biuletyn03_02.pdf

(1106 KB) Pobierz
okl_1_str.p65
N R 3 ( 1 4 )
marzec
2002
BIULETYN
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
ISSN 1641-9561
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
9661988.003.png
 
ADRESY I TELEFONY ODDZIAŁÓW IPN W POLSCE
BIAŁYSTOK
15-637 Białystok, ul. Warsztatowa 1a
Tel. (0-85) 664 73 71
Tel. (0-85) 664 73 71
GDAŃSK
81-311 Gdynia, ul. Witomińska 19
Tel. (0-58) 620 52 00
Tel. (0-58) 620 52 00
KATOWICE
40-009 Katowice, ul. Warszawska 19
Tel. (0-32) 253 73 31
Tel. (0-32) 253 73 31
KRAKÓW
31-027 Kraków, ul. Mikołajska 4
Tel. (0-12) 421 11 00
Tel. (0-12) 421 11 00
LUBLIN
20-071 Lublin, ul. Wieniawska 15
Tel. (0-81) 532 16 43
Tel. (0-81) 532 16 43
ŁÓDŹ
91-479 Łódź, ul. Orzeszkowej 31/35
Tel. (0-42) 6
Tel. (0-42) 616
116 27
227 48
448
POZNAŃ
61-739 Poznań, ul. Plac Wolności 17
Tel. (0-61) 851 52 15
Tel. (0-61) 851 52 15
RZESZÓW
35-060 Rzeszów, ul. Słowackiego 18
Tel. (0-17) 852 05 35
Tel. (0-17) 852 05 35
WARSZAWA
00-207 Warszawa, Pl. Krasińskich 2/4/6
Tel. (0-22) 530 86 25
Tel. (0-22) 530 86 25
WROCŁAW
50-153 Wrocław, Pl. Powstańców Warszawy 1
Tel. (0-71) 340 65 32
Tel. (0-71) 340 65 32
*
BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Redaguje Biuro Edukacji Publicznej IPN
Zespół redakcyjny: Barbara Polak, Elżbieta Lewczuk,
Dorota Mazek, Władysław Bułhak, Paweł Machcewicz
Projekt graficzny: Krzysztof Findziński
Adres: 00-839 Warszawa, ul. Towarowa 28
Tel. (0-22) 581 89 25, fax (0-22) 581 89 26
e-mil: bep@ipn.gov.pl
www.ipn.gov.pl
łamanie i druk: Zakład Wydawniczo-Poligraficzny MPiPS
15-637 Białystok, ul. Warsztatowa 1a
81-311 Gdynia, ul. Witomińska 19
40-009 Katowice, ul. Warszawska 19
31-027 Kraków, ul. Mikołajska 4
20-071 Lublin, ul. Wieniawska 15
91-479 Łódź, ul. Orzeszkowej 31/35
Tel. (0-42) 6
116
227
61-739 Poznań, ul. Plac Wolności 17
35-060 Rzeszów, ul. Słowackiego 18
00-207 Warszawa, Pl. Krasińskich 2/4/6
50-153 Wrocław, Pl. Powstańców Warszawy 1
9661988.004.png
BIULETYN
NR 3 (14)
MARZEC
2002
SPIS TREŚCI
KALENDARIUM IPN
ROZMOWA BIULETYNU
O EMIGRACJI I POLONII. Ze Sławomirem Cenckiewiczem i Januszem
Wróblem rozmawia Barbara Polak .............................................................
4
ŻYLIŚMY NADZIEJĄ. Z byłym Prezydentem Rzeczypospolitej Ryszardem
Kaczorowskim rozmawia Tomasz Danilecki .................................................
26
PRAWO I HISTORIA
Tomasz Danilecki – DEPORTACJE LUDNOŚCI CYWILNEJ
Z BIAŁOSTOCCZYZNY ............................................................................
33
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Jarosław Neja – POLACY W MANDŻURII ..................................................
34
Tadeusz Kopyś – UCHODŹCY POLSCY NA WĘGRZECH
W LATACH 1939–1944 .........................................................................
42
Łukasz Kamiński – POLACY W BERLINIE .....................................................
48
Jan Żaryn – KOŚCIÓŁ KATOLICKI WOBEC POWOJENNEJ EMIGRACJI
(1945–1989) .........................................................................................
51
Maciej Pawlak – WSPÓŁPRACA WYWIADOWCZA EMIGRACJI POLSKIEJ
W LONDYNIE Z PAŃSTWAMI ZACHODNIMI W LATACH 1945–1954 ........
56
Jerzy Eisler – FALE EMIGRACJI ŻYDOWSKIEJ Z POWOJENNEJ POLSKI ......
59
Dariusz Stola – MILION STRACONYCH POLAKÓW ...................................
62
Artur Ossowski – OBÓZ POLSKI W NIEDERLAHSTEIN
W LATACH 1945–1946 ..........................................................................
66
Kornelia Banaś, Adam Dziurok – ŚLĄZAK DO WYSIEDLENIA .......................
70
RELACJE I WSPOMNIENIA
„CZY TO JUŻ POLSKA?” .........................................................................
72
Tomasz Rochatka – POLSKI „KUŁAK” W KAZACHSTANIE ...........................
78
WYSTAWY
Wojciech Trębacz – STRACENI NA DOLNYM ŚLĄSKU W LATACH 1945–1956
81
KSIĄŻKI IPN ......................................................................................
84
1
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
9661988.005.png
Kalendarium IPN
luty 2002
7 lutego
eon Kieres uczestniczył w posiedzeniu Senatu RP, w czę-
ści dotyczącej zmiany ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach
bezpieczeństwa państwa
– prof. Leon Kieres
eon Kieres
Witold Kulesza wzięli udział w spotkaniu
z II Sekretarzem Ambasady Austrii Gerhardem Eislem
Witold Kulesza
Gerhardem Eislem. Celem spotkania
Eisla Głównej Komisji informacji austriackiego
Ministerstwa Sprawiedliwości, dotyczącej śledztw przeciw żandarmom Jo-
hannowi Berhoferowi i Georgowi Sreicherowi. Dokumenty dotyczące ich
zbrodniczej działalności przesłano wcześniej austriackiemu wymiarowi spra-
wiedliwości, który poinformował Główną Komisję o umorzeniu śledztwa,
jednak bez podania podstaw. G. Eisl
Eisla
Eisl dostarczył szczegółowe pisemne
sprawozdanie sporządzone przez Ministerstwo Sprawiedliwości Austrii, opi-
sujące przyczyny, na podstawie których postępowania zostały umorzone.
Omówiono także dalszą współpracę Ambasady Austrii z IPN w zakresie
ścigania zbrodni nazistowskich
Eisl
8 lutego
– gościem Instytutu Pamięci Narodowej był szef pionu badawczo-edukacyj-
nego Centrum Badania Ruchu Oporu i Ludobójstwa na Litwie dr Arvydas
Arvydas
eonem Kieresem
i dyrektorem BEP IPN dr. hab. Pawłem Machcewiczem
eonem Kieresem
awłem Machcewiczem rozmawiano
o perspektywach współpracy naukowej i edukacyjnej IPN z instytucją litew-
ską
awłem Machcewiczem
13 lutego
– w Instytucie Pamięci Narodowej zainaugurowano działalność klubu Histo-
rycznego imienia generała Stefana Roweckiego
Stefana Roweckiego „Grota”. Klub powstał
z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Głównym ce-
lem Klubu będzie poszerzanie wiedzy historycznej dzięki najnowszym ba-
daniom i pracom naukowym o Polskim Państwie Podziemnym. Spotkania
Klubu będą się odbywały w każdą drugą środę miesiąca w sali konferen-
cyjnej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie przy ulicy Towarowej 28
Stefana Roweckiego
20 lutego
– Kolegium IPN przyjęło informację o pracach zespołu do spraw przygoto-
wania porozumienia o współpracy między IPN a Naczelną Dyrekcją Archi-
wów Państwowych, zapoznało się także z postępami prac nad regulami-
nami określającymi zasady udostępniania akt znajdujących się w zasobie
archiwalnym IPN do celów służbowych oraz do badań naukowych. Człon-
kowie Kolegium pozytywnie zaopiniowali projekt ustanowienia nagrody
im. Grzegorza Jakubowskiego
Grzegorza Jakubowskiego (zmarłego w czerwcu ubiegłego roku pierw-
szego szefa Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN). Nagro-
da może być przyznana instytucjom, organizacjom społecznym i osobom
fizycznym za szczególnie aktywny udział w dziele upamiętniania historii
Narodu Polskiego w latach 1939–1989 i działalność publiczną zbieżną
z ustawowymi celami Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania
Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
2
– prezes IPN prof. Leon Kieres
Leon Kieres
Leon Kieres oraz prof. Witold Kulesza
Gerhardem Eislem
Gerhardem Eislem
było przekazanie przez G. Eisla
Anusauskas
Anusauskas. Podczas spotkania z prezesem IPN prof. L eonem Kieresem
Anusauskas
eonem Kieresem
Stefana Roweckiego
20 lutego
20 lutego
Grzegorza Jakubowskiego
9661988.001.png
22 lutego
Leon Kieres wziął
udział w uroczystości wręczenia pani Emilii Szlachcie
Leon Kieres
Emilii Szlachcie przez wojewodę
małopolskiego Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski za dzia-
łalność konspiracyjną w czasie drugiej wojny światowej i w pierwszych
latach po wojnie. Odznaczenie zostało przyznane przez Prezydenta RP Alek-
Emilii Szlachcie
Alek-
sandra Kwaśniewskiego na wniosek Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”
przy poparciu Oddziału IPN z Krakowa. W trakcie uroczystości prof. Leon
Leon
Emilia Szlachta uosabia to, co najszlachetniejsze
w duszach ludzi walczących o wolność. Tego samego dnia w Sali Obrad
Miasta Krakowa prezes IPN prof. Leon Kieres
Emilia Szlachta
Leon Kieres wziął także udział w uroczy-
stości nadania imienia gen. Emila Fieldorfa
Leon Kieres
Emila Fieldorfa „Nila” Muzeum Armii Kra-
jowej w Krakowie. W uroczystości oprócz prezesa IPN głos zabrali mię-
dzy innymi Ryszard Kaczorowski
Emila Fieldorfa
Ryszard Kaczorowski – ostatni Prezydent RP na Uchodźstwie,
prof. Lech Kaczyński
Ryszard Kaczorowski
Lech Kaczyński – były minister sprawiedliwości, prof. Adam Strzem-
Adam Strzem-
Andrzej Przewoźnik – sekretarz
generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Andrzej Przewoźnik
28 lutego
Leon Kieres złożył w Sejmie RP Informację o działalności
Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodo-
wi Polskiemu w okresie 1 lipca 2000 r. – 30 czerwca 2001 r. Wcześniej
informacja była rozpatrywana i przyjęta przez Sejmową Komisję Sprawie-
dliwości i Praw Człowieka
Dokument w całości dostępny jest na stronie internetowej Instytutu Pamięci
Narodowej: www.ipn.gov.pl
Leon Kieres
opracowali: Anna Bilińska-Gut, Artur Gut, Tomasz Poręba
STATYSTYKA WYDAWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE
O STATUS POKRZYWDZONEGO
luty 2002 r.
od początku wydawania
A/B
A/B
BIAŁYSTOK
12/11
103/585
GDAŃSK
51/42
3116(854)*/1683(470)*
KATOWICE
18/39
2036/955
KRAKÓW
30/24
1984/1087
LUBLIN
23/11
1141/523
ŁÓDŹ
24/18
1113/606
POZNAŃ
37/20
2161/1132
RZESZÓW
26/16
1260/698
WARSZAWA
25(0)*/20(0)*
2199/1227
WROCŁAW
32/20
1287/718
BUiAD
44/27
2752/1076 + 171**
RAZEM
322/242
20152/10461
* wnioski wydawane i przyjmowane w terenie
i w delegaturach
** wnioski przesłane z konsulatów
A – wydane formularze wniosków
B – wnioski przyjęte
Sprostowanie. W poprzednim numerze „Biuletynu”, w podsumowaniu wydanych i przyjętych wniosków
znalazły się błędy. Odpowiednie liczby w rubryce „razem” są: 460/324. Za błąd przepraszamy – redakcja.
3
– w siedzibie krakowskiego Oddziału IPN prezes IPN prof. Leon Kieres
sandra Kwaśniewskiego
Kieres
Kieres powiedział, że Emilia Szlachta
Lech Kaczyński
bosz
bosz – były I prezes Sądu Najwyższego, Andrzej Przewoźnik
– prezes IPN prof. Leon Kieres
luty 2002 r
Sprostowanie.
9661988.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin