TSUNAMI.pdf

TSUNAMI

Monstrualne fale

Tsunami, to potężne fale, które nierzadko osiągają wysokość 30 metrów, a swym zasięgiem obejmują

nawet tysiące kilometrów. Rozchodząc się z prędkością przekraczającą 1000 km/h nabierają niebywałej

siły niszczenia. Gdy rozszalała woda uderza w ląd rujnuje go doszczętnie ogromnymi masami wody. Jeśli

ewakuacja nie nastąpi na czas, nie ma szans przeżycia.

Czym są fale tsunami?

Nazwa tsunami pochodzi z języka japońskiego i oznacza "falę portową". Tsunami nie są zwykłymi falami

wywołanymi wiatrem czy też pływami morskimi. Ich źródłem są najczęściej ruchy dna morskiego powodowane

przez podwodne trzęsienia ziemi lub erupcje oceanicznych wulkanów. Przyczyną powstawania tsunami mogą

być również próby bomb nuklearnych lub upadki dużych meteorytów. Fale te charakteryzują się przede

wszystkim monstrualnymi rozmiarami i niebywałą siłą niszczenia. Tsunami zwykle szaleją na ocenie przez kilka

dni, nabierając siły i prędkości. Gdy docierają do brzegów zwykle jest już za późno na ratunek. Spiętrzona na

wysokość 20-30 metrów woda poruszająca się z prędkością 700-1000 km/h na godzinę, przy starciu z lądem

zalewa go stu tysiącami ton wody na każdy metr linii brzegowej. Na siłę uderzania duży wpływ ma kształt

wybrzeża. Największe szkody gigantyczne fale powodują w małych i wąskich zatokach. Obszary szczególnie

narażone na tsunami, to rejony aktywne sejsmicznie z licznymi wysepkami i zatokami np. Japonia, Hawaje czy

też Indonezja.

Prehistoryczne tsunami

Naukowcy nie ustają w badaniach naszej prehistorii.

Analizując dziwne ukształtowanie terenu oraz duże ilości

ogromnych skal narzutowych na półwyspie Jukatan specjaliści

doszli do wniosku, że tereny te uformowane zostały poprzez

działanie gigantycznych tsunami. 65 mln lat temu na tereny te

spadł wielki meteoryt. Jego upadek wywołał fale dochodzące do

1000 m wysokości! Tsunami kompletnie zniekształciło 3000 km

linii brzegowej! Przybrzeżne tereny pokryła kilkukilometrowa

warstwa mułu.

W latach 80. archeolodzy odkryli i udowodnili także

niszczycielską działalność tsunami na terenie Peru. 900 lat przed

naszą erą potężne tsunami zniszczyły główne ośrodki

peruwiańskiej cywilizacji rozmieszczone wzdłuż wybrzeża Pacyfiku. Świadczą o tym między innymi odkryte przez

naukowców liczne szczątki ówczesnych budowli pokrytych grubą warstwą mułu oceanicznego oraz badania

geologiczne materiałów skalnych.

Największe zniszczenia

Za jedną z największych tragedii wyrządzonych przez tsunami uważa się wydarzenie, które miały miejsce w

1883 roku po erupcji indonezyjskiego wulkanu Krakatau. Tuż po wybuchy poziom wody obniżył się o prawie 10

m, aby potem przekształcić się w trzydziestometrowe fale. Tsunami zalały nie tylko sąsiadujące wyspy Jawy i

Sumatry, ale także gwałtownie podniosły poziom wody w całym oceanie. Skutki tego kataklizmu dało się odczuć

nawet w oddalonym od miejsca wybuchu o przeszło 18 tys. km kanale La Manche! Fale pochłonęły 36 tys. ludzi.

Zatopieniu uległo 165 miejscowości.

W 1933 roku w wyniku podmorskiego trzęsienia ziemi powstały fale, które zaatakowały północno-wschodnie

wybrzeże japońskiej wyspy Honsiu. Fale osiągnęły 25 m wysokości i zalewając rejon Sanriku zabiły ponad 3 tys.

osób. Wiele ofiar zginęło na skutek własnej lekkomyślności, ponieważ kiedy w wyniku nagłych ruchów dna

morskiego woda odpłynęła z portów, ludzie zamiast uciekać, tłumnie przybyli podziwiać to nietypowe zjawisko.

Kilka minut po odpływie do brzegu przybyła gigantyczna fala nie dając szans na ucieczkę ciekawskim

mieszkańcom wyspy.

Drżenia dna w 1946 roku pod Rowem Aleuckim u wybrzeży Alaski

wywołały 20-metrowe fale tsunami, które najpierw zniszczyły latarnie morską

na Przylądku Szkockim, a dzień później dotarły do miasta Hilo na Hawajach,

gdzie zabiły ponad 100 osób i zatopiły dziesiątki domów, mostów, dróg oraz

luksusowych hoteli.

Tsunami towarzyszące trzęsieniu ziemi o sile 8,4 stopni w skali Richtera,

które nawiedziło w maju 1960 roku Chile uśmierciło 2300 osób. Fale były tak

silne, że wyginały i wyrywały słupy wysokiego napięcia oraz drzewa. Najwięcej

ofiar i zniszczeń było w rejonie między miastem Concepcion, a wyspą Chiloe.

Straty oszacowano tam na ponad 500 mln dolarów.

Ocean Spokojny, mimo swej nazwy okazał się szczególnie niebezpieczny

w marcu 1964 roku, kiedy wywołane trzęsieniem ziemi tsunami przez

kilkanaście godzin zawładnęło wodami Pacyfiku. Fala kulminacyjna, która

dotarła do cieśniny Księcia Wiliama na Alasce mierzyła 32 metry. Żywioł zabił

122 osoby i dokonał zniszczeń ocenianych na 100 mln dolarów.

Co najmniej 35 osób poniosło śmierć, w indonezyjskiej prowincji Irian Jaya,

gdy w lutym 1996 roku wielka fala wywołana trzęsieniem ziemi pod dnem

morza zaatakowała port Biak. Woda piętrzyła się na wysokość kilkunastu

metrów dewastując port oraz zalewając największe osiedla. Tysiące osób

straciło dach nad głową. Zalane zostały meczety, szkoły i urzędy publiczne. Ziszczeniu uległo mnóstwo ważnych

dokumentów, co wprowadziło niemały zamęt wśród mieszkańców. Falom uległa także wieża kontrolna

miejscowego lotniska.

Fala morska - tsunami, która uderzyła w lipcu 1998 roku na wybrzeże Papui- Nowej Gwinei przeraziła świat.

Był to największy kataklizm tego typu w ostatnich 50 latach. Oficjalnie podaje się, że wywołane trzęsieniem ziemi

fale zabiły 1500 osób, jednak aż 6 tys. ludzi uznano za zaginionych. Woda, która wdarła się nawet na 30-50 km

w głąb lądu odebrała setkom rodzin domy i dorobek całego życia. Bajkowe wybrzeże tej tropikalnej wyspy na

Pacyfiku stało się krainą śmierci. Lazurowe laguny zamieniły się w bagna usłane szczątkami ludzi, zwierząt i

budynków. Akcję ratowniczą utrudniały rekiny i kłopoty z łącznością oraz problemy z identyfikacją zwłok, gdyż

ocalałych ludzi ewakuowano samolotami i helikopterami z zagrożonych terenów.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: