z_technika.pdf

Z TECHNIKÑ ZA PAN BRAT

ROBIMY ZDJ¢CIA, CZYLI JAK DZIA¸A

APARAT FOTOGRAFICZNY

Iwona Karbownik

Kiedy w grupie szeÊciolatków wprowadza∏am

liter´ a na podstawie s∏owa aparat , postanowi-

∏am zapoznaç dzieci z zasadà dzia∏ania aparatu

fotograficznego.

Na poczàtku wspólnie zastanawialiÊmy si´

nad tym, po co ludzie robià zdj´cia. Przedszkola-

ki stwierdzi∏y, ˝e po to, by mieç pamiàtk´, by po

jakimÊ czasie móc zobaczyç coÊ, co by∏o dawniej.

Jedna z dziewczynek powiedzia∏a: „Ludzie robià

zdj´cia, by zatrzymaç czas”.

Potem, oglàdajàc aparat, zastanawialiÊmy si´,

w jaki sposób powstajà zdj´cia. OglàdaliÊmy wn´-

trze aparatu, dzia∏anie przes∏ony, lamp´ b∏yskowà.

Ka˝dy móg∏ zobaczyç, ˝e w Êrodku nie ma krasno-

ludków lub innych ludzików malujàcych zdj´cia.

Postanowi∏am pokazaç dzieciom, ˝e obraz sam

„wchodzi” do aparatu. Wykona∏am uproszczony

model aparatu fotograficznego (str. 54). Wykorzy-

sta∏am do tego pomalowane wewnàtrz na czarno

pude∏ko z otworem o Êrednicy 5 mm z jednej stro-

ny i Êciankà z kalki technicznej z drugiej strony.

Dzieci mog∏y zobaczyç, ˝e pude∏ko jest puste i ˝e

kierujàc otwór pude∏ka na dobrze oÊwietlony ob-

razek (lub inny obiekt), mo˝na zobaczyç na Êcian-

ce z kalki jego odwrócony obraz (wa˝ne jest, aby

patrzeç na kalk´, a nie przez kalk´). DoÊwiadcze-

nie uda si´, gdy dobrze os∏onimy Êciank´ z kalki

przed Êwiat∏em, wykorzystujàc do tego r´kaw

z ciemnego g´sto tkanego materia∏u.

Dzieci powinny same zauwa˝yç, ˝e obraz jest

odwrócony. W czasie oglàdania zmienia∏am obra-

zek – co by∏o dodatkowà atrakcjà, a przy okazji

mog∏am sprawdziç, ˝e doÊwiadczenie si´ udaje.

W ten sposób zobaczyliÊmy, ˝e obraz „wchodzi”

do aparatu i tam zostaje zatrzymany na kliszy.

Mo˝na uÊwiadomiç dzieciom, ˝e w podobny spo-

sób robi∏o si´ zdj´cia w dawnych czasach i pokazaç

im ilustracj´ przedstawiajàcà stare aparaty.

Nast´pnie dzieci oglàda∏y klisze czyste i wy-

wo∏ane. Porównywa∏y je – zauwa˝y∏y, ˝e na jed-

nej jest obraz, a na drugiej nie ma nic. WyjaÊni-

∏am im, ˝e klisza fotograficzna jest pokryta war-

stwà Êwiat∏oczu∏ej emulsji. W momencie, gdy

przes∏ona na chwil´ si´ otworzy, klisza jest na-

Êwietlana i powstaje na niej obraz.

Wreszcie nadesz∏a pora na wykonanie indywi-

dualnych zadaƒ. Ka˝de dziecko otrzyma∏o w ko-

percie dwie klatki kliszy i jedno zdj´cie. Zadanie

polega∏o na wskazaniu tej klatki, z której zrobio-

no zdj´cie. Poprosi∏am te˝ dzieci, by powiedzia∏y,

czym ró˝ni si´ klisza od zdj´cia. Zauwa˝y∏y, ˝e te

same fragmenty obrazu na b∏onie i fotografii sà

w ró˝nych kolorach – to, co na kliszy jest jasne, na

fotografii jest ciemne i na odwrót.

Kolejnym etapem zaj´ç by∏o tworzenie w∏as-

nego negatywu na kalce technicznej. Przed-

szkolaki rysowa∏y czarnymi, granatowymi lub

czerwonymi flamastrami. Pracowa∏y w ró˝nym

tempie. Te, które koƒczy∏y prac´ w tym samym

czasie, tworzy∏y zespó∏ i sz∏y ze mnà do ciemni,

aby zobaczyç, jak powstajà odbitki ich „zdj´ç”.

Ciemni´ najlepiej urzàdziç w pomieszczeniu

bez okien (jeÊli nie mamy takiego pomieszcze-

nia, trzeba okna dok∏adnie zas∏oniç). Nie potrze-

ba do tego du˝o miejsca, gdy˝ grup´ dzielimy na

ma∏e zespo∏y, by ka˝dy móg∏ swobodnie obserwo-

waç procesy chemiczne. Ciemni´ oÊwietlamy

specjalnà czerwonà ˝arówkà.

Ze wzgl´du na w∏aÊciwoÊci p∏ynów dzieci sa-

me nie wywo∏ywa∏y odbitek, jednak z bliska

mog∏y obserwowaç proces powstawania zdj´ç.

By∏y bardzo zaciekawione i zwraca∏y uwag´

na „magi´” zjawiska. Po kilku powtórzeniach,

chcàc sprawdziç, czy zapami´ta∏y kolejnoÊç wy-

konywanych czynnoÊci prosi∏am, by podpowia-

da∏y, co mam robiç. Przedszkolaki czasem prze-

kr´ca∏y s∏owa i tak zamiast naÊwietlania by∏o

podÊwietlanie, a z ciemni powsta∏a ciemnica itd.

Przypomina∏am im w∏aÊciwe nazwy.

Zaj´cia sta∏y si´ tematem wielu rozmów oraz

zabaw. Nie by∏y trudne do zrealizowania, choç

wymaga∏y dobrego przygotowania.

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

Z TECHNIKÑ ZA PAN BRAT

Co trzeba przygotowaç

Przebieg procesu wywo∏ywania

l aparat fotograficzny z widocznà migawkà, lampà

l klisz´ wywo∏anà i czystà

l uproszczony model lub kilka modeli aparatu,

czyli pude∏ko, np. po butach z otworem o Êred-

nicy 5 mm z jednej strony i Êciankà z kalki

technicznej z drugiej strony

l plansze z prostymi obrazkami do oglàdania

z u˝yciem modelu aparatu

l koperty z kliszami i zdj´ciami

l flamastry (czarne, granatowe, czerwone)

l kalki techniczne przyci´te do rozmiaru papie-

ru fotograficznego.

1. Pod szybkà po∏o˝yç papier fotograficzny (Êliskà

stronà do góry), a na nim kalk´ z rysunkiem.

Szyba ma przycisnàç kalk´ do powierzchni pa-

pieru fotograficznego.

2. Bardzo krótko naÊwietliç papier z kalkà – 1 se-

kunda.

3. Prze∏o˝yç papier do wywo∏ywacza przygo-

towanego zgodnie z instrukcjà na opakowa-

niu i poruszajàc papierem, czekaç, a˝ si´

uka˝e obraz.

Wyposa˝enie ciemni:

l 3 kuwety

l plastikowe szczypczyki do wyjmowania odbitek

l lampa do ciemni (z czerwonà specjalistycznà

˝arówkà)

l odczynniki (wywo∏ywacz i utrwalacz)

l papier fotograficzny

l lampa z ˝arówkà matowà (25 W) do naÊwietlania

l szybka

4. Prze∏o˝yç na chwil´ papier do kuwety z wodà

(p∏ukanie).

5. W∏o˝yç go do utrwalacza (przygotowanego

zgodnie z instrukcjà) na opakowaniu.

6. Wysuszyç odbitki, na przyk∏ad przyczepiajàc

je do linki za pomocà klamerek do suszenia

bielizny.

Model aparatu

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

Z TECHNIKÑ ZA PAN BRAT

PASOWANIE NA MISTRZA KOMPUTEROWEGO

Alicja GrzeÊkiewicz

Komputer to niezaprzeczalnie cud techniki,

nowoczesne narz´dzie edukacyjne o bardzo sze-

rokich mo˝liwoÊciach. Rozwija aktywnoÊç umy-

s∏owà, wspomaga i uatrakcyjnia nauk´ i prac´.

Rozwija zainteresowania i samodzielnoÊç, do-

starcza rozrywki. Jednak nie mo˝na zapominaç,

˝e komputer to nie zabawka.

O tym, jak b´dzie on wykorzystywany przez

dzieci, decydujemy my – doroÊli. Dlatego spraw-

dzajmy, jakie programy i gry sà warte wykorzysta-

nia. S∏u˝my dzieciom zawsze radà i pomocà. Bacz-

nie obserwujmy, jak korzystajà one z komputera,

szczególnie gdy majà dost´p do internetu.

Pami´tajmy równie˝ o tym, ˝e d∏ugotrwa∏e

sp´dzanie czasu przy komputerze êle wp∏ywa na

kr´gos∏up i m´czy wzrok. Dbajmy zatem o to, aby

wykorzystywaç t´ zdobycz techniki z umiarem

i z zachowaniem Êrodków ostro˝noÊci. I nie zapo-

minajmy, ˝e nawet najlepszy komputer nie zastà-

pi dzieciom kontaktu z rówieÊnikami.

Bioràc pod uwag´ zainteresowania dzieci, zor-

ganizowa∏am zaj´cia z informatyki dla szeÊcio-

latków. Najpierw ustaliliÊmy wspólnie zasady za-

chowania w szkolnej pracowni komputerowej.

Na wst´pie dzieci zapozna∏y si´ z podstawowà

budowà komputera. Dowiedzia∏y si´, co to jest

monitor, klawiatura, myszka. Nauczy∏y si´ w∏à-

czaç komputer, pos∏ugiwaç si´ myszkà, koloro-

waç obrazki, wykorzystujàc program Paint.

Dla wielu przedszkolaków komputer by∏ fa-

scynujàcà nowoÊcià, gdy˝ tylko troje z szesna-

Êciorga dzieci ma ten sprz´t w domu. Mimo to

nie ba∏y si´ one go w∏àczyç, nie mia∏y obaw, ˝e

coÊ uszkodzà.

Po opanowaniu przez dzieci podstawowych

czynnoÊci w obs∏udze komputera przygotowa∏am

uroczystoÊç pasowania na Mistrza Komputero-

wego, aby doceniç osiàgni´te przez nie umiej´t-

noÊci i zach´ciç do dalszej pracy.

Metody: rozmowa, çwiczenia praktyczne.

Formy pracy: indywidualna, zbiorowa.

Ârodki dydaktyczne: 4 zestawy w kopertach

oznaczonych cyframi 1–4, na które sk∏adajà si´:

4 ca∏e obrazki i 4 takie same poci´te na kilka cz´-

Êci przedstawiajàce: monitor, klawiatur´, mysz-

k´ i drukark´ oraz podpisy do nich; 4 arkusze pa-

pieru; 4 tubki kleju; myszki (ka˝da w innym

kolorze) narysowane i wyci´te z kolorowego kar-

tonu (liczba myszek powinna byç taka sama jak

liczba stanowisk komputerowych), ma∏e myszki

wyci´te z papieru samoprzylepnego w kolorach

takich jak myszki z kartonu (jedna myszka dla

ka˝dego dziecka), koperty z wzorem domu nary-

sowanego z figur geometrycznych (po jednej do

ka˝dego stanowiska komputerowego).

Grupa: dzieci szeÊcioletnie.

Miejsce: sala zaj´ç i pracownia komputerowa.

Przebieg zaj´ç

1. Wprowadzenie do zaj´ç.

Do sali wchodzi nauczyciel informatyki i na-

wiàzuje z dzieçmi rozmow´:

– Czy wiecie, gdzie mog´ znaleêç dzieci, które

lubià zabawy z komputerem?

– Wiemy!

– A mo˝e znacie te dzieci?

– Znamy, to my!

– Skoro was znalaz∏em, to mo˝e chcielibyÊcie

zostaç Mistrzami Komputerowymi?

– Tak.

– Ale ˝eby zostaç takim mistrzem nale˝y wy-

konaç kilka zadaƒ. Czy chcecie spróbowaç?

– Tak!

– Wi´c zapraszam was do pracowni kompute-

rowej.

Cele:

– zastosowanie nabytych umiej´tnoÊci w obs∏u-

dze komputera (w∏àczanie i wy∏àczanie, korzy-

stanie z programu Paint),

– utrwalenie poznanych figur geometrycznych,

– doskonalenie pracy w grupie.

Dzieci wraz z nauczycielem informatyki oraz

swojà wychowawczynià idà do szkolnej pracowni

komputerowej.

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

Z TECHNIKÑ ZA PAN BRAT

2. Uk∏adanie puzzli – przygotowanie do czyta-

nia.

Dzieci tworzà ko∏o, a nast´pnie odliczajà od

1 do 4, zapami´tujàc swoje numery. W ten spo-

sób powstajà grupy utworzone przez jedynki,

dwójki, trójki, czwórki.

Ka˝da grupa zajmuje miejsce w sali oznaczo-

ne cyfrà odpowiadajàcà jej numerowi i dostaje

du˝à kopert´ z takà samà cyfrà oraz du˝y arkusz

papieru i klej. W kopercie znajdujà si´ cztery

obrazki przedstawiajàce monitor, klawiatur´,

myszk´ i drukark´, te same obrazki poci´te na

puzzle i podpisy do nich.

Zadanie polega na tym, aby u∏o˝yç puzzle, ko-

rzystajàc ze wzoru, dobraç w∏aÊciwe podpisy

i wszystko nakleiç na du˝ym arkuszu. Po wyko-

naniu zadania nauczycielka zawiesza arkusze na

tablicy. Nast´pnie wskazuje na poszczególne ob-

razki, a dzieci odczytujà nazwy, dzielà wyrazy na

sylaby i na g∏oski, okreÊlajà pierwszà i ostatnià

g∏osk´, liczà litery w tych wyrazach.

samoprzylepnego. Nast´pnie siada przy tym kom-

puterze, który jest oznaczony myszkà w tym sa-

mym kolorze. Swojà myszk´ przykleja do ubrania.

Nauczyciel objaÊnia zadanie:

l W∏àczcie komputer.

l Uruchomcie program Paint.

l Narysujcie w tym programie dom z figur

geometrycznych wed∏ug wzoru, który znaj-

duje si´ w kopercie obok komputera.

Zakoƒczenie zadania dzieci sygnalizujà s∏o-

wami: „Zadanie zakoƒczone”.

4. Pasowanie na Mistrza Komputerowego.

Nauczycielka chwali dzieci, ˝e wspaniale

poradzi∏y sobie z zadaniami i zas∏ugujà na przy-

j´cie do grona Mistrzów Komputerowych. Przed-

szkolaki sk∏adajà przyrzeczenie, ˝e b´dà prze-

strzegaç zasad obowiàzujàcych w pracowni kom-

puterowej i otrzymujà wykonane na komputerze

dyplomy.

3. Praca przy komputerze.

Stanowiska komputerowe sà oznaczone koloro-

wymi myszkami. Aby zajàç w∏aÊciwe miejsce, ka˝-

de dziecko wybiera sobie jednà myszk´ z papieru

Przyrzeczenie Mistrza Komputerowego

l W pracowni informatycznej b´d´ wykonywa∏ tylko polecenia nauczyciela.

l Nie b´d´ w∏àcza∏ i wy∏àcza∏ komputera bez pozwolenia.

l Po zaj´ciach b´d´ zawsze zostawia∏ po sobie porzàdek.

l B´d´ pami´ta∏ o prawid∏owym siedzeniu przy komputerze.

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: