NIK.rtf

NAJWYŻSZA IZBA KONTROLI

Najwyższa Izba Kontroli jest naczelnym organem kontroli państwowej i podlega Sejmowi. Podstawowym zadaniem NIK jest kontrolowanie działalności organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych. Najwyższa Izba Kontroli może kontrolować także w węższym zakresie działalność organów samorządu terytorialnego, komunalnych jednostek organizacyjnych. Wreszcie inne jednostki organizacyjne i podmioty gospodarcze mogą być kontrolowane w takim zakresie, w jakim wykonują zadania zlecone przez państwo, wykonują zamówienia publiczne na rzecz państwa lub samorządu terytorialnego, organizują prace interwencyjne, roboty publiczne, rozporządzają mieniem państwowym, korzystają z pomocy państwa oraz wywiązują się ze zobowiązań finansowych, przede wszystkim podatkowych wobec państwa.
NIK podejmuje kontrolę na zlecenie Sejmu lub jego organów, na wniosek Prezydenta, Prezesa Rady Ministrów oraz z własnej inicjatywy.
Jednostki państwowe i działalność samorządu terytorialnego kontrolowane są pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności. W odniesieniu do łych jednostek NIK sprawdza nie tylko to, czy prowadzą one działalność zgodnie z przepisami, ale czy ich działalność jest prowadzona dobrze i celowo, czy osiągają najlepsze wyniki kosztem możliwie małego nakładu sił i środków, czy właściwie wykorzystują przydzielone im mienie i fundusze, czy eliminują ze swej działalności złą organizację, nieporządek, niegospodarność.
Kontrola działalności innych jednostek organizacyjnych i podmiotów gospodarczych, w szczególności prywatnych firm przeprowadzana jest pod względem legalności i rzetelności
NIK przedkłada Sejmowi analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej. Ma obowiązek przedstawić Sejmowi wynikające z kontroli zarzuty, dotyczące działalności członków Rady Ministrów, kierowników urzędów centralnych, prezesa NBP i osób kierujących instytucjami wskazanymi przez ustawę.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli może występować do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o stwierdzenie zgodności ustawy z konstytucją, albo innego aktu normatywnego z konstytucją lub ustawą.