Janowicz Listowie.txt

(102 KB) Pobierz
Sokrat Janowicz

Listowie

Tower Press 2000
Copyright by Tower Press, Gda�sk 2000
�������� � �����
� ����� ����볢, � ���� ������ ���������. ���� ������...
����� �����������! I�� � ����� ������� ������ � ������ ���������� �� 
�������.
�� ����� ������� �������������� i � ����� ������i ���� �������� �� ���� � 
�������.
��������, ����������� ��������.
����� ��������������! Ki�����i ��������� ���������� ���� �� �����i�� ����
�� ����������. �, �������, ������� ��� �� ����� � ���� ���� � ��������� ����� 
�
������.
�����i ���������! �������� ����� ������� ������� � �������� ����� �
����i��� ����� �������. ��������� �������� ������, �� ����������...
����� ������� ��� �����i.
Powroty do Krynek
Zapali�em �wieczki w pokoju ciszy wielkanocnej. Widz� ojca...
Krynki � ch�odnostope! Schodz� w dolin� swojego pocz�cia: gotyk dzieci�stwa na 
niebosk�onie.
Na waszych wygonach beztroski i we wi�niach rado�ci echo si� bawi�o ze mn� w 
chowanego.
Wstydz� si� zarumieniony dojrza�o�ci�.
Krynki wieczorno�dzwonne! Kiro�panne! Swym bizantyjskim pi�knem odgradza�y�cie
mnie od codzienno�ci. Lecz potrafi�em, mimo waszej woli, odej�� z bezbo�n� wiar� 
w Kupa��.
Krynki cichego listowia. Powracam pi�cioma pylnymi drogami z pustyni �ycia w 
waszych
�r�d�ach si� obmy�. Zniweczony bizunami smutku, ledwiem jest.
Bez pami�ci �wieczki musz� zgasn��.
Prze�. Jan Czopik
����������� �����
���������� �����, �� ��� ������! ��� ��� �� ���� ������i������ � ���i��
����i���. I ����� ����� ��������������, i ��������� �����������. ��, �� 
����i�����,
i���� �� ����.
����� ��������, �� ��� �����! ��� ������� � ������ ������� ���������i�����, �
����� �������. I ���������� ���i�� �������� ������i��� i �������� ������. ��, �� 
��,
������� � ���������� ��������.
����� ������, ���� �����! ������� ����������, ��� ����� ����� ������� �� ����
���i�� ����� �����������. I �������� �������� ���� ���� ���i� ������� ��
����i���� ic�i �����i� ���� ���� ����� ��� ���i� ��������. ��, �� ��� ����� 
�����, ��
���i��� i � �������i.
� ���� �����i, ����� �� �� ����������, ���� �� ��������.
��� �� ���!
�� ��� ���i�i�!
Modlitwa
S�owo bia�oruskie, ojczyzno moja! M�j �nie przy oknie u pachn�cych lip w 
pszczeli poranek.
Puszcza�ski szumie sosnowych okolic, rado�ci g�sta, rado�ci zielona. Niczym 
dzieci�stwo
� zawsze jeste� ze mn�.
S�owo matczyne, s�owo � �zo! Trwogo wieczor�w kochania, kwitn�cych czysto �r�d 
sadu
junactwa. Szybkie spojrzenie wstydliwej czarnobrewy i bezsenno�ci gwia�dzista. 
Losie
wschodz�cy na nigdy nie przekroczonym widnokr�gu.
S�owo rodzinne, m�dry smutku! Szcz�cie nie uciszone, ja�niej�ce dorocznie 
wigilijn�
barw� na niebie przeznaczenia. Uczysz mnie niespiesznie �y� w�asnym �yciem i 
w�drowa�
szerokim go�ci�cem przez rozdane lata. Ty, jak szczery przyjaciel, nie porzucisz 
w biedzie.
Tobie tylko, s�owo bia�oruskie, k�aniam si� i wierz�.
Bo�e m�j!
Religio moja!
Prze�. Jan Czopik
������
� i�� ���i� �����.
����i����� ��� ������� �� �������i; ���� �� ����i ����� � ������i.
�������� � ���. �� ������ ��� i�������� �����i�� ��i�, � �������� ��������
������. ����i���� �����.
�� ����� ��� ��������i ����i�, �������������� ��������. �� ����� �������
������ ����� � ������� ����������. � ���������� ����������� ��� ���i��
��������. � ������i �������� �������, i ������� ����������...
