Adelfopasożytnictwo, zjawisko pasożytnictwa występujące u krasnorostów, zachodzące między organizmami blisko spokrewnionymi. Adolfopasożyty najprawdopodobniej powstają z tkanek żywiciela przez zmiany w fizjologii i usamodzielnienie się.
Aposporia, u niektórych roślin wyższych zjawisko rozwoju gametofitu z wegetatywnych komórek sporofitu, bez udziału mejozy; u roślin kwiatowych rozwój w zalążku diploidalnego woreczka zalążkowego z komórki ośrodka lub osadki, w wyniku czego może potem rozwinąć się zarodek i nasienie bez udziału zapłodnienia (apomiksja).
Asymilatory, różnie wykształcone twory u roślin plechowatych pełniące funkcje fotosyntetyzujące. U porostnicowców są nimi szeregi komórek miękiszu asymilacyjnego wyrastające z dna komórek powietrznych.
Chlorocysty, rodzaj komórek wchodzących w skład liści torfowców. Są żywe, wąskie, zielone i pełnią funkcje asymilacyjne
Chloronema, część zielona splątka mchów.
Czepek, kaliptra, u mszaków resztka rodni, uniesiona przez rozwijający się sporofit, osłaniająca jego wierzchołek i pozostająca na szczycie dojrzałej puszki zarodniowej.
Fikobilisomy, struktury antenowe zbudowane z fikobilin połączonych z odpowiednimi białkami, przekazujące energię wzbudzenia do chlorofili fotosystemu II.
Hialoderma, kilkuwarstwowa epiderma gametoforu torfowców zbudowana z bezbarwnych (hialinowych), martwych komórek. Ściany komórek hialodermy są ponadto wyposażone w pory i spiralne, zgrubiałe listwy.
Hydroidy, elementy przewodzące wodę, spotykane u niektórych mchów — duże, wydłużone, martwe komórki, z cienkimi, skośnymi przegrodami; łącznie z leptoidami tworzą układ przypominający wiązkę przewodzącą roślin wyższych.
Karpogonium, gametangia u krasnorostów, w których tworzą się pojedynczo komórki jajowe.
Karposporofit, diploidalne pokolenie w cyklu życiowym krasnorostów rozwijające się na gametoficie; stanowią go tzw. nici sporogeniczne wyrastające po zapłodnieniu z karpogonium, a każda z nich odcina szczytowo diploidalny zarodnik, zwany karposporą.
Karpospory, diploidalne zarodniki u krasnorostów, produkowane przez karposporofit.
Kaulonema, część brunatna splątka mchów.
Kolumienka, kolumella, pasmo płonnych komórek występujące w centralnej części puszki zarodniowej u większości mchów, będące przedłużeniem sety.
Komórka perycentralna, komórka dająca początek karpogonium oraz tworząca grupę komórek pomocniczych otaczających karpogonium i tworzących w ten sposób wielokomórkową strukturę zwaną prokarpium.
Komórki ampułkowe (retortowe), ampułkowate twory powstające w sąsiedztwie liści łodygowych w zewnętrznej warstwie epidermy u torfowców. Posiadają one pojedynczy por, przez który do komórki dostaje się woda. Ich główną funkcją jest więc magazynowanie wody.
Konceptaklum, zagłębienie w plesze brunatnic, w którym rozwijają się gametangia.
Konchosporangia, jednokomórkowe sporangia endotelicznego sporofitu krasnorostów z klasy Bangiophyceae, produkujące, na drodze mejozy, haploidalne spory zwane konchosporami.
Konchospory, haploidalne spory wytwarzane przez endoteliczny (żyjący w kanalikach wydrążonych w muszlach mięczaków) sporofit krasnorostów z klasy Bangiophyceae. Powstają w konchosporangiach.
Leptoidy, elementy przewodzące substancje org. u mchów; łącznie z hydroidami tworzą układ podobny do wiązki przewodzącej roślin wyższych.
Leukocysty, rodzaj komórek wchodzących w skład liści torfowców. Są martwe, duże, bezbarwne, mają ściany zaopatrzone w pory i spiralne, zgrubiałe listwy. Służą do magazynowania wody.
Liście perychecjalne, specjalny rodzaj liści u mchów, których zadaniem jest osłona rodni.
Liście perygonialne, specjalny rodzaj liści u mchów, których zadaniem jest osłona plemni.
Miseczka, ??
Ozębnia, perystom, pojedynczy lub podwójny rząd wyrostków na brzegu otworu zarodni u większości mchów; zęby o. mają zdolność wykonywania ruchów pod wpływem zmian wilgotności powietrza; przy wysokiej wilgotności zamykają otwór zarodni, natomiast w powietrzu suchym odginają się na zewnątrz umożliwiając wysypywanie zarodników.
Perychecjum, grupa rodni otoczonych liśćmi perychecjalnymi.
Perygonium, grupa plemni otoczonych liśćmi perygonialnymi.
Plemnia, anterydium, gametangium męskie, komórka lub organ roślin, w którym powstają gamety męskie, ruchliwe plemniki lub nieruchliwe komórki plemnikowe.
Plemniostan, anterydiofor, grupa plemni mieszcząca się na wyspecjalizowanym, wynoszącym się w górę odcinku plechy. Występuje m.in. u wątrobowców.
Plurilokularny – wielokomórkowy
Prokarpium, wielokomórkowa struktura powstająca w wyniku działalności komórki perycentralnej. Jest zbudowane z komórek pomocniczych otaczających nić z karpogonium znajdującym się na jej szczycie.
Pseudopodiom, wydłużona, bezlistna część gametofitu, w której tkwi stopa sporofitu. Występuje u torfowców i naleźliowych.
Rodnia, archegonium, wielokomórkowe gametangium żeńskie, w którym powstają komórki jajowe u roślin telomowych (u nasiennych w postaci zredukowanej).
Rodniostan, archegoniofor, grupa rodni mieszcząca się na wyspecjalizowanym, wynoszącym się w górę odcinku plechy. Występuje m.in. u wątrobowców.
Rozmnóżki, gemmy, kilku- lub wielokomórkowe, różnie wykształcone utwory u roślin, służące jako przetrwalniki i do rozmnażania wegetatywnego (np. grupy komórek powstające w różnych miejscach na roślinie u mszaków i paprotników).
Seta, trzonek, nierozgałęziona, bezzieleniowa część sporofitu mszaków, na której szczycie osadzona jest zarodnia; s. pośredniczy w dostarczaniu substancji odżywczych z gametofitu do tkanki zarodnikotwórczej w zarodni, z gametofitem połączona jest zawsze za pomocą stopy, natomiast przedłużeniem jej części szczytowej — u niektórych mszaków — może być kolumienka, stanowiąca już część składową zarodni.
Spermacja, nie wytwarzające wici komórki spełniające rolę gamet męskich, a więc nie mające zdolności aktywnego ruchu; występują u krasnorostów (przenoszone są biernie z prądami wody) oraz grzybów, u których przenoszone są przede wszystkim przez ruchy powietrza.
Splątek, protonema, nitkowata plecha, początkowe stadium rozwojowe gametofitu u wielu mszaków i paprotników; szczegolnie dobrze rozwinięty u mchów, w postaci silnie rozgałęzionych, zielonych nici, na których następnie tworzą się gametofory.
Sporangiofor, twór, na którym umieszczone są zarodnie,
Sporogon, sporofit u mszaków rozwijający się z zapłodnionej komórki jajowej (zygoty) na gametoficie; utwór niesamodzielny, przez całe życie zależny od gametofitu, złożony ze stopy, wrastającej w tkankę gametofitu, trzonka i umieszczonej na jego szczycie zarodni, w której odbywa się mejoza i powstają zarodniki — mejospory.
Sprężyce, elatery, w zarodniach wątrobowców wydłużone, martwe komórki, ze śrubowatymi zgrubieniami ścian komórkowych; po otwarciu się zarodni s. skręcają się lub rozkręcają; gwałtownie wydostają się na zewnątrz, porywając za sobą zarodniki i ułatwiając ich rozsiewanie.
Stopa, rozszerzona podstawa sporofitu u mszaków i paprotników, którą młody sporofit wrasta w ciało gametofitu i pobiera z niego pokarm.
Szyja, apofiza, zgrubiałe zakończenie trzonka sporofitu mchów, znajdujące się tuż pod puszką zarodniową, w miejscu połączenia sporofitu z zarodnią.
Tetrasporofit, część sporofitu krasnorostów kiełkująca z karpospor i tworząca, w wyniku podziału redukcyjnego zachodzącego w jednokomórkowych zarodniach, haploidalne tetraspory.
Tetraspory, mejospory krasnorostów, powstające po cztery w wyniku podziału redukcyjnego i odtwarzają gametofit.
Unilokularny – jednokomórkowy
Wieczko, górna część zarodni (puszki zarodnionośnej) u mszaków.
Żebra, wielowarstwowe pasma wydłużonych komórek przebiegające przez środek blaszki liściowej mchów, przede wszystkim z grupy prątników, nazywane także nerwami; zróżnicowanie przebiegu (długości, sposobu zakończenia, braku lub obecności rozgałęzień) ż. wykorzystywane jest w oznaczaniu mchów.
lukpie17842