pord.pdf

(657 KB) Pobierz
327714020 UNPDF
Dz.U.05.108.908 ze zmianami
USTAWA
z dnia 20 czerwca 1997 r.
Prawo o ruchu drogowym 1)
(tekst jednolity)
DZIAŁ I
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa reguluje zasady ruchu na drogach publicznych oraz w strefach
zamieszkania, warunki dopuszczenia pojazdów do tego ruchu, wymagania w stosunku do
osób kierujących pojazdami i innych uczestników ruchu oraz zasady kontroli ruchu
drogowego.
2. Przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza drogami publicznymi,
jeżeli jest to konieczne dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa uczestników tego ruchu.
3. (1) Zadania samorządu województwa, o których mowa w art. 75a ust. 1, 3, 5 i 9, art. 97
ust. 3, art. 98 ust. 5, art. 110 ust. 1 pkt 10, art. 111 ust. 1, art. 112 ust. 1, art. 113 ust. 1, art.
114 ust. 3, art. 122 ust. 8 i 9, art. 124a ust. 3 i 10, art. 124b ust. 1-3 i 5, art. 140 ust. 4, art.
140g ust. 2, art. 140i i art. 140k, są zadaniami z zakresu administracji rządowej.
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) droga - wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla
pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się
w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy
wierzchem lub pędzenia zwierząt;
2) droga twarda - drogę z jezdnią o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej,
klinkierowej lub brukowcowej oraz z płyt betonowych lub kamienno-betonowych, jeżeli
długość nawierzchni przekracza 20 m; inne drogi są drogami gruntowymi;
3) autostrada - drogę dwujezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na
której nie dopuszcza się ruchu poprzecznego, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów
samochodowych, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40
km/h, w tym również w razie ciągnięcia przyczep;
4) droga ekspresowa - drogę dwu- lub jednojezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami
drogowymi, na której skrzyżowania występują wyjątkowo, przeznaczoną tylko do ruchu
pojazdów samochodowych;
5) droga dla rowerów - drogę lub jej część przeznaczoną do ruchu rowerów
jednośladowych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi;
6) jezdnia - część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy
torowisk wydzielonych z jezdni;
7) pas ruchu - każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu
pojazdów wielośladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi;
8) pobocze - część drogi przyległą do jezdni, która może być przeznaczona do ruchu
pieszych lub niektórych pojazdów, postoju pojazdów, jazdy wierzchem lub pędzenia
zwierząt;
9) chodnik - część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych;
327714020.001.png
 
10) skrzyżowanie - przecięcie się w jednym poziomie dróg mających jezdnię, ich
połączenie lub rozwidlenie, łącznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecięcia,
połączenia lub rozwidlenia; określenie to nie dotyczy przecięcia, połączenia lub rozwidlenia
drogi twardej z drogą gruntową lub stanowiącą dojazd do obiektu znajdującego się przy
drodze;
11) przejście dla pieszych - powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska
przeznaczoną do przechodzenia przez pieszych, oznaczoną odpowiednimi znakami
drogowymi;
12) przejazd dla rowerzystów - powierzchnię jezdni lub torowiska przeznaczoną do
przejeżdżania przez rowerzystów, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi;
13) przystanek - miejsce zatrzymywania się pojazdów transportu publicznego, oznaczone
odpowiednimi znakami drogowymi;
14) tunel - budowlę na drodze, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi;
15) obszar zabudowany - obszar oznaczony odpowiednimi znakami drogowymi;
16) strefa zamieszkania - obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym
obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są
odpowiednimi znakami drogowymi;
17) uczestnik ruchu - pieszego, kierującego, a także inne osoby przebywające w pojeździe
lub na pojeździe znajdującym się na drodze;
18) pieszy - osobę znajdującą się poza pojazdem na drodze i niewykonującą na niej robót
lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pieszego uważa się również osobę
prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny
lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat
kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej;
19) kolumna pieszych - zorganizowaną grupę pieszych prowadzoną przez kierownika lub
dowódcę;
20) kierujący - osobę, która kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów, a także osobę, która
prowadzi kolumnę pieszych, jedzie wierzchem albo pędzi zwierzęta pojedynczo lub w
stadzie;
21) kierowca - osobę uprawnioną do kierowania pojazdem silnikowym;
22) szczególna ostrożność - ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu
zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu
umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie;
23) ustąpienie pierwszeństwa - powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić
innego kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości,
a pieszego - do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku;
24) ruch kierowany - ruch otwierany i zamykany za pomocą sygnalizacji świetlnej albo
przez uprawnioną osobę;
25) niedostateczna widoczność - widoczność występującą od zmierzchu do świtu, a także
w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza od świtu do zmierzchu;
26) wymijanie - przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu
poruszającego się w przeciwnym kierunku;
27) omijanie - przejeżdżanie (przechodzenie) obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika
ruchu lub przeszkody;
28) wyprzedzanie - przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu
poruszającego się w tym samym kierunku;
29) zatrzymanie pojazdu - unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub
przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, oraz każde unieruchomienie
pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów;
30) postój pojazdu - unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów
ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę;
31) pojazd - środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub
urządzenie do tego przystosowane;
32) pojazd silnikowy - pojazd wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu
szynowego;
33) pojazd samochodowy - pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z
prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego;
34) pojazd wolnobieżny - pojazd silnikowy, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy
do 25 km/h, z wyłączeniem ciągnika rolniczego;
35) pojazd członowy - zespół pojazdów składający się z pojazdu silnikowego złączonego
z naczepą;
36) pojazd specjalny - pojazd samochodowy lub przyczepę przeznaczone do wykonywania
specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania
specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane
z wykonywaniem tej funkcji;
37) (2) pojazd używany do celów specjalnych - pojazd samochodowy przystosowany
w sposób szczególny do przewozu osób lub ładunków, używany przez Siły Zbrojne
Rzeczypospolitej Polskiej, Policję, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję
Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego, Centralne
Biuro Antykorupcyjne, Straż Graniczną, kontrolę skarbową, Służbę Celną, jednostki ochrony
przeciwpożarowej, Inspekcję Transportu Drogowego i Służbę Więzienną;
38) pojazd uprzywilejowany - pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich
świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący
z włączonymi światłami mijania lub drogowymi; określenie to obejmuje również pojazdy
jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane
wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego;
39) pojazd zabytkowy - pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do
rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków;
40) samochód osobowy - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu
nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu;
41) autobus - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9
osób łącznie z kierowcą;
41a) autobus szkolny - autobus przeznaczony do przewozu dzieci do szkoły, barwy
pomarańczowej, oznaczony z przodu i z tyłu prostokątnymi tablicami barwy białej, z napisem
barwy czarnej "autobus szkolny";
42) samochód ciężarowy - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu
ładunków; określenie to obejmuje również samochód ciężarowo-osobowy przeznaczony
konstrukcyjnie do przewozu ładunków i osób w liczbie od 4 do 9 łącznie z kierowcą;
42a) ciągnik samochodowy - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie wyłącznie
do ciągnięcia przyczepy; określenie to obejmuje ciągnik siodłowy i ciągnik balastowy;
43) taksówka - pojazd samochodowy odpowiednio wyposażony i oznaczony, przeznaczony
do przewozu za ustaloną na podstawie taksometru opłatą:
a) osób w liczbie nie większej niż 9 łącznie z kierowcą oraz ich bagażu podręcznego
(taksówka osobowa),
b) ładunków o masie nieprzekraczającej 2,5 t (taksówka bagażowa);
44) ciągnik rolniczy - pojazd silnikowy skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do
prac rolnych, leśnych lub ogrodniczych; ciągnik taki może być również przystosowany do
ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych;
45) motocykl - pojazd samochodowy jednośladowy lub z bocznym wózkiem -
wielośladowy;
46) motorower - pojazd jednośladowy lub dwuśladowy zaopatrzony w silnik spalinowy o
pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm 3 , którego konstrukcja ogranicza prędkość
jazdy do 45 km/h;
47) rower - pojazd jednośladowy lub wielośladowy poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym
pojazdem;
48) wózek inwalidzki - pojazd konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się osoby
niepełnosprawnej, napędzany siłą mięśni lub za pomocą silnika, którego konstrukcja
ogranicza prędkość jazdy do prędkości pieszego;
49) zespół pojazdów - pojazdy złączone ze sobą w celu poruszania się po drodze jako
całość; nie dotyczy to pojazdów złączonych w celu holowania;
50) przyczepa - pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem;
51) przyczepa lekka - przyczepę, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 750
kg;
52) naczepa - przyczepę, której część spoczywa na pojeździe silnikowym i obciąża ten
pojazd;
53) masa własna - masę pojazdu z jego normalnym wyposażeniem, paliwem, olejami,
smarami i cieczami w ilościach nominalnych, bez kierującego;
54) dopuszczalna masa całkowita - największą określoną właściwymi warunkami
technicznymi masę pojazdu obciążonego osobami i ładunkiem, dopuszczonego do poruszania
się po drodze;
55) rzeczywista masa całkowita - masę pojazdu łącznie z masą znajdujących się na nim
rzeczy i osób;
56) dopuszczalna ładowność - największą masę ładunku i osób, jaką może przewozić
pojazd, która stanowi różnicę dopuszczalnej masy całkowitej i masy własnej pojazdu;
57) nacisk osi - sumę nacisków, jaką na drogę wywierają koła znajdujące się na jednej osi;
58) VIN - numer identyfikacyjny pojazdu nadany i umieszczony przez producenta.
DZIAŁ II
Ruch drogowy
Rozdział 1
Zasady ogólne
Art. 3. 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować
ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego
działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu
drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek
publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również
zaniechanie.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osoby znajdującej się w pobliżu drogi, jeżeli jej
zachowanie mogłoby pociągnąć za sobą skutki, o których mowa w tym przepisie.
3. Jeżeli uczestnik ruchu lub inna osoba spowodowała jednak zagrożenie bezpieczeństwa
ruchu drogowego, jest obowiązana przedsięwziąć niezbędne środki w celu niezwłocznego
usunięcia zagrożenia, a gdyby nie mogła tego uczynić, powinna o zagrożeniu uprzedzić
innych uczestników ruchu.
Art. 4. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni
uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności
wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania.
Art. 5. 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się
do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego
kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów
ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub
znaki drogowe.
2. Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli
mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogowymi.
3. Sygnały świetlne mają pierwszeństwo przed znakami drogowymi regulującymi
pierwszeństwo przejazdu.
Art. 6. 1. Polecenia lub sygnały może dawać uczestnikowi ruchu lub innej osobie znajdującej
się na drodze:
1) policjant;
2) żołnierz Żandarmerii Wojskowej lub wojskowego organu porządkowego,
zabezpieczający przemarsz lub przejazd kolumny wojskowej albo w razie akcji związanej z
ratowaniem życia lub mienia;
3) (3) funkcjonariusz Straży Granicznej;
3a) inspektor Inspekcji Transportu Drogowego;
3b) umundurowany inspektor kontroli skarbowej lub funkcjonariusz celny;
3c) strażnik gminny (miejski);
4) pracownik kolejowy na przejeździe kolejowym;
5) (4) osoba działająca w imieniu zarządcy drogi lub osoba wykonująca roboty na drodze
na zlecenie lub za zgodą zarządcy drogi;
6) osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię, w wyznaczonym miejscu;
7) kierujący autobusem szkolnym w miejscach postoju związanych z wsiadaniem lub
wysiadaniem dzieci;
8) (5) strażnik leśny lub funkcjonariusz Straży Parku - na terenie odpowiednio lasu lub
parku narodowego.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1 i ust. 4 pkt 2, powinny być łatwo rozpoznawalne i
widoczne z dostatecznej odległości, zarówno w dzień, jak i w nocy.
3. Przepis ust. 2 w zakresie łatwej rozpoznawalności:
1) dotyczy osoby wymienionej w ust. 1 pkt 1 tylko poza obszarem zabudowanym;
2) nie dotyczy kierującego autobusem szkolnym, jeżeli sygnał do zatrzymania innych
pojazdów dawany jest przez tę osobę bez wychodzenia z odpowiednio oznaczonego pojazdu.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw transportu, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w trakcie
kierowania ruchem drogowym oraz sprawnego wykonywania czynności w tym zakresie:
1) określi, w drodze rozporządzenia, organizację i sposób kierowania ruchem drogowym;
2) może upoważnić, w drodze rozporządzenia, inne osoby do wykonywania czynności, o
których mowa w ust. 1, oraz określić okoliczności, szczegółowe warunki i sposób
wykonywania tych czynności;
3) (6) określi, w drodze rozporządzenia, wzór ubioru osób, o których mowa w ust. 1 pkt
4-6.
Art. 7. 1. Znaki i sygnały drogowe wyrażają ostrzeżenia, zakazy, nakazy lub informacje.
2. Minister właściwy do spraw transportu i minister właściwy do spraw wewnętrznych, w
porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, uwzględniając w szczególności konieczność
dostosowania sygnałów drogowych do postanowień umów międzynarodowych, określi, w
drodze rozporządzenia, znaki i sygnały obowiązujące w ruchu drogowym, ich znaczenie i
zakres obowiązywania.
3. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
wewnętrznych, uwzględniając konieczność zapewnienia czytelności i zrozumiałości znaków i
327714020.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin