Wykład 1/Zwierzęta gospodarskie –(w rozumieniu prawa polskiego, ust. z 20.08.1997r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich):
-bydło –domowe, bawoły
-jeleniowate –jeleń, daniele (tylko z chowu fermowego)
-drób, świnie, owce, kozy, zwierzęta futerkowe (lisy, norka, tchórz, jenot, nutria, szynszyla, królik), pszczoły
- koniowate (kon i osiol)
Chów –zespół zabiegów w odniesieniu do zwierząt (utrzymywanie, pielęgnowanie) których celem jest otrzymywanie produktów (mleko, mięso, jaja, wełna).
Hodowla –zespół zabiegów w odniesieniu do zwierząt (ocena użytkowości, selekcja, dobór do rozrodu, utrzymywanie, pielęgnowanie…), których celem jest poprawa założeń dziedzicznych.
Podstawowe cechy domestykacyjne:
-łagodność i tzw. oswojenie
-zmiana proporcji budowy i większe otłuszczenie
-rozwój cech korzystnych dla człowieka
-utrata barw ochronnych
-zanik wielu instynktów (brak kwoczenia)
-utrata samodzielności w zdobywaniu pokarmu)
Towarowa produkcja rolnicza (mln zł)
60% produkcja zwierzęca
40% produkcja roślinna
Spożycie mięsa i podrobów
Mięso i produkty razem
mięso
wołowe
wieprzowe
drobiowe
Kozie i baranie
Polska
73,4
10,0
49,9
10,2
0,1
Szwecja
68,2
18,8
35,6
8,9
0,7
Niemcy
89,0
17,6
51,0
13,4
1,1
Grecja
81,8
22,0
25
15,5
13,3
Hiszpania
103,3
13,2
52,9
23,8
6,0
Stan pogłowia zwierząt gospodarskich w Polsce(tys. szt)
bydło
trzoda
owce
konie
1950r.
7 200
9 350
2 488
2 800
1985r.
11 055
19 170
4 837
1 373
2009r.
5 606
16 000
285
-
Pogłowie zwierząt gospodarskich na świecie:
-bydło mleczne –Europa
-owce –Australia i Nowa Zelandia (najwięcej), Anglia i rejon Morza Śródziemnego (znaczący producent), USA (tam gdzie są skupiska wyznawców judaizmu)
-trzoda –USA środkowa część
-konie –
-kozy –Afryka, Daleki Wschód
Stan pogłowia na swiecie zwierzat gospodarskich (tys.szt) w 2008 roku: trzoda chelwna 950 277; bydlo 1522005; owce 1138394; kozy 713235; konie 60900.
Pogłowie zwierząt gospodarskich na swiecie:
bydlo
Kozy
Populacja 2006 rok, mln
1400
1100
840
Zmiany 1985-2005 (%)
+13
-1
+78
Do 10%- biologiczna norma; +78%- odkryto to co się staje modne, owce bardzo rozwineły się , jest to zwierze ratujace zycie i wytrzymale na trudne warunki.
Model zrównoważonego rozwoju UE opiera organizacje struktury przestrzennej państw i regionów na głębokim zrozumieniu uwarunkowań przyrodniczych, a funkcjonowanie gospodarki zestawia z ostrożnym zarządzaniem zasobami naturalnymi, zapewniając ich odnawialność oraz dostępność ich różnorodności i bogactwa także dla następnych pokoleń [Raport UE, Europa 2000]
Woj. Lubelskie (7,8% powierzchni kraju);
-2 Parki Narodowe
-17 Parków Krajobrazowych
-21 obszarów Natura 2000
-47 obszarów specjalnej ochrony siedlisk
-17 obszarów chronionego krajobrazów
-85 Rezerwatów przyrody
Struktura użytkowania rolniczego gruntów w woj. Lubelskim
-użytki rolne 62,7% w tym:
*grunty orne 77,2%
*sady 4%
*łąki 14%
*pastwiska 2,1%
*pozostałe 2,7%
-lasy 22,9%
-pozostałe 14,4%
Pogłowie zwierząt gospodarskich w woj. Lubelskim (% pogłowia krajowego)
-bydło 7,1%
-trzoda chlewna 6,6%
-owce 6,3%
-konie 13,5%
-kozy 8,7%
-drób 5,2%
Produkcja rolnicza w woj. Lubelskim
-mleko 859,7 mln l (7,1%)
-jaja 398,8 mln szt. (3,8%)
-wełna 78,4 tys. ton (8,3%)
-żywiec 316,6 tys ton (6,4%)
Zmiany populacji 1980-2005 (%): Afryka: bydlo (44); kozy (75); owce (43). Ameryka: bydlo (22); kozy (29); owce (-28). Azja: bydlo (-2); kozy (85); owce (-1). Europa: bydlo(-2); kozy (60); owce (12). Oceania: bydlo (9); kozy (133); owce (-31).
Rola zwierząt:
-źródło żywności
-ochrona środowiska
-atrakcja turystyczna
Znaczenie i zainteresowanie tematyka jakości prozdrowotnej żywności pochodzenia zwierzęcego wynika z zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi.
Główne zastrzeżenia:
-zbyt wysoka zawartość tłuszczu
-niekorzystny profil kwasów tłuszczowych
-zbyt wysoka zawartość cholesterolu
Dieta polska a zalecenia WHO:
-energia z tłuszczów 40% v.s. 15-30%
-kw. Tłuszczowe
PUFA 5,5% V.S. 10%
PUFA n6:n3 20:1 v.s. 4:1
-spożycie cholesterolu 350 v.s. 300mg/dobę
Zalecenia dotyczące całej diety:
-dieta powinna być zrównoważona i zbilansowana równoważnymi produktami
-eliminowanie produktów zwierzęcych i pozbawienie wielu ważnych składników bioaktywnych…
-optymalizacja poziomu zawartości tłuszczu
-poprawa profilu kwasów tłuszczowych
-ograniczenie poziomu cholesterolu
-wzbogacenie w naturalne przeciw utleniacze
Technologie produkcji zwierzęcej a środowisko wykład 2 15.10.2010
Bydło
W Indiach ze względów religijnych nie jedzą mięsa. Europa-duże ilości bydła mlecznego i mięsnego, Stany Zjednoczone i Meksyk głównie bydło mięsne, Ameryka Południowa-bydło mięsne.
Owce
Zagłębie to Australia i Nowa Zelandia –produkcja wełny i mesa, rejon Morza Śródziemnego i Wielka Brytani...
margerita090