����� ���� �������� �� ����������.
� �����i ������������i i ��� ����i��� ������i ������ ������ �������������.
� ����� ����� ����, ��� ������� �'�������� �� �����i ���i�i �������� �������� � 
i
��� �� �� ���� ���, ��� ���� ��� �������...
Ojczysto��
Id� swoim polem.
Dzieci�stwo moje snuje si� na widnokr�gu, klony u drogi wyros�y nad podziw.
Wchodz� do domu. Na �cianach ikonostas: zapami�ta� moich najbli�szych i daleki 
u�miech
matczyny.
Pszeniczne s�o�ce.
Za oknem sad m�odo�ci; przekwit�y, rozczerwienia si� dojrza�o�ci�. Na ��kach 
kochania
drugi pokos kosz�; w przepoconych koszulach. Na gumnie kurzawi si� m�ocka. I 
sk�d� dolatuje
chrz�kanie pudowe i porykiwanie bia�opienne...
Dobry ko� si� nie potknie.
W zieleni zadowolenia i pod b��kitem rado�ci szcz�cie nielekkomy�lne. I wiem, 
�e Ojczyzna,
to nie tylko wielki zbiorowy obowi�zek � i �e ma j� nie tylko ten jeden, kto 
chocia�
raz zap�aka�...
prze�. Jan Czopik
����
���� � ������� �������������, �� ����� ���������������, i � ��������
��������������. � � ������, ���� �������, ����, i � �������, ��i������ 
���������,
��������� ������ ������� ����� ����������. ���� � ������, ����� ��������, i �
�����, ����i�i ���������, ��� ����� ������������� ���������� �����
��������������. I � ���, �������� �������, i � �������, ������� ������������, 
���
����������� �������� ������ ����� ��������...
���� � �����, ������ ��� i ������������.
� � ������, �� ���������.
� � ��������.
� � ����
����!
Wierz�
Wierz� w mi�o�� �r�dlano czyst� i w rozum jak niebo bezdenny, i w godno�� 
topolob��kitn�
� na obraz i podobie�stwo Chrystusa wy�nionego przez niewolnik�w zazdroszcz�cych
tym, kt�rzy umieli umiera�. I � w smutek, pole jesienne, i w rado��, kwiat 
uroczysty, dost�pny
�zom rozpaczy albo zachwytu. I � w spok�j, gwiazd� spadaj�c�, i w ziemi�, 
nieznane g��bie,
daj�ce niesko�czono�� przemijania albo nie�miertelno��. I � w gniew, uparte 
powroty, i
w milczenie, kobiet� zha�bion�, targaj�ce �ywym sumieniem albo wyobra�ni�.
Wierz� w �ycie, jego �mier� i zmartwychwstanie.
I w wieczno��, bo bezbrze�na.
I w �wiat �
Wierz�!
prze�. Jan Czopik
* * *
I���� ���, ������� i�����i ��ۖ���� � ������i ������i, �� ��������, �
��������i, � ��i� ���i ����������i. I� �� ����, ��� ����� �������. I����: 
����, ����,
����!
��������. ����i � i� ��������i ����. ���� i� �� �� ����� ��������, ��� �� �����
������ ���. ������ ����� �� � �����: ��������, ��������, ��������!
�� ������� ����� �� ����� ���i�� i �������. ���������� �������� ����� �
����������� �������������࢖���!!!...� ����� �� � ��������, �� ������
������ i ����! �� ���, ������ i ����� ��� ��i� �� ����, ����������. �� �������!
���i ������ ���������, ���� ���� ������i ������ i�. � �������! ���i ���� ���
��������� ��� ������ ����������i, ���� ���� �� ������! I �������, ����� ����
�������� ���. ���i � ������� ������ �� � ���i��, ���� ���� ���� ����� �����ii.
��� �� ��������� � ��, ����������!
�.... ���...
* * *
Id� owi, janczarzy imperium ABY��Y�, z szablami krzywymi jak sumienie, z 
muszkietami
nabitymi kulami bezmy�lno�ci. Wszystko im jedno, czyj� ziemi� depc�; id�: lewa, 
lewa,
lewa!
M�wi�. Ich j�zyki to kawa�ki mi�sa, ich g�os to nie ton gor�cego serca, lecz 
d�wi�k z�ota;
ka�de ich s�owo � dukat: kupuj�, kupuj�, kupuj�!
Na wschodnim rynku wszystko jest do kupienia i sprzedania. �Moja mowa nie z 
pysznych
salon�w!� Jej s�owa � p�dukatowe, �wier�dukatowe albo zupe�nie bez z�otego 
kruszcu. Dwa,
cztery i wi�cej moich s��w za jedno, janczarskie. Za bezcen!
A kiedy je b�d� sprzedawa�, chc� by� ich �zami goryczy. I p�aka�. Kiedy mow� 
moj� postawi�
pod �cian� bylejako�ci, chc� by� jej krzykiem. I umrze�, maj�c trzydzie�ci trzy 
lata.
Kiedy zaczn� grzeba� j� w mogile, chc� by� koniem ksi�cia Jad�wing�w.
�eby nie rozsta� si� z ni�, bia�orusk�!
Id� owi...
prze�. Jan Czopik
���
��i��� �����i ������ ����. I ��������� �����, ������i, ��� �������� � ��������
���������... ��i��� �� ������� ���i�� ������i, i ������ � �ic��� �� �����i���; 
�� ��
i��� � �����, �� ��i��i... ���i��i� ������� �������� � ���� �� ����i��� � 
����
������; � i� ���i� � ������ � ������i... �����, ��� �� �����, ������� �i� 
��������. �
����i�� ��� ����i��� �����i����, �� ��i� ���i� � �������.
3 ������ ����i���� ���� ������� �� �����. � �������� ���������� ����. ���� 
�����,
���� i�, ����...
����� ����� ���� ������� ������?
Sny
We �nie przychodzi rodzinne pole. I zielono�� niewyobra�alna za gumnem, gdzie 
pasa�em
Krasul�Pieredojk�. Dziczka na przymiedzy wabi owocami i wietrzyk w jej listowiu 
dokazuje;
z niej rwa�em grusze na gni�ki. Maliniak w skwarze ci�ko oddycha i pochyla si� 
ku latom;
lubi�em w nim bawi� si� w chowanego... Rzeczu�ka za ��giem wiecznie szemrze 
w�r�d kamieni
i p�ycizn z�ocistych, na kt�rych �owi�em koluszki.
Po bocianim gnie�dzie za� sterczy na podw�rzu pod p�otem jeno ko�o. Rozesch�o 
si� doszcz�tnie.
Nie ma klekociak�w, nie ma ju�, nie ma... Czy mo�liwe jest zatem obranie sobie
nie drugiej, lecz innej ojczyzny?
prze�. Jan Leo�czuk
����
���� Bi�����i � ������ ����, �����. ��i��� �����i ��������� ����� � ��������
��������i.
����i��...
������� ��������� ��� �������� ������ ����. ������� ���i �� ��������
�������� ����i ����� �������. ������ ��� i ���� ��i���� ��i��� � ���������� 
�����
�����i��, ���i������ �������� ������� � � ������ ���i, �� �������, ��� ������
�����. ���i ������� � ����� ����� �����; �����i ����� � ����� ��i���� 
��������ic� �
����.
�������� i ������� �� i� �����i � ������� � ����i �������� ��������. ������
��������� �� ������� ������, ������� �� ����� ��������� �� �����i �����. ��
���������, �� ������� ������...
���� �������� � ��������� ����. ���������� �������� ���� ����� �� ��i�����.
Odpust
Cie� Bizancjum w poszumie klon�w i brz�z. Na zbutwia�ych gontach zieleni si� 
mech w
miesi�cznej blado�ci.
Kaplica.
Ze zle�a�ego piasku mogi� wystercza prawos�awie. Odprysk Rusi u podn�a 
dziewi�tej fali
ubogich pag�rk�w. Matczyny j�k i dzieci�cy p�acz tai si� w wyspie pociemnia�ej 
zieleni zaci�ni�tej
obr�cz� � pod dziewi�t� fal� zapomnielisk. Matka wzi�a gorycz �ycia ze sob�; 
barwy
�wiata w dzieci�cych oczach rozsypa�y si� w proch.
Cisn� si� i pe�zaj� po nich w ekstazie swoi � go�cie �wi�tecznej tradycji. �al 
rozmieniony
na grosze, nabo�e�stwa kolejno rzucaj� na kolana �ywych. Do zmierzchu, do 
p�nego wieczora...
Rozpacz chowa si� w bezsennej nocy, wsp�czucie ma zdrowy sen i chrapie do 
�witania.
prze�. Jan Czopik
I��������
� �������� �ic�������� ���� i ������ � ��i��� � �� �������� � ������. ���������
��...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin