LEKCJE
Lección número uno
Lekcja numer 1
(1)¡Hola! Cześć!
1. W języku hiszpańskim stawia się wykrzykniki oraz pytajniki również na początku zdania(pisane są wtedy do góry nogami).
- ¡Hola! ¿Qué tal?- Bien. Y(2) tú, ¿cómo estás(3)?- Muy bien, gracias.
2. Hiszpańskie y znaczy zarówno a, jak też i.
3. Czasownik estar - być, znajdować się (tutaj też: czuć się); odmiana patrz: gramatyka (czasownik).
- Cześć! Co słychać?- (Wszystko) dobrze. A ty, jak się masz?- Bardzo dobrze, dziękuję.
¡Buenos días!
Dzień dobry!
¡Buenas tardes!
Dzień dobry! (popołudniu)
¡Buenas noches!
Dobry wieczór! / Dobranoc!
¡Adiós!
Do widzenia! / Do zobaczenia! / Żegnaj!
¡Hasta luego!
Do (zobaczenia) później!
¡Hasta ahora!
Do (zobaczenia) zaraz! (dosł. teraz)
¡Hasta mañana!
Do jutra!
¡Hasta el lunes!
Do poniedziałku!
Lección número dos
Lekcja numer 2
¿Cómo te llamas(1)? Jak masz na imię?
1. Czasownik zwrotny llamarse - nazywać się, mieć na imię; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
Me llamo Manuel. Soy(2) de España y vivo(3) en Madrid.
2. Czasownik ser - być; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
3. Czasownik vivir - mieszkać; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
Mam na imię Manuel. Jestem z Hiszpanii i mieszkam w Madrycie.
Mam na imię Monika. Jestem z Polski, ale mieszkam w Barcelonie.
Me llamo Mónica. Soy de Polonia, pero vivo en Barcelona.
- ¡Hola! Soy Manuel. ¿Cómo te llamas?- Me llamo Mónica.- Mucho gusto.- Encantada.(4)
4. Mężczyzna powiedziałby encantado.
- Cześć! Jestem Manuel. Jak masz na imię?- Mam na imię Monika.- Miło mi. (dosł. duża przyjemność)- Mnie również. (dosł. zachwycona)
- Skąd jesteś?- Jestem Polką. A ty, jesteś stąd (dosł. z tutaj)?- Tak, jestem Hiszpanem.- Mieszkasz w Barcelonie?- Nie, mieszkam w Madrycie. A ty, gdzie mieszkasz?- Ja, w Barcelonie.
- ¿De dónde eres?- Soy polaca(5). Y tú, ¿eres de aquí?- Sí, soy español.(6)- ¿Vives en Barcelona?- No, vivo en Madrid. Y tú, ¿dónde vives?- Yo, en Barcelona.
5. polaco - Polak; polaca - Polka (w języku hiszpańskim pisane z małej litery).Na marginesie warto dodać, że tak też są w Hiszpanii nazywani Katalończycy (Katalonia to region w północno-wschodniej Hiszpanii ze stolicą w Barcelonie). Podobno wzięło się to stąd, że mówią oni swoim własnym, dziwnie brzmiącym, niezrozumiałym dla innych Hiszpanów językiem.
6. español - Hiszpan; española - Hiszpanka.
Observaciones Obserwacje
· Jak łatwo zauważyć, w języku hiszpańskim - podobnie jak w polskim - nie trzeba używać zaimków osobowych (ja, ty, etc.)
· Warto też pamiętać, że do określenia swojej narodowości dużo naturalniej brzmi powiedzenie soy polaco/-a, niż soy de Polonia.
· Istnieją w języku hiszpańskim dwa czasowniki o znaczeniu być. W lekcji 1 pojawił się czasownik estar, nastomiast w tej - czasownik ser. Najprostsze ich rozróżnienie jest takie, że estar znaczy być w sensie fizycznym (znajdować się), natomiast ser ma pozostałe znaczenia.
Lección número tres
Lekcja numer 3
Ella no es francesa(1)... Ona nie jest Francuzką...
1. francés - Francuz; francesa - Francuzka.
Este chico se llama Manuel.Él es español y vive en Madrid.
Ten chłopak ma na imię Manuel. On jest Hiszpanem i mieszka w Madrycie.
- Ten chłopak ma na imię Pedro?- Nie, on nie ma na imię Pedro. On ma na imię Manuel.- Jest Włochem?- Nie, nie jest Włochem. Jest Hiszpanem.- Mieszka w Warszawie?- Nie, nie mieszka w Warszawie. Mieszka w Madrycie.
- ¿Este chico se llama Pedro?- No, él no se llama Pedro. Él se llama Manuel.- ¿Es italiano(2)?- No, no es italiano. Es español.- ¿Vive en Varsovia?- No, no vive en Varsovia. Vive en Madrid.
2. italiano - Włoch; italiana - Włoszka.
Esta chica se llama Mónica.Ella es polaca, pero vive en Barcelona.
Ta dziewczyna ma na imię Monika. Ona jest Polką, ale mieszka w Barcelonie.
- Ta dziewczyna ma na imię Maria?- Nie, ona nie ma na imię Maria. Ona ma na imię Monika.- Jest Francuzką?- Nie, nie jest Francuzką. Jest Polką.- Mieszka w Krakowie?- Nie, nie mieszka w Krakowie. Mieszka w Barcelonie.
- ¿Esta chica se llama María?- No, ella no se llama María. Ella se llama Mónica.- ¿Es francesa?- No, no es francesa. Es polaca.- ¿Vive en Cracovia?- No, no vive en Cracovia. Vive en Barcelona.
Lección número cuatro
Lekcja numer 4
¿Qué es esto? Co to jest?
¿Qué es esto?Esto es un(1) bolígrafo.¿Cómo es el(2) bolígrafo?El bolígrafo es pequeño.
1. Rodzajnik nieokreślony rodzaju męskiego. Szczegóły patrz: gramatyka (rodzajnik)
2. Rodzajnik określony rodzaju męskiego
Co to jest?To jest długopis.Jaki jest (ten) długopis?(Ten) długopis jest mały.
Co to jest?To jest krzesło.Jakie jest (to) krzesło?(To) krzesło jest małe.
¿Qué es esto?Esto es una(3) silla.¿Cómo es la(4) silla?La silla es pequeña.
3. Rodzajnik nieokreślony rodzaju żeńskiego
4. Rodzajnik określony rodzaju żeńskiego
¿Qué es esto?Esto es un coche.¿Cómo es el coche?El coche es grande.
Co to jest?To jest samochód.Jaki jest (ten) samochód?(Ten) samochód jest duży.
Co to jest?To jest stół.Jaki jest (ten) stół?(Ten) stół jest duży.
¿Qué es esto?Esto es una mesa.¿Cómo es la mesa?La mesa es grande.
Observaciones Obserwacje Przymiotniki odmieniają się w zależności od rodzaju rzeczownika. Większość ma różną końcówkę dla rodzaju męskiego oraz żeńskiego, ale niektóre pozostają takie same. Szczegóły na ten temat zawarte są w opisie gramatyki (przymiotnik).
Lección número cinco
Lekcja numer 5
¿Qué haces? Co robisz?
- ¿Quién eres?- Soy Oscar.- ¿Dónde vives?- Vivo en Alemania.- ¿Qué haces(1)?- Soy estudiante(2) de derecho.- ¿Qué idiomas(3) hablas(4)?- Hablo alemán(5), inglés(6) y francés.- ¿Qué haces normalmente durante el día?- Por la mañana estudio(7), por la tarde descanso(8) y por la noche hago deporte. Cada día corro(9) cinco kilómetros.
1. czasownik nieregularny hacer - robić
2. el estudiante - student; la estudiante - studentka
3. el idioma - język (pomimo końcówki -a jest to rzeczownik rodzaju męskiego); idiomas to liczba mnoga (omawiana w kolejnej lekcji)
4. hablar - mówić, rozmawiać
5. to samo słowo funkcjonuje jako rzeczownik (na określenie narodowości i języka) oraz jako przymiotnik: np. alemán/alemana (Niemiec/Niemka) oraz alemán (niemiecki)
6. analogicznie: inglés/inglesa (Anglik/Angielka) oraz inglés (angielski).
7. estudiar - uczyć się, studiować
8. descansar - odpoczywać
9. correr - biegać
- Kim jesteś?- Jestem Oscar.- Gdzie mieszkasz?- Mieszkam w Niemczech.- Co robisz? (w sensie: czym się zajmujesz)- Jestem studentem prawa.- Jakie znasz języki? (dosł. jakimi językami mówisz?)- Mówię (po) niemiecku, angielsku i fancusku.- Co robisz zwykle w ciągu dnia?- Rano się uczę, popołudniu odpoczywam a wieczorem uprawiam (dosł. robię) sport. Codziennie biegam pięć kilometrów.
- Kim (dosł. kto) jest tamta dziewczyna?- (To) jest moja przyjaciółka Ana.- Gdzie mieszka?- Mieszka we Francji.- Co robi?- Jest sekretarką i pracuje w dużej firmie.- Jakie zna języki? (dosł. jakimi językami mówi?)- Mówi (po) francusku, angielsku i rosyjsku.- Co robi zwykle w ciągu dnia?- Rano pracuje, popołudniu robi zakupy (dosł. zakup) a wieczorem odpoczywa.
- ¿Quién es aquella(10) chica?- Es mi amiga(11) Ana.- ¿Dónde vive?- Vive en Francia.- ¿Qué hace?- Es secretaria y trabaja(12) en una empresa grande.- ¿Qué idiomas habla?- Habla francés, inglés y ruso(13).- ¿Qué hace normalmente durante el día?- Por la mañana trabaja, por la tarde hace la compra y por la noche descansa.
10. aquel - tamten; aquella - tamta
11. el amigo - przyjaciel; la amiga - przyjaciółka
12. trabajar - pracować
13. ruso/rusa (Rosjanin/Rosjanka); ruso (rosyjski)
Observaciones Obserwacje Łatwo zauważyć, że tworzenie rodzaju żeńskiego, zarówno rzeczowników jak i przymiotników, nie jest skomplikowane. Gdy wyraz rodzaju męskiego kończy się na spółgłoskę, wystarczy dodać literę a, np. inglés - inglesa. Gdy wyraz kończy się na o, w rodzaju żeńskim po prostu zamienia się je na a, np. amigo - amiga. Gdy natomiast wyraz kończy się na literę e, zwykle pozostaje bez zmian w obu rodzajach, np. estudiante - estudiante.W tej lekcji pojawiły się również różnego rodzaju czasowniki. Warto je trochę usystematyzować. W języku hiszpańskim istnieją trzy grupy czasowników: kończące się na -ar (np. hablar), -er (np. correr) oraz -ir (np. vivir). Ich regularną odmianę można znaleźć w opisie gramatyki (czasownik). Istnieją również czasowniki zwrotne (np. llamarse), ale one także zaliczają się do jednej z trzech wyżej wymienionych grup, np. llamarse - po odcięciu końcówki se (która wskazuje na zwrotność czasownika) widać, że jest to czasownik I grupy (czyli -ar).Dodatkowo istnieje wiele czasowników nieregularnych. Mogą one być całkowicie nieregularne (jak np. ser czy estar), ale mogą też mieć nieregularność, która pojawia się według pewnego regularnego wzoru, np. hacer - jest to czasownik II grupy (-er) i odmienia się według jej reguł z wyjątkiem pierwszej osoby liczby pojedynczej (yo hago). Istnieje wiele innych czasowników tego typu i zawsze gdy w czasie teraźniejszym w pierwszej osobie liczby pojedynczej pojawia się owo g, wiadomo, że nie pojawia się ono w żadnej z pozostałych osób.Istnieją jeszcze inne reguły tego typu, które zostaną przedstawione w dalszych lekcjach.
marko-S1