Praca Dyplomowa - Jak Napisać.doc

Jak pisać prace dyplomową?
Poradnik dla uczniów

WSTĘP
1. STRONA FORMALNO - JĘZYKOWA PRACY
1.1. Strona tytułowa
1.2. Struktura pracy
1.3. Wstęp
1.4. Układ rozdziałów
1.5. Część teoretyczna pracy
1.6. Część empiryczna (praktyczna)
1.7. Zakończenie pracy
1.8. Przypisy
1.9. Bibliografia
1.10. Załączniki
1.11. Spisy tabel, wykresów, rysunków
1.12. Akapit
1.13. Wybór formy czasowników
1.14. Język pracy
1.15. Zwroty grzecznościowe
2. TYPOWE WYRAŻENIA I ZWROTY STOSOWANE W PRACACH DYPLOMOWYCH
2.1. Wyrazy spajające treść
2.2. Wyrazy i wyrażenia o funkcji nawiązującej
2.3. Słownictwo wyrażające stosunek piszącego do własnej wypowiedzi, wyrazy oceniające
2.4. Wyrażenia i zwroty podkreślające porządek i logiczność wypowiedzi
2.5. Wprowadzenie definicji
2.6. Wprowadzenie cytatu
2.7. Zapowiedź wprowadzenia tabeli
2.8. Sformułowania rozpoczynające analizę danych zawartych w tabeli
2.9. Jak rozpocząć rozdział
2.10. Jak zakończyć rozdział
2.11. Jak rozpocząć zakończenie pracy
3. PRZEPISYWANIE NA MASZYNIE
ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
ZAŁĄCZNIKI

WSTĘP

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie uczniom szeregu rad i wskazówek dotyczących redagowania pracy dyplomowej.

Praca niniejsza składa się z trzech części. W pierwszej opisano strukturę pracy dyplomowej jako całości oraz omówiono poszczególne jej elementy. Wiele miejsca poświęcono także stronie graficznej i językowej pracy.

Rozdział drugi zawiera zestaw wyrażeń i zwrotów pomocnych przy pisaniu pracy. Przedstawiono tu między innymi wyrazy spajające treść oraz sformułowania rozpoczynające i kończące różne rozdziały pracy.

Wskazówki dotyczące przepisywania na maszynie (komputerze) zostały zawarte w rozdziale trzecim.

Potrzeba napisania niniejszego poradnika wynika z faktu, iż dotychczas uczniowie nie dysponowali żadnym wzorcem, którym posługiwaliby się w trakcie konstruowania pracy dyplomowej. Maturzyści wzorowali się najczęściej na pracach dyplomowych z lat ubiegłych, które niestety nie są wolne od błędów. Z przeglądu dotychczas napisanych prac wynika, że pozostawiają one wiele do życzenia, zarówno od strony merytorycznej (treść), jak i od strony formalnej (struktura, strona graficzna, aparat naukowy). Najczęstsze błędy zauważone w pracach to:

·  chaotyczny układ treści,

·  brak omówienia tematu na podstawie literatury,

·  brak wstępu i zakończenia,

·  brak numeracji rozdziałów i podrozdziałów,

·  brak numeracji stron,

·  brak akapitów,

·  brak przypisów,

·  nieprawidłowo sporządzone bibliografie lub ich brak.

Autorka ma nadzieję, że podane w niniejszym poradniku wzory i przykłady pozwolą uczniom uniknąć błędów i ułatwią redagowanie pracy dyplomowej.

1. STRONA FORMALNO - JĘZYKOWA PRACY

1.1 Strona tytułowa

WZÓR

ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 2
im. Konstytucji 3 Maja
TECHNIKUM


Zawód: technik odzieżowy
Specjalność: krawiectwo lekkie


Imię i nazwisko

TYTUŁ PRACY






Praca dyplomowa
wykonana pod kierunkiem mgr (mgr inż., inż.).........................



Bielsk Podlaski 2000/2001

Uwaga! Tytuł i podtytuł pracy piszemy WIELKIMI literami i umieszczamy pośrodku kartki. Po tytule i podtytule nie stawiamy kropki.

1.2. Struktura pracy

Typowa struktura pracy.
1. Temat pracy (na stronie tytułowej).
2. Spis treści.
3. Wstęp.
4. Omówienie tematu na podstawie literatury.
5. Omówienie pracy własnej (narzędzia, metody, materiały, organizacja pracy, technologia     wykonania).
6. Zakończenie (podsumowanie, wnioski).
7. Bibliografia.
8. Aneksy (Załączniki).

WZÓRWSTĘP (WPROWADZENIE)...................................................................................(nr str.)
1. TYTUŁ ROZDZIAŁU..............................................................................................

1.1. Tytuł podrozdziału.......................................................................................

1.2. Tytuł podrozdziału.......................................................................................

1.3. Tytuł podrozdziału.......................................................................................

1.4. Tytuł podrozdziału.......................................................................................
2. TYTUŁ ROZDZIAŁU..............................................................................................

2.1. Tytuł podrozdziału.......................................................................................

2.2. Tytuł podrozdziału.......................................................................................

2.3. Tytuł podrozdziału.......................................................................................

2.4. ................................................................................................................
ZAKOŃCZENIE.........................................................................................................
WYKAZ (SPIS) TABEL...............................................................................................
SPIS RYSUNKÓW....................................................................................................
SPIS WYKRESÓW....................................................................................................
BIBLIOGRAFIA........................................................................................................
ZAŁĄCZNIKI (ANEKS)................................................................................................

Uwaga!
Tytuły rozdziałów i podrozdziałów ponumerowane są cyframi arabskimi. Tytuły rozdziałów piszemy WIELKIMI literami a podrozdziałów małymi.

1.3. Wstęp (Wprowadzenie)

"Wstęp - w referacie i w pracy dyplomowej objaśnia temat, ujawnia motywy jego podjęcia i informuje o intencjach autora pracy" . We wstępie pomija się rzeczy oczywiste i dlatego nie zamieszcza się tam zdań mówiących na przykład o tym, że jej napisanie jest jednym z warunków ukończenia szkoły i uzyskania dyplomu.

"Wstęp może liczyć od kilku wierszy w referacie do dwóch stron w pracy dyplomowej i magisterskiej".

Rejestracji nie dokonuje się w przypadku nie przedłożenia wymaganych dokumentów lub odmowy złożenia podpisu na karcie rejestracji.

We wstępie mogą być zawarte następujące informacje:

·  kilka zdań wprowadzających (wyjaśnienie tematu, przyjęte w pracy definicje i punkt widzenia),

·  cel pracy (sprecyzowanie własnych zadań np. "Celem niniejszej pracy jest przedstawienie..."),

·  omówienie struktury pracy np. "Praca składa się z dwóch rozdziałów: w pierwszym omówiono problematykę .....................na podstawie dostępnej literatury. Rozdział drugi poświęcony jest (dotyczy)..........."

·  wskazanie na przydatność wybranego tematu, ocena jego trafności, uzasadnienie celu pracy, określenie jej zasięgu.

W uzasadnieniu potrzeby podjęcia tematu pomocne mogą być sformułowania:

Zacznę od......................................................................................................
To pierwszy argument......................................................................................
A to kolejny....................................................................................................
Na koniec dodam............................................................................................
Oto przykład...................................................................................................
Tyle o................................A teraz .................................................................
Weźmy pod uwagę .........................................................................................

Uwaga! Według Macieja święcickiego rozdział wstępny redagujemy na końcu, później nawet niż "ZAKOŃCZENIE". Jest to końcowy etap pracy autora.

1.4. Układ rozdziałów

Praca dyplomowa powinna składać się z dwóch części: teoretycznej i empirycznej (praktycznej). Zarówno część teoretyczna jak i praktyczna może się składać z kilku rozdziałów. Tytuł każdego rozdziału piszemy na środku i wielkimi literami.

"Rozplanowanie rozdziałów powinno odbywać się na tej zasadzie, ażeby zachowany był ciąg wątku. Stąd każdy rozdział poprzedzający winien implikować następny. Taki układ pozwala na rozwijanie wątku zachowując, od początku do końca pracy, jedność tematu".

1.5. Część teoretyczna pracy

W części teoretycznej piszący ma dać dowód swego oczytania i znajomości zagadnień ogólnych związanych z tematem pracy. Dokonujemy więc w niej przeglądu literatury na określony temat. Piszemy tylko to, co rzeczywiście wiąże się z problematyką pracy.

Ta część pracy dyplomowej najczęściej obejmuje jeden rozdział, który dzieli się na kilka podrozdziałów. W rozdziale tym należy porządkować treść w sposób doprowadzający czytelnika do zagadnienia, którego rozwiązania podejmujemy się w dalszej części naszej pracy.

W części teoretycznej stosujemy przypisy (patrz rozdział 1.8.).
1.6. Część empiryczna (praktyczna)

W tej części dokonujemy opisu wykonywanej przez siebie pracy. Część empiryczna, w zależności od tematu, może składać się z jednego lub kilku rozdziałów.

Może ona zawierać następujące informacje:

·  cel pracy, tematyka, zakres,

·  metody, techniki, narzędzia, materiały, itp.

·  organizacja i przebieg prac,

·  efekt (wynik) pracy.

1.7. Zakończenie pracy

"Zakończenie - jest krótkim ustosunkowaniem się autora do całości. Mamy tu więc skrótowe przypomnienie zamierzeń i opis stopnia ich realizacji".

M. Święcicki podkreśla, że "zakończenie nie może być powtórzeniem ważniejszych wywodów zawartych w rozdziałach poprzednich. ZAKOŃCZENIE musi być podsumowaniem".

Przykładowa struktura zakończenia:

1. wprowadzenie - nawiązanie do tematu pracy np. "Zamierzeniem moim było wykonanie (przeprowadzenie) ... .";
2. nawiązanie do zastosowanych metod, technik i narzędzi np. "Spośród wielu technik malowania wybrałem technikę ... . W obrębie tej techniki zastosowałem ... .";
3. sformułowanie wniosków końcowych -określenie stopnia realizacji tematu pracy dyplomowej; opis trudności jakie wystąpiły w czasie pracy; wnioski - ocena przydatności (efektów) własnej pracy; czy praca była satysfakcjonująca?; ewentualne podziękowania osobom, które pomogły w wykonaniu pracy.

1.8. Przypisy

Przypis - "komentarz, objaśnienia, uwagi dodane przez autora lub wydawcę dzieła, umieszczone zwykle u dołu stronicy, na końcu rozdziału lub na końcu dzieła".
Odnośnik - "znak graficzny w postaci gwiazdki, litery lub liczby, umieszczony w tekście, odsyłający czytelnika do opatrzonego takim samym znakiem przypiska znajdującego się pod tekstem na tej samej stronie albo na końcu książki, broszury, itp.; przypisek opatrzony takim znakiem".
Op. cit. - "opus citatum, opere citato (łac.) - dzieło cytowane, w dziele cytowanym" ; można pisać dz. cyt.
Ibidem - "<łac.> tamże; w tym samym dziele, na tej samej stronie, w tym samym miejscu; wyraz wskazujący na to samo źródło, na ten samfragment dzieła itp., o których była mowa wyżej (pisany zwykle w skrócie: ib. lub ibid.).

"Brak przypisów źródłowych świadczy o tym, że piszący pracę nie korzystał z właściwej literatury naukowej lub posługując się nią nie opanował techniki sporządzania odsyłaczy i opracowania bibliografii, co obniża formalną wartość pracy" .

"Podanie cudzej myśli (...)bez ujawnienia tego w przypisie jest plagiatem ..." .

Pełne dane bibliograficzne podaje się w pracy tylko jeden raz. Jeżeli na dane dzieło autor powołuje się kilkakrotnie bezpośrednio po sobie, to w przypisie używa się określeń "Ibidem" lub "Tamże".

Przypisy umieszczone na dole strony oddziela się od tekstu poziomą kreską (zobacz też rozdział 3).

Wzór przypisów

1. Z. Wolski: Roboty okładzinowe. Warszawa 1988 s.100
2. Ibidem s. 15 (oznacza, że przypis dotyczy s. 15 wyżej wymienionej książki)
3. Ibidem (oznacza, że nadal aktualna jest s. 15)
4. R. Turowski: Mocowanie płytek ceramicznych klejami. "Materiały Budowlane" 1997 nr 9 s. 13
5. Z. Wolski: Roboty ... , op. cit., s.27 i następne (lub: s. 27 i dalsze)

Uwaga!

·  W przypisach piszemy najpierw imię, potem nazwisko.

·  Podawanie nazwy wydawcy (PWN, WP, WS i P, itp.) nie jest konieczne.

·  W literaturze spotyka się ostatnio opisy bibliograficzne sporządzane wg różnych wzorców; piszący pracę powinien wybrać jeden wzór i stosować go konsekwentnie w całej pracy (to samo dotyczy skrótów :"Tamże" i "Ibidem" oraz "op. cit." i "dz. cyt.".

·  Numeracja przypisów może być ciągła w ramach rozdziału, ale można też numerować je odrębnie na każdej stronie.

·  Załącznik nr 1 przedstawia wzór sporządzania notatki z czytanej książki, w sposób umożliwiający łatwe sporządzanie przypisów. Dzięki takiej metodzie notowania piszący pracę nie musi wielokrotnie wracać do przeczytanej publikacji.

1.9. Bibliografia

Bibliografia jest to "uporządkowany według określonych kryteriów spis książek, druków, czasopism, artykułów oraz dokumentów z najważniejszymi danymi o każdej pozycji (autor, tytuł, miejsce wydania, rok wydania , itp.)".

W bibliografii wymieniamy te książki i artykuły z czasopism, na podstawie których pisaliśmy pracę. M. Święcicki twierdzi, że bibliografia powinna obejmować "wyłącznie te pozycje, na które autor powołał się w przypisach".

Wzór bibliografii

1. Turowski R.: Mocowanie płytek ceramicznych klejami. "Materiały Budowlane" 1997 nr 9 s. 13 - 14
2. Urban L.: Ogólny przegląd współczesnych technologii i systemów budownictwa pod kątem uprzemysłowienia robót wykończeniowych. W: Roboty wykończeniowe w budownictwie uprzemysłowionym. Red. J. Wnykowicz. Warszawa 1997 s. 13 - 25
3. Wolski Z.: Roboty malarskie. Podręcznik dla zasadniczej szkoły zawodowej. Warszawa 1986
4. Wolski Z.: Roboty okładzinowe. Warszawa 1988
5. Zbiór przepisów bhp w budownictwie. Oprac. M. T. Szymański, A. Żaczkiewicz. Warszawa 1978

Uwaga!
1. W bibliografii piszemy najpierw nazwisko, potem imię autora.
2. Opisy bibliograficzne porządkujemy alfabetycznie i numerujemy.
3. Po nazwisku i imieniu autora stawiamy dwukropek.
4. W cudzysłowie umieszczamy tytuł czasopisma, a nie tytuł artykułu (patrz Wzór pozycja 1).Błędem jest podawanie w bibliografii całych roczników czasopism. Pozycją bibliograficzną jest bowiem artykuł, a nie czasopismo..
5. Wzory opisów bibliograficznych różnego rodzaju wydawnictw zawiera Załącznik 2.
6. Tytuły możemy wyróżnić czcionką np. pochyłą.
7. Dla zaznaczenia, że praca jakiegoś autora (rozprawa, utwór) została wydana w ramach dzieła zbiorowego (pod redakcją) używamy oznaczeń: w:, W:, [w] lub [W] - porównaj Wzór pozycja 2.

1.10. Załączniki (Aneks)

Załącznik jest to "dokument, pismo dołączone do innego dokumentu, stanowiące zwykle uzupełnienie".

Aneks - "pismo dodatkowe, dołączone do głównego dokumentu; dodatek uzupełniający tekst dzieła; załącznik".

Załączniki umieszczamy na końcu pracy (po bibliografii) i numerujemy w sposób ciągły. Czytelnik musi być informowany o istnieniu w pracy załączników i doń odsyłany poprzez zdania typu: "patrz załącznik nr 1", "porównaj załącznik nr 2".

Wzór [zob. też załączniki w tej pracy]

Załącznik nr 1 [ostatnio "nr" stosuje się rzadziej]
Konstrukcja ścianki działowej z kształtowników aluminiowych [rys. techn.]
Załącznik 2 [nie zaleca się stawiania kropki po cyfrze]
Przedmiar robót
Załącznik 3
Kosztorys [itd.]

1.11. Spisy tabel, wykresów, rysunków ...

Jeżeli praca dyplomowa zawiera wiele tabel, wykresów lub rysunków można sporządzić ich spis, który umieszczamy po ZAKOŃCZENIU przed BIBLIOGRAFIĄ. Spis ułatwi czytelnikowi szybkie odnalezienie w tekście interesującego go rysunku lub tabeli.

Wzór

SPIS RYSUNKÓW

[Nr rysunku]

[Nr strony]

1. Tytuł rysunku....................................................................................................7

2. Tytuł rysunku....................................................................................................8

[itd.]....................................................................................................................

1.12. Akapit

Akapit jest to "początkowy wiersz fragmentu tekstu wyróżniony zazwyczaj wcięciem, czasem inicjałem; nowy fragment tekstu; ustęp".

Nowe myśli należy zaczynać od akapitu. Powinien on być zaznaczony wcięciem długości 3 - 5 znaków graficznych.

1.13. Wybór formy czasowników

Przystępując do pisania pracy należy wybrać jedną z form wymienionych poniżej i stosować ją konsekwentnie w całej pracy.