Dodaj centroid podaje się numer działki zgodnie z numerem widocznym na mapie, program wyświetla też numer kolejny centroidu i jego współrzędne. Jest możliwość włączenia numeracji automatycznej dla działek o kolejnych numerach. Ponadto program kontroluje czy użytkownik nie wprowadził omyłkowo powtórzonego numeru działki. Po zatwierdzeniu danego centroidu jego dane są zapisywane do bazy i kursorem myszki wskazać można następny centroid. Dodatkowo, program pokazuje na mapie numery działek już zwektoryzowane i punkt wstawienia numeru.
Zdigitalizowane punkty centroidów (numer, X,Y) są zapisywane również do tabeli związanej z mapą (o tej samej nazwie jak mapa).
Zakończenie procesu pozyskiwania centroidów następuje po naciśnięciu ikony SWDE - - wówczas pojawia się okno:
Okno to informuje o danych ogólnych obszaru opracowanego rastra, miejscu zapisu na dysku pliku SWDE i pliku georeferencyjnego GEO. Po naciśnięciu przycisku Zapisz pliki – wykonywany jest zapis. W miejscu gdzie zapisane są powyższe pliki, mieści się również skalibrowany raster w formacie TIFF. Dzięki temu, użytkownik może łatwo przenosić wyniki opracowania na nośnik CD-ROM w celu przekazania do PODGiK.
7
DonBiegano